اهسته
اخفات آهسته خواندن نماز را گویند.
آیا در نماز ظهری که امام حمد را آهسته می خواند، گفتن "الحمد للّه ربّ العالمین" پس از تمام شدن حمد، توسط مأموم مستحب است؟ با توجه به این که مأموم زمانی متوجه پایان یافتن حمد می شود که امام مشغول خواندن سوره شده است؟
اگر همان وقت "الحمد للّه رب العالمین" را بگوید، اشکال ندارد، نه پس از شروع در سوره، مگر به قصد ذکر مطلق.
اگر همان وقت "الحمد للّه رب العالمین" را بگوید، اشکال ندارد، نه پس از شروع در سوره، مگر به قصد ذکر مطلق.
عنوان سوال:
آیا در نماز ظهری که امام حمد را آهسته می خواند، گفتن "الحمد للّه ربّ العالمین" پس از تمام شدن حمد، توسط مأموم مستحب است؟ با توجه به این که مأموم زمانی متوجه پایان یافتن حمد می شود که امام مشغول خواندن سوره شده است؟
پاسخ:
اگر همان وقت "الحمد للّه رب العالمین" را بگوید، اشکال ندارد، نه پس از شروع در سوره، مگر به قصد ذکر مطلق.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا امام جماعت می تواند بعد از تمام شدن قرائت حمد، جمله ی "الحمد للّه رب العالمین" را بگوید یا تنها مأموم می تواند؟ و اگر امام جماعتی یقین به جواز داشته باشد، نماز او و مأمومین چگونه است؟
- ذکر مستحبی بعد از سوره حمد، "الحمد للّه " است یا "الحمد للّه رب العالمین"؟
- آیا در خواندن قضای نمازهای ظهر و عصر، می توان حمد و سوره را بلند خواند؟ یا در قضای نمازهای جهریه حمد و سوره را می توان آهسته خواند؟
- مأمومی که در رکعت سوم نماز مغرب و عشا به امام اقتدا می کند و تکلیفش خواندن حمد و سوره است، آیا باید بلند بخواند یا آهسته؟
- اگر امام مشغول قرائت حمد و سوره باشد و مأموم سهوا به رکوع و پس از آن به سجده برود و بعد متوجّه شود که امام در حال رکوع است، حکم نمازش چیست؟
- اگر کسی در رکعت سوم امام، اقتدا کند، و مشغول خواندن حمد شود و در این حال، امام به رکوع برود و فرد مأموم به علت خواندن حمد، نتواند خود را به رکوع امام برساند، چه وظیفه ای دارد؟ (منظور این که در حال خواندن حمد، امام سر از رکوع بردارد)
- آیا در خواندن نماز آیات، پس از تمام شدن هر سوره، باید حمد را دوباره خواند؟
- آیا در نماز صبح و مغرب و عشا، به غیر از حمد و سوره، بقیّه ی ذکرهای نماز را می توان آهسته خواند؟
- اگر در قسمتی از قرائت حمد و سوره ی نماز جهریّه، متوجه شویم که داریم آهسته نماز می خوانیم، چه وظیفه ای داریم؟
- اگر کسی در نماز جماعت (موقعی که امام حمد و سوره می خواند) متوجه شود لباسش نجس است و لباس نجس را در حال نماز بیرون بیاورد، آن مقدار از نماز که با لباس نجس خوانده شده چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا گفتن (الحمد لله رب العالمین) بعد از سوره حمد فقط برای مأمومین مستحب است، یا برای امام جماعت نیز مستحب می باشد؟
- [آیت الله سبحانی] ذکر (الحمدالله رب العالمین) که گفتن آن بعد از حمد مستحب است اگر مأموم بعد از اینکه امام سوره را شروع کرده بگوید آیا اشکالی به نماز می رساند؟
- [آیت الله خامنه ای] در نماز جماعت ظهر و عصر برغم اینکه مأمومین صدای امام جماعت و اتمام سوره حمد را نمی شنوند عموماً پس از شنیدن (بسم الله الرحمن الرحیم) سوره بعد، ذکر الحمد لله رب العالمین را بر زبان جاری می نمایند. با توجه به اینکه این ذکر مخصوص پایان سوره حمد می باشد آیا در این صورت صحت نماز دچار اشکال نمی شود؟
- [آیت الله خوئی] آیا جایز است که مأموم بعد از آنکه امام جماعت سوره حمد را تمام کرد الحمد اللََّه رب العالمین را بلند بگوید؟
- [آیت الله مظاهری] آیا تکلّم سهوی در نماز، به چیزهایی که ذکر خدا محسوب می‌شود، مثلاً پس از عطسه، (الحمد لله ربّ العالمین) بگوید یا صلوت بفرستد، اشکالی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] دوست من در حال خواندن نماز صبح بود و حمد و سوره را آهسته می خواند. آیا بر من واجب است که به او بگویم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در نماز ظهر و عصر غیر از حمد و سوره باید ذکرهای نماز را آهسته خواند؟
