احتیاط لازم
احتیاط الزام‌آور را احتیاط واجب گویند.
.کسی که نمیتواند بنشیند, باید ایستاده نیّت سجده نماید و با اشاره سر و اگر ممکن نبود, با اشاره چشمها و اگر ممکن نبود, به نیت قلبی اکتفا نماید و احتیاط لازم, اشاره کردن با دست و مانند آن است.
عنوان مسئله:
.کسی که نمیتواند بنشیند, باید ایستاده نیّت سجده نماید و با اشاره سر و اگر ممکن نبود, با اشاره چشمها و اگر ممکن نبود, به نیت قلبی اکتفا نماید و احتیاط لازم, اشاره کردن با دست و مانند آن است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] معذوری که به مقتضای بیماری، نماز خود را روی صندلی می خواند و سجده و رکوع آن را با اشاره انجام می دهد آیا هنگام سجده با اشاره سر باید سر انگشتان پاها را نیز بر زمین بچسباند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که به علّت درد پا از نشستن ممنوع باشد و نتواند بطور متعارف سجده کند آیا می تواند برای سجده در حالی که ایستاده ایماء کند یا روی صندلی بنشیند و روی میز مثلاً سجده کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گذاشتن کف دست هنگام سجده بر روی زمین واجب است یا می توان نصف کف دست را هم اکتفا کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نماز و روزه استیجاری گرفته تا انجام دهد، اما اسم میّت را فراموش کرده و به هیچ عنوان هم نمیتواند نام او را به دست آورد، به چه نیّت نماز و روزه او را به جا آورد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی است که به علت مشکل مفاصل کمر، نمیتواند مسح پاها را انجام دهد. البته با سختی و درد زیاد، میتواند بنشیند و با دست چپ، پای راست و با دست راست، پای چپ را مسح نماید و در این صورت هم ممکن است موالات به هم بخورد. تکلیف این فرد چیست؟
- [سایر] آیا مسح سر لازم است با دست راست باشد؟
- [سایر] آیا مسح سر لازم است با دست راست باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در موقع غسل ترتیبی باید نیت کند که اوّل سر و گردن و بعد سمت راست و بعد سمت چپ را یا لازم نیست که این نیّت را کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا لازم است در رکوع، دست ها بر سر زانوها گذاشته شود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی در صورت ایستاده نماز خواندن، قادر به انجام دادن رکوع و سجود نباشد و مجبور باشد آنها را با اشاره به جا آورد، ولی در صورت نشسته به جا آوردن نماز، بتواند رکوع در حال نشسته و سجود را به جا آورد، وظیفهاش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .کسی که نمیتواند برای سجده خم شود و پیشانی را روی زمین بگذارد, باید پس از نشستن، سر را به اندازهای که میتواند، به نیّت سجده پایین بیاورد و به قصد سر برداشتن از سجده، بالا بیاورد و اگر حرکت دادن سر، مقدور او نبود, با باز و بسته نمودن چشمها به قصد سجده کردن اکتفا کند و در هر دو صورت, احتیاط لازم است چیزی را که پیشانی بر او گذارده می‌شود؛ مانند مّهر, بردارد و به پیشانی خود بگذارد و اگر سجده با اشاره سر یا چشمها ممکن نبود, در قلب نیّت کند و احتیاط لازم است که با دست و مانند آن، برای سجده و سر برداشتن از آن اشاره شود.
- .کسی که نمیتواند ایستاده یا نشسته رکوع کند و برای رکوع فقط درحالیکه نشسته است کمی خم شود, باید ایستاده نماز را اقامه کند و برای رکوع با سر اشاره نماید.
- .هرگاه ناچار شود که در زمین گِل نماز بگزارد و نشستن و تشهّد و سجود مستلزم آلوده شدن بدن و لباس می‌شود، میتواند ایستاده نماز را اقامه نماید و برای سجده با سر اشاره کند.
- .کسی که هیچ وسیله پوشاندن عورت, لباس, برگ, کاغذ و مانند آن, ندارد و نامحرمی نیست تا به او نگاه کند, میتواند ایستاده و با اشاره به رکوع و سجود، نماز را اقامه کند و احتیاط مستحب, اعاده آن با رکوع و سجود عادی است و اگر نامحرمی او را میبیند, باید نماز را نشسته اقامه کند و رکوع و سجود را با اشاره انجام دهد و برای سجود, سر را قدری پایینتر آورد.
- .کسی که بدون تکیه نمیتواند رکوع نماید, باید با تکیه دادن رکوع کند و اگر با تکیه دادن هم نتواند کامل نماید, باید به هر مقداری که مقدور اوست, خم شود و اگر اصل خم شدن مقدور او نباشد, هرچند به صورت نشسته باشد, باید در حال ایستاده, با سر به قصد رکوع اشاره کند و به نیت برخاستن از رکوع سر بردارد و اگر این مقدار نیز مقدور نباشد, باید رکوع رفتن و برخاستن از رکوع را با بستن و بازکردن چشم انجام دهد و اگر از این مقدار هم عاجز باشد, باید در قلب نیت رکوع کند و ذکر آن را بگوید.
