اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلّی می‌ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
عنوان مسئله:
مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلّی می‌ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا سرباز وظیفه میتواند بدون قصد ده روز در محل سربازی، نماز خود را تمام بخواند و روزه بگیرد؟
- اگر کسی به هر دلیلی عریان باشد و بخواهد نماز بخواند، میتواند اگر مرد است عبا به دوش بگیرد و اگر زن است چادر ضحیم سر کند و نماز بخواند؟ آن نماز صحیح است؟
- شخصی قصد سفر به مکانی را دارد که تا محل زندگی او سه فرسخ فاصله دارد و از اول می‌داند در بین راه برای انجام کار دیگری به یک جاده فرعی میرود که از جادة اصلی حدود 5/1 فرسخ راه است و پس از بازگشت، به محل مورد نظرکه قصد رفتن داشته، میرود. حکم نماز و روزه او از جهت قصر یا تمام چگونه است؟
- چند وقتی است در گلزار شهدای محل شب های جمعه اقدام به برگزاری دعای روحبخش کمیل به همراه نماز جماعت مغرب و عشاء نموده ایم . در این گلزار شهدا یک دیوار سنگی به ارتفاع تقریبی 40 سانتی متر و عرض تقریبی 25 سانتی متر باعث جدایی 2 قسمت این گلزار از یکدیگر شده است و به جهت اقامه نماز جماعت برادران در سمت راست دیواره پشت سر امام جماعت و خواهران سمت چپ دیواره (با اتصال از صف دوم و یا سوم) قرار میگیرند . اما این مسئله مطرح گشته که این دیواره را نمی توان به عنوان حائل محسوب کرد و باید خواهران پشت سر برادران قرار گیرند و یا اینکه دیواره برداشته شود و از حائل پارچه ای استفاده گردد . بنابراین آیا مورد بالا صحیح است و نمی توان دیواره را حائل محسوب کرد و در فرض صحت نمازهای خوانده شده چه حکمی دارد؟
- شخصی در یک شرکت کار میکند و همیشه پولهای آن شرکت برای خرید و سایر موارد، در اختیار او است. این شخص مقیّد است هنگام خواندن نماز، هرچه پول و اشیاء از آن شرکت نزد اوست، از خود جداکند و بعد نماز بخواند! او میگوید میخواهم مال غیر در نماز نزد من نباشد، آیا چنین کاری لازم است؟
- مسافری در سفر فکر میکرده باید نماز را تمام بخواند و روزهها را بگیرد؛ لذا همه روزههای در سفر را گرفته است. وقتی به وطن بازگشته، فهمیده است که نمازش شکسته بوده و روزه را باید افطار میکرده است. در این صورت:
- شخصی ساکن یکی از روستاهای اطراف اصفهان است و محل کارش در شهر اصفهان میباشد. اگر او به مسافرتی مثل مشهد برود، آیا در برگشت وقتی به حد ترخص اصفهان رسید، میتواند نماز خود را تمام بخواند و روزه بگیرد یا حتماً باید برای اتمام نماز و روزه به حد ترخص روستای خود رسیده باشد؟
- دختری که ازدواج میکند و برای زندگی به محل سکونت شوهرش که خارج از شهر خودشان است، میرود، وطن او همان شهر جدید محسوب می‌شود و باید نمازهای خود را در آنجا تمام بخواند؟ حکم نماز و روزههای او در شهر زادگاهش که مثلاً چند ماه یک بار به آنجا میرود، چیست؟
- اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می‌شود، بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر را بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در طواف مستحبی میتواند دو یا سه طواف پشت سر هم انجام دهد، و بعد برای هرکدام نماز بخواند؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی مسافرت میکند در محل معیّن که در آن جا بنّایی کند تا مدّت یک ماه یا بیشتر و چون در آن جا محلّی برای سکنای او ندارد هر روز بعد از فراغ از شغل خود میرود به محل دیگر که تا محل شغل او دو فرسخ است و شب را در آن جا می‌ماند، روز دیگر میرود به محل شغل خود، تکلیف او در امر نماز چیست؟
- [سایر] آیا یک فرد مسافر می تواند نماز خود را پشت سر امام بخواند؟ آیا می تواند نمازش را در صف اول بخواند؟ یا لازم است برای به هم نخوردن ارتباط نماز خود را در صف آخر بخواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسافری قصد کرده ده روز در محلّی بماند، بعد از آنکه ده روز در آنجا اقامت کرد روز یازدهم به قریه ای رفته که فاصله آن تا محل اقامت 2 فرسخ است و روز یا شب را در آنجا ماند، آیا در آن یک روز یا شب که آنجا مانده، نمازش شکسته است یا نه؟ و همچنین پس از بازگشت به محل اقامت، آیا لازم است دوباره قصد ده روز بکند؟