- [سایر] چرا ما شیعیان پس از سوره حمد " الحمد لله رب العالمین" می گوییم (فلسفه اش چیست؟) و چرا می گوییم اگر به جای آن " آمین" بگوییم، نماز باطل است؟
- [سایر] مدتی است که در برخی مساجد سطح شهر مشهد ، مسئله گفتن ( الحمدلله رب العالمین) از سوی مأمومین پس از اتمام سوره حمد امام، مطرح شده است که در این باره ابهامات و سوالاتی بوجود آمده که نیازمند پاسخگویی هر چه زودتر به آنها هستیم. 1. آیا جایز است مامومین بعد از تمام شدن قرائت حمد امام ، بصورت جهری (الحمدلله رب العالمین) را بگویند؟ 2. بعد از تمام شدن قرائت حمد اگر امام سکوت کند و مأمومین در هنگام گفتن (الحمدلله رب العالمین) صدایشان به امام برسد آیا کراهت دارد یا نه؟ 3. آیا بلند گفتن (الحمدلله رب العالمین) توسط مأمومین به عنوان شعائر شیعه استحباب دارد یا نه؟ جمعی از طلاب حوزه علمیه مشهد / پایگاه خبری اطلاع رسانی بصیرت www.BasiratNews.com info@basiratnews.com
- [آیت الله سبحانی] در رکعت دوّم مأموم که رکعت سوم امام است مأموم بسم الله الرحمن الرحیم و حمد و سوره را بلند بخواند یا آهسته؟(در نمازهایی که بلند خوانده می شود)
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مأموم در رکعت اول و دوم نماز صبح، مغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را تشخیص ندهد، باید بنابر احتیاط حمد و سوره را نخواند، و اگر صدای امام را نشنود، مستحب است حمد و سوره بخواند، ولی باید آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند اشکال ندارد.
- حمد و سوره خواندن مأموم در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر کراهت دارد و مستحب است به جای آن ذکر بگوید.
- اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فُرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فُرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
- مأموم در نماز با مخالفین (غیر شیعه) واجب است به وظیفه منفرد عمل کند؛ و اگر لازم است تقیه کند، حمد و سوره و لااقل حمد را بهصورت آهسته بخواند، ولی در غیر این صورت نماز را اعاده نماید.
- اگر مأموم بعضی از کلمات حمد و سوره امام را بشنود، باید بنابر احتیاط همانقدر از حمد و سوره را نخواند.
- مأموم باید غیر از حمد و سوره، همه چیز نماز را خودش بخواند، ولی اگر رکعت اول یا دوم او رکعت سوم یا چهارم امام باشد، باید حمد و سوره خود را بخواند.
- در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه مستحب است در رکعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره منافقین بخواند بلکه احتیاط مستحب در این است که بدون عذر اینها را ترک نکند؛ و اگر مشغول یکی از اینها شود، بنابر احتیاط واجب نمیتواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند.
- بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند، مگر در ظهر جمعه که مستحب است دو رکعت اوّل را بلند بخوانند.
- اگر در رکعت دوم اقتدا کند، مستحب است قنوت و تشهد را با امام بخواند و احتیاط مستحب آن است که موقع خواندن تشهد، به حال تَجافی بنشیند،یعنی انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند کند، و باید بعد از تشهد، با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند، و اگر برای سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع خود را به امام برساند، و چنانچه طوری است که اگر بخواهد حمد را بخواند و یا تمام کند به رکوع امام نمی رسد اظهر تمام کردن حمد است اگر چه احتیاط در قصد فُرادی است.
