اطمینان
سکون و آرامش را اطمینان گویند.
هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، همین که مورد اطمینان باشد و بگوید انجام داده‌ام، کافی است. و همچنین اگر شک کند که عمل او صحیح بوده‌یا نه، بنابر صحت آن بگذارد.
عنوان مسئله:
هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، همین که مورد اطمینان باشد و بگوید انجام داده‌ام، کافی است. و همچنین اگر شک کند که عمل او صحیح بوده‌یا نه، بنابر صحت آن بگذارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی که به خیال عدم کفایت وقت از جهت حیض احرامش را به قصد حج افراد عقد کرده، بعداً معلوم گردید که وقت برای عمره تمتع کافی بوده است، حکم حج ایشان چیست؟ آیا صحیح است یا خیر؟
- صریح فتوا است که (مسافر یا کسی که قصد اقامت دارد قبل از ظهر به وطن یا محل اقامت برسد) چنانچه مسافر ظهر به وطن یا محل اقامت برسد و یا آن که اذان ظهر را در حد ترخص بشنود و مفطر به عمل نیاورده باشد، آیا نیت روزه کند صحیح است؟ و یا آنکه شرط است قبل از ظهر ولو به قلیل به وطن یا محل اقامت برسد، و حد ترخص برای مسافری که وارد می‌شود کافی نیست، فقط اعتبار حد ترخص برای مسافری است که از وطن یا محل اقامت خارج می‌شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا وقف با شیاع مفید علم و اطمینان و شهرت برای اثبات کافی است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] مردی به هنگام رمی جمره عقبه، در تعداد سنگهای برخورد کرده که باید به هفت عدد برسد، بسیار شک میکند، به طوری که 21 سنگ پرتاب مینماید. آیا پرتاب این تعداد کافی است یا باید اطمینان حاصل کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کلمه ای درنماز غلط گفته شود یا در صحت آن شک کند یا نَفَسِ انسان قطع و کلمه ناقص شود، آیا تکرار همان کلمه کافی است یا باید از اول آیه یا از اول جمله خوانده شود،مثلاً اگر (مستقیم) را غلط گفت، یا صحت آن مشکوک بود، یا در حال حرکت بدن اداء کرد، آیا باید از (اهدنا) تکرار کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی برای حج بلدی اجیر شد، لیکن در ساعت حرکت غفلت کرد که آن را نیت کند، آیا نیت سابقش کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] نایب می داند برای حج تمتع اجیر شده است، اما نمی داند برای حجةالاسلام نایب شده یا حج نذری یا حج مستحب. اگر نیت کند (... حج تمتع برای منوب عنه خودم) یا (حجّی که برای آن اجیر شده ام) آیا کافی و صحیح است یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] نایب می داند برای حج تمتع اجیر شده، اما نمی داند برای حجّة الاسلام نایب شده یا حج نذری یا حج مستحب. اگر نیت کند (...حج تمتع برای منوب عنه خودم) یا (حجی که برای آن اجیر شده ام) آیا کافی و صحیح است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] نایب میداند برای حجّ تمتّع اجیر شده است؛ اما نمیداند برای حَجّة الاسلام نایب شده یا حجّ نذری یا حجّ مستحب. اگر نیّت کند که (حجّ تمتّع به جا میآورم برای منوبٌ عنه) یا (حجّی به جا میآورم که برای آن اجیر شدهام)، آیا کافی و صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر همسر انسان (یک زن) بگوید که فلان آب کر است و انسان از گفته او اطمینان پیدا کند کافی است؟
- [سایر] آیا این مطلب که کتاب الکافی؛ توسط امام دوازدهم علیه السلام تایید شده، صحیح است؟
- [سایر] در خصوص حدیث ثقلین جست و جویی انجام دادم و در صحیح بخاری نتوانستم حدیث مورد نظر را بیابم. آیا صحیح بخاری یک منبع موثق و قابل اطمینان است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در سجده باید دو کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد، و اگر پشت دست هم ممکن نباشد بنابر احتیاط باید مچ دست را به زمین بگذارد، و چنانچه آن را هم نتواند، تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد، و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است.
- اگر فطره را از چیز معیوب بدهد، بنابر احتیاط واجب کافی نیست.
- اجیر باید موقع نیت، میت را معین نماید، و لازم نیست اسم او را بداند، پس اگر نیت کند از طرف کسی نماز میخوانم که برای او اجیر شدهام، کافی است.
- کثیرالشک اگر در بهجا آوردن چیزی از اجزاء نماز شک کند باید بنا بگذارد که آن را بهجا آورده، مثلًا اگر شک کند که رکوع کرده یا نه، باید بنا بگذارد که رکوع کرده است، و اگر در بهجا آوردن چیزی شک کند که نماز را باطل میکند، مثل شک کند که نماز صبح را دو رکعت خوانده یا سه رکعت بنا را بر صحت میگذارد.
- کسی که شک دارد مثلًا دو سجدة سهو بر او واجب شده یا چهار تا، اگر دو سجده بنماید کافی است.
