عوض مال
بدل تالف، به عوض مال یا منفعت تلف شده میگویند و از آن در باب تجارت و غصب سخن رفته است.
اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود صاحب مال می تواند عوض ان را از هر یک از انان بگیرد یا از هرکدام مقداری از عوض ان را بگیرد و چنانچه عوض مال را از اولی بگیرد اولی می تواند انچه را داده از دومی بگیرد ولی اگر از دومی بگیرد او نمی تواند انچه را که داده از اولی بگیرد
عنوان مسئله:
اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود صاحب مال می تواند عوض ان را از هر یک از انان بگیرد یا از هرکدام مقداری از عوض ان را بگیرد و چنانچه عوض مال را از اولی بگیرد اولی می تواند انچه را داده از دومی بگیرد ولی اگر از دومی بگیرد او نمی تواند انچه را که داده از اولی بگیرد
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مال غصب شده توسط شخص دیگری غصب شود و تلف گردد، صاحب مال از چه کسی می تواند مطالبه کند؟
- [آیت الله بهجت] مردی دارای دو زن است و از هر زنی چند دختر دارد و تمام دخترها را شوهر داده است. آیا شوهر آن دخترهای زن اوّلی به زن دوّمی مرد، و یا شوهر آن دخترهای زن دوّمی به زن اوّلی مرد محرم هستند؟ و آیا نوه های زن اوّلی بر زن دوّمی مرد و هم چنین نوه های زن دوّمی بر زن اوّلی مرد محرم می باشند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه غاصب تغییراتی در مال غصب صورت دهد، آیا غاصب می تواند برای زحمت خود مزدی از صاحب مال بگیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که غاصب تغییری در مال غصب شده ایجاد کند و صاحب مال نپذیرد وظیفه غاصب چیست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی قبلاً باغی احداث میکند و دیواری اطراف آن میکشدشخصی دیگر بعداً در یک طرف پشت دیوار آن باغ دیگری احداث میکند و درخت در آن مینشاند به طوری که شاخههای آن درختها در باغ اوّلی سایه میاندازد، آیا صاحب باغ اوّلی حق دارد که به صاحب باغ دوّمی بگوید: این درختها را بِکَن برای باغ من ضرر دارد؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی قبلاً باغی احداث میکند و دیواری اطراف آن میکشدشخصی دیگر بعداً در یک طرف پشت دیوار آن باغ دیگری احداث میکند و درخت در آن مینشاند به طوری که شاخههای آن درختها در باغ اوّلی سایه میاندازد، آیا صاحب باغ اوّلی حق دارد که به صاحب باغ دوّمی بگوید: این درختها را بِکَن برای باغ من ضرر دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] روستائی است که دارای و باب مسجد یکی قدیمی و دیگر جدید، اولی هم قبلهاش کج و هم کوچک و دومی ولو تازه است ولی کوچک است از اهالی مقداری پول گرفتهام تا مسجد اولی را تعمیر نمایم ولی اهالی میگویند باید پول را برای مسجد دوم خرج نمایی و اگر برای مسجد اولی خرج کنی بقیه مخارجش را تقبل نمیکنیم، میگویند که مسجد اولی بدرد ما نمیخورد، حال تکلیف را بیان فرمایید:
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بعد از یک سال اعلان کردن، صاحب مال پیدا نشود و مال را به عنوان امانت برای صاحبش نگهداری کند و مال از بین برود تکلیف چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] اینجانب دارای یک باب منزل مسکونی بوده و از طرف ... یک واحد منزل به من دادند و مدت چند سال این منزل دوّمی خالی است در حال حاضر برای توسعه منزل اوّلی قصد فروش آن دارم، 1- آیا به اصل قیمت منزل دوّمی خمس تعلق میگیرد؟ 2- آیا به ارزش افزوده هم خمس تعلق میگیرد؟ 3-برای منزل دومی بعد از تحویل گرفتن مقداری هزینه نمودم آیا به مبلغ هزینه شده هم خمس تعلق میگیرد.؟
