احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر از چند ماه رمضان روزة قضا داشته باشد ، قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد . ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد ، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد احتیاط مستحب آن است که اول قضای رمضان آخر را بگیرد .
عنوان مسئله:
اگر از چند ماه رمضان روزة قضا داشته باشد ، قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد . ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد ، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد احتیاط مستحب آن است که اول قضای رمضان آخر را بگیرد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که به علت مرض تا رمضان سال آنیده نتواند روزه سال گذشته را قضا نماید تکلیفش چیست؟
- اگر شخصی در ماه مبارک رمضان از خواب بیدار شود و غذا بخورد سپس متوجه بشود که از وقت اذان صبح گذشته است آیا روزه این فرد صحیح است؟
- آیا انسانی که خود روزه قضا دارد میتواند قضای روزه واجب میّت را بگیرد؟
- اگر نذر کند در ماه رمضان معتکف شود، سپس در ماه رمضان روزه خود را باطل کند، چند کفاره بر او واجب میشود؟
- زنی که به واسطه مریض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدی قضای روزهها را هم نگرفته یا آنکه بدون عذر معصیت کرده و روزه خود را خورده است آیا پرداخت کفاره او بر خودش است یا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتی که تمکن بر کفاره ندارد غیر از مهریهای که از شوهر طلبکار است آیا واجب است از مهریه به اندازه کافی از شوهر خود گرفته و ادای کفاره نماید یا خیر؟
- آیا انسان میتواند در ماه مبارک رمضان برای فرار از روزه عمداً مسافرت کند؟
- زائرانی که در ماه مبارک رمضان به عمره مشرف میشوند، گاهی شب به مدینه و یا مکه میرسند که در نتیجه قصد کرده روزه میگیرند. خواهشمند است بفرمایید:
- آیا زن میتواند در ایّام ماه مبارک رمضان به خاطر اینکه روزه خود را تمام بگیرد و قضاء روزه بر گردنش نباشد به خاطر عادت ماهیانه که به او دست میدهد از قرص ضدّ حاملگی استفاده نماید؟
- در ایام ماه مبارک رمضان در تمامی مساجد نماز جماعت برگزار میشود، در اول وقت بعد از اذان صبح، از شبهای دوازدهم لغایت بیست و سوم ماه مبارک رمضان اگر نمازگزار، نماز را بلافاصله بعد از اذان صبح بخواند، نماز او اشکال دارد یا باید حدود ده دقیقه صبر نماید؟
- اینجانب چندین مورد در ماه رمضان محتلم شدهام آن هم قبل از سحری و قبل از اذان صبح و این مسئله را این طور یاد گرفته بودم که اگر کسی جنب شود تا اذان ظهر وقت دارد غسل کند و فقط معصیت کرده است که تا اذان ظهر بر جنابت مانده و نیز مسأله تیمم را نمیدانستم و ندانسته و بی اطلاع نسبت به مسأله به حالت جنابت وارد اذان صبح میگردیدم و بعد از اذان صبح و قبل از اذان ظهر غسل میکردم اکنون خواهشمندم بفرمائید آیا علاوه بر قضای این روزها کفّارهای بر گردن بنده است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] شخصی برای گرفتن روزه نذری و روزه قضا وقت کافی ندارد و مثلاً 10 روز تا ماه رمضان مانده و او مجموعاً 15 روزه قضا و نذر دارد که وقت نذر هم در دهه آخر شعبان است. ابتدا باید کدام یک را نیت کند؟ روزه قضا را نیت نماید یا روزه نذری را؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نذر کرده تا آخر عمرش را روزه بگیرد، چگونه میتواند روزه رمضان، روزه کفّاره، روزه قضای همین نذر یا قضای رمضان یا روزه قضای پدر را به جا آورد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] وقت قضای رمضان مضیّق شده و نمی تواند هم قضا را بگیرد وهم رمضان آینده را، آیا قدرت خود را صرف قضای رمضان گذشته کند یا نگه دارد برای رمضان آینده؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که در ماه رمضان مسافرت کرده، آیا علاوه بر قضا، باید کفّاره هم بدهد؟ج) خیر، تنها قضای روزه ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولی اگر قضای روزه ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر اندازد، به جهت تأخیر، باید برای هر روز یک مد طعام کفّاره بدهد.س2: آیا می شود در ماه رمضان، برای فرار از روزه مسافرت کرد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که نمیدانسته به تأخیر انداختن قضای روزه تا ماه رمضان بعد موجب کفاره میشود، اگر بعد از ماه رمضان سال بعد روزه قضا را بگیرد، آیا باز هم کفاره تأخیر بر او واجب است؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [سایر] اگر قضای روزه رمضان را تا رمضان آینده نگیرد، آیا معصیت کرده است یا نه؟
- [آیت الله سیستانی] 1- قضای چند ماه رمضان را قبل از ماه رمضان می گرفته آیا قضای ماه رمضان اخیر کفایت می کند ؟ 2- شخصی ماه رمضان را به نیت برادرش روزه گرفته است ، آیا راهی برای تصحیح آن است ؟
- [آیت الله خوئی] دختری که نه سالش تمام شده ولی به واسطه ضعیفی و کمی قوه نمیتواند روزه بگیرد، و بعد از ماه رمضان تا ماه رمضان هم نمیتواند قضای او را بگیرد، آیا قضا از او ساقط است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که می خواهد قضای روزة رمضان را بگیرد ، اگر بعد ااز اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است ، چنانچه وقت قضای روزه تنگ است ، مثلاً پنج روز روزة قضای رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است بعد از رمضان عوض آن را بجا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست باید روز دیگر روزه بگیرد و در هر صورت این روز رالازم نیست روزه بگیرد .
