تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
اگر از ورثه میت (دایی و خاله مادری) و (چند دایی و خاله پدر و مادری) و (عمو و عمه) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمّه باشد، مال سه سهم می‌شود دو سهم آن میان عمو و عمّه تقسیم می‌شود (که اگر مادری باشند بنابر احتیاط واجب در تقسیم باهم مصالحه می‌کنند و اگر پدر و مادری یا پدری باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میّت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می‌دهند، و بقیّه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می‌کنند واگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت را دایی‌ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می‌کنند و بقیّه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می‌رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می‌کنند.
هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمّه باشد، مال سه سهم می‌شود دو سهم آن میان عمو و عمّه تقسیم می‌شود (که اگر مادری باشند بنابر احتیاط واجب در تقسیم باهم مصالحه می‌کنند و اگر پدر و مادری یا پدری باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میّت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می‌دهند، و بقیّه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می‌کنند واگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت را دایی‌ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می‌کنند و بقیّه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می‌رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می‌کنند.
عنوان سوال:
اگر از ورثه میت (دایی و خاله مادری) و (چند دایی و خاله پدر و مادری) و (عمو و عمه) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
پاسخ:
هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمّه باشد، مال سه سهم می‌شود دو سهم آن میان عمو و عمّه تقسیم می‌شود (که اگر مادری باشند بنابر احتیاط واجب در تقسیم باهم مصالحه می‌کنند و اگر پدر و مادری یا پدری باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میّت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می‌دهند، و بقیّه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می‌کنند واگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت را دایی‌ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می‌کنند و بقیّه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می‌رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می‌کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر از ورثه میت(یک دایی یا یک خاله) و (یک عمو یا یک عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت (یک دایی یا یک خاله) و (عمو و عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت(چند دایی و چند خاله) که یکسان در نسب هستند و (عمو و عمه مادری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر ورثه میت یک دایی یا خاله و یک عمو یا عمه باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر ورثه میت یک دایی یا خاله و عمو و عمه باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر ورثه میت یک دایی یا خاله و یک عمو یا عمه باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله والدین او باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله والدین او باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه فقط یک دایی یا یک خاله مادری و دایی و خاله پدری؛ و دایی و خاله پدرومادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث فقط یک عمو یا یک عمه پدری یا پدر و مادری باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] دختری فوت نموده و وارث او منحصر است به یک عمو و یک عمّه پدر و مادری و دو دایی و یک خاله پدری تنها و دو دایی مادری تنها، آیا ارث بین آنها به چه نحو تقسیم می‌شود؟
- [سایر] هرگاه فردی تغییر جنسیت دهد، چه تأثیری بر عناوین خانوادگی، مانند: برادر، خواهر، عمو، عمه، دایی، خاله و نیز پدر و مادر دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت کرده و ورثه او عبارتند از شوهر و عمه پدری و دایی پدر و مادری. حال سهم الارث هریک را معین کنید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت کرده است. ورثه او عبارتند از یک عموی پدری و دو خاله پدر و مادری و یک دایی. لطفاً سهم الارث هریک را بیان فرمایید:
- [سایر] آیا عدم پوشش دختر دایی، دختر عمه، دختر خاله و دختر عمو - که تأثیری در فرد ندارد - گناه است؟
- [آیت الله بهجت] زنی فوت کرده و شوهر دارد و یک دایی پدر و مادری و یک عمّه ی پدری، آیا دایی عمّه را حاجب می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا عدم پوشش دختر دایی و دختر عمه و دختر خاله و دختر عمو که تأثیری در من ندارد گناه است؟
- [آیت الله نوری همدانی] طفلی که پدر و مادرش فوت کرده باشند کدام دسته و طبقه از اقربای پدری و مادری او شرعاً حق ملاقات با طفل را دارند و به چه ترتیب؟ آیا خاله - دائی - عمه و عمو و بچه هایشان و یا کدام از آنان نسبت به ملاقات با طفل ذیحقند؟
- [آیت الله سبحانی] در صورتی که ورثه میت، اولاد دو دایی امی وی باشند و از یکی از دایی ها یک فرزند پسر و از دیگری یک فرزند دختر و یک فرزند پسر باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی فوت کرده وارث او منحصر به دو پسر خاله و یک پسر دایی و سه نوه عمّه می‌باشد، آیا کدام یک از اینها در ارث مُقَدَّم میباشند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود دو سهم آن به دستوری که قبلاً گفته شد میان عمو و عمه تقسیم می شود و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می دهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می کنند و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می کنند و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می کنند.