- [آیت الله جوادی آملی] اینجانب دارای یک باب منزل مسکونی بوده و از طرف … یک واحد منزل به من دادند و مدت چند سال این منزل دوّمی خالیست در حال حاضر برای توسعه منزل اوّلی قصد فروش آن دارم، 1 - آیا به اصل قیمت منزل دوّمی خمس تعلق میگیرد؟ 2 - آیا به ارزش افزوده هم خمس تعلق میگیرد؟ 3 - برای منزل دومی بعد از تحویل گرفتن مقداری هزینه نمودم آیا به مبلغ هزینه شده هم خمس تعلق میگیرد. ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد به قصد این که عوض ان مال خودش باشد چنانچه صاحب مال معامله را اجازه کند معامله نافذ است ولی عوض مال مالک می شود نه مال غاصب
- مالی را که نزد کسی گرو گذاشته اند اگر دیگری غصب کند صاحب مال و طلبکار می توانند چیزی را که غصب کرده از او مطالبه نمایند و چنانچه ان چیزرا از او بگیرند باز هم در گرو است و اگر ان چیز از بین برود و عوض ان را بگیرند ان عوض هم مثل خود ان چیز گرو می باشد
- اگر نداند مالی را که عاریه کرده غصبی است و در دست او از بین برود چنانچه صاحب مال عوض ان را از او بگیرد او هم می تواند انچه را که به صاحب مال داده از عاریه دهنده مطالبه نماید ولی اگر چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد یا عاریه دهنده با او شرط کرده باشد که اگر ان چیز از بین برود عوضش را بدهد نمی تواند عوض ان را که به صاحب مال می دهد از عاریه دهنده مطالبه نماید
- اگر انسان چیزی را غصب کند باید به صاحبش برگرداند و اگر ان چیز از بین برود باید عوض ان را به او بدهد
- اگر مالی را که می داند غصبی است عاریه کند و از ان استفاده ای ببرد و در دست اواز بین برود مالک می تواند عوض مال و عوض استفاده ای را که عاریه کننده برده از او یا از کسی که مال را غصب کرده مطالبه کند و اگر از عاریه کننده بگیرد او نمی تواند چیزی را که به مالک می دهد از عاریه دهنده مطالبه نماید
- اگر صاحب مال برای نگهداری مال خود جایی را معین کند و کسی که امانت را قبول کرده بداند ان محل در نظر صاحب مال خصوصیتی نداشته بلکه یکی از موارد حفظ ان بوده می تواند ان را به جای دیگری که مال در ان جا محفوظ تر یا مثل محل اولی است ببرد و چنانچه مال در ان جا تلف شود ضامن نیست
- اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش صاحب مال معامله را اجازه کند معامله نافذ است و چیزی را که غصب کننده به مشتری داده و منفعتهای ان از موقع معامله ملک مشتری است و چیزی را که مشتری داده و منفعتهای ان از موقع معامله ملک کسی است که مال او را غصب کرده اند
- اگر از انچه غصب کرده منفعتی به دست اید مثلا از گوسفندی که غصب کرده بره ای پیدا شود مال صاحب مال است و نیز کسی که مثلا خانه ای را غصب کرده اگرچه در ان ننشیند باید اجاره ان را بدهد
- هرگاه دو نفر باهم چیزی را غصب کنند اگر هریک مسلط بر نصف ان باشد هرکدام ضامن نصف ان است و اگر بر تمام ان مسلط باشد هرکدام ضامن تمام ان است
