ضرر
ضرر، مقابل نفع عبارت است از ورود نقصان در مال ، جان و آبرو ؛ واژه ضرر درباره آبرو کمتر به کار رفته است. [۱] [۲]
کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود، یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، اگر چه بعد بفهمد که ضرر داشته وضوی او صحیح است.
عنوان مسئله:
کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود، یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، اگر چه بعد بفهمد که ضرر داشته وضوی او صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در قریه ما جدیداً قناتی جاری است، آیا وضو از آن بدون اذن مالک صحیح است در صورتی که فحوای صریح و شاهد حال موجود نباشد، توضیح آن که آب را باید به وسیله آلت از چاه قنوات مزبوره کشید و در جوی جاری نیست؟
- در غسل جبیره‌ای و وضوی جبیره‌ای آیا بعد از رفع عذر به آن غسل میتواند اکتفاء کند و نماز بخواند، یا تجدید نماید؟ در حاشیه حضرت عالی بر (عروة الوثقی) یک جا فرمودهاید: غسل جبیره‌ای رافع حدث است نه مبیح (51) و سپس در جای دیگر فرمودهاید: بعد از رفع عذر نمازهای گذشته او صحیح است، ولی برای نمازهای آینده نباید به آن اکتفاء کند باید وضو را تجدید نماید (52)، آیا این منافات ندارد؟ و آیا در مورد غسل هم باید غسل را تجدید نماید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی یقین به ضرر آب نداشته و وضو بگیرد و سپس معلوم شود که آب برایش ضرر داشته، آیا وضویش صحیح است؟
- [سایر] کسی که میداند آب برایش ضرر دارد، چنانچه وضو یا غسل انجام دهد، آیا وضو و غسلش صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در زمان وضو گرفتن دو نفر کنار هم باشند و آب وضوی شخص اوّل به دست شخص دوّم بریزد آیا وضوی شخص دوّم صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] جانبازی هستم که هنگام وضو، گاهی دستم به طرف بالا می رود و آب وضو در جهت مخالف حرکت می کند. آیا وضوی من صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر وضو گرفتن فقط با آب آلوده وکثیف امکان داشته باشد آیا وضوی با این آب صحیح است یا باید تیمم بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] وجود زخمی که آب برای آن ضرر ندارد، ولی خون آن هم بند نمیآید و در اعضای وضو واقع شده و در صورت گرفتن وضو به طور معمول باعث نجاست اعضای وضو می‌شود، آیا باعث وجوب تیمّم می‌شود یا راهی برای وضوی صحیح وجود دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که گمان میکرده آب برای عضو مجروح او ضرر دارد و به همین جهت وضوی جبیره‌ای گرفته است و بعدا متوجه شده که آب ضرری برای آن عضو نداشته، آیا وضویش صحیح است؟
- [سایر] سلام من از اب چشمه که در روستا هست استفاده می کنم واز اب چاه وفقط از این اب مصرف می کنم وقبلش می جوشانم مدت بیست دقیقه ایا مصرف اینگونه اب ضرری ندارد این اب بدون کلر یا مواد شیمیایی است ایا برای بچه مصرف این اب ضرر ندارد وایا مصرف اب چاه بدون جوشاندن مشکلی ندارد
- [سایر] 1. اگر بر دست مانعی باشد که قابل ازاله نباشد آیا باید وضو را به نیت وضوی جبیره ای بگیرد یا وضوی معمولی؟ 2. در فرض مذکور اگر به نیت وضوی معمولی وضو گرفت آیا صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فردی یقین داشت که آب برای او ضرر ندارد و وضو گرفت و غسل کرد بعد فهمید آب برای او ضرر دارد، چه تکلیفی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که میداند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است.
- هرگاه بترسد که اگر آب را به مصرف وضو یا غسل برساند، خودِ او یا عیال و اولاد او یا رفیقش و کسانی که با او مربوطند، مانند نوکر و کلفت از تشنگی بمیرند، یا مریض شوند، یا به قدری تشنه شوند که تحمّل آن مشقّت دارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم نماید و نیز اگر بترسد حیوانی که مال خود اوست از تشنگی تلف شود، باید آب را به آن بدهد و تیمّم نماید و همچنین است اگر کسی که حفظ جانِ او واجب است به طوری تشنه باشد که اگر انسان آب را به او ندهد تلف شود.
- کسی که یقین دارد وقت داخل شده اگر نیت وضوی واجب کند و بعد از وضو بفهمد وقت داخل نشده، وضوی او صحیح است.
- وضوی ارتماسی آن است که انسان صورت و دست‌ها را به قصد وضو در آب فرو برد، یا آنها را در آب فرو برد و به قصد وضو بیرون آورد و اگر موقعی که دست‌ها را در آب فرو میبرد نیت وضو کند و تا وقتی که آنها را از آب بیرون میآورد و ریزش آب تمام می‌شود به قصد وضو باشد، وضوی او صحیح است و نیز اگر موقع بیرون آوردن از آب قصد وضو کند و تا وقتی که ریزش آب تمام می‌شود به قصد وضو باشد، وضوی او صحیح میباشد.
- اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتیاط واجب آن است که دوباره وضو بگیرد.
- اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آن جا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است.
- وضو با آب نجس و آب مضاف باطل است، اگر چه انسان نجس بودن یا مضاف بودن آن را نداند یا فراموش کرده باشد و اگر با آن وضو نمازی هم خوانده باشد، باید آن نماز را دوباره با وضوی صحیح بخواند.
- اگر آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره است و غیر از آن آب دیگری ندارد، باید تیمّم کند و نمیتواند با آب آنها وضو بگیرد و اگر آب دیگری دارد، چنانچه در ظرفِ غصبی یا طلا و نقره وضوی ارتماسی بگیرد، یا با آنها آب را به صورت و دست‌ها بریزد، وضوی او باطل است، در صورتی که با مشت یا چیز دیگر آب را از آنها بردارد و به صورت و دست‌ها بریزد، وضوی او صحیح است.
- اگر فراموش کند آب غصبیست و با آن وضو بگیرد صحیح است، ولی کسی که خودش آب را غصب کرده اگر غصبی بودن آن را فراموش کند و وضو بگیرد، وضوی او باطل است.
- اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد وضو بگیرد، اگرچه بعد بفهمد ضرر داشته ولی ضرر به حدی که شرعاً حرام است نبوده باشد، وضویش صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد؛ مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند؛ نباید وضو بگیرد. ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد؛ اگرچه بعد بفهمد ضرر داشته ولی ضرر به حدی که شرعا حرام است نبوده باشد؛ وضوی او صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود ، یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند ، وظیفه ندارد که وضو بگیرد . و اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد ، اگر واقعاً ضرر داشته وضوی او باطل است .
- [آیت الله سبحانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند سخت تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، و بعد بفهمد ضرر داشته وضوی او صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که می‌ترسد اگر وضو بگیرد مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند نباید وضو بگیرد، ولی اگر وضو بگیرد وضوی او صحیح است، گرچه احتمال دهد یا یقین داشته باشد که برای او ضرر دارد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
- [امام خمینی] کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد. ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد، و وضو بگیرد و بعد بفهمد که ضرر داشته، وضویش صحیح است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با آن وضو نماز نخواند، و تیمم کند و چنانچه با آن وضو نماز خوانده دوباره آن را اعاده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود نباید وضو بگیرد و کسی که می ترسد اگر اب را به مصرف وضو برساند تشنه می ماند چنانچه ان عطش موجب مرضی بشود نباید وضو بگیرد و اگر موجب مرضی نشود مخیر است که وضو بگیرد یا تیمم کند و اگر نداند که اب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد اگر چه بعد بفهمد ضرر داشته ولی ضرر ضرر حرام نبوده وضوی او صحیح است
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که می‌ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند ترس داشته باشد از تشنگی خودش یانفس محترم دیگری هلاک شود نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، و بعد بفهمد ضرر داشته به احتیاط واجب وضو باطل است و به وظیفهاش که تیمم است عمل کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند چنانچه وضو بگیرد وضویش بنابر احتیاط واجب باطل است ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد و بعد بفهمد که ضرر داشته، وضویش صحیح است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با آن وضو نماز نخواند و تیمم کند و چنانچه با آن وضو نماز خوانده احتیاط مستحب آن است که دوباره آن را اعاده نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد ، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند نباید وضو بگیرد . بلکه اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد . و بعد بفهمد ضرر داشته ، احتیاط واجب آن است که تیمم کند و با آن وضو نماز نخواند و اگر با آن وضو نمازی بجاآورده ، دوباره آن را انجام دهد .