اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
اگر صف های جماعت تا در مسجد برسد، کسی که در صحن مسجد مقابل در پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد; ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستاده اند و صف جلو را نمی بینند اشکال دارد.
عنوان مسئله:
اگر صف های جماعت تا در مسجد برسد، کسی که در صحن مسجد مقابل در پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد; ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستاده اند و صف جلو را نمی بینند اشکال دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی که وسیله اتصال در صف جماعت است نمازش شکسته بود بعد از سلام مجدداً برای نماز دیگری اقتدا نماید این خلاء واقع شده در صف را می تواند ترمیم نماید؟
- چند نفر بچه که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند در صف اول ایستاده اند، آیا نماز افراد دیگر که در ادامه صف ایستاده اند صحیح است؟
- اگر مأموم در سلام آخر به نماز جماعت برسد، آیا می تواند اقتدا کند و به ثواب جماعت برسد؟
- در برخی از اوقات جانباز و یا معلول با چرخ ویلچر خود و با کفش در صف اوّل جماعت برای نماز می ایستد و رکوع و سجود را با اشاره بجا می آورد، آیا بودن او در صف اوّل برای بقیّه صف اشکال ایجاد می کند؟
- آیا خواندن نماز جماعت در طبقه دوم و سوم مسجدالحرام در حالی که امام جماعت در طبقه همکف می باشد صحیح است یا خیر؟
- شخصی در نماز جماعت، بعد از گفتن تکبیرة الاحرام به رکوع رفت، ولی قبل از رسیدن به حد رکوع، امام جماعت سر از رکوع برداشت، آیا نماز این شخص به جماعت صحیح است؟
- اگر نماز امام جماعت بر طبق نظر مرجع تقلید وی باطل باشد ولی نماز او بر طبق نظر مرجع تقلید مأموم صحیح باشد آیا مأموم می تواند به امام اقتدا کند؟
- ایوان زنانه مسجد از پشت و طرف راست با چند پنجره و دریچه کوچک اتصال به مسجد دارد که همیشه بسته می باشد آیا با این وصف اقتداء زنان به جماعت منعقده در مسجد مزبور به نظر حضرت عالی صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] اگر یکی از صفهای نماز جماعت به طور کامل از افرادی تشکیل شده باشد که نمازشان قصر است و نماز همه افراد صف بعدی تمام باشد، اگر افراد صف جلو بعد از خواندن دو رکعت نماز فوراً برای خواندن دو رکعت بعدی اقتدا کنند، آیا نماز کسانی که در صف پشت سر آنها هستند، نسبت به دو رکعت آخر نماز، جماعت باقی می ماند یا فرادی می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گاهی در نماز جماعت بعضی از مأمومین قرآن را جلوی خود می گذارند و قهراً پشت سر مأمومین صف جلو قرار می گیرد، آیا این عمل حرام است و به صحت نماز لطمه می زند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در مساجدی که نماز جماعت اقامه می شود و افراد نمازگزار پشت سر امام جماعت، صف کشیده به هم اتصال دارند، اگر مسجد، طبقه فوقانی داشته باشد که زنها در آنجا نماز جماعت می گذارند، اتصال صف جماعت آنها به صف طبقه پایین به چه کیفیت است؟
- [آیت الله بهجت] در مسجدی که نماز جماعت برپا شده، اگر تعدادی از افراد در آخر مسجد و پشت صف ها به طور فرادا نماز بخوانند، نماز این اشخاص صحیح است یا خیر؟ اگر رویّه این مسجد چنین باشد که در قسمت جلوی مسجد نماز جماعت و در آخر مسجد نماز فرادا خوانده شود چه طور؟
- [آیت الله سیستانی] در نمازهای جماعتی که در مسجدالحرام و مسجد نبوی برگزار می شود، برخی از مردم به طبقه بالا می روند و از آن جا به امام جماعت اقتدا می کنند، با این که به دلیل بلندی دیوارها نه امام را می بینند و نه چیزی از صف های جماعت را. آیا برای شخص امامی جایز است که به این گروه در طبقه دوم بپیوندند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر بالکن شبستان مسجد که عده ای از مردان در آن مکان به امام اقتدا می کنند دارای دیواری باشد که نمازگزاران در صف اول بالکن نتوانند صف جماعت را ببینند آیا این اتصال صحیح است.