- اگر از بچه یا دیوانه چیزی را که مال انها است غصب کند باید ان را به ولی او بدهد و اگر از بین رفته باید عوض ان را بدهد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر یک از آنان بگیرد، یا عوض مال خود را از هر دو (از هر کدام آنان مقداری از عوض را) بگیرد و چنانچه عوض مال را از اوّلی بگیرد، اوّلی میتواند آنچه را داده از دومی بگیرد ولی اگر از دومی که آن چیز پیش او تلف شده بگیرد، او نمیتواند آنچه را داده از اوّلی بگیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چیزی را که غصب کرده، دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال می تواند عوض آن را از هر یک از آنان بگیرد، یا از هر کدام آنان مقداری از عوض آن را مطالبه نماید، و چنان چه عوض مال را از اولی بگیرد، اولی می تواند آنچه را داده از دومی بگیرد، ولی اگر از دومی بگیرد، او نمی تواند آنچه را داده از اولی مطالبه نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر کدام از آنان بگیرد، یا از هر کدام آنان مقداری از عوض آن را مطالبه نماید و چنانچه عوض مال را از اوّلی بگیرد، اوّلی میتواند آنچه را داده از دومی بگیرد، ولی اگر از دومی بگیرد، او نمیتواند آنچه را داده از اوّلی مطالبه نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که غصب کرده؛ دیگری از او غصب نماید و از بین برود؛ صاحب مال می تواند عوض آن را از هر یک از آنان بگیرد؛ یا از هر کدام آنان مقداری از عوض آن را مطالبه نماید و چنانچه عوض مالی را از اولی بگیرد؛ اولی می تواند آنچه را داده از دومی بگیرد؛ ولی اگر از دومی که آن چیز پیش او تلف شده بگیرد؛ او نمی تواند آنچه را که داده از اولی مطالبه نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر چیزی را که غصب کرده ، دیگری از او غصب نماید و از بین برود ، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر یک از آنان بگیرد ، یا از هر کدام آنان مقداری از عوض آن را مطالبه نماید ، و چنانچه عوض را از اوّلی بگیرد ، اوّلی میتواند آنچه را داده است از دومی بگیرد ، ولی اگر از دومی بگیرد ، او نمیتواند آنچه را که داده است از اوّلی مطالبه نماید .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخص دیگری چیزی را که او غصب کرده از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال می تواند عوض آن را از هر کدام از آنان بگیرد یا از هر کدام آنان مقداری از عوض آنرا مطالبه نماید و اگر از اوّلی بگیرد، می تواند اوّلی از دوّمی مطالبه کند ولی اگر از دوّمی بگیرد او نمی تواند آنچه را که داده از اوّلی مطالبه کند.
- [آیت الله خوئی] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر یک از آنان بگیرد، یا از هر کدام آنان مقداری را مطالبه نماید و چنانچه عوض مالی را از اولی بگیرد، اولی میتواند آنچه را داده از دومی بگیرد، ولی اگر از دومی بگیرد، او نمیتواند آنچه را که داده از اولی مطالبه نماید.
- [امام خمینی] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر کدام آنان بگیرد و اگر از اولی بگیرد، میتواند اولی از دومی مطالبه کند، ولی اگر دومی به اولی برگردانده و پیش او تلف شده نمیتواند از او مطالبه کند.
- [آیت الله بهجت] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال می تواند عوض آن را از هر کدام که خواست بگیرد، و اگر از اولی بگیرد، چنانچه مال نزد دومی تلف شده باشد، او می تواند از دومی مطالبه کند، ولی اگر دومی به اولی برگردانده و پیش او تلف شده نمی تواند از او مطالبه کند، و اگر صاحب مال عوض را از دومی که مال پیش او تلف شده بگیرد، او نمی تواند آنچه را داده از اولی مطالبه نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را که غصب کرده دیگری از او غصب نماید و از بین برود، صاحب مال میتواند عوض آن را از هر کدام آنان که بخواهد بگیرد و اگر از اوّلی بگیرد، او میتواند از دومی مطالبه کند، ولی اگر دومی به اوّلی برگردانده و پیش او تلف شده باشد، نمیتواند از او مطالبه کند.