- [آیت الله نوری همدانی] نماز خواندن پشت سر امام جماعتی که مأمورم او را به عدالت قبول ندارد ولی از روی مصالح پشت سر او نماز میخواند چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که مدّتی نماز قضا دارد، آیا می تواند با هر نماز واجب ادای خود یک یا دو نماز قضا هم بخواند، یا باید نمازهای قضای خود را پشت سر هم بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا لازم است نماز طواف در پشت مقام ابراهیم علیهالسلام و در نزدیکی مقام باشد؟ اگر کسی با اختیار خود، حدود سی یا چهل متر از مقام فاصله بگیرد و نماز بخواند، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] در نماز جماعت مأموم باید پشت سر امام بایستد آیا در حال سجده هم لازم است محل سجده مأموم پشت پای امام باشد یا میتواند مأموم پیشانی خود را در پهلوی امام در حال سجده قرار دهد فقط از سر امام جلو نباشد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا نماز جماعت پشت سر اهل سنت جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا مسافری که نماز شکسته می خواند، می تواند نماز قضای تمام بخواند و روزه قضا بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که میخواهد مثلاً نُه روز در محلّی بماند اگر بعد از آنکه نُه روز ماند بخواهد دوباره یک روز یا بیشتر بماند باید نماز را شکسته بخواند.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، اگر بیشتر از ده روز در آنجا بماند تا وقتی مسافرت نکرده باید نمازش را تمام بخواند و لازم نیست دوباره قصد ماندن ده روز کند.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و میتواند روزه مستحبّی را هم به جا آورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
- مسافری که میخواهد ده روز در محلّی بماند گرچه از اوّل قصد داشته باشد که در بین ده روز به اطراف آنجا برود، باید نماز را تمام بخواند گرچه هر روز برود یا تمام روز یا شب را در آنجا بماند.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، اگر روزه بگیرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود روزه آن روز صحیح است.
- مسافری که به وطنش برمیگردد یا به جایی که میخواهد ده روز در آنجا بماند میرود وقتی به حدّ ترخّص برسد باید نماز را تمام بخواند.
- مسافری که میخواهد ده روز در جایی بماند در صورتی باید نماز را تمام بخواند که بخواهد تمام ده روز را در یکجا بماند گرچه مثل تهران از شهرهای بزرگ بوده باشد. امّا اگر بخواهد مثلاً ده روز در نجف و کوفه بماند باید نماز را شکسته بخواند.
- مسافری که قصد دارد ده روز در جایی بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اوّل یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اوّل تا ظهر روز یازدهم بماند باید نماز را تمام بخواند.
- مسافری که قصد کرده ده روز در جایی بماند، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد به جایی که کمتر از چهار فرسخ است برود گرچه چند روزی هم آنجا بماند باید نمازهای خود را تمام بخواند.
- مسافری که نمیداند باید نماز را شکسته بخواند و یا می‌داند ولی بعضی از خصوصیّات آن را نمیداند، مثلاً نمیداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند چنانچه نماز را تمام بخواند نمازش صحیح است، و همچنین اگر به خیال این که سفر او کمتر از هشت فرسخ است نماز را تمام بخواند نمازش صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] مسافری که قصد دارد، ده روز پشت سر هم در محلی بماند، یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلی می‌ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلّی بماند یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلّی می‌ماند، باید در آن محل نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند، یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلی می‌ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله خوئی] مسافری که قصد دارد، ده روز پشت سر هم در محلی بماند یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلی می‌ماند، در آن محل بایدنماز را تمام بخواند.
- [آیت الله سیستانی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سرهم در محلی بماند ، یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در محلی می‌ماند ، در آن محل باید نماز را تمام بخواند .
- [آیت الله علوی گرگانی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در جایی بماند، یا می‌داند که بدون اختیار ده روز در جایی می‌ماند در آن محلّ باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند در ان محل باید نماز را تمام بخواند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند، یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله سبحانی] مسافری که قصد دارد، ده روز پشت سر هم در محلی بماند، یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند؛ یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند؛ در آن محل باید نماز را تمام بخواند.