احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
. اگر زن، پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و برای غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه واجبی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است، باید تیمم نماید، و بنابر احتیاط مستحب تا اذان صبح بیدار بماند، و اگر بخواهد روزه مستحب یا روزه واجبی بگیرد که مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، نمی‌تواند با تیمم روزه بگیرد.
عنوان مسئله:
. اگر زن، پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و برای غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه واجبی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است، باید تیمم نماید، و بنابر احتیاط مستحب تا اذان صبح بیدار بماند، و اگر بخواهد روزه مستحب یا روزه واجبی بگیرد که مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، نمی‌تواند با تیمم روزه بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان میگویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان میگویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمی کند به نیّت اینکه قبل از اذان صبح غسل نماید و ساعت را نیز یکساعت مانده به اذان کوک می کند تا بیدار شود امّا وقتی که خوابید متوجّه زنگ ساعت نشده و بعد از اذان صبح بیدار می شود، آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح می باشد؟
- اگر در روزه ماه رمضان قبل از اذان صبح کسی جنب شود و به دلائل مختلف از قبیل شرم از اطرافیان یا میهمان بودن نتواند قبل از اذان غسل کند آیا می توان تیمّم بدل از غسل کرد یا نه؟
- اگر کسی در ماه مبارک رمضان، از خواب بیدار شود و بعد متوجه بشود که از وقت اذان گذشته است آیا روزه این فرد صحیح است؟
- شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می شود وسط غسل اذان می گویند آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- اگر در روزه ماه رمضان بعد ازاذان صبح کسی در خواب جنب شود روزه اش باطل می شود یا نه و اگر باطل نمی شود آیا می توان بعد از اذان ظهر یا اذان مغرب غسل کرد یا نه؟
- اگر شخصی در ماه رمضان با همسر خود نزدیکی کند در صورتی که مطمئن باشد قبل از اذان صبح نمی تواند غسل کند ( مثلاً شب در جایی میهمان باشند و به خاطر خجالت و یا آب نباشد) آیا می تواند قبل از اذان صبح تیمم بدل از غسل کرده و تا قبل از اذان ظهر غسل جنابت کند؟
- شخصی یک ساعت به اذان صبح مانده در ماه رمضان می داند اگر بخوابد محتلم می شود و تا اذان بیدار نمی شود آیا می تواند بخوابد یا نه و اگر خوابید و محتلم شد و اذان گفته شده روزة او درست است یا نه؟
- شخصی یک ساعت به اذان صبح مانده در ماه رمضان میداند که اگر بخوابد محتلم می‌شود و تا اذان بیدار نمیشود. آیا میتواند بخوابد یا نه؟ و اگر خوابید و محتلم شد و اذان گفته شد، روزه او صحیح است یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد تکلیف چیست ؟
- [آیت الله سیستانی] اگر زن در شب ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند حکمش چیست ؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و یا زنی که در شب ماه رمضان از حیض پاک شده است، اگر اینها یقین دارند تا اذان صبح آب پیدا نمیشود تا غسل کنند، آیا میتوانند قبل از اینکه اذان صبح شود، تیمم کنند و بخوابند و یا اینکه باید تا اذان صبح بیدار بمانند و نزدیک اذان صبح تیمّم بکنند و بخوابند؟
- [سایر] اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح، از حیض پاک شود و از روی عمد غسل نکند؛ آیا روزهاش باطل است؟ کفاره هم دارد؟
- [سایر] اگر زن در شب ماه رمضان از حیض پاک شود و تا نزدیک اذان صبح غسل را به تأخیر اندازد و سپس تیمم کند، آیا روزهاش صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی بعد از اذان صبح از حیض و یا نفاس پاک می‌شود آیا میتواند ضمن انجام غسل نیّت روزه مستحبّی و یا واجب غیر معیّن نماید؟
- [سایر] در ماه رمضان پیش از اذان صبح از خون حیض پاک شدم. اگر بخواهم غسل کنم، وقت برای خوردن سحری باقی نمیماند؛ تکلیفم چیست؟
- [سایر] اگر در شب ماه مبارک رمضان بر زن و مرد غسل جنابت واجب شود و قصد داشتند قبل از اذان غسل کنند ولی هر دو پس از اذان صبح بیدار شوند حکم روزه و کفاره و یا قضاء آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن حائض در ماه رمضان، پیش از اذان صبح از حیض پاک شود، تکلیف او چیست؟
- [سایر] خانمی که شب ماه رمضان از حیض پاک می‌شود و میداند اگر بخوابد بعد از اذان صبح بیدار می‌شود، تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر زن، نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و برای هیچکدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، چنان‌چه روزهای را که میگیرد مثل روزه رمضان واجب معین باشد، صحیح است، و اگر روزه مستحب یا روزهای باشد که مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، صحیحبودن آن اشکال دارد.
- . اگر در روزه واجب غیر روزه رمضان و قضای آن تا اذان صبح جنب بماند ولو از روی عمد باشد، چنان‌چه وقت آن روز معین است، مثلاً نذر کرده که آن روز را روزه بگیرد، روزهاش صحیح است، و اگر مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، احتیاط مستحب آن است که غیر از آن روز، روز دیگری را روزه بگیرد.