- .در موقع ذکر سجده نمیتواند یکی از اعضای هفتگانه را از زمین بردارد و اگر چنین کرده, دوباره باید پس از گذاشتن آن بر زمین، ذکر سجده را تکرار کند و اگر عمداً به همان اکتفا نموده, نماز باطل می‌شود. برداشتن و گذاشتن غیر پیشانی در غیر حال ذکر, منعی ندارد.
- .احتیاط واجب است که پس از سجده دوم در رکعت اوّل و سوم که تشهد ندارد, مقداری بنشیند(جلسه استراحت).
- .اگر نمازگزار پیشانی خود را سهواً به جایی نهاده که از جای زانوها و انگشتان پای او بیش از چهار انگشت بلندتر یا کوتاهتر است و نمیتواند جای زانوها و انگشتان پا را با جای سجده مناسب کند، به گونهای که بیش از چهار انگشت تفاوت نباشد, اگر تفاوت در سطح به قدری است که عرفاً سجده صادق نیست، میتواند سر را از جایی که نهاده است به جای همسطح بکشد; یا از آنجا بردارد و به جایی که تفاوت بیش از چهار انگشت بسته نیست, بگذارد و اگر تفاوت در سطح به قدری است که عرفاً سجده صادق است و نمیتواند جای زانوها و انگشتان پا را با جای سجده مناسب کند، میتواند سر به جای مناسب در سطح بکشاند و اگر کشاندن سر ممکن نشد، باید سر را بردارد و به جای مناسب بگذارد و بعد از پایان نماز, دوباره آن را اقامه کند.
- .اگر در تمام وقت نماز چیزی که سجده بر آن صحیح است, ندارد یا دارد, ولی بر اثر مانع طبیعی; مانند سرما و گرما یا مانع اجتماعی; مانند تقیه نمیتواند بر آن سجده کند, بر لباس پنبهای یا کتانی خود سجده نماید (هرچند خصوصیتی برای آن نیست) و اگر آن مقدور نبود، بر پشت دست خود سجده نماید و اگر آن نیز ممکن نبود، بر کالاهای معدنی؛ مانند عقیق، فیروزه سجده کند.
- .مستحب است بین اذان و اقامه در غیر نماز مغرب , دو رکعت نماز بخواند؛ یا یک گام بردارد؛ ی ا بنشیند؛ یا سجده نماید؛ یا ذکری بگوید; یا دعا کند و در نماز مغرب, به یکی از این امور اکتفا می‌شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمیتواند بنشیند، باید ایستاده نیّت سجده کند و چنانچه بتواند، باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و اگر این را نیز نتواند، در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی تواند بنشیند ، باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمی تواند ، با چشمها اشاره نماید و اگر این را هم نمی تواند ، در قلب نیت سجده کند ، و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید .
- [امام خمینی] کسی که نمی تواند بنشیند باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند، و اگر نمی تواند با چشمها اشاره نماید، و اگر این را هم نمی تواند در قلب یت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که نمی تواند بنشیند، باید ایستاده نیّت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمی تواند با چشمها اشاره نماید (یعنی آن را به قصد سجده می بندد و به نیّت سر برداشتن باز می کند)، و اگر این را هم نمی تواند در قلب نیّت سجده کند، و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که هیچ نمیتواند سجده نماید ، و مقداری که میتواند خم شود بر آن سجده صدق نمیکند ، باید برای سجده با سر اشاره کند ، و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید ، و اگر با چشمها هم نمیتواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط لازم با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند ، و ذکر واجب را بگوید .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، و در هردو صورت احتیاط آن است که اگر می تواند مهر را بلند کند و بر پیشانی بگذارد، و اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که هیچ نمیتواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر میتواند قدری مهر را بلند کند و پیشانی را بر آن بگذارد و اگر با سر یا چشمها نیز نمیتواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن، برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که هیچ نمیتواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر صورت احیتاط واجب آن است که اگر میتواند مهر را بلند و به پیشانی بگذارد و اگر با سر یا چشمها هم نمیتواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست ومانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که نمی تواند بنشیند، باید ایستاده نیت سجده کند، و چنان چه می تواند، برای سجده با سر اشاره کند، و اگر نمی تواند با چشم ها اشاره نماید و اگر این را هم نمی تواند، در قلب نیت سجده کند، و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن هم برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نمیتواند بنشیند، باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه میتواند برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمیتواند با چشمها اشاره نماید و اگر این را هم نمیتواند در قلب نیت سجده کند و بنا بر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.