شستن
شستن به معنی پاک کردن چیزى از آلودگى با آب گفته می شود.
در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اوّل واجب و مرتبه دوّم جایز و مرتبه سوّم و بیشتر از آن حرام می‌باشد، ولی در غیر دست چپ وضو باطل نیست. و اینکه کدام شستن، اوّل یا دوّم یا سوّم است مربوط به قصد کسی است که وضو می‌گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اوّل مثلاً ده مرتبه آب بریزد، اشکال ندارد و همه آن‌ها شستن اوّل حساب می‌شود.
عنوان مسئله:
در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اوّل واجب و مرتبه دوّم جایز و مرتبه سوّم و بیشتر از آن حرام می‌باشد، ولی در غیر دست چپ وضو باطل نیست. و اینکه کدام شستن، اوّل یا دوّم یا سوّم است مربوط به قصد کسی است که وضو می‌گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اوّل مثلاً ده مرتبه آب بریزد، اشکال ندارد و همه آن‌ها شستن اوّل حساب می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی زیر باران با شیر آب وضو می‌گیرد در حال شستن دست راست و چپش قطرات باران هم بر دستهایش میریزد آیا اگر آن قطرات را هم با نیّت شستن دست چپ و راست بشوید وضوی او اشکال دارد؟
- [سایر] در وضو، شستن صورت و دست‌ها تا چند مرتبه جایز است؟
- [سایر] در وضو شستن صورت و دست‌ها تا چند مرتبه جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا بستن شیر آب هنگام وضو، هنگام شستن دست چپ، موجب اشکال در صحت وضو می گردد؟
- [آیت الله بهجت] در رساله فرموده اید که در وضو، شستن صورت و دست ها در مرتبه ی اوّل واجب، مرتبه ی دوّم مستحبّ و مرتبه ی سوّم حرام است، آیا مراد از مرتبه، ریختن آب است؟ یا منظور دست کشیدن است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر حین شستن دست چپ برای وضو، دست چپ یا راست را بدون اختیار به هم بزنند آیا وضو اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در وضو هنگام شستن دست چپ، دستمان با رطوبت دیگری تماس پیدا کند، آیا وضو باطل می شود؟
- [سایر] در وضو، شستن صورت و دست ها تا چند مرتبه جایز است؟
- [سایر] اگر کسی با آفتابه یا هر وسیله دیگری، به کف دست او آب بریزد ولی خودش صورت و دست‌ها را بشوید، آیا این وضو صحیح است؟
- [سایر] اگر در اثنای وضو، آبی خارج از آب وضو به دست و صورت بریزد؛ آیا وضو باطل است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد، پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم: شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد، و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
- وضو گرفتن از آب مسجدی که انسان نمیخواهد در آن نماز بخواند و آب تیمچهها و مسافرخانهها و مدرسهها برای کسانی که ساکن آنجا نیستند، اگر معمولاً سایر افراد هم از آب آن‌ها استفاده میکنند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و موجب ضمان آب می‌باشد.
- وضو با آب غصبی و آبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه حرام است، امّا اگر سابقاً راضی بوده و انسان نمیداند از رضایتش برگشته یا نه، حرام نیست، و اگر آب وضو در جای غصبی بریزد، وضو اشکال ندارد.
- لازم نیست نیّت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند ولی باید در تمام وضو متوجّه باشد که وضو می‌گیرد، به طوری که اگر از او بپرسند چه میکنی بگوید وضو میگیرم. شرط نهم: وضو را به ترتیبی که گفته شد به جا آورد یعنی اوّل صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید، و باید پای راست را پیش از پای چپ مسح کند، و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است. شرط دهم: کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.
- در مسح سر و روی پا باید دست را روی آن‌ها بکشند و اگر دست را نگه دارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است، ولی اگر موقعی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد.
- کسی که به مقدار وضو یا غسل آب دارد اگر بداند یا یک نفر ثقه خبر دهد که اگر آن را بریزد آب پیدا نمیکند، چنانچه وقت نماز داخل شده ریختن آن حرام است، و واجب است پیش از وقت نماز هم آن را نریزد، بلکه هر گاه احتمال عقلایی بدهد که اگر آن را بریزد دیگر آب پیدا نمیکند باید پیش از وقت نماز هم آن را نریزد.
