حمد
حامدات به سورههایی گفته میشود كه با کلمه حمد شروع میشوند. مانند: سورههای فاتحه، انعام، کهف، سباء، فاطر. [۱]
.هر گاه شک کند که تکبیرةالاحرا م را گفت یا نه , چنانچه مشغول خواندن چیزی مانند حمد باشد , بنا را بر گفتن بگذارد و به شکّ خود اعتنا نکند و اگر به خواندن چیزی مشغول نشده, باید تکبیرةالاحرام بگوید.
عنوان مسئله:
.هر گاه شک کند که تکبیرةالاحرا م را گفت یا نه , چنانچه مشغول خواندن چیزی مانند حمد باشد , بنا را بر گفتن بگذارد و به شکّ خود اعتنا نکند و اگر به خواندن چیزی مشغول نشده, باید تکبیرةالاحرام بگوید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا در نماز ظهری که امام حمد را آهسته می خواند، گفتن "الحمد للّه ربّ العالمین" پس از تمام شدن حمد، توسط مأموم مستحب است؟ با توجه به این که مأموم زمانی متوجه پایان یافتن حمد می شود که امام مشغول خواندن سوره شده است؟
- [آیت الله مظاهری] در جایی که میفرمائید وسواسی یا کثیرالشّک به شک یا وسوسه خود اعتنا نکند، منظور چیست؟ آیا اگر همیشه بنا را بر نفع خود بگذارد درست است یا آن شک و وسوسه را هر چند به نفع خود باشد باید اهمیّت ندهد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر کسی در طواف حج واجب شک کند که 6 دور طواف کرده یا 7 دور ولی همسرش که به همراه او طواف میکند بگوید7 دور بوده است. آیا میتواند بنا را بر صحبت همسرش بگذارد و به شک خود اعتنا نکند؟
- [آیت الله اردبیلی] در نماز، خواندن حمد یا سوره از روی قرآن، چه در حالاتی، مثل حفظ نبودن حمد یا سوره، نسیان و... و چه در حال اختیار، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] مشغول خواندن نماز واجب یومیه هستیم کسی در خانه را می زند و کسی نیست که درِ خانه را باز کند. آیا می توان قرائت سوره (منظور سوره ای که بعد از حمد می خوانیم) را ترک کرد؟
- [آیت الله سیستانی] در نماز احتیاط بعد از خواندن حمد، سوره نیز باید خوانده شود یانه؟
- [آیت الله خامنه ای] بلند خواندن قرائت حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا خواندن حمد و سوره به جای تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا در خواندن نماز آیات، پس از تمام شدن هر سوره، باید حمد را دوباره خواند؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر نمازگزار در هنگام قرائت حمد بین رکعت اول و دوم شک کند، تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .هر گاه پس از گفتن تکبیرةالاحرام شک کند که آن را صحیح ادا کرده یا نه، بنا را بر صحّت بگذارد و به شکّ خود اعتنا نکند.
- .پس از تسبیحات رکعت سوم و چهارم، مستحب است استغفار کند؛ مثلاً بگوید (استغفراالله ربّی) و یا بگوید (اللهم اغفرلی) و اگر در حال استغفار شک کند که حمد یا تسبیحات را گفته یا نه، به شک خود اعتنا نکند؛ امّا اگر استغفار را به عنوان ذکر مطلق که در هر حال مطلوب است نه به عنوان دستور خاص در دو رکعت آخر نماز گفته است , باید به شک خود اعتنا کند و حمد یا تسبیحات را بگوید ; نیز اگر در حال رفتن به رکوع و پیش از رسیدن به حدّ رکوع شک نمود، باید برگردد و حمد یا تسبیحات را بگوید.
- .نمازگزار در نماز ظهرِ روز جمعه , خواه دو رکعت (نماز جمعه) بخواند یا چهار رکعت، مستحب است در رکعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم پس از حمد، سوره منافقون بخواند . اگر یکی از این دو سوره را انتخاب , و شروع به خواندن آنها نمود, بنا بر احتیاط واجب , نمیتواند آنها را رها کند و سورهّ دیگر بخواند.
- .کسی که عادت دارد در رکعت سوم و چهارم نماز تسبیحات بخواند، اگر بد ون قصد قرائت نماز، مشغول حمد شد , باید آن را رها کند و دوباره حمد یا تسبیحات بخواند؛ ولی اگر از عادت خود غفلت نموده و به قصد امتثال دستور نماز، حمد را خواند, کافی است و نماز او صحیح است.
- .ترتیب بین حمد و سوره , واجب است و اگر عمداً سوره پیش از حمد خوانده شد , نماز باطل است و اگر سهواً خوانده شد و در بین سوره یا پس از آن، به یادش بیاید, باید بعد از خواندن حمد, به احتیاط واجب, سوره را دوباره بخواند.