- اگر عمداً سوره را پیش از حمد بخواند و قصد او این باشد که سوره جزء نماز باشد، نمازش باطل است، ولی اگر قصد او قرآن خواندن باشد، مانعی ندارد و بعد از حمد یک سوره بنابر احتیاطی که قبلاً ذکر شد میخواند، و اگر اشتباهاً سوره را پیش از حمد بخواند و در بین آن یادش بیاید، باید سوره را رها کند و بعد از خواندن حمد، سوره را از اول بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: "أعوُذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیم" و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر "بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم"را بلند بگوید و نیز مستحب است در تمام نمازها حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی: آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره بمعنای آیه توجه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: "اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمِینَ"، و بعد از خواندن سوره توحید، یک، یا دو، یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبِّی" یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبُّنَا" بگوید، و بعد از خواندن سوره، کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید، یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد بگوید اعوذ بالله من الشیطان الرجیم و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر بسم الله را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در اخر هر ایه وقف کند یعنی ان را به ایه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای ایه توجه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند بعد از ان که حمد خودش تمام شد بگوید الحمد لله رب العالمین و بعد از خواندن سوره قل هو الله احد یک یا دو یا سه مرتبه کذلک الله ربی یا سه مرتبه کذلک الله ربنا بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است در رکعت اول؛ پیش از خواندن حمد بگوید: اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر بسم اللّه را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند؛ یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند بعد از آنکه حمدخودش تمام شد؛ بگوید: الحمد للّه رب العالمین و بعد از خواندن سوره قل هو اللّه احد؛ یک یا دو یا سه مرتبه کذلک اللّه ربی یا سه مرتبه کذلک اللّه ربنا بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند؛ بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید؛ یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله خوئی] مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد بگوید:" اعوذ بالله من الشیطان الرجیم" و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر" بسم الله" را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن آیه را به آیه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد. اگر نماز را به جماعت میخواند بعد از تمام شدن حمد امام، و اگر فرادا میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام، و اگر فرادی میخواند بعد از آنکه حمد خودش تمام شد بگوید:" الحمد لله رب العالمین". بعد از خواندن سوره" قل هو الله احد" یک یا دو یا سه مرتبه" کذلک الله ربی" یا سه مرتبه" کذلک الله ربنا" بگوید، و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است در رکعت اوّل، پیش از خواندن حمد بگوید:(اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجِیم) و در رکعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر، (بسم الله) را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد، اگر نماز را به جماعت میخواند بعد از تمام شدن حمدِ امام و اگر فُرادی می خواند بعد از آن که حمد خودش تمام شد بگوید:(اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ) و بعد از خواندن سورهی (قُل هُوَ اَللهُ اَحَدٌ) یک یا دو یا سه مرتبه (کَذلِکَ اللهُ رَبِّی) یا سه مرتبه (کَذلِکَ اَللهُ رَبُّنا) بگوید، بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد بگوید اَعوُذُبِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیم، و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر اگر امام جماعت است (بسم الله) را بلند بگوید و در حال فرادی آهسته بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد. اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند بعد از آنکه حمد خودش تمام شد بگوید: اَلْحَمْدُللهِ ربِّ الْعالَمینَ، و بعد از خواندن سوره (قل هوالله احد) یک یا دو یا سه مرتبه (کَذلِکَ اللهُ رَبّی) یا (کَذلِکَ اللهُ رَبُّنا) بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: (أَعُوذُ باللَّه من الشَّیطانِ الرّجیم) و بر مردها مستحب است در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را بلند بگویند و مستحب است نمازگزار حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند؛ یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: (الحَمْدُ للَّهِ ربِّ العالَمین) و بعد از خواندن سوره (قُلْ هو اللَّهُ أَحَد) یک یا دو یا سه مرتبه (کذلِکَ اللَّهُ ربّی)، یا سه مرتبه (کذلک اللَّهُ رَبُّنا) بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند
- [آیت الله مظاهری] مستحب است در رکعت اوّل، پیش از خواندن حمد بگوید: (أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ). و در رکعت اوّل و دوّم نماز ظهر و عصر )بِسْمِ اللَّهِ( را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند یعنی آن را به آیه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد بگوید: (اَلْحَمْدُ للَّهِِ رَبِّ الْعالَمینَ). و بعد از خواندن سوره توحید، یک یا دو یا سه مرتبه بگوید: (کَذلِکَ اللَّهُ رَبّی). و یا بگوید: (کَذلِکَ اللَّهُ رَبُّنا). و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است در رکعت اوّل، پیش از خواندن حمد بگوید: )أعُوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیم( و در رکعت اوّل ودوم نماز ظهر وعصر، )بسم ا&( را بلند بگوید و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنیآن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد وسوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: )الحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ العالَمین(، و بعد از خواندن سوره )قل هو ا& احد(، یک یا دو یا سه مرتبه )کَذلِکَ اللّهُ رَبّی( یا سه مرتبه )کَذلِکَ اللّهُ رَبُّنا( بگوید، و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید، یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ماموم در رکعت اول و دوم نماز صبح و مغرب و عشاء صدای حمد و سوره امام را بشنود اگر چه کلمات را تشخیص ندهد باید حمد و سوره را نخواند و اگر صدای امام را نشنود مستحب است حمد و سوره را بخواند ولی قصد جزییت نماز نکند و باید اهسته بخواند و چنانچه سهوا بلند بخواند اشکال ندارد