تقیه
تَقیه ابراز عقیده یا انجام دادن کاری بر خلاف نظر قلبی خود به دلایلی خاص است. ادله قرآنی، روایی و عقلی بر جواز تقیه دلالت دارند.
جایی که انسان باید تقیّه کند می‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و چنانچه می‌تواند، لازم است برای نماز به جای دیگر برود.
عنوان مسئله:
جایی که انسان باید تقیّه کند می‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و چنانچه می‌تواند، لازم است برای نماز به جای دیگر برود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زمین سنگ فرش یا آجر فرش به بول و غیره نجس شده، آیا پس از آنکه آب شیلنگ را به آن وصل کردیم و عین نجاست از بین رفت، پاک می شود یا لازم است غساله آن را جمع کنیم؟
- آیا کسی که به نیت قضا، روزه گرفته است، می‌تواند در آن روز به مسافرت برود؟ اگر برود، روزه او باطل می شود؟
- آیا به فتوای حضرتعالی آن وقتی که اهل تسنّن در مسجدالحرام و مسجدالنّبی(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) به عنوان وقت نماز مغرب میگیرند، قابل اطمینان است و در غیرضرورت و تقیّه میتوان درآن وقت نماز مغرب را خواند؟
- می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
- منظور از شک کردن قبل یا بعد از سجدة دوّم، سجده دوّم هر رکعت است یا سجده دوّم رکعت دوّم نماز؟
- شخصی ساکن یکی از روستاهای اطراف اصفهان است و محل کارش در شهر اصفهان میباشد. اگر او به مسافرتی مثل مشهد برود، آیا در برگشت وقتی به حد ترخص اصفهان رسید، می‌تواند نماز خود را تمام بخواند و روزه بگیرد یا حتماً باید برای اتمام نماز و روزه به حد ترخص روستای خود رسیده باشد؟
- در صورتی که پدر الزام کند که فرزند پسر به نماز جماعت برود حکم چیست؟
- در سجده دوم رکعت آخر نماز چهار رکعتی شک کردم که سجده اول است یا دوم، اما گمانم بیشتر به سجده دوم بود. به همان گمان اکتفا کردم و نماز را تمام نمودم. آیا نماز صحیح است یا حکم خاصی برای این شک موجود می باشد؟
- به جا آوردن نماز قضا، بلافاصله بعد از فوت وقت اداء واجب است یا تأخیر آن جایز میباشد؟ مثلاً وقتی نماز صبح انسان قضا می‌شود، هنگامی که بیدار شد واجب است قبل از هر کاری نماز خود را قضا کند، یا می‌تواند آن را به وقت دیگری موکول نماید؟
- اگر انسان از پیشگویی منجّمین اطمینان حاصل کند که فردا اول ماه است، آیا می‌تواند به این اطمینان عمل نماید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] شخصی با وجود مایصح السجود علیه و بدون داشتن اثر منفی به لحاظ تقیّه سجده نماز طواف را اعم از طواف زیارت و یا نساء بر روی موکت و یا فرش انجام داده است عمره و حج او چه صورت دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در نماز جماعت مسجدالحرام و مسجدالنبی یا سایر مساجد مکه و مدینه آیا می توان بر فرش سجده کرد؟ و چنانچه بر فرش سجده کند، آیا اعاده آن لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] هنگام شرکت در نماز جماعت مسجدالحرام ومسجدالنبی یاسایر مساجد مکه ومدینه آیا می توان بر فرش سجده کرد یا نه، و درصورتی که بر فرش سجده نماید آیا اعاده آن لازم است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که لباس نمازگزار از پنبه یا کتان باشد، در جایی که بر فرض تقیّه سجده بر فرش صحیح است، چنانچه بتواند بدون محذور، بر لباس خود سجده کند، آیا سجده بر فرش که از پشم یا مواد پلاستیکی است، مجزی است؟
- [آیت الله خامنه ای] در نماز جماعت برای اینکه مأموم به سجده امام برسد، آیا می‌تواند در ذکر رکوع یک بار (سبحان الله) بگوید و به سجده برود یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] آیا جایز است سجود بر زیرانداز خود در حال نماز در حرم حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله و چه حکمی دارد سجود نمودن بر چیزی که صحیح است سجود بر آن با این که میدانیم خلاف تقیه است؟
- [آیت الله خوئی] آیا روضه مقدسه اعتبار شده است در حکم تقیه و با بقیه مسجد پیغمبر هم در حکم آن هست، پس اگر بوده باشد در مسجد جایی که جایز است سجود بر آن و در روضهء نباشد آیا واجب است برود به مکانی که جایز است سجده بر آن با این که علم دارد که روضه مقدسه دارای فضیلتی است که در بقیه مسجد نیست؟
- [آیت الله بهجت] در مسجد الحرام و مسجد النبی صلّی اللّه علیه وآله وسلّم و سایر مساجد مکّه و مدینه بعضی از قسمت ها مفروش است و بعضی غیر مفروش و با سنگ ساخته شده است. آیا لازم است برای انجام نماز جماعت به قسمتی بروند که بر سنگ سجده کنند و یا می توانند بر فرش سجده نمایند؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در اثر شکستگی زانو نمی تواند به سجده برود، نماز را چگونه انجام دهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برادران شیعه در نماز جماعت اهل سنت شرکت می کنند. بعضاً دیده شده که امام جماعت در حین قرائت آیه سجده را تلاوت می کند و خود و تمامی نمازگزاران به سجده می روند و شیعیان هم تقیتاً به سجده می روند، آیا این سجده اضافه باعث بطلان نماز آنها می شود و یا چون از باب تقیه بوده، ضرری به صحت نماز آنها نمی زند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان ناچار شود که در زمین گل نماز بخواند می‌تواند سجده و تشهّد را ایستاده بخواند و اگر سجده و تشهّد را به طور معمول هم به جا آورد، نمازش صحیح است.
