استعمال
به کار گرفتن و مورد استفاده قرار دادن را استعمال گویند. از آن به مناسبت در باب‌های طهارت، صلات، حج و اجاره بحث به میان آمده است.
اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلا آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد; باید به جای وضو و غسل، تیمّم کند.
هفتم از موارد تیمّم:
عنوان مسئله:
اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلا آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد; باید به جای وضو و غسل، تیمّم کند.
هفتم از موارد تیمّم:
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر هنگام نماز آب برای وضو نباشد و با تیمم نماز را به جا اورد سپس آب پیدا شود آیا نمازی که خوانده، صحیح است؟
- آیا اسراف در مصرف آب، غسل و وضو را باطل می کند؟
- زنی پس از پاک شدن از خون حیض، به جهت حساسیت بدنش به آب گرم، اگر غسل کند دوباره خون می بیند و با آب سرد هم نمی تواند غسل کند. آیا این شخص می تواند با تیمم نماز بگزارد؟
- فردی دچار بیماری وسواس می باشد و غسل کردن در زیر آب دوش باعث تشدید بیماری وی خواهد شد. آیا این شخص می تواند به جای غسل، تیمم نماید؟
- برخی خانه ها مجهز به پمپ آب می باشند و موجب قطع یا کم شدن آب منزل همسایه می شود آیا وضو و غسل با این آب جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر جزئی از ظرف آب وضو غصبی باشد آیا تأثیری در صحت وضو دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا غصبی بودن آب وضو یا ظرف آن و یا مکان وضو اشکالی به وضو می رساند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب در اثر نادانی و غفلت، لوله آب و آب گرم کن و شیر آب منزلم را از پول غصبی و حرام تهیه کردم، بفرمایید: وضو و غسل، از آنها چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که برای غسل جنابت آب را در ظرفی می ریزد و در هنگام غسل قطرات آب به داخل ظرف می چکد، آیا موجب نجس شدن آب می گردد؟ و آیا مانع از تمام کردن غسل با آن آب می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی تیمّم بدل از غسل کرد و نماز صبح را خواند و برای نماز ظهر دسترسی به آب پیدا کند و غسل نماید آیا باید وضو بگیرد با فرض آنکه ناقض وضو بین تیمّم و غسل واقع شده است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که سینوزیت دارد و استعمال آب سرد برایش ضرر دارد با توجه به این که بعضی ها معتقدند وضو با آب گرم ضرری ندارد، آیا باید تیمم کند یا وضو بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- [آیت الله بهجت] آیا نظریّه ی پزشک مبنی بر ضرر داشتن استعمال آب برای وضو و نماز از نظر شرعی، مجوّز برای تیمّم می شود یا نه؟
- [آیت الله بهجت] در ضمن غسل اگر ظرفی که با آن مشغول غسل دادن میّت هستند با بدن میّت برخورد نماید، آیا ظرف نجس می شود؟
- [سایر] آیا خوردن و آشامیدن در ظرفی که آلیاژ آن مخلوط از طلا یا نقره با برنج است حرام است؟ اگر آن ظرف با آب طلا یا نقره باشد چطور؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده، خوردن و آشامیدن در آن حرام است. و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیز پاک انجام داد، استعمال کنند. ولی استعمال چرم سگ و خوک و مردار در کارهایی که طهارت در آنها شرط نباشد، اشکال ندارد.
- اگر فراموش کند آب، غصبی است و با آن وضو بگیرد وضوی او صحیح است; و اگر خودش آب را غصب کرده باشد احتیاط آن است که وضو را اعاده کند. شرط چهارم هرگاه بخواهد وضوی ارتماسی بگیرد باید ظرف آب وضو مباح باشد، ولی اگر با دست از ظرف غصبی آب بردارد و وضو بگیرد، صحیح است.
- استعمال ظرفی که روی آن را آب طلا یا آب نقره داده اند اشکال ندارد.
- اگر آب پیدا نشود، یا استعمال آن مانعی داشته باشد باید عوض هر غسل،میّت را یک تیمّم بدهند.
- اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند، یا به سختی معالجه شود، باید تیمّم نماید ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- اگر آب، برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو، تیمّم کند و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد این استعمال جایز است; ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست، این استعمال حرام می باشد.
- خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست و نگاه داشتن نیز -خصوصاً به عنوان ذخیره مالی- حرام نمی باشد.
- کسی که می داند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است. چهارم از موارد تیمّم:
- کسی که در جای غصبی حبس است، اگر آب و خاک او غصبی است، احتیاطاً با تیمّم نماز بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است، آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل تیمم کند.
- [امام خمینی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد مثلا آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل، تیمم کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد؛ مثلا آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن؛ آب و ظرف دیگری ندارد؛ باید به جای وضو و غسل تیمم کند. هفتم از موارد تیمم:
- [آیت الله سیستانی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد ، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن آب و ظرف دیگری ندارد ، باید بجای وضو و غسل تیمم کند . هفتم از موارد تیمم : تنگی وقت
- [آیت الله نوری همدانی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است ، آب یا ظرف دیگری ندارد ، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن ، آب و ظرف دیگری ندارد ، باید بجای وضو و غسل تیمم کند . هفتم ، تنگی وقت
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد باید به جای وضو و غسل تیمم کند. مورد هفتم
- [آیت الله بروجردی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبیست و غیر از آن آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است، آب یا ظرف دیگری ندارد؛ مثلاً آب یا ظرفش غصبیست و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو یا غسل، تیمم کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم کند. دوّم - آب برای او ضرر داشته باشد: