اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در باب‌های مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
.تأخیر عمدی نماز , به گونه ای که فقط یک رکعت آن در وقت واقع شود، حرام است و نمی تواند نیّت ادا بکند و چنانچه بر اثر ضرورتی مانند سهو و اشتباه , فقط یک رکعت آن در وقت و بقیهّ آن در خارج وقت واقع میشود، نماز او صحیح و اداست و باید آن را به همین وضع بخواند.
عنوان مسئله:
.تأخیر عمدی نماز , به گونه ای که فقط یک رکعت آن در وقت واقع شود، حرام است و نمی تواند نیّت ادا بکند و چنانچه بر اثر ضرورتی مانند سهو و اشتباه , فقط یک رکعت آن در وقت و بقیهّ آن در خارج وقت واقع میشود، نماز او صحیح و اداست و باید آن را به همین وضع بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی به اشتباه گمان برد که وقت نماز صبح تمام شده و نماز خود را به نیّت قضا بخواند و هنگام نماز ظهر بفهمد که نماز صبح قضا نشده بود، حکم نمازی که خوانده چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی عمداً نماز خود را به تأخیر اندازد و همیشه در آخر وقت بخواند. آیا این عمل حرام است؟ عقاب اخروی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] یک نماز صبح و یک نماز ظهر از دو روز مختلف به گردنم بود، به نیت نماز قضای صبح شروع به خواندن نماز کردم اما به اشتباه در بعد از تشهد رکعت دوم قیام نمودم، بعد از اینکه متوجه شدم نیت را به نماز ظهر قضایی که داشتم برگرداندم و نماز را چهار رکعتی به پایان بردم این نماز صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی تا حدود نیم ساعت بعد ازظهر، نماز ظهر و عصر خود را فرادی یا به جماعت خوانده است و پس از آن می خواهد نافله ظهر و عصر را بخواند، آیا به نیت اداء بخواند یا قضا؟ و آیا بین تأخیر نافله عمدی و غیرعمدی فرقی وجود دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در اول وقت، با وضوی جبیرهای و یا در موارد تیمّم، با تیمّم نماز بخواند، در حالی که میداند با تأخیر انداختن نماز از اول وقت، میتواند نماز را با وضوی عادی بخواند، آیا نماز اول وقتش صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به گمان اینکه وقت نمازظهر گذشته است، قصد نماز عصر کرد و بعد از نماز متوجه شد که برای نماز ظهر لااقل به مقدار یک رکعت وقت داشته است، آیا نیّت کند نمازی که خوانده ظهر باشد و مجدداً نماز عصر را بخواند، یا وظیفه ای دیگر دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پس از بیدار شدن برای نماز صبح شک کند که وقت باقی است یانه، باید به چه نیتی نماز بخواند و نیز اگر تاکنون به نیت قضا می خوانده، نماز او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در رکعت سوم و چهارم شک می کند و بعد از فکر کردن، ظن به چهار برایش حاصل می شود، اگر احتمال دهد که سه رکعت خوانده و یک رکعت احتیاط با نیّت رجای تبعیّت از امر واقعی بخواند؛ آیا نماز احتیاط خوانده شده بی اثر است یا حرام؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بسمه تعالی سلام علیکم، بنده سالها قبل بدون اجازه مالک از تعدادی از باغهای واقع در همسایه گی منزلمان میوه خوردم الآن الحمدلله توبه کرده ام ، و می خواهم از صاحبانشان حلالیت بگیرم ولی صاحب دو تا از این باغها در دسترس نیستند ولی احتمال می دهم با پرس و جو و یک یا دو واسطه می توانم حداقل یک شماره تلفن از آنها بدست اورم، آیا باید اینکار را بکنم-یعنی با آنها تماس بگیرم-؟و اگر نتوانستم چه کنم؟در ضمن از یک منزل متعلق به بنیاد شهید و یک باغ وقف مسجد محل و یک منزل متعلق به مخابرات هم اندکی میوه خوردم ، اکنون وظیفه من چیست؟ 2- در نماز استیجاری هنگام نیت، آیا باید نیت کنم که یا فلان رکعت نماز ادا به نیابت فلانی یا اصلا قضا و ادا را معین نکنم؟ واگر تا حالا میگفتم فلان رکعت نماز قضا به نیابت فلانی میخوانم باید آن نماز ها را اعاده کنم؟
- [آیت الله بروجردی] هر گاه شخص جنب پیش از دخول وقت نماز، به نیّت وجوب غسل کند که بعد از دخول وقت با آن غسل نماز بخواند، آیا غسل او صحیح است یاخیر؟ و آیا فرقی بین کسی که یقین به عدم دخول وقت دارد یا شک دارد، می‌باشد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .کسی که مسافر است و تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز وقت دارد، باید نماز ظهر و عصر را با همان ترتیب بخواند و اگر کمتر از سه رکعت فرصت دارد، باید فقط نماز عصر را به قصد ادا بخواند و نماز ظهر را بعداً قضا کند و چنانچه تا نصف شب به اندازه خواندن چهار رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشا ء را به همان ترتیب بخواند و اگر کمتر از آن وقت دارد، باید فقط نماز عشاء را بخواند و بعد از آن, نماز مغرب را بدون نیّت ادا و قضا بخواند و چنانچه پس از خواندن نماز عشا ء معلوم شود که به مقدار یک رکعت یا بیشتر , وقت به نصف شب مانده است، باید فوراً نماز مغرب را که اَداست بخواند و اگر نماز مغرب را تا اول صبح نخواند، نماز مغرب او قضاست.
