تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده میشود.
اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را بجا آورده یا نه ، و همچنین در حال برخاستن اگر شک کند که سجده را بجا آورده یا نه ، باید برگردد و بجا آورد .
عنوان مسئله:
اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را بجا آورده یا نه ، و همچنین در حال برخاستن اگر شک کند که سجده را بجا آورده یا نه ، باید برگردد و بجا آورد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر پس از انجام عمره تمتع مریض شود و به تشخیص پزشکان باید به وطن برگردد و نمی‌تواند اعمال حجّ بجا آورد، یا وقت وقوف گذشته و او را محرم نکرده‌اند، یا محرم کرده‌اند ولی برای وقوف نبرده‌اند، تکلیف چیست؟
- اگر پس از انجام عمره تمتع مریض شود و به تشخیص پزشکان باید به وطن برگردد و نمی‌تواند اعمال حجّ بجا آورد، یا وقت وقوف گذشته و او را محرم نکرده‌اند، یا محرم کرده‌اند ولی برای وقوف نبرده‌اند، تکلیف چیست؟
- نمازگزار اگر وقت برخاستن عوض بحول اللّه، (یا حیّ و یا قیّوم) بگوید نه بعنوان ذکر مطلق بلکه به قصد ورود، نمازش چه صورت دارد؟
- نایبی در احرام عمره تمتّع، بعد از اینکه وارد مکه شد شک میکند که نیّت نیابت کرده یا نه، آیا باید به میقات برگردد و مجدداً به نیابت محرم شود، یا اصلاً حجّ برای خودش حساب میشود و دیگر نمی‌تواند نایب باشد؟
- نایبی در احرام عمره تمتّع، بعد از اینکه وارد مکه شد شک میکند که نیّت نیابت کرده یا نه، آیا باید به میقات برگردد و مجدداً به نیابت محرم شود، یا اصلاً حجّ برای خودش حساب میشود و دیگر نمی‌تواند نایب باشد؟
- در شب شنبه می‌فرمایند میشود رجاء قضاء غسل جمعه را بجا آورد حال اگر شخصی آن را در شب شنبه رجاء بجا آورد آیا می‌تواند روز شنبه قضاء آن را بجا آورد یا خیر؟ (اعاده کند غسل را)
- در سجده واجب قرآن مهر یا چیز دیگری که سجده بر آن صحیح باشد لازم است یا بهر چیزی می‌توان سجده کرد؟
- گاهی اوقات در سجده اول پیشانی دوبار به مهر می‌خورد آیا دو سجده محسوب میشود؟
- در تشهّد نماز اگر شهادت ثالثه (اشهد ان علیاً ولی اللّه) به قصد قربت خوانده شود جایز است یا خیر؟
- مهرهایی که بر اثر کثرت سجده رنگ آنها سیاه شده است سجده بر آن چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در اثنای تشهّد شک کند که سجده ی دوّم را به جا آورده یا نه، فرموده اید نباید اعتنا کند؛ آیا شکّ در اثنای ذکر مستحبّی تشهّد هم همین حکم را دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در اثنای تشهد شک کند که سجده دوم را به جای آورده یا نه، چه باید بکند؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در هنگام خواندن تشهد شک کند که سجده دوم را به جا آورده یانه، چه کار باید بکند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر تشهد را در نماز فراموش کنم آیا اول باید قضای آن را بجا بیاورم یا اینکه دو سجده سهو یا اینکه قضا اصلا واجب نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در بعد از برداشتن سر از سجده شک کنیم که یک سجده بجا آورده ایم یا دو سجده چه باید کرد؟ در رکعات مختلف مثلاً رکعت سوم یا دوم تفاوتی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] مواقعی، بعد از نماز یا وسط نماز شک می‌کنم که تشهد گفته‌ام یا نه. از یک نفر شنیده‌ام که برای جبران سجده و تشهد فراموش شده، سجده سهو کافیست، ولی برادرم می‌گوید اگر یقین نداشته باشید که گفته‌اید، باید نماز، دوباره خوانده شود. در این مورد تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی که سجده بر او واجب است (مثل سجده آیات سجده دار) چند سجده باید به جا آورد، آیا گفتن تشهد و سلام نیاز است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] نمازگزاری که توان نشستن و برخاستن را ندارد کدام حالت را انتخاب کند: 1. سجده‌هایش را روی میز انجام دهد تا قدرت برخاستن برای رکعات را داشته باشد؟ 2. سجده‌هایش را روی زمین و به طور معمول انجام دهد تا مواضع سجده روی زمین باشد که در این صورت قادر به بلند شدن نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر بعد از سر برداشتن از سجده شک کند که یک سجده خوانده یا دو تا ولی احتمال بیشتر بدهد که دو سجده بجا آورده باید چه کار کند و حکم نمازهای گذشته که با احتمال دو سجده نماز را تمام کرده چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] فردی سجده و تشهد را در نمازش فراموش میکند و بعد از اتمام نماز، به جای انجام قضای سجده یا تشهد فراموش شده، مشغول به نماز دیگری میشود. اگر در بین نماز یادش بیاید که سجده یا تشهد فراموش شده را انجام نداده، وظیفه‌اش چیست و نمازی که مشغول آن است، چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نشسته یا خوابیده نماز می خواند ، اگر موقعی که حمد یا تسبیحات می خواند ، شک کند که سجده یا تشهد را بجا آورده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از آنکه مشغول حمد یا تسبیحات شود ، شک کند که سجده یا تشهد را بجا آورده یا نه ، باید بجا آورد .