- کسی که وضو می‌گیرد مستحبّ است موقعی که نگاهش به آب میافتد بگوید: (بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُللَّهِِ الَّذی جَعَلَ الْماءَ طَهُورَاً وَ لَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً).(1) و موقعی که پیش از وضو دست خود را میشوید بگوید: (اَللَّهُمَّ اجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعَلْنی مِنَ المُتطَهِّرین) (2) و در وقت مضمضه کردن یعنی آب در دهان گردانیدن بگوید: (اَللَّهُمَّ لَقِّنی حُجَّتی یَوْمَ اَلْقاکَ وَ اَطْلِقْ لِسانِی بِذِکْرِکَ)(3) و در وقت استنشاق یعنی آب در بینی کردن بگوید: (اَللَّهُمَّ لاتُحَرِّمْ عَلَیَّ ریْحَ الْجَنَّة وَاجْعَلْنی مِمَّنْ یَشُمُّ رِیْحَها وَ رَوْحَها و طیبَها) (4) و موقع شستن صورت بگوید: (اَللَّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهی یَوْمَ تَسْوَدُّ فیه الْوُجُوهُ وَ لا تُسَوِّدْ وَجْهی یَوْمَ تَبْیَضُّ فیه الْوُجُوه) (5) و در وقت شستن دست راست بخواند: (اَللَّهُمَّ اَعْطِنی کِتابی بِیَمنی وَ الْخُلْدَ فی الْجَنانِ بِیَساری وَ حاسِبْنی حِساباً یَسیراً) (6) و موقع شستن دست چپ بگوید: (اَللَّهُمَّ لا تُعْطِنی کِتابی بِشِمالی وَ لا مِنْ وَراءِ ظَهْری وَ لا تَجْعَلْها مَغْلُولَةً اِلی عُنُقی وَ اَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعاتِ النّیرانِ) (7) و موقعی که سر را مسح میکند بگوید: (اَللَّهُمَّ غَشِّنی بِرَحْمَتِکَ وَ بَرَکاتِکَ و عَفْوِکَ) (8) و در وقت مسح پا بخواند: (اَللَّهُمَّ ثَبِّتْنی علی الصِّراطِ یَوْمَ تَزِلُّ فیهِ الأَقْدامُ وَ اجْعَلْ سَعْیی فی ما یُرْضیکَ عَنّی یا ذَاالجَلالِ وَالْاِکْرام) (9) شرایط وضو" شرط اوّل: آب وضو پاک باشد. شرط دوّم: مطلق باشد.
- برای شش چیز باید وضو گرفت: اوّل: برای نمازهای واجب غیر از نماز میت. دوّم: برای سجده و تشهّد فراموش شده، اگر بین آن‌ها و نماز حدثی از او سر زده مثلاً بول کرده باشد. سوّم: برای طواف واجب کعبه. چهارم: اگر نذر یا عهد کرده یا قسم خورده باشد که وضو بگیرد. پنجم: اگر نذر کرده باشد که جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند. ششم: برای آب کشیدن قرآنی که نجس شده یا بیرون آوردن آن از مستراح و مانند آن، در صورتی که مجبور باشد دست یا جای دیگر بدن خود را به خط قرآن برساند، ولی چنانچه معطل شدن به مقدار وضو بی احترامی به قرآن باشد باید بدون اینکه وضو بگیرد، قرآن را از مستراح و مانند آن بیرون آورد، یا اگر نجس شده آب بکشد و تا ممکن است از دست گذاشتن به خط قرآن خودداری کند.
