اطاعت
فرمان بردن را اطاعت گویند. در فقه از آن در باب‌هایی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد و نکاح و مانند آن‌ها سخن رفته است. مطابقت عمل مکلّف با حکم واقعی شرع را اطاعت گویند.
اگر زن در کارهایی که در مسألة پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد، ولی مَهر او از بین نمی‌رود.
عنوان مسئله:
اگر زن در کارهایی که در مسألة پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد، ولی مَهر او از بین نمی‌رود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] غالب فقهای شیعه فرموده اند زوجه حق دارد مهر غیر مؤجّل را مطالبه و قبل از دخول می تواند از تمکین تا گرفتن مهر امتناع نماید و نیز فرموده اند در صورت بذل تمکین به فرض دریافت مهر (تمکین تعلیقی) استحقاق نفقه نیز دارد. آیا حقّ امتناع زوجه از تمکین مختص به دخول است یا شامل سایر استمتاعات و یا اطاعت از زوج در امور لازم (از قبیل اقامت در منزل شوهر یا مسافرت با رضایت وی) نیز می گردد به نحوی که اگر در این امور از شوهر اطاعت نکند ناشزه محسوب می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن جز به گرفتن مهر، حاضر به تمکین نباشد و شوهر قادر بر ادای مهر نباشد و در عین حال می گوید: طلاق نمی دهم و تا پایان عمر نفقه می دهم حکم این مسأله چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن جز به گرفتن مهر، حاضر به تمکین نباشد و شوهر قادر بر ادای مهر نباشد و در عین حال می گوید: طلاق نمی دهم و تا پایان عمر نفقه می دهم حکم این مسأله چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا زن علاوه بر مهر وی از اثاثیه منزل نیز سهم الارث می برد یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا زن می تواند در قبال کارهایی که در منزل انجام می دهد، از شوهر خود طلب اجرت کند؟
- [سایر] آیا شوهر حق دارد زن را مجبور کند به منزل خویشاوندان خاصی برود؟ آیا اطاعت زن در این امور واجب است؟
- [سایر] اگر شوهر پوشیدن لباس و یا آرایش خاصی را از همسرش درخواست کند، آیا اطاعت او بر زن واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن ناشزه ای با ترک منزل بدون اجازه شوهر درخواست کرده که مهر خود را بگیرد و چون شوهر نقداً نمی تواند بپردازد، می گوید به صورت قسطی در چند سال می دهم. اما زن اصرار دارد که شوهرش منزل مسکونی خود را بفروشد و مهریه او را بدهد، آیا بر مرد لازم است خانه را فروخته و مهریه او را بدهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
- [آیت الله بهجت] در صورت حالّ بودن مهر، زوجه غیر مدخول بها حقّ دارد تا گرفتن مهریه تمکین نکند. امّا آیا حقّ دارد در غیر تمکین، از زوج اطاعت نداشته باشد؛ مثلاً منزل خانواده ی خود بماند و هر جا خواست برود هر کار خواست بکند؟ در این صورت می تواند نفقه را مطالبه نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زن مَهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، احتیاط واجب آن است که زن مَهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازهی شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذّتی که او میخواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند و اگر در اینها از شوهر اطاعت کند، تهیهی غذا و لباس و منزل او بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد مدیون زن است.
- اگر موقع خواندن عقد دائمی برای دادن مَهر مدّتی معین نکرده باشند، زن میتواند پیش از گرفتن مَهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مَهر را داشته باشد چه نداشته باشد، ولی اگر پیش از گرفتن مَهر به نزدیکی راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند، دیگر نمیتواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری نماید.
- اگر به واسطهی آن که مرد نمیتواند وطی و نزدیکی کند، زن عقد را به هم بزند، شوهر باید نصف مهر را بدهد، ولی اگر به واسطهی یکی از عیبهای دیگری که گفته شد، مرد یا زن عقد را به هم بزند، چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده باید تمام مهر را بدهد.
- اگر زنی کسی را وکیل کند که مَهر او را به شوهرش ببخشد و شوهر همان کس را وکیل کند که زن را طلاق دهد، چنانچه مثلاً اسم شوهر محمّد و اسم زن فاطمه باشد، وکیل صیغهی طلاق را این طور میخواند:(عَنْ مُوَکِلتی فاطِمَةَ بَذَلْتُ مَهْرَهَا لِمُوَکِّلِی مُحَمَّدٍ لِیخْلِعَها عَلَیهِ).پس از آن بدون فاصله میگوید:(زَوْجَةَ مُوَکِّلی خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هِی طالِقٌ) و اگر زنی کسی را وکیل کند که غیر از مَهر، چیز دیگری را به شوهر او ببخشد که او را طلاق دهد، وکیل باید به جای کلمة (مهرها) آن چیز را بگوید، مثلاً اگر صد تومان داده باید بگوید:(بَذَلْتُ مَأَةَ تُومانْ).طلاق مبارات
- اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأله (2483) گفته میشود، شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهای آن بچه محرم نمیشود، ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچّه محرم نمیشوند.
- زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّهی وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه نگه دارد و شوهر دوم باید مَهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد، ولی خرج عدّه ندارد.
- اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند بگوید:به واسطهی شیر خوردن آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید:شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد، نمیتواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است، پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است، مَهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مَهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- اگر میت بیش از یک زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد چهار یک مال و اگر اولاد داشته باشد هشت یک مال به شرحی که گفته شد، به طور مساوی بین زنهای او قسمت میشود، اگر چه شوهر با هیچ یک از آنان یا بعض آنان نزدیکی نکرده باشد، ولی اگر در مرضی که به آن مرض از دنیا رفته، زنی را عقد کرده و با او نزدیکی نکرده است، آن زن از او ارث نمیبرد و حق مَهر هم ندارد.
- شیر دادنی که علت محرم شدن است هشت شرط دارد:اوّل:بچه شیر زن زنده را بخورد، پس اگر از پستان زنی که مرده است شیر بخورد، فایده ندارد.دوم:شیر آن زن از حرام نباشد، پس اگر شیر بچهای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند، به واسطهی آن شیر بچه به کسی محرم نمیشود.سوم:بچه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در گلوی او بریزند نتیجه ندارد.چهارم:شیر خالص و با چیز دیگر مخلوط نباشد.پنجم:شیر از یک شوهر باشد، پس اگر زن شیر دهی را طلاق دهند، بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زائیدن شیری که از شوهر اوّل داشته باقی باشد و مثلاً هشت دفعه پیش از زاییدن از شیر شوهر اوّل و هفت دفعه بعد از زاییدن از شیر شوهر دوم به بچّهای بدهد، آن بچّه به کسی محرم نمیشود.ششم:بچّه به واسطهی مرض شیر را قی نکند و اگر قی کند بنا بر احتیاط واجب کسانی که به واسطهی شیر خوردن به آن بچّه محرم میشوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.هفتم:پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز به طوری که در مسأله بعد گفته میشود شیر سیر بخورد، یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است، بلکه اگر ده مرتبه هم به او شیر دهند، احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطهی شیر خوردن او، به او محرم میشوند، با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.هشتم:دو سال بچّه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند به کسی محرم نمیشود، بلکه اگر مثلاً پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن، یک مرتبه شیر بخورد به کسی محرم نمیشود، ولی چنانچه از موقع زاییدنِ زن شیر ده، بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچهای را شیر دهد، آن بچه به کسانی که گفته شد محرم میشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن در کارهایی که در مساله پیش ذکر شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و سایر ما یحتاج و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند، گناهکار است، و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد، ولی مهر او از بین نمی‌رود.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن در کارهائی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند، گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن در کارهائی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند، گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی او از بین می رود ولی مهر او از بین نمی رود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد از شوهر اطاعت نکند، گناهکار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد، ولی مهریّه او از بین نمی‌رود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن در کارهائی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند، گناهکار است وحقّ غذا ولباس ومنزل وهمخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی‌رود.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن در کارهایی که در مسئله پیش گفته شد از شوهر اطاعت نکند گناهکار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی‌رود. مسئله 1963 - تهیه مخارج زن اگر عقد دائمی باشد مطابق معمول بر شوهر واجب است، و اگر تهیه نکند بدهکار او خواهد بود مگر اینکه زن راضی به آن زندگی باشد.
- [امام خمینی] اگر زن در کارهایی که در مساله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی‌رود.