مجروح
جریح و مجروح به کسی که زخم برداشته هست گفته می‌شود.
اگر انسان کسی را مجروح کرد یا به او ضربه یا سیلی زد، دیه را باید به خود او بدهد، ولی اگر بچه یا دیوانه‌ای را بزند، باید دیه را به ولیّ شرعی او بدهد تا به مصرف او برساند.
عنوان مسئله:
اگر انسان کسی را مجروح کرد یا به او ضربه یا سیلی زد، دیه را باید به خود او بدهد، ولی اگر بچه یا دیوانه‌ای را بزند، باید دیه را به ولیّ شرعی او بدهد تا به مصرف او برساند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی سیلی به صورت دیگری بزند که بر اثر آن صورت قرمز شود دیه چقدر است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی با مراجعه به دادگاه اعلام می‌دارد برای خرج زیدی که بر اثر ضربه به وی مجروح گردیده دویست هزار تومان خرج دارو و درمان نموده است، آیا می‌توان از دیه مقرّره مبلغ فوق را کسر نمود یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخص نابالغ بالغی را زد، دیه را چه کسی باید بدهد خود جانی یا عاقله البتّه در صورت موضّحه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه جانی یک ضربه به چشم مجنیٌ علیه بزند و این یک ضربه باعث جراحت از نوع دامیه یا غیره و سیاه شدگی توأماً گردد، آیا دیه متعلّق به این دو اثر دو نوع است یا دیه فقط به جراحت دامیه تعلق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی زن حامله را بکشد آیا فقط دیه زن را باید بدهد یا دیه بچّه را نیز باید بدهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به سر دیگری ضربه زده است که آن ضربه موجب جراحت پوست سر نشده، ولی منجر به خونریزی مغزی مضروب شده است. آیا ضارب باید به حکم مأمومه ثلث دیه را بپردازد یا ارش بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخص بالغ غیر بالغی را کتک زد (عمدایا غیر عمد) دیه را در صورت وجوب به چه کسی باید بدهد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا انسان میتواند زکات مالش را جهت ازدواج فرزندان خود به مصرف برساند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه جانی با یک ضربه به چشم مجنی علیه بزند، و باعث جراحت از نوع دامیه یا غیر آن یا سیاه شدگی توأماً گردد; آیا دیه متعلق به این دو اثر، دو نوع است یا فقط بدامیه تعلق می گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] بچه نابالغ اگر مرتکب گناهی شود مانند قتل یا سرقت یا کار دیگر که موجب دیه می‌شود آیا خود بچه باید بعد از بلوغ دیه را بدهد یا مجازات شود؟ یا دیه بر ولی او واجب است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر طفل یا دیوانه‌ای فقیر باشد، انسان میتواند خودش یا به واسطه ولیّ آنها یا یک نفر امین زکات را به مصرف آنها برساند.
- ولیّ شرعی یا معلّم با اجازه ولیّ شرعی میتواند بچه را به اندازه‌ای که ادب شود بزند، و در این صورت دیه ندارد گرچه به حدّ دیه برسد.
- اگر شخص بالغ و عاقل با اختیار و عمد مسلمان بالغ عاقلی را بکشد ورثه مقتول حقّ دارند به عنوان قصاص او را بکشند، ولی اگر دیوانه‌ای یا نابالغی یا بچه در شکم را بکشد، قصاص نمی‌شود و باید دیه داده شود و همچنین اگر دیوانه یا نابالغ یا شخص کور، کسی را بکشد قصاص نمی‌شود و باید دیه داده شود (و حکم آن در احکام دیات می‌آید).
- اگر انسان بر دزد یا شخص مهاجم پیروز شد به نحوی که دیگر نمی‌تواند کاری انجام دهد حقّ ندارد بی‌جهت او را بزند یا مجروح کند یا بکشد، و تعزیر او با حاکم شرع است.
- اگر کسی زن حامله را بکشد به نحوی که بچه او هم تلف شود، باید دیه هر دو را بدهد.