- دوازده چیز نماز را باطل میکند و آن‌ها را مبطلات میگویند: اوّل آنکه در بین نماز یکی از شرطها یا اجزای آن از بین برود. دوّم از مبطلات آن است که در بین نماز عمداً یا سهواً یا از روی ناچاری کاری که وضو یا غسل را باطل میکند انجام دهد. سوّم از مبطلات آن است که دست بسته نماز بخواند آنگونه که اهل تسنن انجام میدهند ولی اگر از روی فراموشی یا تقیّه یا نه به قصد جزئیت بلکه برای خاراندن بدن باشد اشکال ندارد. چهارم از مبطلات آن است که بعد از حمد آمین بگوید آنگونه که اهل تسنن انجام میدهند ولی اگر از روی فراموشی یا تقیّه یا نه به قصد جزئیّت بلکه به قصد دعا بگوید اشکال ندارد. پنجم از مبطلات نماز آن است که عمداً یا سهواً پشت به قبله کند، یا به طرف راست یا چپ قبله برگردد بلکه اگر صورت را به تنهایی به طرف راست یا چپ قبله برگرداند نیز نماز باطل می‌شود ولی اگر بدن یا صورت را کمی برگرداند به طوری که از قبله خارج نشود، عمداً باشد یا سهواً، نماز باطل نمیشود. ششم از مبطلات نماز آن است که عمداً جمله یا کلمهای بگوید و از آن جمله یا کلمه قصد معنی کند گرچه معنی هم نداشته باشد.
- اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده گرچه بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، وضوی او صحیح است. ______ 1) به نام خداوند و به وسیله او، و حمد برای خداوندی است که آب را پاکیزه قرار داد و آن را نجس قرار نداد. 2) خداوندا مرا از توبه کنندگان و پاکیزهگان قرار ده. 3) پروردگارا در روزی که به حضور تو نائل میشوم مرا با حجّت و دلیل خویش مواجه گردان و زبانم را به ذکر خودت گویا فرما. 4) بار الها رایحه بهشت را بر من حرام مگردان و مرا از کسانی قرار ده که رایحه بهشت و دلفزایی و عطر آن را درک میکند. 5) خداوندا سفید گردان روی مرا در روزی که بسیاری از صورتها سیاه می‌شود و سیاه مگردان روی مرا در روزی که بسیاری از وجوه سفید میگردد. 6) خداوندا نامه عمل مرا به دست راستم عطا فرما و جاودانگی در بهشت را به دست چپم عطا فرما و محاسبه مرا محاسبهای آسان مقرر فرما. 7) پروردگارا نامه عمل مرا در دست چپم و از پشت سرم قرار مده و آن را همچون بار گرانی بر گردانم مگذار و من به تو پناه میبرم از تکّه پارههای آتش. 8) بار الها مرا به مهربانی خود و به فزونیهای خود و به بخشش خود، آغشته فرما. 9) خداوندا در روزی که در آن روز، قدمها میلغزد، مرا بر صراط ثابت قدم بدار و کوشش مرا در آن راهی قرار ده که موجب رضایت تو از من می‌باشد ای صاحب بزرگی و بزرگواری.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب است مگر در شستن دست چپ احتیاط مستحب آن است که از یک مرتبه تجاوز نکند و مرتبه سوم وبیشتر از آن حرام می‌باشد و این که کدام شستن، اول یا دوم یا سوم است مربوط به قصد کسی است که وضو می‌گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد اشکال ندارد، و همه آن‌ها شستن اول حساب می‌شود، و اگر به قصد این که سه مرتبه بشوید، سه مرتبه آب بریزد مرتبه سوم آن حرام است.
