قسمت
قسمت به تمییز حقوق گویند. [۱]
اگ وارث میّت فقط یک عمو یا یک عمّه است ، چه پدر و مادری باشد ، یعنی با پدر میّت از یک پدر و مادر باشد ، یا پدری باشد یا مادری ، همة مال به او می رسد و اگر چند عمو یا چند عمّه باشند و همه پدر و مادری ، یا همه پدری باشند ؛ مال بطور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر عمو و عمّه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند ، عمو دو برابر عمّه می برد ، مثلاً اگر وارث میّت دو عمو و یک عمّه باشد ، مال را پنج قسمت می کنند ، یک قسمت را به عمّه می دهند و چهار قسمت را عموها بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند .
عنوان مسئله:
اگ وارث میّت فقط یک عمو یا یک عمّه است ، چه پدر و مادری باشد ، یعنی با پدر میّت از یک پدر و مادر باشد ، یا پدری باشد یا مادری ، همة مال به او می رسد و اگر چند عمو یا چند عمّه باشند و همه پدر و مادری ، یا همه پدری باشند ؛ مال بطور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر عمو و عمّه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند ، عمو دو برابر عمّه می برد ، مثلاً اگر وارث میّت دو عمو و یک عمّه باشد ، مال را پنج قسمت می کنند ، یک قسمت را به عمّه می دهند و چهار قسمت را عموها بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی از دنیا رفته وارث میّت جدّ و جده پدری و مادری و جدّ و جدّه مادری و یک برادر و دو خواهر هستند اینان چگونه ارث میبرند؟
- طفلی که پدر و مادرش فوت کرده باشند کدام دسته و طبقه از اقربای پدری و مادری او شرعاً حق ملاقات با طفل را دارند و به چه ترتیب؟ آیا خاله - دائی - عمه و عمو و بچه هایشان و یا کدام از آنان نسبت به ملاقات با طفل ذیحقند؟
- به فرض اینکه پدر و مادری جوان در یک حادثه رانندگی هر دو نفر با هم فوت کرده و از بین رفته باشند و از مرحومین، طفلی دختر، سه سال و نیمه باقی مانده باشد همچنین پدر بزرگها و مادر بزرگهای پدری و مادری طفل در قید حیات باشند و به فرض اینکه:الف - مادر طفل مذکور معلم شاغل در مدارس خارجش هر بوده و طفل خود را از بدو تولد و در غیبت خود تحت مراقبت مادر خود (جده مادری طفل) قرار میداد و این طفل اکثر عمر خود را تا زمان مرگ پدر و مادرش در خانه جد مادری و در دامان جده مادری نشو و نمو نموده و به جده مادری و اقربای مادری خود مأنوس است و وابستگی شدیدی دارد.ب - این طفل بطور مشهود و مستند نسبت به جد و جده و اقربای پدری خود مأنوس نبوده و گرایشی ندارد و از رفتن به خانه جد پدری خود بسیار ناراضی میباشد و از رفتن امتناع دارد.ج - جد پدری طفل بدون توجه به غبطه و مصلحت طفل و بدون توجه به ضررهای روحی و جسمی که هر لحظه نسبت به طفل پیش بینی می‌شود صرفاً به عنوان ولی قهری او را به زیستن در خانه خود مجبور مینماید و حق ملاقات با طفل را از جد و جده مادری و اقربای مادری طفل سلب مینماید. لذا با عنایت به فرضیات موارد مذکور، استدعا دارد بیان فرمایید: آیا عمل جد پدری مذکور در بند (ج) بر پایه شرع مقدس است؟ و اقربای مادری هیچگونه حق و مسئولیتی در قبال طفل ندارند؟
- شخصی با دختری ازدواج می‌کند با پنج میلیون تومان پول، اکنون آن شخص مرده و کلّ دارائی او همان پنج میلیون تومان است و ورّاث میّت پدر و مادر و دو فرزند و همسر او میباشند؛ تقسیم مال چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث فقط چند عمو یا چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث فقط چند عمو یا چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث چند عمو و چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث چند عمو و چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از ورثه میت(یک دایی یا یک خاله) و (یک عمو یا یک عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از ورثه میت (یک دایی یا یک خاله) و (عمو و عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله بروجردی] دختری فوت نموده و وارث او منحصر است به یک عمو و یک عمّه پدر و مادری و دو دایی و یک خاله پدری تنها و دو دایی مادری تنها، آیا ارث بین آنها به چه نحو تقسیم می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر عموها و عمه ها از نظر پدری و مادری متفاوت باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از