- اگر درحالی که به سجده می رود شک کند که رکوع کرده یا نه ، لازم است برگردد و رکوع را بجا بیاورد و اگر شک کند که بعد از رکوع ایستاده یا نه ، به شک خود اعتنا نکند .
- اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می شود ، یا یک سجده یا تشهد را فراموش نماید ، لازم نیست بعد از نماز ، سجدة سهو یا قضای سجده و تشهد را بجا آورد .
- کسی که باید سجده یا تشهد را قضا نماید ، اگر برای کار دیگر ی هم سجدة سهو بر او واجب شود ، باید بعد از نماز سجده یا تشهد را قضا نماید ، بعد سجدة سهو را بجا آورد .
- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده ، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجدة سهو بجا آورد .
- اگر شک کند که رکنی را بجا آورده یا نه ، چنانچه مشغول تشهد است اگر شک کند که دو سجده را بجا آورده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر یادش بیاید که آن رکن را بجا نیاورده ، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده ، باید آن را بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است ، مثلاً اگر پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید که دو سجده را بجا نیاورده ، باید بجا آورد و اگر در رکوع یا بعد از آمن یادش بیاید ، نمازش باطل است .
- اگر بداند سجده یا تشهد را فراموش کرده و شک کند که پیش از رکوع رکعت بعد بجا آورده یا نه ، احتیاط واجب آن است که آن را قضا نماید .
- اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه ، واجب نیست قضا نماید .
- نماز احتیاط و سجده و تشهد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورده و در سجدة سهو هم احتیاط واجب ، همین است
- اگر در جائی که نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید ، دو سجدة سهو کافی است . ( مسله 1245 ) اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد ، یادش بیاید ، باید برگردد و بجا آورد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را بجا آورده یا نه باید اعتنا نکند، ولی اگر شک کند که سجده را بجا آورده یا نه باید برگردد و بجا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را به جا آورده یا نه، به شک خود اعتنا نکند، ولی اگر شک کند که سجده را بجا آورده یا نه باید برگردد و بجا آورد.
- [آیت الله بهجت] اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را بجا آورده یا نه ، یا اگر شک کند که سجده را بجا آورده یا نه ، بنا بر احتیاط باید برگردد و بجا آورد ، بلکه در دومی وجوب برگشتن اظهر است .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده را بجا آورده یا نه، باید برگردد وسجده را بجا آورد و اگر در حال برخاستن شک کند که تشهّد را بجا آورده احتیاط مستحبّ آن است که تشهّد را به قصد قربت مطلقه بیاورد.
- [آیت الله خوئی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده یا تشهد را به‌جا آورده یا نه، باید برگردد و به‌جا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را به جا آورده یا نه، باید برگردد و به جا آورد. همچنین است اگر در حال برخاستن از رکعت اول و سوم شک کند که سجده را به جا آورده یا نه؛ ولی اگر بعد از ایستادن شک کند که سجده یا تشهّد را به جا آورده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله سیستانی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده یا تشهّد را بجا آورده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده یا تشهد را به جا اورده یا نه باید برگردد و به جا اورد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده یا تشهد را به جا آورده یا نه؛ باید برگردد و به جا آورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر در حال برخاستن شک کند که سجده یا تشهّد را به جا آورده یا نه، باید برگردد و به جا آورد.