- [آیت الله بروجردی] در وضو شستن صورت و دسته ا، مرتبهی اوّل واجب و مرتبهی دوم مستحب و مرتبهی سوم و بیشتر از آن حرام می‌باشد و این که کدام شستن اوّل یا دوم یا سوم است، مربوط به قصد کسیست که وضو می‌گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبهی اوّل مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد اشکال ندارد و همهی آن‌ها شستن اوّل حساب می‌شود و اگر به قصد این که سه مرتبه بشوید سه مرتبه آب بریزد مرتبهی سوم آن حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در وضو شستن صورت و دست‌ها در مرتبه اول واجب و در مرتبه دوم جایز و بیشتر از آن حرام می‌باشد و این که کدام شستن، اول یا دوم یا سوم است مربوط به شستن تمام عضو همراه با قصد وضو می‌باشد، پس اگر به قصد وضو عضوی را دوبار به طور کامل شست، شستن بعدی حرام است و اگر به قصد وضو چند بار آب بریزد، هر گاه آب به تمام دست و صورت رسید، یک مرتبه حساب می‌شود و مازاد بر آن، مرتبه بعد به حساب میآید هر چند قصد مرتبه اول داشته باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در وضو، شستن صورت و دست ها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب و مرتبه سوم و بیشتر از آن حرام می باشد. و این که کدام شستن، اول یا دوم یا سوم است مربوط به قصد کسی است که وضو می گیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد، اشکال ندارد و همه آن‌ها شستن اول حساب می شود، و اگر به قصد این که سه مرتبه بشوید سه مرتبه آب بریزد مرتبه سوم آن حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] شستن صورت و دست‌ها در وضو مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب و مرتبه سوم و بیشتر از ان حرام می باشد و این که کدام شستن اول یا دوم یا سوم است مربوط به این است که شستن عضو به قصد وضو باشد مثلا اگر سه مرتبه اب به صورت بریزد و به مرتبه سوم قصد شستن برای وضو نماید اشکال ندارد و مرتبه سوم شستن اول شمرده می شود ولی اگر سه مرتبه اب به صورت بریزد و به هر یک قصد شستن برای وضو نماید مرتبه سوم حرام است
- [آیت الله وحید خراسانی] شستن صورت و دست‌ها در وضو مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب و مرتبه سوم و بیشتر از ان حرام می باشد و این که کدام شستن اول یا دوم یا سوم است مربوط به این است که شستن عضو به قصد وضو باشد مثلا اگر سه مرتبه اب به صورت بریزد و به مرتبه سوم قصد شستن برای وضو نماید اشکال ندارد و مرتبه سوم شستن اول شمرده می شود ولی اگر سه مرتبه اب به صورت بریزد و به هر یک قصد شستن برای وضو نماید مرتبه سوم حرام است
- [آیت الله اردبیلی] در وضو، شستن صورت و دست‌ها در مرتبه اوّل واجب، در مرتبه دوم جایز و در مرتبه سوم و بیشتر از آن حرام می‌باشد و مقصود از یک بار شستن این است که یک بار تمام عضو به قصد وضو شسته شود و اگر با یک مشت آب، تمام عضو شسته شود و آن را به قصد وضو بریزد، یک مرتبه حساب می‌شود، چه قصد بکند که با آن آب یک مرتبه عضو را بشوید و چه قصد نکند.
- [آیت الله سیستانی] در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اول واجب ، و مرتبه دوم مستحب ، و مرتبه سوم و بیشتر از آن حرام می‌باشد ، و شستن مرتبه اول وقتی تمام می‌شود که به قصد وضو آن مقدار آب به صورت یا دست بریزد که آب تمام آن را فرا بگیرد و دیگر جایی برای احتیاط باقی نماند ، پس اگر به قصد شستن مرتبه اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد تا اینکه آب همه آن را فرا بگیرد اشکال ندارد ، و تا وقتی که قصد وضو و شستن صورت مثلاً نکند شستن اول محقق نمیشود ، پس میتواند چند مرتبه همه صورت را بشوید و در آخرین مرتبه که آب میریزد قصد شستن وضوئی نماید ، ولی اعتبار قصد در شستن دوم خالی از اشکال نیست ، و احتیاط لازم آن است که بیش از یک مرتبه بعد از مرتبه اول صورت و یا دست‌ها را نشوید اگر چه به قصد وضو هم نباشد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب است بنا بر مشهور و مرتبه سوم و بیشتر آن حرام می باشد. و اینکه کدام شستن اول یا دوم یا سوم است مربوط به قصد کسی است که وضو می گیرد؛ پس اگر به قصد وضو آب به صورت بریزد که تمام آن را فرا بگیرد؛ مرتبه اول حساب می شود و لو با چند مرتبه آب ریختن باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در وضو، شستن صورت و دست‌ها، مرتبه اوّل واجب و مرتبه دوّم جایز و مرتبه سوّم و بیشتر از آن حرام می باشد، و اگر با یک مشت آب، تمام عضو شسته شود و به قصد وضو بریزد یک مرتبه حساب می شود چه قصد بکند یک مرتبه را، یا قصد نکند.