احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعتش باطل است. ولی نماز او به صورت فرادی صحیح است لذا آن را رکوع رکعت اول حساب کند و نماز خود را ادامه دهد هرچند احتیاط مستحب اعاده این نماز است.
عنوان مسئله:
اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعتش باطل است. ولی نماز او به صورت فرادی صحیح است لذا آن را رکوع رکعت اول حساب کند و نماز خود را ادامه دهد هرچند احتیاط مستحب اعاده این نماز است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] فردی به رکعت آخر نماز جماعت رسیده و اقتدا می‌کند. آیا بعد از پایان نماز امام جماعت، میتواند به نفر جلویی خود که همزمان با وی به مسجد رسیده و نماز میخواند اقتدا کند و ادامه نماز را به امامت آن فرد بخواند؟ (مثل وقتی که امام جماعت وضویش باطل شده و شخص دیگری از مأمومین عهده دار امامت می‌شود).
- [آیت الله خوئی] در مکانی که نماز جماعت منعقد است اگر شخصی در آن مکان نمازش را فرادی بخواند که عملاً تفسیق امام جماعت حساب می‌شود آیا نماز این شخص صحیح است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر در بین نماز، امام جماعت بفهمد که نمازش باطل است، چه وظیفه ای دارد؟ اگر به مردم اطلاع ندهدو نمازش را صورتا ادامه دهد، آیا نماز مردم صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در نماز جماعت به جای قنوت به رکوع می رود و از روی عمد یا جهل به مسأله به عنوان متابعت به قنوت بر نمی گردد. اگر در همان حال منتظر بماند تا امام به رکوع برسد و سپس تا آخر نماز را با امام ادامه دهد؛ نماز او به جماعت صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] در نماز جماعت، مأموم به علت تبعیّت، رکنی مثلاً رکوع را زیاد کرده است پس از نماز متوجّه می شود که نماز امام باطل بوده است، آیا نماز مأموم صحیح است یا باید اعاده کند؟
- [آیت الله مظاهری] می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مواردی که باید احتیاطا طواف را تمام کند و نماز طواف بخواند و طواف را با نمازش اعاده کند ایا اگر یک طواف به قصد اعم از تمام و اتمام یعنی چنانچه ان مقدار انجام شده باطل بوده تمام هفت شوط را قصد طواف داشته باشد و چنانچه صحیح بوده به متمم ان قصدطواف داشته باشد انجام دهد و دو رکعت نماز بخواند کافی است یا خیر
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود امام سر از رکوع بردارد، می تواند نیّت فرادی کند یا صبر کند تا امام برای رکعت بعد برخیزد و آن را رکعت اوّل نماز خود حساب کند. ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت می خواند، باید نیّت فرادی نماید.
- اگر موقعی که امام در رکعت دوّم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید در رکعت دوّم نمازش که رکعت سوّم امام است بعد از دو سجده بنشیند و تشهّد را به مقدار واجب بخواند و برخیزد و چنانچه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات وقت ندارد، یک مرتبه بگوید و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.
- در صورتی که نماز جمعه با عدد کامل و در وقت دامنه دار شروع شده ولی مأمومی به رکعت اول نرسیده باشد، اگر به رکعت دوم، ولو به رکوع آن، برسد و اقتدا کند نمازش صحیح است و دومین رکعت نماز خود را به طور فرادی بجا می آورد. _________ 1 کسی که مرد یا زن بودنش اصلاً معلوم نیست.
- اگر سهواً پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر سر بردارد به مقداری از قرائت امام می رسد چنانچه سر بردارد و با امام به رکوع رود نمازش صحیح است و اگر عمداً برنگردد و این باعث شود که مقداری از قرائت امام را درک نکند نمازش باطل است و بنابر احتیاط مستحب در هردو رکوع ذکر را بگوید لیکن احتیاط واجب آن است که در رکوع اوّل یک ذکر صغیر بیشتر نگوید.