- . اگر زن، پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم نکند، روزهاش باطل است.
- . اگر زن، پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و در غسلکردن کوتاهی کند و تا اذان غسل نکند، روزهاش باطل است، ولی چنان‌چه کوتاهی نکند مثلاً منتظر باشد که حمام زنانه شود، اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند، و در تنگی وقت تیمم کند یا از تیمم هم عاجز باشد، روزهاش صحیح است.
- . کسی که میخواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده است، و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنان‌چه وقت قضای روزه تنگ است، مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان دارد، و پنج روز هم به رمضان مانده است، بنابر احتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد، و بعد از رمضان هم عوض آن را به جا آورد، و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست، روزهاش باطل است.
- . اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسلکردن سر را در آب فرو برد، چنان‌چه روزه او مثل روزه رمضان واجب معین باشد، روزه و غسل هر دو باطل است، و اگر روزه مستحب باشد یا روزه واجبی باشد که مثل روزه کفاره، وقت معینی ندارد و تمامکردن آن واجب نباشد، غسل صحیح، و روزه باطل می‌باشد.
- . اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود، و بداند که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدارشدن غسل کند، چنان‌چه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند، و همچنین اگر از خواب دوم بیدار شود و برای مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، قضای روزه آن روز بر او واجب می‌شود، و بنابر احتیاط لازم کفاره هم بر او واجب می‌شود.
- . بنابر احتیاط واجب خوابی را که در آن محتلم شده، باید خواب اول حساب کند. پس اگر بعد از بیدار شدن دوباره بخوابد و بداند یا عادت به بیدارشدن داشته باشد و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدارشدن غسل کند، چنان‌چه تا اذان خواب بماند بنابر احتیاط واجب باید قضای آن روز را بگیرد، و اگر دوباره بیدار شود و بداند یا عادت به بیدارشدن داشته باشد و تصمیم داشته باشد که بعد از بیدارشدن غسل کند در صورتی که باز هم بخوابد و تا اذان خواب بماند، باید قضای آن روز را بگیرد، و بنابر احتیاط مستحب مؤکد کفاره هم بدهد.
- . کسی که در شب ماه رمضان جنب است، اگر عادت و اطمینان به بیدارشدن پیش از اذان صبح را دارد، جایز است با تصمیم به آن که بعد از بیدار شدن غسل کند بخوابد، و چنان‌چه در این صورت اتفاقاً تا صبح خواب بماند، روزهاش صحیح است.
- . اگر زن، بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند، اگر چه نزدیک مغرب باشد، روزهاش باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزهی واجبی بگیرد که مثل روزهی رمضان وقت آن معین است، باید تیمّم نماید و بنا بر احتیاط واجب تا اذان صبح بیدار بماند و اگر بخواهد روزهی مستحب یا روزهی واجبی بگیرد که مثل روزهی کفاره وقت آن معین نیست، نمی‌تواند با تیمّم روزه بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد . چنان‌چه بخواهد روزه واجبی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است با تیمم روزه اش صحیح است ولازم نیست تا صبح بیدار بماند و اگر بخواهد روزة مستحب یا روزة واجبی بگیرد که مثل روزة کفاره وقت آن معین نیست ، نمی تواند با تیمم روزه بگیرد .
- [آیت الله سبحانی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه واجبی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است، با تیمم روزه اش صحیح است و لازم نیست تا صبح بیدار بماند و اگر بخواهد روزه مستحب یا روزه واجبی بگیرد که مثل روزه کفّاره وقت آن معین نیست، نمی تواند با تیمم روزه بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد؛ باید تیمم نماید و بنابراحتیاط واجب باید تا اذان صبح بیدار بماند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچکدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد روزه اش صحیح است
- [آیت الله خوئی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، باید تیمم نماید و بنابر احتیاط واجب باید تا اذان صبح بیدار بماند و همچنین است حکم جنب درصورتی که وظیفهاش تیمم باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد باید تیمم نماید و بنابر احتیاط واجب تا اذان صبح بیدار بماند و همچنین است حکم جنب در صورتی که وظیفه اش تیمم باشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه رمضان بگیرد با تیمم روزه اش صحیح است، و لازم نیست که تا صبح بیدار بماند و اگر برای تیمم هم وقت نباشد به همان نحو روزه اش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، ولی به اندازه غسل کردن وقت نداشته باشد، چنان‌چه بخواهد روزه رمضان و یا روزه واجب معین دیگری را بگیرد، باید تیمم کند و روزه او صحیح است و همچنین اگر برای هیچکدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، میتواند روزه رمضان و یا روزه واجب معیّن دیگری را بگیرد و روزه او صحیح است؛ ولی بنابر احتیاط واجب در هیچ یک از دو صورتی که گفته شد، نمی‌تواند روزه واجب غیر معیّن مثل روزه قضای رمضان را بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند؛ در روزه ماه رمضان؛ روزه اش باطل است و در غیر آن باطل نیست اگرچه احوط غسل کردن است. و زنی که وظیفه اش نسبت به حیض یا نفاس؛ تیمم است؛ در روزه ماه رمضان اگر عمدا پیش از اذان صبح تیمم نکند روزه اش باطل است.