روزه واجب
روزه یکی از ده عبادتی است که در اسلام مورد تأکید فراوان قرار گرفته و از فروع دین به شمار می رود.
اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است، ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند بجا آورد در صورتی که آن را انجام ندهد، روزه اش باطل نمی شود.
عنوان مسئله:
اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است، ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند بجا آورد در صورتی که آن را انجام ندهد، روزه اش باطل نمی شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- تقلید اغلب مؤمنین بدون تحقیق و تشخیص اعلم است، مثلا در ماه مبارک رمضان یک مُبلغی وارد دهی میشود و به مردم فتوای مرجعی را میگوید، و یا رسماً او را بین مردم معرفی میکند، مردم هم بواسطه حسن نیت از او قبول میکنند، آیا این گونه تقلیدها هم ثمری دارد یا خیر؟ و آیا لازم است بیدار نمودن آنها که وظیفه چیست؟ یا چون تقلید از غیر اعلم میکنند و معلوم نیست مخالف با فتوای اعلم باشد اشکال ندارد؟
- شبهایی که مهتاب تا صبح هست اگر کسی یقین کند که فجر صادق طالع شده میتواند نماز صبح را بخواند یا باید صبر کند تا سفیدهصبح بالحس آشکار شود. و وظیفه او در امساک روزه ماه رمضان چگونه است، و در صورتی که وقت نماز از اول آشکار شدن سفیده باشد در شبهای ابر یا در شهرستانهایی که روشنایی برق به حدی زیاد است که باید خیلی صبر کرد تا سفیده آشکار شود اگر به اندازه ده دقیقه از اول فجر متیقن صبر کند بعد از ده دقیقه وقت نماز صبح هست یا خیر؟
- شخصی به نیابت پدرش که در قید حیات است به حج رفته، طواف و نماز نساء را همانطور که در مناسک آمده با نیّت (ما فی الذّمه) ولی در عین حال همراه با ذکر کلمه (واجب) به انجام رسانده و گفته: (طواف و نماز نسائی را که از حجّ نیابتی پدرم بر گردن دارم بجا میآورم واجب، قربة الی اللّه)؛ آیا نیابت فوق صحیح بوده؟
- اگر شخصی از ارث پدری خود آب و املاکی داشته باشد که اینها تأمین کننده مخارج زندگی محسوب نمیشود و از آن طرف وسیله تأمین مخارج زندگیاش حقوق یا شهریه طلبگی باشد؛ آیا چنین شخصی مستطیع محسوب میشود یا خیر؟ و در صورتی که با این وضع حج کند آیا به نیّت وجوب باشد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر در ماه رمضان، انسان عملی را که روزه را باطل می کند بجا نیاورد ولی نیّت روزه نکند ، یا ریاء کند و یا قصد کند که روزه نباشد ، یا قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، آیا علاوه بر قضا کفّاره نیز واجب است یا فقط قضا واجب است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در نیّت روزه ماه رمضان باید معیّن کنیم که روز چندم ماه رمضان را روزه می گیریم و اگر مثلاً نیّت روزه روز اول ماه مبارک رمضان کردیم بعد روشن شد روز دوّم بوده است روزه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا واجب است هر شب از ماه رمضان نیّت روزه کرد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که عمداً در روز ماه مبارک رمضان، نیت روزه غیر ماه رمضان نماید، روزه او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در نیّت روزه ماه رمضان باید معیّن کنیم که روز چندم ماه رمضان را روزه میگیریم؟
- [سایر] نمی دانم فردا اول ماه رمضان است یا آخر شعبان، آیا گرفتن روزه واجب است؟ به چه نیت روزه بگیرم؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که عمداً در روز ماه مبارک رمضان، نیت روزة غیر ماه رمضان نماید، روزة او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در اعتکاف رمضان نیّت روزه باید چگونه باشد؟
- [آیت الله سیستانی] چه وقت می توانیم روزه به نیت ماه رمضان بگیریم؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند در ماه رمضان معتکف شود، سپس در ماه رمضان روزه خود را باطل کند، چند کفاره بر او واجب میشود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بخواهد غیر روزه رمضان، روزه دیگری بگیرد باید آن را معین نماید، مثلا نیت کند که روزه قضا یا روزه نذر می گیرم، ولی در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان می گیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است، یا فراموش نماید و روزه دیگری را نیت کند، روزه ماه رمضان حساب می شود.
- روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزه رمضان کند، ولی اگر نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.
- اگر غیر از روزه ماه رمضان، روزه معین دیگری بر انسان واجب باشد، مثلا نذر کرده باشد که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه عمدا تا اذان صبح نیت نکند،روزه اش باطل است، و اگر نداند که روزه آن روز بر او واجب است، یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، روزه او صحیح و گرنه باطل می باشد.
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزه رمضان کند.
- اگر بداند ماه رمضان است و عمدا نیت روزه غیر رمضان کند، نه روزه رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود،چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، باید نیت کند و روزه او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد، یا بعداز ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزه او باطل می باشد ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد و بعد از رمضان هم روزه آن روز را قضا نماید.
- اگر قضای روزه چند رمضان بر او واجب باشد، و در نیت معین نکند روزه ای را که می گیرد قضای کدام رمضان است، قضای سال اول حساب می شود.
- کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید قضای روزهایی را که نگرفته بجا آورد.
- انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیت کند بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید.
- روزه عید فطر و قربان حرام است، و نیز روزی را که انسان نمی داند آخر شعبان است یا اول رمضان، اگر به نیت اول رمضان روزه بگیرد، حرام می باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند انجام دهد در صورتی که آن را انجام ندهد روزه اش صحیح است. همین طور در روزه مستحبی و روزه واجب غیر معین اگر پیش از ظهر بعد از این که از نیت روزه برگشت دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است. چیزهایی که روزه را باطل می کند
- [آیت الله سبحانی] اگر در روزه واجب معیّنی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد روزه اش باطل است و همچنین است اگر نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند به جا آورد، خواه آن را انجام بدهد یا ندهد، روزه اش باطل می شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در روزه واجب معینی مثل روزه ماه رمضان از نیت امساک برای خدا برگردد یا مردد شود که برگردد و یا این که قصد کند مفطری از مفطرات را انجام دهد یا مردد شود در انجام مفطر روزه اش باطل می شود اگر چه از قصدی که کرده توبه نماید و به نیت روزه برگردد و کاری هم که روزه را باطل می کند انجام ندهد
- [آیت الله سیستانی] اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان مردّد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند که روزه را باطل کند، اگر دو مرتبه نیت روزه نکند، روزهاش باطل میشود، و اگر دو مرتبه نیت روزه کند، احتیاط واجب آن است که روزه آن روز را تمام کند، و بعداً قضاء آن را بجا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد، روزه او باطل میباشد. ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد، و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید. و اگر بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است بنا بر احتیاط واجب نیت روزه کند رجاءً و بعد از رمضان هم آن را قضا کند. و اما اگر پیش از ظهر ملتفت شود و کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد باید نیت روزه کند و روزهاش صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در روزة واجب معینی مثل روزة رمضان روزه گرفتن بر گردد و یا مردد شود که روزة خود را باطل کند یا نه یا قصد کند که روزه را باطل کند مثلاً چیزی بخورد روزه اش باطل می شود اگر چه از قصدی که کرده بر گردد و توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل می کند انجام ندهد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان به نیت روزه قضاء یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزه رمضان کند، و لو اینکه بعد از ظهر ملتفت شود، و اگر به نیت رمضان روزه بگیرد باطل است و لو اینکه در واقع رمضان باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان مردد شود که روزه خود را باطل کند یا نه یا قصد کند که روزه را باطل کند، روزه اش باطل می شود اگر چه از قصدی که کرده توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل می کند انجام ندهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان مردد شود که روزه خود را باطل کند یا نه؛ یا قصد کند که روزه را باطل کند؛ روزه اش باطل می شود؛ اگرچه از قصدی که کرده توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل می کند انجام ندهد.