- [سایر] آیا یک فرد مسافر می تواند نماز خود را پشت سر امام بخواند؟ آیا می تواند نمازش را در صف اول بخواند؟ یا لازم است برای به هم نخوردن ارتباط نماز خود را در صف آخر بخواند؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انجام نماز به کیفیتی باشد که معلوم نیست موافق نظر اهل سنت باشد مانند سجده بر پشت نمازگزاران صف جلو و عدم رعایت اتصال و ایا نماز در این گونه موارد باید اعاده شود
- [آیت الله بهجت] آیا زنان می توانند بدون وجود حایل و پرده، کنار مردان در صف نماز جماعت بایستند؟ در پشت سر مردان چه طور؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا نماز جماعت در پشت سر امام جماعت اخباری، صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هر گاه محراب در درون دیوار مسجد باشد، و امام در آن قرار گیرد نماز کسانی که پشت سر امام هستند و او را می بینند صحیح است ولی نماز کسانی که در دو طرف صف قرار دارند و امام را نمی بینند اشکال دارد. ولی صف های طولانی که پشت سر فردی یا افرادی که امام را می بینند قرار دارد صحیح است، هر چند امام را نبینند.
- اگر بداند نماز یک صف از صف های جلو باطل است، در صف های بعد نمی تواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، می تواند اقتدا نماید.
- بعد از تکبیر امام، اگر صف جلو آماده نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد کسی که در صف بعد ایستاده، می تواند تکبیر بگوید. ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود.
- کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به واسطه مأموم دیگر به امام متصل باشد و صف جلوتر را می بیند نماز او صحیح است. دوم: بلند نبودن محل ایستادن امام
- اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آنکه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد ولی اگر مثل ساختمان های چند طبقه این زمان باشد که از جماعت دور است اشکال دارد. سوم: نبودن فاصله میان مأمومین
- نمازگزار باید مقابل میّت بایستد، ولی اگر نماز به جماعت خوانده شود و صف جماعت از دو طرف میّت بگذرد، نماز کسانی که مقابل میّت نیستند اشکال ندارد.
- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد; نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نماز را به نیت فرادی تمام کند و احتیاطاً دوباره بخواند.
- اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صف ها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده، اذان و اقامه ساقط است با شرائطی که در مسأله بعد می آید.
- نمازگزار باید از میّت دور نباشد ولی کسی که نماز میّت را به جماعت می خواند، اگر از میّت دور باشد، چنانچه صف ها به یکدیگر متّصل باشند اشکال ندارد.
- در جایی که عده ای مشغول نماز جماعتند، یا نماز آنان تازه تمام شده و صف ها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که برپا می شود نماز بخواند، با سه شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود: اول، آنکه برای آن نماز، اذان و اقامه گفته باشند. دوم، آنکه نماز جماعت باطل نباشد. سوم، آنکه نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد. پس اگر نماز جماعت ، داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح است، ولی کسانی که دو طرف او ایستاده اند و صف جلو را نمی بینند بنابر احتیاط واجب اقتدا آنها صحیح نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر صف های جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است، و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد، و احتیاط واجب آن است که کسانی که دو طرف او ایستاده اند اگر صف جلو را نبینند، اقتدا ننمایند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد ، کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد ، و هم‌چنین نماز کسانی که دو طرف او ایستاده اند و به او اتصال دارند صحیح است اگر چه صف جلو را نبینند .
- [آیت الله بروجردی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده، نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند صحیح می‌باشد، ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستادهاند و صف جلو را نمیبینند، اشکال دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند صحیح می‌باشد، و نیز نماز کسانی که دو طرف او ایستادهاند وصف جلو را نمیبینند، اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر صفهای جماعت تا در مسجد برسد کسی که مقابل در پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و هم‌چنین نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد بلکه نماز کسانی که در دو طرف ایستاده اند و اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر صفهای جماعت تا در مسجد برسد؛ کسی که مقابل در؛ پشت صف ایستاده نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا می کنند صحیح می باشد؛ بلکه نماز کسانی که در دو طرف ایستاده اند و از جهت ماموم دیگر اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب، پشت صف ایستاده، نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که با دیدن او اقتدا می کنند صحیح می باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب، پشت صف ایستاده، نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند و برخی از افراد صف جلو را میبیند صحیح می‌باشد، ولی نماز کسانی که دو طرف او ایستادهاند و هیچ یک از افراد صف جلو را نمیبینند، بنا بر احتیاط صحیح نیست و به طور کلی بنا بر احتیاط در صحّت جماعت شرط است که حائلی مانع رؤیت تمام صف قبل نشده، بلکه لازم است لااقل یک نفر از صف جلویی دیده شود.
- [آیت الله خوئی] اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل در، پشت صف ایستاده نمازش صحیح است، و نیز نماز کسانی که پشت سر او اقتدا میکنند صحیح می‌باشد، بلکه نماز کسانی که دو طرف ایستادهاند و از جهت مأموم دیگر اتصال به جماعت دارند نیز صحیح است.