- اجیر باید عمل را به قصد آنچه در ذمة میت است بهجا آورد و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه کند، کافی نیست.
- هرگاه شک کند که آیه یا کلمهای را درست گفته یا نه، مثلًا شک کند" قل هو الله احد" را درست گفته یا نه، میتواند به شک خود اعتنا نکند، ولی اگر احتیاطا آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید، اشکال ندارد. و اگر چند مرتبه هم شک کند، میتواند چندبار بگوید اما اگر به وسواس برسد و باز هم بگوید، بنابر احتیاط مستحب نمازش را دوباره بخواند.
- چنانچه در صدق عرفی شک کند و نداند که آبیاری طوری است که در عرف میگویند با هر دو آبیاری شده یا میگویند آبیاری آن مثلًا با باران است اگر سه چهلم بدهد کافی است.
- کسی که زیاد شک میکند، اگر شک کند چیزی را که رکن نیست بهجا آورده یا نه و اعتنا نکند، و بعد یادش بیاید که آن را بهجا نیاورده چنانچه از محل بهجا آوردن آن نگذشته، باید آن را بهجا آورد و اگر از محل آن گذشته نمازش صحیح است، مثلًا اگر شک کند که حمد خوانده یا نه و اعتنا نکند چنانچه در قنوت یادش بیاید که حمد نخوانده، باید بخواند، و اگر در رکوع یادش بیاید، نمازش صحیح است. 5 شک امام و مأموم (مسألة 1201)- اگر امام جماعت در شماره رکعتهای نماز شک کند، مثلًا شک کند که سه رکعت خوانده یا چهار رکعت چنانچه مأموم یقین یا گمان داشته باشد که چهار رکعت خوانده، و به امام بفهماند که چهار رکعت خوانده است، امام باید نماز را تمام کند، و خواندن نماز احتیاط لازم نیست و نیز اگر امام یقین یا گمان داشته باشد که چند رکعت خوانده است، و مأموم در شمارة رکعتهای نماز شک کند، باید به شک خود اعتنا ننماید. E شک در نماز مستحبی (مسألة 1202)- اگر در شمارة رکعتهای نماز مستحبی شک کند، چنانچه طرف بیشتر شک نماز را باطل میکند، باید بنا را بر کمتر بگذارد، مثلًا اگر در نافلة صبح شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت باید بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است. و اگر طرف بیشتر شک نماز را باطل نمیکند، مثلًا شک کند که دو رکعت خوانده یا یک رکعت به هر طرف شک عمل کند، نمازش صحیح است.
- اگر در پیشانی دمل و مانند آن باشد، چنانکه ممکن است باید با جای سالم پیشانی سجده کند. و اگر ممکن نیست باید زمین را گود کند و دمل را در گودال و جای سالم را به مقداری که برای سجده کافی باشد بر زمین بگذارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، اگرچه بگوید انجام داده‌ام ولی اطمینان به گفته او نباشد بنا بر احتیاط واجب باید دوباره اجیر بگیرد. و اما اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه، میتواند بنا بر صحت آن بگذارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، اگر بگوید انجام داده‌ام، کافی است مگر این که قرینه بر اتّهامش بوده باشد و در این صورت باید دوباره اجیر بگیرد، ولی اگر شکّ کند که عمل او صحیح بوده یا نه، گرفتن اجیر لازم نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه همین که مورد اطمینان باشد و بگوید انجام داده ام یا بینه یا خبر ثقه ای که ظن بر خلاف ان نباشد قایم شود بر این که انجام داده کفایت می کند و اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه بنابر صحت ان بگذارد
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، اگر اجیر بگوید: (انجام داده‌ام)، انجام دادن مجدّد لازم نیست و همچنین اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه، گرفتن اجیر لازم نیست.
- [آیت الله بروجردی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، اگر چه بگوید انجام داده‌ام، باید دوباره اجیر بگیرد؛ ولی اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه، گرفتن اجیر لازم نیست.
- [آیت الله بهجت] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، اگر اجیر بگوید، انجام داده‌ام، گفته او قبول است، و اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه، حمل بر صحت می‌شود، یعنی بنا بر این میگذارند که عمل را صحیح انجام داده است.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، یا صحیح انجام داده یا نه، اگر مورد وثوق باشد و بگوید انجام داده‌ام یا بگوید صحیح انجام داده‌ام کفایت میکند.
- [آیت الله نوری همدانی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه همینکه بگوید انجام داده ام کافی است ولی اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه ، گرفتن اجیر لازم نیست .
- [آیت الله سبحانی] هر گاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه اگر بگوید انجام داده ام، کافی است و اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه، گرفتن اجیر لازم نیست.
- [آیت الله اردبیلی] باید کسی را اجیر کنند که اطمینان داشته باشند که نماز را بجا میآورد و لازم نیست اطمینان داشته باشند که به صورت صحیح انجام داده است، بلکه اگر علم به بطلان عمل او نداشته باشند، کافی است.