- اگر عمو و عمه و دایی و خاله خود میت و اولاد آنان وجود نداشته باشند نوبت به عمو و عمه و دایی و خاله (پدر و مادر) میت می رسد و اگر اینها نباشند اولادشان ارث می برند و اگر آنها هم نباشند عمو و عمه و دایی و خاله (پدر بزرگ و مادر بزرگ) میت ارث می برند و اگر آنها نباشند نوبت به اولادشان می رسد.
- سهم ارث عمو و عمه و دایی و خاله را (در صورتی که همه پدر و مادری باشند که غالباً چنین هستند) می توان چنین خلاصه کرد: به یک عمو یا یک عمه تمام مال می رسد و اگر وارث چند عمو یا چند عمه باشند بطور مساوی می برند و اگر هم عمو و هم عمه باشند عمو دو برابر عمه می برد و اگر یک دایی یا یک خاله باشد تمام مال به او می رسد و اگر چند دایی یا چند خاله باشد، یا هم دایی و خاله باشند، مال را بطور مساوی تقسیم می کنند و هرگاه عمو و عمه و دایی و خاله باشند، عمو و عمه دو سهم می برند و دایی و خاله یک سهم و هر عمو دوبرابر عمه می برد، اما سهم دایی و خاله مساوی است.
- اگر وارث، یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه مادری و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت آن را به دایی یا خاله می دهند و دو قسمت باقیمانده را شش سهم می کنند یک سهم را به عمو یا عمه مادری و پنج سهم را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد.
- هرگاه وارث، فقط یک دایی، یا یک خاله مادری، و دایی و خاله پدر و مادریو دایی و خاله پدری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برند و مال را شش قسمت می کنند یک سهم به دایی و خاله مادری و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری می رسد و آنها بطور مساوی تقسیم می کنند.
- هرگاه وارث، چند دایی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند و میت عمو و عمه هم داشته باشد، مال را سه سهم می کنند، دو سهم آن به دستوری که در مسأله پیش گفته شد عمو و عمه بین خودشان تقسیم می کنند و یک سهم آن را دایی ها و خاله ها بطور مساوی میان خود قسمت می نمایند.
- هرگاه وارث، یک دایی یا یک خاله و عمو و عمه مادری و عمو و عمه پدری و مادری یا پدری باشد مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی یا خاله می برد و دو قسمت باقی مانده را سه سهم می کنند، یک سهم آن به عمو و عمه مادری می رسد (و بنابر احتیاط واجب در تقسیم باهم مصالحه می کنند) و دو سهم دیگر را میان عمو و عمه پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند و عمو دو برابر عمه می برد.
- هرگاه وارث فقط دایی و خاله پدری و دایی و خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برند و باید مال را سه قسمت کنند، یک سهم آن را دایی و خاله مادری به طور مساوی تقسیم می کنند و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری می رسد، آنها هم بطور مساوی میان خود تقسیم می کنند.
- هرگاه وارث عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، سپس اگر میت تنها یک عمو یا یک عمه مادری دارد مال را شش قسمت می کنند یک قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند (به طوری که سهم عمو دو برابر عمه باشد) و اگر میت عمو و عمه مادری متعدد دارد (دو عمو یا دو عمه یا یک عمو و یک عمه مادری) مال را سه قسمت می کنند، دو قسمت را عمو و عمه پدر و مادری می برند (عمو دو برابر عمه) و یک قسمت را عمو و عمه مادری و احتیاط واجب آن است که در تقسیم با یکدیگر مصالحه کنند.