- .اگر وقت نماز به اندازه ای تنگ است که با انجام دادن بعضی از ذکرها یا کارهای مستحب، بعضی از امور واجب پس از وقت واقع میشود، باید آن امور مستحب را انجام ندهد و اگر تنگی وقت بر اثر تأخیرِ عمدی نبوده و با خواندن بعضی از ذکرهای مستحب , مانند ذکر قنوت یا اذان، برخی ا ز امور واجب در خارج از وقت واقع می شوند، در صورتی که یک رکعت آن در وقت واقع شود، میتواند آن ذکر یا کار مستحب را انجام دهد و نماز او صحیح است .
- .کسی که مسافر نیست و تا مغرب به اندازه پنج رکعت نم از وقت دارد، باید نماز ظهر و عصر, هر دو را با همان ترتیب بخواند و اگر کمتر فرصت دارد، باید فقط نماز عصر را به قصد ادا بخواند و نماز ظهر را بعداً قضا کند و اگر تا نصف شب, به اندازه پنج رکعت نماز وقت دارد، باید نماز مغرب و عشاء را با همان ترتیب بخواند و اگر کمتر وقت دارد، باید فقط عشاء را به قصد ادا بخواند و پس از آن , نماز مغرب را تا اول صبح صادق , بدون نیّت ادا و قضا بخواند و اگر تا آن وقت نخواند, نماز مغرب او قضاست.
- .برگرداندن نیّت از نماز عصر به ظهر و از نماز عشاء به مغرب در نماز قضا؛ مانند نماز اَداست. در نمازهایی که احتیاطاً اعاده میشود، اگر هر دو, یعنی سابق و لاحق , احتیاطی باشد، حکم برگرداندنِ نیّت از لاحق به سابق , همان است که در نمازهای اَدا و معمولی انجام میشود و اگر یقین دارد که نماز سابق؛ یعنی ظهر یا مغرب را نخوانده و نماز لاحق را به احت یاط شروع کرده است و در بین نماز احتیاطی بفهمد که نماز سابق را نخوانده، نمی تواند نیّت را برگرداند؛ بلکه باید نماز سابق را از ابتدا با نیّت خاص خود شروع کند.
- .اگر در بین نماز عشاء شک کند که نماز مغرب را خوانده یا نه، در صورتی که در وقت مشترک بوده و پیش از رکوع رکعت چهارم باشد، باید نیّت را به مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و پس از آن، نماز عشاء را بخواند و اگر بعد از رکوع رکعت چهارم باشد، نماز را تمام کند و بعد از آن , نماز مغرب را بخواند و اگر این شک در وقت مختصّ به نماز عشاء باشد، خواندن نماز مغرب لازم نیست , چنانکه برگرداندن نیّت به نماز مغرب هم لازم نیست , هرچند پیش از رکوع رکعت چهارم باشد.
- .برگرداندن نیّت نماز واجب به نماز واجب دیگر, در صورتی جایز است که بین آنها ترتیب بوده و محلّ برگرداندن باقی باشد. در برگرداندن نیّت از نماز ادا به نماز قضایی که در عهده دارد، ترتیب لازم نیست؛ ولی محلّ برگرداندن باید باقی باشد. برای مثال، کسی که در حال خواندن نماز ظهر یا عصر یا مغرب است، در صورتی که وارد رکوع رکعت سوم نشده باشد، می تواند در وسعت وقت، نیّت را به نماز قضای صبح برگرداند.