- .اگر پیش از آنکه برای رکوع خم شود, یا پس از خم شدن پیش از آنکه به حدّ رکوع برسد، یادش بیاید که حمد و سوره را نخوانده , باید برگردد و هر دو را بخواند و اگر معلوم شود که فقط سوره را نخوانده , بنا بر احتیاط واجب , فقط سوره را بخواند و اگر بفهمد که فقط حمد را نخوانده , باید حمد را بخواند و به احتیاط واجب, سوره را دوباره بخواند.
- .واجب است در نمازهای شبانه روز , در رکعت اول و دوم , سوره حمد خوانده شود و احتیاط واجب , خواندن یک سوره کامل در هر رکعت, بعد از حمد است.
- .بر نمازگزار مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند بخواند و بر هر نمازگزار (مرد یا زن ) واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخواند, مگر نماز ظهر روز جمعه خواه دو رکعت جمعه باشد یا چهار رکعت معمول که بلند خواندن آن راجح است , هر چند رجحان بلند خواندن چهار رکعت ظهر , مانند استحباب بلند خواندن دو رکعت جمعه, نیست.
- .هرگاه در دو رکعت آخر نماز ; قصد خواندن حمد داشت و تسبیحات بر ز بان او آمد یا قصد گفتن تسبیحات داشت و حمد بر زبان او آمد، در صورتی که آنچه بر زبان او آمد اصلاً مورد قصد نماز او نبود، باید آن را رها کند و دوباره حمد یا تسبیحات را به قصد نماز بخواند و در صورتی که عادت او این بوده, هر کدام از این دو بر زبان آمد, همان بهعنوان قرائت نماز باشد, کافی است.
- .نمازگزار زن در نمازهای صبح و مغرب و عشاء میتواند حمد و سوره را بلند یا آهسته بخواند و در صورت بلند خواندن، احتیاط واجب, آن است که نامحرم صدای او را نشنود. زنان کهنسال مطلقاً مخیّرند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر شک کند عملی را که رکن نیست به جا آورده یا نه، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده، باید به شک خود اعتنا نکند؛ مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر بعد یادش بیاید که آن را به جا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده باید به جا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است، بنا بر این، اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بجا آورده یا نه ، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده ، باید به شک خود اعتنا نکند ، مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است ، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند ، واگر بعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده ، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده ، باید آن را و آن چه بعد از آن است بجا آورد ، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است ، بنابراین اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده ، باید حمد وسوره را بخواند ، و اگر در رکوع یادش بیاید ، نمازش صحیح است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، چنانچه مشغول خواندن حمد شده است به شک خود اعتنا نکند واگر چیزی نخوانده باید تکبیر را بگوید و هرگاه می داند تکبیرة الاحرام را گفته اما شک دارد که صحیح گفته است یا نه، اگر این شک بعد از گفتن تکبیر پیدا شود اعتنا نکند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بجا آورد ه یا نه ، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده ، باید به شک خود اعتنا نکند ، مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است ، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر بعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده ، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده ، باید بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده ، نمازش صحیح است ، بنابر این اگر مثلاً در قنوت یادبیاید که حمد را نخوانده باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است .
- [آیت الله خوئی] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بهجا آورده یا نه، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده، باید به شک خود اعتنا نکند، مثلًا موقعی که مشغول خواندن سوره است، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند، و اگر بعد یادش بیاید که آن را بهجا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده، باید بهجا آورد، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است، بنابراین اگر مثلًا در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بجا آورده یا نه، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده، باید به شک خود اعتنا نکند؛ مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر بعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد شده، باید بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است؛ بنابر این اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بهجا آورده یا نه، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده، باید به شک خود اعتنا نکند؛ مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر بعد یادش بیاید که آن را بهجا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده، باید بهجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است؛ بنابراین اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شک کند عملی را که رکن نیست به جا آورده یا نه، چنان چه مشغول کاری که بعد از آن است شده، باید به شک خود اعتنا نکند، مثلاً موقعی که مشغول خواندن سوره است، اگر شک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند. و اگر بعد یادش بیاید که آن را به جا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده، باید به جا آورد. و اگر مشغول رکن بعد شده، نماز صحیح است، بنابراین اگر مثلاً در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در بین نماز شک کند که یکی از کارهای واجب ان را انجام داده یا نه مثلا شک کند که حمد خوانده یا نه چنانچه مشغول کاری که بعد از ان واجب است نشده باید انچه را که در انجام ان شک کرده به جا اورد و اگر به کاری که بعد از ان است مشغول شده مثلا در حال خواندن سوره شک کند که حمد را خوانده یا نه به شک خود اعتنا نکند
- [امام خمینی] اگر شک کند عملی را که رکن نیست بجا آورده یا نه، چنانچه مشغول کاری که بعد از آن است شده باید به شک خود اعتنا نکند، مثلا موقعی که مشغول خواندن سوره است اگر ک کند که حمد را خوانده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگربعد یادش بیاید که آن را بجا نیاورده در صورتی که مشغول رکن بعد نشده باید بجاآورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحیح است، بنابراین اگر مثلا در قنوت یادش بیاید که حمد را نخوانده باید بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید نماز او صحیح است.