- اگر مأمومی که رکوع رکعت اول امام جمعه را درک کرده به علت کثرت جمعیت یا غیر آن نتواند در سجده ها با امام همراهی کند در این صورت اگر بتواند (پس از قیام امام برای رکعت دوم) سجده ها را خود بجا آورده و قبل از رکوع رکعت بعد یا در حین آن به امام ملحق شود، نمازش صحیح است. و الا باید به حال خود باقی بماند تا امام به سجده های رکعت دوم برسد آنگاه دو سجده را به نیت سجده های رکعت اول نماز خود همراه امام بجا آورد و سپس رکعت دوم را فرادی بخواند و نمازش صحیح است. ولی اگر آنها را به نیت سجده های رکعت دوم و یا به نیت متابعت امام انجام دهد احتیاط واجب آن است که از آن دو سجده صرف نظر کرده و دو سجده دیگر به نیت سجده های رکعت اول بجا آورد و سپس به رکعت دوم بپردازد و پس از اتمام نماز، نماز ظهر را هم بجا آورد.
- اگر بین دو و سه و چهار شک کند و موقعی که دو رکعت نماز احتیاط ایستاده را می خواند پیش از رکوع رکعت دوّم یادش بیاید که نمازش را سه رکعت خوانده، باید بنشیند و نماز احتیاط را یک رکعتی تمام کند و احتیاط به اعاده نماز ترک نشود.
- اگر مأموم به قصد اتصال به نماز، در رکوع رکعت دوم تکبیر بگوید و به رکوع برود ولی شک کند که رکوع امام را درک کرده یا نه، نماز جمعه او محقق نمی شود و احتیاط واجب آن است که آن نماز را به نیت نماز ظهر فرادی به پایان برساند و سپس نماز ظهر را اعاده کند.
- اگر موقعی که مشغول نماز سه رکعتی یا چهار رکعتی است جماعت برپا شود، چنانچه به رکوع رکعت سوّم نرفته و اطمینان ندارد که اگر نماز را تمام کند به جماعت برسد، مستحبّ است به نیّت نماز مستحبّی نماز را دو رکعتی تمام کند و خود را به جماعت برساند.
- اگر در رکعت دوّم اقتدا کند، قنوت و تشهّد را با امام می خواند و احتیاط آن است که موقع خواندن تشهّد انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند کند، و باید بعد از تشهّد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند، و اگر برای سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، یا نیّت فرادی کند و نمازش صحیح است.
- اگر مأموم عمداً پیش از امام سلام دهد نمازش اشکال دارد.(1) ولی اگر نیت فرادی کند یا سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره سلام دهد. ________ 1 یعنی بنابر احتیاط واجب به این نماز اکتفا نکند و نماز را اعاده کند. ________
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد اگر چه ذکر امام تمام شده باشد نماز و جماعتش صحیح است و یک رکعت حساب می شود اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش باطل است
- [امام خمینی] اگر موقعی که امام در رکوع است، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نمازش به طور فرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر موقعی که امام در رکوع است، مأموم اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش به طور فُرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش صحیح است، و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعت باطل است، ولیکن احتیاط آن است که سر از رکوع بردارد و آن را یک رکعت حساب نموده و نماز را فرادی تمام کند و بعد دوباره بخواند، اگر چه حکم به صحت نماز بعید نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، گرچه ذکر امام تمام شده باشد نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می‌شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد یا شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه، نمازش به طور فرادی صحیح میباشد و یک رکعت حساب می‌شود ولی میتواند آن را بشکند و در رکعت بعد اقتدا کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد; نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نماز را به نیت فرادی تمام کند و احتیاطاً دوباره بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد ، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد نمازش صحیح است ، و یک رکعت حساب می‌شود ، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد میتواند نمازش را فرادی تمام کند و میتواند برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند .
- [آیت الله خوئی] اگر موقعی که امام در رکوع است، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش صحیح است و یک رکعت حساب می‌شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نمازش باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش صحیح است ویک رکعت حساب می‌شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد؛ اگرچه ذکر امام تمام شده باشد؛ نمازش صحیح است و یک رکعت حساب می شود؛ اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش باطل است.