- انسان می‌تواند فطره خود را از مال خود قبل از نماز یا قبل از ظهر اگر نماز نمیخواند جدا کند و بعداً بدهد و اگر از بین برود ضامن نیست مگر آنکه در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.
- انسان می‌تواند زکات را از مال خود جدا کند و لازم نیست آن را فوراً به مستحق بدهد، پس اگر منتظر فقیر معیّنی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد می‌تواند زکات را نگاه دارد، و اگر از بین برود ضامن نیست مگر اینکه در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.
- موقعی که انسان قضای سجده یا تشهّد فراموش شده را به جا می‌آورد، بلکه در موقع سجده سهو هم باید خود را مثل موقع نماز بپوشاند.
- اگر در سجده اوّل مهر به پیشانی بچسبد و بدون اینکه مهر را بردارد دوباره به سجده برود، اشکال ندارد.
- در سجده واجب قرآن می‌شود بر چیزهای خوراکی و پوشاکی سجده کرد، و نیز سایر شرایط سجده را که در نماز است، لازم نیست مراعات کند، بلکه فقط باید پیشانی روی زمین قرار گیرد.
- کسی که آب دارد، اگر به واسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود برای نمازهای بعد می‌تواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- زن می‌تواند برای آنکه از شیرش استفاده کنند اجیر شود و لازم نیست از شوهر خود اجازه بگیرد، ولی اگر به واسطه شیر دادن حقّ شوهر از بین برود بدون اجازه او نمیتواند اجیر شود.
- اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده میکند گُم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد، چنانچه وقت وسعت دارد باید نماز را بشکند، و اگر وقت تنگ است باید به هر چیزی که می‌تواند سجده نماید.
- اگر سجده یا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً یک سجده از رکعت اوّل و یک سجده از رکعت دوّم فراموش نماید، باید بعد از نماز، قضای هر دو را با سجدههای سهوی که برای آنها لازم است، به جا آورد و لازم نیست معیّن کند که قضای کدامیک از آنهاست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله سیستانی] جائی که انسان باید تقیّه کند ، می‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید ، و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود یا نماز را تأخیر بیندازد تا در همانجا بعد از رفع سبب تقیّه بجا آورد ، ولی اگر بتواند در همان مکان بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح میباشد ، طوری سجده کند که مخالفت تقیّه نکرده باشد ، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] جایی که انسان می‌تواند تقیّه کند تا می‌تواند نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید؛ بلکه اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح میباشد طوری سجده کند، که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده کند؛ بلکه اگر لازم باشد باید برای نماز به جای دیگر برود؛ بلکه اگر در صورت ناچاری هم بر فرش و مانند آن سجده نماید، باید نماز را دوباره بخواند.
- [آیت الله بروجردی] جایی که انسان باید تقیه کند، می‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود، ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح میباشد طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله خوئی] جایی که انسان باید تقیه کند می‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و لازم نیست برای نماز بهجای دیگر برود، ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح میباشد، طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله اردبیلی] انسان می‌تواند در جایی که باید تقیّه کند، بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای فرار از تقیه به مکان دیگر برود، ولی اگر در آن جا چیزی مثل حصیر یا سنگ که سجده بر آن صحیح است وجود داشته باشد و سجده بر آن نیز محذوری نداشته باشد، باید بر آن سجده کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائی که انسان باید تقیّه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده کند و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود ولی اگر در آن مکان حصیر یا سنگ یا چیزی که سجده بر آن صحیح است وجود دارد و بتواند طوری بر آن سجده کند که خلاف تقیه نباشد باید بر آن سجده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند ان سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیز دیگری که سجده بر ان صحیح می باشد طوری سجده کند که به زحمت نیفتد نباید بر فرش و مانند ان سجده نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جائی که انسان باید تقیه کند؛ می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود؛ ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می باشد؛ طوری سجده کند که به زحمت نیفتد؛ نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . جایی که انسان باید تقیه کند اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می باشد، طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید، و اگر نمی تواند، احتیاط آن است که در صورت امکان برای نماز به جای دیگر برود، والا در همانجا نماز بخواند هر چند ظاهر این است که در مورد تقیه به جهت تحبیب و تألیف قلوب لازم نیست که برای نماز به جای دیگر برود.