- کسی که قضای روزة رمضان را گرفته ، اگر وقت قضای روزة او تنگ نباشد ، می تواند پیش از ظهر روزة خود را باطل نماید .
- کسی که به واسطة پیری روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد ، بنابر احتیاط مستحب باید قضای روزه هائی را که نگرفته بجا آورد .
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان ، به نیت روزة قضا یا روزة مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است ، باید نیت روزة رمضان کند .
- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او بر طرف شده می تواند مقدار کمتر را که احتمال می دهد روزه نگرفته قضا نماید ، مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی داند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم ، می تواند پنج روزه بگیرد و نیز کسی هم که نمی داند چه وقت عذر برایش پیدا شده ، می تواند مقدا ر کمتر را قضا نماید ، مثلاً اگر در آخر های ماه رمضان مسافرت کند و بعد از رمضان برگردد و نداند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده ، یا بیست وششم ، می تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند .
- اگر به واسطة مرضی روزة رمضان مرض او بر طرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد باید روزه هائی را که نگرفته قضا نماید . و نیز اگر در ماه رمضان ، غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر بر طرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد ، روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند .
- روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد ، نمی تواند نیت روزة رمضان کندولی اگر نیت روزة قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده ، از رمضان حساب می شود .
- کسی که جنُب است و می خواد روزه واجی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است ، چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود ، می تواند با تیمم روزه بگیرد و صحیح است ولی معصیت کار است .
- اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد ، چنانچه روزة او مثل روزة رمضان واجب معین باشد ، بنابر احتیاط واجب باید دوباره غسل کند و روزه را هم قضا نماید و اگر روزة مستحب ، یا روزة واجبی باشد کخ مثل روزة کفاره وقت معینی ندارد ، غسل صحیح و روزه باطل می باشد .
- اگر مرض انسان چند سال طول بکشد ، بعد از آنکه خوب شد اگر تا رمضان آینده به مقدار قضا وقت داشته باشد باید قضای رمضان آخر را بگیرد و برای هر روز از ساللهای پیش یک مد که تقریباً ده سیر است ، طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد ولی اگر وقت قضای ماه رمضان اخر تنگ باشد مثلا پنج روز از ماه رمضان اخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به ماه رمضان مانده باشد بنابر احتیاط واجب اول قضای ماه رمضان اخر را بگیرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا بر ذمه دارد قضای هر کدام را اول بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت برای قضای رمضان آخر تنگ شده باشد باید بنابر احتیاط اول قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد قضای هر کدام را که اوّل بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای ماه رمضان آخر تنگ باشد مثلا پنج روز از ماه رمضان آخر قضا داشته باشد، و پنج روز هم به ماه رمضان مانده باید اوّل قضای ماه رمضان آخر را بگیرد.
- [امام خمینی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلا پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد، باید اول، قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد قضای هر کدام را که اوّل بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد باید اوّل قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر از چند ماه رمضان، روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را که اول بگیرد، مانعی ندارد. ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد باید اول قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد؛ قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد؛ ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد؛ مثلا پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد؛ بهتر آن است که اول قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد ، قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد ، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد ، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد ، و پنج روز هم به رمضان مانده باشد ، بهتر آن است که اول قضای رمضان آخر را بگیرد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را که اوّل بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز نیز به رمضان مانده باشد، باید اوّل قضای رمضان آخر را بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را که اول بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلًا پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد، بهتر آن است که اول قضای رمضان آخر را بگیرد.