احتیاط لازم
احتیاط الزام‌آور را احتیاط واجب گویند.
اگر سهواً کلمه‌ای بگوید که یک حرف یا بیشتر دارد ، اگر چه آن کلمه معنی داشته باشد ، نمازش باطل نمی‌شود . ولی بنابر احتیاط ، لازم است بعد از نماز سجده سهو بجا آورد چنانکه خواهد آمد .
عنوان مسئله:
اگر سهواً کلمه‌ای بگوید که یک حرف یا بیشتر دارد ، اگر چه آن کلمه معنی داشته باشد ، نمازش باطل نمی‌شود . ولی بنابر احتیاط ، لازم است بعد از نماز سجده سهو بجا آورد چنانکه خواهد آمد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر تشهد را در نماز فراموش کنم آیا اول باید قضای آن را بجا بیاورم یا اینکه دو سجده سهو یا اینکه قضا اصلا واجب نیست؟
- می خواستم بپرسم که در انجام نماز آیات اگر کسی قنوت نخواند نمازش باطل است ؟
- در رساله توضیح المسائل آمده است ( اگر چیزی را که می شود استفاده حلال از آن ببرند به قصد این بفروش که انرا در حرام مصرف کنند مثلا انگور را به این قصد بفروشد که از آن شراب تهیه نمایند معامله آن حرام بلکه بنابر احتیاط باطل است ). حال سوال بنده اینست اگر شخصی چیزی را مثل ضبط صوت تلویزیون و خدمات اینترنتی تهیه نمود و در هنگام خرید استفاده حرام از آن هم مدنظرش بوده ولی پس از مدتی پس از این خرید (پرداخت وجه کالا تحویل کالا و مدتی مصرف ) توبه نمود و تصمیم گرفت که دیگر استفاده حرام از آن نکند معامله صورت گرفته چگونه است آیا این مال و یا وسیله و یا اشتراک خدمات مال او می باشد و می تواند در او تصرف کند ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی در نماز سهوا حرف بزند، نمازش باطل می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کلمه ای از ذکرهای نماز یا آیات قرآنی یا دعاهای قنوت، سهواً غلط خوانده شود، آیا سجده سهو واجب می شود؟
- [آیت الله بهجت] خانمی پس از اتمام نمازش حیض شده در حالی که باید نماز احتیاط و سجده سهو به جا آورد، در این صورت می تواند حال نماز احتیاط و سجده سهو را انجام دهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در رکعت اوّل، اشتباهاً قنوت بجا آورد، آیا سجده سهو لازم می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نمازگزار سهواً ذکر رکوع را در سجده بخواند آیا نمازش باطل می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در صحت کلمه ای از نماز شک کند و آن را دو مرتبه بگوید، آیا موجب سجده ی سهو می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی در صحّت کلمه ای از نماز شک کند و آن را دو مرتبه بگوید، آیا موجب سجده سهو می شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر سهوا سوره را قبل از حمد بخوانیم، آیا سجده سهو واجب می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] تأخیر در انجام سجده سهو عمداً یا سهواً چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] بنابر علتی (مثلاً شک در نماز چهار رکعتی در رکعت سه و چهار) نماز احتیاط بر نمازگزار واجب شده است، پس از خواندن نماز احتیاط فهمید که نمازش صحیح بوده؛ آیا نماز احتیاط اضافی باعث باطل شدن نماز می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان اشتباهاً یا به خیال اینکه نمازش تمام شده حرف بزند ، باید بنابر احتیاط دو سجده سهو بجا آورد .
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می‌شود ، مثل آنکه سهواً حرف بزند ، بنابر احتیاط واجب باید اول سجده را قضا کند ، و بعد دو سجده سهو بجا آورد .
- اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید ، سهواً بگوید : (السَّلامُ عَلَیْنا وَعَلَی عِبادِ اللّهِ الصّالِحِینَ) ، یا بگوید : (السَّلامُ عَلَیْکُمْ) اگر چه (وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ) را نگفته باشد ، باید بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو انجام دهد ، ولی اگر اشتباهاً بگوید (السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّها النَّبِی ، وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ) احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد . ولی اگر دو حرف یا بیشتر از سلام را بگوید بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو انجام دهد .
- اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد که رکعتهای نمازش کم بوده ، چنانچه کاری که نماز را باطل میکند انجام نداده ، باید آنچه را از نماز نخوانده ، بخواند ، وبرای سلام بیجا بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو بنماید ، و اگر کاری که نماز را باطل میکند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده ، باید نماز را دوباره بجا آورد .
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده ، چنانچه کاری انجام داده که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد نماز را باطل میکند ، مثلاً پشت به قبله کرده ، نمازش باطل است . و اگر کاری که عمدی و سهوی آن ، نماز را باطل میکند انجام نداده ، باید فوراً مقداری را که فراموش کرده بجا آورد ، و برای سلام زیادی بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو انجام دهد .
- اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید ، احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد .
- نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورد و بنابر احتیاط استحبابی سجده سهو را نیز رو به قبله بجا آورد .
- اگر در نماز فریضه یکی از چهار سورهای راکه آیه سجده دارد و در مسأله (354) گفته شد عمداً بخواند ، واجب است که پس از خواندن آیه سجده ، سجده نماید ، ولی اگر سجده را بجا آورد نمازش بنابر احتیاط باطل می‌شود و لازم است که آن را دوباره بخواند مگر این که سهواً سجده کند ، و اگر سجده را بجا نیاورد میتواند نماز را ادامه دهد اگر چه در ترک سجده گناه کرده است .
- اگر زن در بین نماز حائض شود ، نمازش باطل است . حتی اگر حیض بعد از سجده آخر و قبل از آخرین حرف سلام باشد ، بنابر احتیاط واجب .
- کسی که باید سجده را قضا نماید ، اگر برای کاری سجده سهو بر او واجب شود ، باید بنابر احتیاط واجب بعد از نماز ، اول سجده را قضا نماید ، بعد سجده سهو را بجا آورد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر سهوا کلمه ای بگوید که یک حرف یا بیشتر دارد؛ اگرچه آن کلمه معنی داشته باشد نمازش باطل نمی شود؛ ولی لازم است بعد از نماز سجده سهو به جا آورد چنانکه خواهد آمد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان سهوا یا به گمان این که نمازش تمام شده، حرف بزند، باید دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب باید سجده سهو را پس از نماز فورا بجا آورد و اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمدا بجا نیاورد، واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهوا بجا نیاورد، هر گاه به خاطر آورد باید فورا انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بین سلام نماز وقضای سجده یا تشهّد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می‌شود، مثل آن که سهواً حرف بزند، بنابر احتیاط واجب باید سجده یا تشهّد را قضا کند وغیر از سجده سهوی که برای قضای سجده یا تشهّد لازم است، بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو دیگر بنماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بعد از سلام نماز به خاطر آورد که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده، چنانچه عملی انجام داده باشد که اگر در نماز عمدا یا سهوا اتّفاق بیفتد نماز را باطل میکند، مثلاً پشت به قبله کرده باشد، نمازش باطل است و اگر عملی که عمد و سهو آن نماز را باطل میکند، انجام نداده باشد، باید فورا مقداری را که فراموش کرده بجا آورد و بنابر احتیاط دو سجده سهو نیز برای زیاد شدن سلام بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در نماز سهواً چند کلمه حرف بزند و تمام آنها یک مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهّد، عملی انجام دهد که برای آن سجده سهو واجب می‌شود، مثلاً سهوا حرف بزند، باید علاوه بر به جا آوردن قضای سجده یا تشهّد فراموش شده و انجام دادن دو سجده سهو برای آن، بنابر احتیاط دو سجده سهو دیگر نیز برای آن عمل بجا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در اثناء نماز و یا بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود مثل آنکه سهواً حرف بزند باید بنابر احتیاط واجب اول سجده یا تشهد را قضا کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود، مثل آن که سهواً حرف بزند، بنابر احتیاط واجب باید سجده یا تشهد را قضا کند، و غیر از سجده سهوی که برای قضای سجده یا تشهد لازم است، دو سجده سهو دیگر نیز بنماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهوا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحینَ) یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، بنابر احتیاط باید دو سجده سهو بجا آورد؛ ولی اگر سهوا مقداری از این دو سلام را بگوید یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّها النَّبیُّ وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد.