احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
کسی که هیچ نمی‌تواند سجده نماید باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، اگر با چشمها هم نمی‌تواند اشاره کند بنابر احتیاط مستحب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند و در قلب نیز نیت سجده نماید.
عنوان مسئله:
کسی که هیچ نمی‌تواند سجده نماید باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، اگر با چشمها هم نمی‌تواند اشاره کند بنابر احتیاط مستحب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند و در قلب نیز نیت سجده نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] 1. برخی از مراجع تقدّم مسح پای راست بر دست چپ را بنابر احتیاط واجب و برخی مستحب می دانند، نظر مبارک مقام معظم رهبری (دام ظله) چیست؟ 2. اگر مسح پای راست با دست راست و مسح پای چپ با دست چپ بطور هم زمان انجام دهیم چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا از نظر آیت الله مکارم شیرازی، حرام بودن ازدواج موقت با زن فاحشه بنابر احتیاط مستحب است یا احتیاط واجب؟
- [آیت الله بهجت] آیا نشستن بین دو سجده لازم است یا سر برداشتن از مهر و دوباره گذاشتن کفایت می کند؟ و آیا اگر کسی سر از مهر بردارد و در همان حال که دستانش روی زمین است اندکی توقف کرده و دوباره به سجده رود اشکال دارد؟ و آیا فرقی بین نماز مستحبی و واجب در این مسأله وجود دارد؟
- [آیت الله سبحانی] برخی از مؤمنین در نماز مستحبی، برخی از دستورهای نماز را رعایت نمی کنند; مثلاً سر را به مقدار ده سانتیمتر از سجده بلند می کنند و بدون نشستن کامل دوباره سجده ی دوم را انجام می دهند. آیا چنین نماز مستحبی صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که هر دو دست او فاقد حس و حرکت است طوری که نمی‌تواند هنگام وضوء دستها و صورت را آب بکشد و همچنین قادر به مسح سر و پاها نیست برای برای وضوء چگونه باید عمل کند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی بیماری و درد شدیدی در گردن دارد و نمی‌تواند در حالت سجده سر بر مهر بگذارد. اگر به علت درد شدید، نتواند روی چیزی مثل چهار پایه کوچک نیز مهر بگذارد و سجده کند، آیا میتواند مهر را بردارد و بر پیشانی قرار دهد؟
- [سایر] دو سؤال داشتم. آیا هنگام خواندن سورهها در نماز باید حتماً نیت کنیم چه سورهای میخواهیم بخوانیم و بعد بسم الله را بگوییم؟ سوال دوم: اینکه گاهی برای من پیش میآید هنگام سجده سجاده یا چادر نمازم زیر دستم قرار میگیرد آیا در این صورت که دست کاملاً به زمین نرسیده، سجده باطل است؟
- [آیت الله بروجردی] در حال وضو هرگاه در وقت مسح سر، کف دست به صورت خورد و از آب صورت به کف دست یعنی سر انگشتان رسید، آیا برای مسح ضرر دارد یا خیر؟ و هرگاه خواست از باب احتیاط مسح را مکرّر نماید، آیا تمام مکرّرات یک مسح محسوب است، یا این که مسح اوّل را که کشید رطوبت را از ممسوح باید پاک نماید و دو مرتبه برای احتیاط مسح نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فرموده اید احتیاط مستحب آن است که زنها در حال نیّت و تلبیه. دو لباس احرام را بپوشند. سؤال این است که اگر عمداً نپوشند و در همان لباس معمولی خودشان محرم شوند، احرامشان باطل است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی که روزه واجب بر عهده اش است و قصد دارد که آن را بگیرد، ولی بر اثر پیشامدی نتواند روزه بگیرد مثلاً بعد از طلوع خورشید آماده مسافرت شد و به سفر رفت و بعد از ظهر برگشت و در بین راه هم مرتکب هیچ یک از مفطرات نشد، ولی وقت نیت روزه واجب از وی فوت شد، و آن روز هم از روزهایی است که روزه در آن مستحب است، آیا می تواند نیت روزه مستحبی کند یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که برای رکوع باید با سر اشاره کند، و اگر نتواند با سر اشاره کند باید به نیت رکوع چشمها را هم بگذارد و ذکر آن را بگوید و به نیت برخواستن از رکوع چشمها را باز کند. و اگر از این هم عاجز است بنابر احتیاط در قلب خود نیت رکوع کند و ذکر آن را بگوید.
- هرگاه نتواند به انداز رکوع خم شود، باید به چیزی تکیه دهد و رکوع کند، و اگر موقعی هم که تکیه داده نتواند بهطور معمول رکوع کند بنابر احتیاط باید به هر اندازه میتواند خم شود و اشاره به رکوع نیز بنماید و اگر هیچ نتواند خم شود، باید برای رکوع با سر اشاره نماید.
- اگر در نماز آیه سجده را گوش دهد، نمازش صحیح است، و بنابر احتیاط به سجده اشاره نماید و بعد از نماز سجده آن را بهجا آورد.
- کسی که لال است یا زبان او مرضی دارد که نمی‌تواند" الله اکبر" را بگوید، باید به هر طور که میتواند بگوید، و اگر هیچ نمی‌تواند بگوید، بنابر احتیاط باید در قلب خود بگذارند، و برای تکبیر اشاره کند و زبانش را هم اگر میتواند حرکت دهد.
- اگر پیشانی بیاختیار از جای سجده بلند شود، چنانچه ممکن باشد باید نگذارد دوباره بهجای سجده برسد، و این یک سجده حساب میشود، چه ذکر سجده را گفته باشد یا نه، و اگر نتواند سر را نگه دارد و بیاختیار دوباره بهجای سجده برسد، روی هم یک سجده حساب میشود و اگر ذکر نگفته باشد بنابر احتیاط باید بگوید.
- اگر بعد از سجده بفهمد پیشانی را روی چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است، باید بر چیزی که سجده بر او صحیح است سجده نماید و بنابر احتیاط مستحب نماز را از سر بهجا آورد. و اگر این کار از دو سجده از یک رکعت اتفاق افتاد یک سجده را تدارک نماید و احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند.
- در سجده باید دو کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد، و اگر پشت دست هم ممکن نباشد بنابر احتیاط باید مچ دست را به زمین بگذارد، و چنانچه آن را هم نتواند، تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد، و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است.
- اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد، یا اگر دارد بواسط سرما یا گرمای زیاد و مانند اینها نمی‌تواند بر آن سجده کند باید به لباسش سجده کند، و اگر فراهم نباشد باید بر پشت دست یا چیز دیگری که در حال اختیار سجده بر او جایز نیست سجده نماید ولی احتیاط مستحب آن است که تا سجده بر پشت دست ممکن است، بر آن چیز سجده نکند.
- کسی که نمی‌تواند ایستاده یا نشسته رکوع کند، ولی برای رکوع میتواند درحالی که نشسته است خم شود، باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع با سر اشاره نماید و احتیاط مستحب آن است که نماز دیگری هم بخواند و موقع رکوع آن بنشیند و برای رکوع خم شود.
- لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند بلکه اگر تمام افعال وضو بداعی امر خدا بهجا آورده شود کفایت میکند. (شرط نهم): آن که وضو را به ترتیبی که گفته شد بهجا آورد، یعنی اول صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید، و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید و باید بنابر احتیاط واجب پای چپ را بعد از پای راست مسح کند. و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است. (شرط دهم): آن که کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمی‌تواند بنشیند، باید ایستاده نیّت سجده کند و چنانچه بتواند، باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و اگر این را نیز نتواند، در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که هیچ نمی‌تواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر میتواند قدری مهر را بلند کند و پیشانی را بر آن بگذارد و اگر با سر یا چشمها نیز نمی‌تواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن، برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که هیچ نمی‌تواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر صورت احیتاط واجب آن است که اگر میتواند مهر را بلند و به پیشانی بگذارد و اگر با سر یا چشمها هم نمی‌تواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست ومانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمی‌تواند بنشیند، باید ایستاده نیّت سجده کند و چنانچه میتواند برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمی‌تواند، با چشمها اشاره نماید و اگر این را هم نمی‌تواند، در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست ومانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که هیچ نمی تواند سجده نماید باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند؛ باید با چشمها اشاره نماید و اگر با چشمها هم نمی تواند اشاره کند بنا بر احتیاط مستحب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند و در قلب نیز نیت سجده نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، و در هردو صورت احتیاط آن است که اگر می تواند مهر را بلند کند و بر پیشانی بگذارد، و اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی تواند بنشیند ، باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمی تواند ، با چشمها اشاره نماید و اگر این را هم نمی تواند ، در قلب نیت سجده کند ، و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید .
- [امام خمینی] کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند، و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر می تواند بقدری مهر را بلند کند که پیشانی را بر آن بگذارد و اگر نمی تواند احتیاط مستحب آن است که مهر را بلند کند و به پیشانی بگذاردو اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر می تواند بقدری مُهر را بلند کند که پیشانی را بر آن بگذارد و اگر نمی تواند احتیاط مستحب آن است که مهر را بلند کند و به پیشانی بگذارد و اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند ، باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده ، اشاره نماید .
- [امام خمینی] کسی که نمی تواند بنشیند باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند، و اگر نمی تواند با چشمها اشاره نماید، و اگر این را هم نمی تواند در قلب یت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.