- اگر وارث یک دایی یا یک خاله و عمو و عمه باشد، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری، باشند مال را سه قسمت می کنند یک قسمت را دایی یا خاله می برد و از بقیه دو قسمت به عمو و یک قسمت به عمه می دهند، بنابراین اگر مال را نه سهم کنند سه سهم به دایی یا خاله و چهار سهم به عمو و دو سهم به عمه می رسد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر وارث میت؛ دائی یا خاله مادری و چند دائی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد؛ مال سه سهم می شود: دو سهم آن را به دستوری که سابقا گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت می کنند و بعید نیست که بقیه ورثه در تقسیم یک سهم باقیمانده باهم مساوی باشند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت یک دایی یا یک خاله و یک یا چند عمو و عمّه باشند، 13 مال را دایی یا خاله و بقیّه را عمو و عمّه میبرند، پس چنانچه عمو و عمّه همگی مادری باشند، سهم آنها به طور مساوی بینشان تقسیم می‌شود و اگر همه پدر و مادری یا پدری باشند، به گونهای تقسیم می‌کنند که به عمو دو برابر عمّه برسد، بنابراین اگر وارث یک دایی یا خاله و یک عمو و یک عمّه پدر و مادری باشند، سهم دایی یا خاله39 و سهم عمو 49 و سهم عمّه 29 خواهد بود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر وارث میت یک دائی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه مادری و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشد؛ مال را سه قسمت می کنند: یک قسمت آن را به دائی یا خاله می دهند و دو قسمت باقیمانده را بقیه ورثه به طور مساوی بین خود تقسیم می کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله، و یک عمو یا یک عمة مادری و عمو و عمة پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت را دایی یا خاله می‌دهند، و بقیه ورثه دو قسمت باقیمانده را به طور مساوی بین خودشان تقسیم می‌کنند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت عمو و عمّه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری که به هر عمو و عمّه می‌رسد به فرزندان آنان و مقداری که به هر دایی و خاله می‌رسد به فرزندان آنها داده می‌شود که در اینجا فرزندان آنان سهم خود را به گونهای تقسیم می‌کنند که هر مذکّر دو برابر مؤنّث ببرد و اگر فرزندان آنها هم نباشند، وارث میّت عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و عمو و عمّه و دایی و خاله مادر او میباشند که 13 مال را عمو و عمّه و دایی و خاله مادر میّت میبرند و23 باقی مانده را عمو و عمّه و دایی و خاله پدر میّت میبرند، نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله پدر یا مادر میّت همچون نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت است که در مسائل گذشته توضیح داده شد.
- [آیت الله سیستانی] اگر عمو و عمه و دائی و خاله خود میّت و اولاد آنان ، و اولاد اولاد آنان نباشند ، عمو و عمه و دائی و خاله پدر و مادر میّت ارث میبرند ، و اگر اینها نباشند ، اولادشان ارث میبرند ، و اگر اینها هم نباشند ، عمو و عمه ، و دائی و خاله جد و جدّه میّت ، ارث میبرند ، و اگر اینها هم نباشند ، اولادشان ارث میبرند .
- [آیت الله سبحانی] اگر عمو و عمه و دائی و خاله خود میّت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله جد و جده میّت و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر وارث میّت عمو و عمّه و دائی و خالة پدر و عمو و عمّه و دائی و خالة مادری او باشند ، مال سه سهم می شود ، یک سهم آن مال همو و عمّه و دائی و خالة مادر میّت است بطور مساوی ، ولی احتیاط واجب ددر عمو و عمّه مادر میّت آن است که با هم صلح کنند ، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می کنند یک قسمت را دائی و خالة پدر میّت بطور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند و دوم قسمت دیگر آن را به عمو و عمّه پدر میّت می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد . ارث زن و شوهر
- [امام خمینی] اگر عمو و عمه و دایی و خاله خود میت و اولاد آنان و اولادِ اولادِ آنان نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادر میت ارث میبرند و اگر اینها نباشند اولادشان ارث میبرند و اگر اینها هم نباشند عمو و عمه و دایی و خاله جد و جدّه میت و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث میبرند.
- [آیت الله بهجت] اگر عمو، عمه، دایی و خاله خود میت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو، عمه، دایی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند، و اگر اینها نباشند اولادشان ارث می برند، و اگر آنها هم نباشند عمو، عمه، دایی و خاله جد و جده میت، و اگر اینها هم نباشند، اولادشان ارث می برند.