عمل به احتیاط
رعايت همه‌ي جوانب احتمالي تکليف؛ بطوري که يقين حاصل شود به وظيفه‌ي واقعي عمل شده است.
کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح، بداند. یا آنکه عمل به احتیاط کند درصورتی که موارد احتیاط را کاملًا بداند.
عنوان مسئله:
کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح، بداند. یا آنکه عمل به احتیاط کند درصورتی که موارد احتیاط را کاملًا بداند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا صحیح است به امام جماعتی که به عدالتش اطمینان دارم، ولی او تقلید ابتدایی از میت می‌کند، اقتدا کنم؟
- زیدی تقلید مجتهدی میکرده که تسبیحات، را سه مرتبه احتیاط واجب میدانسته و همان وقت نماز قضا بر ذمه زید بوده پس از فوت مجتهدش تقلید از شما می‌کند، آیا میتواند به یک تسبیحات نماز قضای آن وقت را بخواند یا خیر؟
- اگر کسی مقلَّد میت را اعلم از زنده بداند در مسأله سرمایهء ضروری با اینکه به فتوای میت عمل نکرده مع ذلک راهی دارد که بر تقلید او در این مسئله باقی بماند یا خیر؟
- تا چه زمانی جائز است بقاء بر تقلید میت؟
- مسائلی هست که مرجع تقلید ما قائل به ترک آنها است بنابر احوط وجوبی و مرجع تقلید دیگری قائل است در آن مسائل به کراهت شدیده، آیا جائز است برای من رجوع کردن به آن مرجع تقلید دیگر و انجام دهم آن امر مکروه را؟
- یک امری است که یکی از مراجع تقلید آن را تجویز میفرماید، و لکن نام آن مرجع، و آنکه او کیست، نمیدانم و میدانم به نحو علم الیقین به اینکه او مجتهد و مرجع تقلید است،و مرجع تقلید من نهی میفرماید از آن امر، بنابر احوط، پس آیا جائز است برای من، اینکه رجوع کنم به آن مرجع تقلیدی که تجویز می‌کند آن را، و حال آنکه اسم او را نمیدانم؟
- آیا صحیح است که می‌گویند استخاره چه به قرآن یا تسبیح یا نماز از مختصات امام معصوم است یا نائب او یا مرجع تقلید یا وکیل او، و برای دیگران نیست؟
- در مسائل احتیاط وجوبی جائز است رجوع نمودن به سوی مجتهد دیگری الاعلم فالاعلم، آیا جائز است آن، قبل از عمل؟ یا آنکه جواز استمرار دارد در مرتبه دوم رجوع کند به آن مجتهد دیگر؟
- بعضی از قصابها تقلید میکنند کسی را که شرط می‌کند استقبال به محل ذبح را فقط، و این پیش خودشان صحیح است به جهت تقلیدشان، حال تکلیف آنهایی که تقلید میکنند کسی را که شرط می‌کند استقبال را به تمام ذبیحه، آیا حلال است برای اینها؟
- در باب قضای نماز پدر بر پسر بزرگتر چنانچه پسر بزرگتر فاسق است و قضایی بجا نمیآورد امّا میّت سال داشته، آیا بر وارث واجب است که نماز و روزه میت را از مال او بدهند یا واجب نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر انسان از مجتهدی تقلید کند و در مسایل مورد ابتلا به فتوای او عمل نماید، سپس بعد از وفات وی، در تمام مسایل به مجتهد زنده رجوع کند، اما برخی از مسایل را که قبلاً از مجتهد میّت تقلید و عمل کرده، اینک مورد ابتلا نیست، یعنی موردی برای عمل بر طبق فتوای مجتهد دوم در این مسایل پیش نیامده، آیا در این بخش از مسایل می تواند بر تقلید میّت اوّل باقی بماند؟ با توجّه به این که مجتهد دوم تقلید را التزام بداند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در فرض اعلمیّت مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حیّ و وجوب تقلید از وی آیا میتوان در بعضی از مسائل از مجتهد حیّ تقلید کرد؟
- [سایر] اگر مرجع تقلید حیّ (آیت الله وحید) بقا بر تقلید از میّت اعلم(آیت الله بهجت) در تمام مسائل عمل کرده و نکرده و یا یاد گرفته و نگرفته را واجب می داند، در صورتی که مرجع تقلید میّت(آیت الله بهجت) فقط بقا بر مسائل عمل کرده به فتوا را جایز بداند وظیفۀ مقلّد در این صورت چیست؟ در مسائل عمل کرده بر تقلید میّت باقی بماند یا در تمام مسائل؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مرجع بنده تبعیض در تقلید را خلاف احتیاط می داند و از مجتهدی که جایز می دانست تقلید نموده و در مساله تقلید ازمیت از سومی تقلید کردم و میت تقلید از اعلم را واجب نمی داند و بنده در مساله تبعیض از دومی و تقلید از غیر اعلم از آخری تقلید کردم و از تعدادی مجتهد تقلید کردم. آیا تمام تقلیدم صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا تقلید ابتدایی از مجتهد میّت، متوقف بر تقلید از مجتهد زنده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا می‌شود در باب نماز و روزه و مسائل دیگر از دو مجتهد تقلید کرد؟
- [آیت الله بهجت] در مسایلی به فتوای مجتهد میّت عمل شده است، آیا در بعض همان مسایل می توان از مجتهد میّت و در بعض دیگر آن از مجتهد زنده تقلید کرد؟
- [سایر] چرا تقلید از مجتهد میت، جایز نیست؟
- [سایر] چرا تقلید از مجتهد میت، جایز نیست؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه تمامی مسائل را از یکی از مجتهدین اعلم تقلید نمایم، آیا می توانم در برخی مسائل از مجتهد مساوی دیگر تقلید کنم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر اختلاف بین مجتهدین ولو اجمالًا معلوم و شناختن اعلم مشکل باشد، لازم است احتیاط کند، و درصورتی که احتیاط ممکن نباشد، باید از کسی تقلید کند که گمان به اعلم بودن او دارد. بلکه اگر احتمال ضعیفی هم بدهد که کسی اعلم است و بداند دیگری از او اعلم نیست، باید از او تقلید نماید.