- خمس را باید در این زمان به مجتهد جامع الشرایط یا وکیل او بدهند که آنها صرف سادات فقیر و تقویت اسلام مخصوصاً اداره حوزه‌های علمیّه بنمایند، و اگر خود بخواهد به سیّد فقیری بدهد یا به مصرف دیگری برساند باید از مجتهد جامع الشرایط یا وکیل او اجازه بگیرد و بدون اجازه نمی‌تواند آن را به مصرف برساند.
- اگر از بچّه یا دیوانه چیزی را به طور امانت قبول کند باید آن را به صاحبش بدهد و اگر آن چیز مال خود بچّه یا دیوانه است باید به ولیّ او برساند و چنانچه مال تلف شود باید عوض آن را بدهد.
- میزان کلی در دیه اعضای اصلی انسان این است که هر عضوی که فرد باشد، مانند زبان یا آلت مردانگی، بریدن و از بین بردن آن موجب دیه قتل (هزار مثقال شرعی طلا) است و هر عضو اصلی که جفت باشد، مانند دست و پا و گوش و چشم، بریدن یا از بین بردن جفت آن موجب دیه قتل، و بریدن یا از بین بردن یکی از آنها موجب نصف دیه است.
- هرگاه بترسد که اگر آب را به مصرف وضو یا غسل برساند خود او یا نفس محترمی از انسان یا حیوان از تشنگی بمیرند یا مریض شوند یا به قدری تشنه شوند که تحمّل آن مشقّت دارد باید به جای وضو یا غسل تیمّم نماید.
- اگر انسان چیزی را غصب کند باید به صاحبش برگرداند و اگر از بچه یا دیوانه غصب کند باید به ولیّ آنها بدهد و اگر صاحبش را نمی‌شناسد مجهول المالک است و باید به حاکم شرع داده شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جایز نیست انسان در مرگ کسی صورت و بدن خود را بخراشد و سیلی بزند و به خود آسیب برساند.
- [آیت الله خوئی] جایز نیست انسان در مرگ کسی صورت و بدن خود را بخراشد و سیلی بزند و به خود آسیب برساند.
- [آیت الله سیستانی] اگر طفل یا دیوانه‌ای از شیعه فقیر باشد ، انسان میتواند به ولیّ او زکات بدهد به قصد اینکه آنچه می‌دهد ملک طفل یا دیوانه باشد ، و میتواند خودش یا بوسیله یک نفر امین زکات را به مصرف طفل ، یا دیوانه برساند ، و باید موقعی که زکات به مصرف آنان می‌رسد نیّت زکات کند .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی بچه‌ای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است و اگر مرده باید به ورثه او بدهد و چنانچه مثلاً پدر بچه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه او را ورثه دیگرش می‌برند و به خود پدر از دیه چیزی نمی‌رسد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بچه‌ای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است، و اگر مرده، باید به ورثه او بدهد، و چنانچه مثلاً پدر بچه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه او را ورثه دیگرش می‌برند و به خود پدر از دیه چیزی نمی‌رسد.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بچّه‌ای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است و اگر مرده باید به ورثه‌ی او بدهد و چنانچه مثلاً پدر بچّه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه‌ی او را ورثه‌ی دیگرش می‌برند و به خود پدر از دیه چیزی نمی‌رسد.
- [آیت الله سبحانی] کسی که زنش سیده است نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد،جایز است انسان خمس به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که زنش سیده است بنابر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد جایز است انسان خمس به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که زنش سیده است؛ بنا بر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند؛ ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد؛ جایز است انسان خمس به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند و همچنین است دادن خمس به او که در نفقات غیر واجبه اش صرف نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که زنش سیّده است بنابر احتیاط واجب نباید خمس خود را به او بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند ، ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد ، جایز است انسان خمسش را به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند . و همچنین است دادن خمس به او که در نفقات غیر واجبه‌اش صرف نماید .