- .هرگاه در رکعت اول یا دوم نماز سهواً تسبیحات بخواند و پیش از رکوع آگاه شود، باید حمد و سوره را بخواند و اگر در حال رکوع یا پس از آن آگاه شود، نماز او صحیح است و در هر دو حال , بنا بر احتیاط مستحب, جهت زیاد نمودن تسبیحات، سجده سهو به جا آورد.
- .نماز مغرب و عشا ء طبق معروف وقت مختصّ، وقت مشترک، وقت فضیلت و وقت اِجزا دارند: وقت مختصّ نماز مغرب, از اول مغرب تا اندازه به جا آوردن سه رکعت نماز با شرایط آن است. وقت مختصّ عشا ء به اندازهخواندن چهار رکعت برای حاضر و دو رکعت برای مسافر به نیمه شب مانده است. بین وقت اختصاصی مغرب و وقت اختصاصی عشا ء، وقت م شترک بین این دو نماز است, اگر مسافری که نماز عشای او دو رکعت است، تمام نماز را سهواً در وقت مخصوص مغرب بخواند , صحیح است، هر چند احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز مغرب، نماز عشاء را دوباره بخواند. اگر کسی نماز مغرب را تا وقت اختصاصی عشا ء نخوانده، اول , نماز عشا ء و سپس نماز مغرب را بخواند. وقت اختصاصی , مانند وقت مشترک است؛ یعنی هیچ کدام وقت اختصاصی ندارد, بلکه آنچه واجب است, ترتیب, یعنی تقدیم مغرب بر عشاء؛ مانند تقدیم ظهر بر عصر است و برای مسافر که نمازهای چهار رکعتی او دو رکعت است و برای غیر مسافر , وقت اختصا صی ظهر و عصر و نیز مغرب و عشاء فرق میکند. البته در تمام موارد, منظور از اختصاص, همان ترتیب است نه بیش از آن؛ یعنی تمام وقت مشترک است و وقت اختصاصی اصلاً مطرح نیست.
- .اگر پیش از نماز مغرب، سهواً نماز عشا ء را شروع کرده باشد و در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است، چنانچه وارد رکوع رکعت چهارم نشده باشد, باید نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و پس از آن, نماز عشاء را بخواند و اگر وارد رکوع رکعت چهارم شده باشد، نماز عشا ء را تمام میکند و بعد از آن، نماز مغرب را می خواند و در این جهت , فرقی بین وقت مختص و مشترک نیست . بلی, اگر این جریان در وقت مختص به مغرب پیش آید، احتیاط مستحب آن است که بعد از عدول نی?ت به مغرب و خواندن نماز عشاء، دوباره مغرب و عشاء را بخواند.
- .وقت مخصوص ظهر، اول وقت است تا اندازه ای که بتوان نماز ظهر مسافر یا حاضر را با تحصیل مقدمات آن ، در آن وقت ب هجا آورد . وقت مخصوص عصر , مقداری از زمان تا مغرب است که بتوان نماز عصر مسافر یا حاضر را در آن انجام داد . بین دو وقت مخصوص، وقت مشترک نماز ظهر و عصر است، اگر کسی نماز ظهر را تا وقت اختصاصی عصر نخوانده باشد، باید نماز عصر را بخواند و قضای نماز ظهر را بعداً بهجا آورد و اگر سهواً نماز ظهر در وقت مخصوص عصر و یا نماز عصر سهواً در وقت مخصوص ظهر واقع شد، صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند. ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که به اندازهی خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله خوئی] کسی که به انداز خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند، ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که به اندازه یک رکعت نماز وقت دارد باید تمام نماز را به نیت ادا بخواند، ولی تأخیرانداختن نمازتا این حد حرام است، بنابر این اگر به اندازه پنج رکعت تا مغرب وقت داشته باشد نماز ظهر و عصر را به نیت ادا بخواند و به همین ترتیب سایر نمازها.
- [آیت الله بهجت] کسی که فقط به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند.
- [امام خمینی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت ادا بخواند. ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت ت اخیر بیندازد.
- [آیت الله سبحانی] کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیت اداء بخواند، ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.