- اگر مجتهد اعلم در مسألهای فتوی دهد، مقلد آن مجتهد یعنی کسی که از او تقلید می‌کند نمیتواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل کند ولی اگر فتوی ندهد و بفرماید احتیاط آن است که فلان طور عمل شود، مثلًا بفرماید احتیاط آن است که در رکعت اول و دوم نماز، بعد از سورة حمد یک سورة تمام بخواند مقلد باید یا به این احتیاط که احتیاط واجبش می‌گویند عمل کند و یا به فتوای مجتهد دیگری که تقلیدش جائز است عمل نماید، پس اگر او فقط سورة حمد را کافی بداند میتواند سوره را ترک کند. و همچنین است اگر مجتهد اعلم بفرماید مسأله محل تأمل یا محل اشکال است.
- خمس را باید دو قسمت کنند: یک قسمت آن سهم سادات است، و باید به سید فقیر یا سید یتیم یا به سیدی که در سفر درمانده شده بدهند و نصف دیگر آن سهم امام علیه السلام، که در این زمان باید به مجتهد جامعالشرایط بدهند، یا به مصرفی که او اجازه می‌دهد برسانند، ولی اگر انسان بخواهد سهم امام را به مجتهدی که از او تقلید نمیکند بدهد بنابر احتیاط واجب باید از مجتهدی که تقلید می‌کند اجازه بگیرد و در صورتی به او اذن داده می‌شود که بداند آن مجتهد و مجتهدی که از او تقلید می‌کند، سهم امام را به یک طور مصرف میکنند.
- بچه صغیری را که ولیً ندارد بدون اجازه مجتهد نمیشود اجیر کرد، و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد میتواند از چند نفر مؤمن که عادل باشند، اجازه بگیرد واو را اجیر نماید.
- اگر برای انسان مسألهای پیش آید که حکم آن را نمیداند لازم است که احتیاط کند، یا با شرائطی که ذکر شد تقلید نماید، ولی چنانچه مخالفت غیر اعلم با اعلم را اجمالًا بداند و تأخیر واقعه و احتیاط ممکن نباشد و دستش به علم نرسد جائز است از غیر اعلم تقلید نماید.
- اگر انسان چند نفر را برای نماز قضای میت اجیر کند بنابر آنچه در مسألة (1552) گفته شد لازم نیست برای هر کدام آنها وقتی را معین نماید.
- تقلید در احکام، عمل کردن بهدستور مجتهد است. و از مجتهدی باید تقلید کرد که مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلالزاده و زنده و عادل باشد. و عادل کسی است که کارهائی را که بر او واجب است بهجا آورد و کارهائی که بر او حرام است ترک کند و نشانه عدالت این است که در ظاهر شخص خوبی باشد، که اگر از اهل محل یا همسایگان او یا کسانی که با او معاشرت دارند حال او را بپرسند خوبی او را تصدیق نمایند. و درصورتی که اختلاف فتوی بین مجتهدین در مسائل محل ابتلاء ولو اجمالًا معلوم باشد لازم است مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند اعلم باشد یعنی در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدهای زمان خود بهتر باشد.
- اجیر باید موقع نیت، میت را معین نماید، و لازم نیست اسم او را بداند، پس اگر نیت کند از طرف کسی نماز میخوانم که برای او اجیر شدهام، کافی است.
- اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند از دنیا برود درصورتی که فتوای او در نظر مقلد بوده و فراموش نکرده باشد حکم بعد از فوت او حکم زنده بودنش است، و اگر فتوای او را یاد نگرفته یا فراموش کرده است لازم است به مجتهد زنده رجوع کند.
- اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر نماز او را به طور صحیح بهجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده باید یا مجتهد باشد یا مسایل نماز را از روی تقلید صحیح، بداند.
- [آیت الله بهجت] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح، بداند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که برای نماز قضای میّت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل مورد ابتلای نماز را از روی تقلید به نحو صحیح بداند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح بداند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده؛ باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح بداند؛ یا آنکه عمل به احتیاط کند در صورتی که موارد احتیاط را کاملا بداند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده ، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز راروی تقلید صحیح بداند واگر عالم به کیفیت احتیاط باشد و احتیاط کند اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده باید در مسایل نماز یا مجتهد باشد یا نماز را از روی تقلید صحیح انجام بدهد یا ان که عمل به احتیاط کند
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای نماز قضای میت نایب شده است، باید یا مجتهد باشد، یا مسائل نمازش را که میخواهد بخواند از روی تقلید صحیح بداند، یا آن که عمل به احتیاط کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای نماز قضای میّت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا نماز را بر طبق تقلید صحیح انجام دهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده، باید مسائل نماز را بخوبی بداند و قرائت او صحیح باشد.