ورثه میت (دایی و خاله مادری) و (چند دایی و خاله پدر و مادری) و (عمو و عمه) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کودکی دو ساله (پسر) به همراه پدر، مادر، پدربزرگ و مادر بزرگ پدری در جنایت آمریکا در هواپیمای ایرباس کشته شده باشد، و اجداد مادری و عموها و عمه ها زنده باشند، و از متوفی 150 تومان باقی مانده باشد، نحوه تقسیم آن بین ورثه کودک به چه نسبتی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میّت عمو و عمّه و دائی و خالة پدر و عمو و عمّه و دائی و خالة مادری او باشند ، مال سه سهم می شود ، یک سهم آن مال همو و عمّه و دائی و خالة مادر میّت است بطور مساوی ، ولی احتیاط واجب ددر عمو و عمّه مادر میّت آن است که با هم صلح کنند ، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می کنند یک قسمت را دائی و خالة پدر میّت بطور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند و دوم قسمت دیگر آن را به عمو و عمّه پدر میّت می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد . ارث زن و شوهر
- اگ وارث میّت یک دائی ی ایک خاله و عمو و عمّة مادری و عمو و عمّة پدر و مادری یا پدری باشند ، مال را سه قسمت می کنند یک قسمت را دائی یا خاله می برد و دو قسمت باقیمانده را سه سهم می کنند : یک سهم آن را به عمو و عمّه مادری می دهند که بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه می کنند و دو سهم دیگر را بین عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند و عمو دو برابر عمّه می برد . بنابر این مال را نه قسمت می کنند ، سه قسمت آن ، سهم خاله یا دائی و دو قسمت سهم عمو و عمّه مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری می باشد .
- اگر وارث میّت یک دائی یا یک خاله و عمو و عمّه باشد ، چنانچه عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری باشند ، مال را سه قسمت می کنند ، یک قسمت را دائی یا خاله می برد و از بقیّه دو قسمت به عمو و یک قسمت به عمّه می دهند ، بنابر این اگ رمال را نُه قسمت کنند سه قسمت را به دائی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمّه می دهند .
- اگ روارث میّت فقط چند عموی مادری یا چند عمّه مادری باشد مال بطور مساویبین آنان قسمت می شود ، ولی اگر فقط چند عمو و عمّه مادری داشته باشد چون مسأله از لحاظ اینکه آیا باسد بطور مساوی میان خود قسمت کنند یا اینکه عمو دو برابر عمّه می برد مورد تردید است بنابر احتیاط واجب ، باهم صلح کنند .
- اگر وارث میّت عمو و عمّه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند ، عمو و عمّه پدری ارث نمی برند ، پس اگر میّت یک عمو یا یک عمّه مادری دارد ، مال را شش قسمت می کنند ، یک قسمت را به عمو یا عمّه مادری و بقیّه را به عمو و عمّه پدر و مادری می دهند و در اینجا نیز در اینکه یک سوّم مال به عمو ، یا عمّه مادری می رسد یا یک ششم آن مسأله مورد تردید است احتیاط واجب آن است عمو و عمّه پدر و مادری ( در فقدان آنها عمو و عمّه پدری ) با عمو یا عمّه مادری صلح کنند و عموی پدر و مادری دو برابر عمّه پدر و مادری می برد و اگر هم عمو و هم عمّه مادری دارد ، مال را سه قسمت می کنند ، دو قسمت را به عمو و عمّه پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد و یک قسمت را به عمو و عمّه مادری می دهند و اختیاط واجب لان است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند .
- اگر وارث میّت یک دائی یا یک خاله و یک عمو ی ایک عمّه مادری و عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری باشد ، مال را سه قسمت می کنند ، یک قسمت آن را به دائی یا خاله می دهند و دو قسمت باقیمانده را شش قسمت می کنند ، یک قسمت را به عمو یا عمّه مادری و بقیّه را به عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد . بنابر این اگر مال را نُه قسمت کنند ، سه قسمت را به دائی یا خاله و یک قسمت را به عمو یا عمّه مادری و پنج قسمت دیگر با به عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری می دهند .
- اگر وارث میّت فقط جدّ و جدّه پدری باشد ، مال سه قسمت می شود ، دو قسمت را جدّ و یک قسمت راجدّه می برد و اگر جدّ و جدّة مادری باشد ، مال را بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند .
- اگر وارث میّت چند دائی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری یا پدری یا مادری باشند و عمو و عمّه هم داشته باشد ، مال سه سهم می شود ، دو سهم آن را به دستوری که در مسأله پیش گفته شد ، عمو و عمّه بین خودشان قسمت می کنند و یک سهم آن را دائی ها و خاله ها بطور مساوی بین خودشان قسمت و احتیاط واجب آن است که این تقسیم با تصالح توأم باشد .
- اگ رمیّت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و برادر و خواهر مادری داشته باشد ، برادر و خواهر پدری ارث ارث نمی برد و مال را سه قسمت می کنند ، یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و بقیّه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند و هر برادری دو برابر خواهر می برد .
- اگر وارث میّت فقط پدر و جند دختر یا مادر و چند دختر باشد ، مال را پنج قسمت می کنند ، یک قسمت را پدر یا مادر می برد ، و چهار قسمت را دخترها بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط یک عمو یا یک عمّه است، چه پدر ومادریباشد یعنی با پدر میّت از یک پدر ومادر باشد یا پدری یا مادری، همه مال به او میرسد و اگر چند عمو یا چند عمّه باشند وهمه پدر ومادری یا همه پدری یا همه مادری باشند، مال بطور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر عمو و عمّه هردو باشد وهمه پدر ومادری یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمّه می‌برد مثلاً اگر وارث میّت دو عمو ویک عمّه باشد، مال را به پنج قسمت میکنند، یک قسمت را به عمّه میدهند وچهار قسمت را عموها بطور مساوی بین خودشان قسمت میکنند.
- [آیت الله بهجت] اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با پدر میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری، همه مال به او می رسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری، یا همه مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان تقسیم می شود، و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه می برد، مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد، مال را پنج قسمت می کنند، یک قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان تقسیم می کنند.
- [آیت الله سبحانی] اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، خواه با پدر میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری، همه مال به او می رسد و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری یا همه مادری باشند; مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه می برد مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد، مال را پنج قسمت می کنند، یک قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طوری مساوی بین خودشان قسمت می کنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد (یعنی با پدر میت از یک پدر مادر باشد) یا پدری فقط، یا مادری، تمام مال به او می رسد و اگر چند عمو و چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا پدری باشند مال بطور مساوی میان آنها تقسیم می شود، ولی اگر عمو و عمه هر دو باشند (و همه پدر و مادری یا پدری باشند) عمو دو برابر عمه می برد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است چه با پدر میت پدر و مادری باشد یا پدری باشد یا مادری همه مال به او می رسد و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند مال به طور مساوی بین انان قسمت می شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند عمو دو برابر عمه می برد مثلا اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد مال را پنج قسمت می کنند یک قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او میرسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود، و اگر عمو و عمه هر دو باشند، و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، مشهور این است که عمو دو برابر عمه می‌برد، مثلًا اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد، مال را پنج قسمت میکنند، یک قسمت را به عمه میدهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند ولی بعید نیست که قسمت بین عمو و عمه نیز به طور مساوی باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی، با پدر میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او میرسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری یا همه مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود؛ و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه می‌برد، مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشند، مال را پنج قسمت میکنند؛ یک قسمت را به عمه میدهند، و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (یک عمو) یا (یک عمّه) باشد چه پدر و مادری باشد، یعنی با پدر میّت از یک پدر و مادر باشند یا پدری باشد یا مادری همه مال به او میرسد و اگر (چند عمو) یا (چند عمّه) باشد و همه پدری و مادری یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر (عمو و عمّه) هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمّه می‌برد؛ مثلاً اگر وارث میّت (دو عمو و یک عمّه) باشد، مال را پنج قسمت میکنند، یک قسمت را به عمّه میدهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند.
- [امام خمینی] اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با پدر میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او میرسد و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند عمو دو برابر عمه می‌برد مثلًا اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد، مال را پنج قسمت میکنند، یک قسمت را به عمه میدهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط یک عمو یا یک عمه است ، چه پدر و مادری باشد ، یعنی با پدر میّت از یک پدر و مادر باشند ، چه پدری چه مادری ، همه مال به او میرسد ، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری ، یا همه پدری یا همه مادری باشند ، مال بطور مساوی بین آنان قسمت می‌شود . و اگر عمو و عمه هر دو باشند ، عمو دو برابر عمه می‌برد .