غسل میت
شستن ميت پيش از دفن با آب سدر، كافور و آب خالص
اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس او را غسل دهند.
عنوان مسئله:
اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس او را غسل دهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] برای غسل دادن مرد میّت، زن مَحرَم و یا مردی موجود نیست و برای غسل دادن زن میّت، مرد مَحرَم و یا زنی در دسترس نیست. در این صورت چه باید کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در توضیح المسائل نوشته شده اگر زن پیدا نشد تا میّت را غسل دهد، کسانیکه نسبت دارند و محرمند میتوانند از زیر لباس غسل دهند لطفاً شرح فرمائید از زیر لباس یا از روی لباس یعنی پارچه نازک باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت زن باشد و زنی نباشد که او را غسل دهد و محرم هم نباشد که غسل دهد آیا نامحرم میتواند غسل دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر برای غسل دادن زن میت که غیر از مرد مسلمان و کافر، فرد مَحرَم و همجنس برای غسل دادن او نیست، اولویت با کدام است؟
- [آیت الله سیستانی] من برادری دارم که الان 26 ساله هست او با فرزند خاله ام یک هفته در کودکی بصورت دائم از مادر من شیر خورده است، حالا می خواهم بدانم فرزند خاله من به چه کسانی محرم است؟ آیا اگر بخواهد با فرزند خواهر من ازدواج کند آیا می تواند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در هنگام مرگ نسبت محرم بودن زن وشوهر چگونه می شود؟ اگر زن یا شوهر یکی از دنیا برود آیا میتوانند بعد از غسل برای آخرین بار همدیگر را لمس کنند؟ برای خداحافظی یعنی مرد زن خود و یا زن شوهر میت خود را ببوسد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی دو زن به نام های فاطمه و زهرا داشته باشد، و از هر کدام دختری داشته باشد، و دختران آن مرد شوهر کنند، لطفاً بفرمایید: 1 آیا داماد آن مرد با هر دو زن او محرم هستند؟ مثلا حسن داماد فاطمه، با زهرا هم محرم است؟ 2 اگر شیر یکدیگر را خورده باشند، چطور؟ مثلا لیلا، که دختر فاطمه است، شیر زهرا را هم خورده باشد. آیا حسن که با فاطمه، مادر خانمش، محرم است، با زهرا که همسرش را شیر داده نیز محرم می شود؟3 اگر داماد دوّمی پیدا شود; مثلا حسین با سکینه ازدواج کند و سکینه فقط شیر مادرش را (که زهرا است) خورده باشد و شیر فاطمه را نخورده باشد، آیا حسین با فاطمه محرم می شود؟
- [آیت الله بروجردی] آیا جایز است شخصی با بودن مماثل غسل میّت دهد محارم به نسب خود را چون خواهر و مادر و عمّه و جدّه پدری؟ زیرا زنها به واسطه جهل به موضوع و حکم و ندانستن کیفیّت تغسیل، نمیتوانند مباشرت کنند و درست به جا آورند، هر چند حکم در این صورت احوط بلکه اقوی اعتبار فقد مماثل وبودن از ورای ثیاب است و طریقه و ترتیب غسل از ورای ثیاب چگونه خواهد بود؟
- [آیت الله نوری همدانی] من میخواستم با دختر عمویم ازدواج کنم، اما چون شیر مادر او را خورده بودم نسبت به هم محرم هستیم و این شیر را من در زمان تولد خواهر بزرگ این دختر عمومی خوردهام و در واقع هر 2 دختر عموی من میباشند. و من مدت یک ماه از شیر مادر آنها استفاده کردهام ولی در این مدت شیر خشک نیز خوردهام. مثلاً امروز صبح که شیر خوردم تا صبح دیگریا دو روز بعد از آن شیر میخوردم و د این میان از شیر خشک استفاده میکردم و هیچ موقع 15 مرتبه پشت سرهم شیر نخوردهام با توجه به اینکه تمام این مطالب را از روی تحقیق بیان شد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اینجانب به خواستگاری دختری رفتهام که این دختر در کودکی شیر زن برادر مرا که عمّه خودش نیز می‌باشد خورده است زن برادر من از تعداد دفعاتی که به او شیر داده است اطّلاعی ندارد ولی مادر دختر چون نمیخواهد که ما با یکدیگر ازدواج کنیم میگوید که او شیر کامل خورده است و میگوید در بین اینکه زن برادرم به او شیر میداده او هم به آن دختر شیر خورانده است خواهشمند است بفرمائید که آیا ما با یکدیگر محرم هستیم یا خیر و آیا بنده میتوانم با این دختر ازدواج کنم یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زنی بچه ای را با شرایطی که در مساله گفته خواهد شد شیر دهد، آن بچه به این عده محرم می شود: اول: خود زن و آن را مادر رضاعی می گویند. دوم:شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی می گویند. سوم: پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند. چهارم: بچه هایی که از آن زن به دنیا آمده اند، یا به دنیا می آیند. پنجم: بچه های اولاد آن زن هر چه پایین روند،چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آن بچه ها را شیر داده باشند. ششم: خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند. یعنی به واسطه شیر خوردن، با آن زن خواهر و برادر شده باشند. هفتم: عمو و عمه آن زن اگر چه رضاعی باشند. هشتم: دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند. نهم: اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند. دهم: پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه بالا روند. یازدهم: خواهر و برادر شوهری که شیر مال او است اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند. دوازدهم: عمو و عمه و دایی و خاله شوهری که شیر مال اوست هر چه بالا روند، اگر چه رضاعی باشند. و نیز عده دیگری هم که در مسایل بعد گفته می شود، به واسطه شیر دادن محرم می شوند.
- شیر دادنی که علت محرم شدن است هشت شرط دارد: اول: بچه شیر زن زنده را بخورد، پس اگر از پستان زنی که مرده است شیر بخورد فایده ندارد. دوم: شیر آن زن از حرام نباشد، پس اگر شیر بچه ای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر، بچه به کسی محرم نمی شود. سوم: بچه شیر را از پستان بمکد پس اگر شیر را در گلوی او بریزند نتیجه ندارد. چهارم: شیر خالص و باچیز دیگر مخلوط نباشد. پنجم: شیر از یک شوهر باشد. پس اگر زن شیردهی را طلاق دهند بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زاییدن، شیری که از شوهر اول داشته باقی باشد و مثلا هشت دفعه پیش از زاییدن از شیر شوهر اول و هفت دفعه بعد از زاییدن از شیر شوهر دوم به بچه ای بدهد، آن بچه به کسی محرم نمی شود. ششم: بچه به واسطه مرض شیر را قی نکند و اگر قی کند بنابر احتیاط واجب کسانی که به واسطه شیر خوردن به آن بچه محرم می شوند باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. هفتم: پانزده مرتبه یا یک شبانه روز به طوری که در مساله بعد گفته می شود شیر سیر بخورد یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند ازآن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است، بلکه اگر ده مرتبه هم به او شیر دهند احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطه شیر خوردن او به او محرم می شوند با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. هشتم: دو سال بچه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند به کسی محرم نمی شود بلکه اگر مثلا پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن یک مرتبه شیر بخورد به کسی محرم نمی شود، ولی چنانچه از موقع زاییدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچه ای را شیر دهد آن بچه به کسانی که گفته شد محرم می شود.
- اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند بگوید به واسطه شیر خوردن آن زن بر او حرام شده: مثلا بگوید شیر مادر او را خورده چنانچه تصدیق او ممکن باشد نمی تواند با آن زن ازدواج کند. و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف اورا قبول نماید عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعداز نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- اگر میت و کسی که او را غسل می دهد، هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میت برهنه باشد، و همین طور اگر محرم باشند.
- کسانی که به واسطه خویشی ارث میبرند سه دسته هستند: دسته اول: پدر و مادر و اولاد میت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پایین روند هر کدام آنان که به میت نزدیکتر است ارث میبرد و تا یک نفر از این دسته هست دسته دوم ارث نمیبرند. دسته دوم: جد یعنی پدر بزرگ و پدر او هر چه بالا رود و جدّه یعنی مادربزرگ و مادر او هر چه بالا رود پدری باشند یا مادری و خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هر کدام آنان که به میت نزدیکتر است ارث میبرد و تا یک نفر از این دسته هست دسته سوم ارث نمیبرند. دسته سوم: عمو و عمه و دایی و خاله هر چه بالا روند و اولاد آنان هر چه پایین روند و تا یک نفر از عموها و عمهها و داییها و خالههای میت زندهاند، اولاد آنان ارث نمیبرند ولی اگر میت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد، و غیر از اینها وارثی نداشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری میرسد و عموی پدری ارث نمیبرد.
- شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست: اول: آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند دوم: آنکه کفن یا چیز دیگری که با میت دفن شده غصبی باشد و صاحب آن راضی نشود که در قبر بماند و همچنین است اگر چیزی از مال خود میت که به ورثه او رسیده با او دفن شده باشد و ورثه راضی نشوند که آن چیز در قبر بماند ولی اگر چیز مختصری از مال او که به ورثه به ارث رسیده مانند انگشتر و نحو آن با او دفن شده باشد در جواز نبش برای در آوردن آن تامل و اشکال است خصوصا اگر اجحاف به ورثه نباشد و اگر وصیت کرده باشد که دعا یا قرآن یا انگشتری را با او دفن کنند در صورتی که وصیتش بیشتر از یک سوم مال او نباشد برای بیرون آوردن اینها نمی توانند قبر را بشکافند. سوم: آن که میت بی غسل یا بی کفن دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده، یا به غیر دستور شرع کفن شده یا در قبر، او را رو به قبله نگذاشته اند. چهارم: آنکه برای ثابت شدن حقی بخواهند بدن میت را ببیند. پنجم: آنکه میت را در جایی که بی احترامی به اوست مثل قبرستان کفار یا جایی که کثافت و خاکروبه می ریزند، دفن کرده باشند. ششم: آنکه برای یک مطلب شرعی که اهمیت آن از شکافتن قبر بیشتر است قبر را بشکافند مثلا بخواهند بچه زنده را از شکم زن حامله ای که دفنش کرده اند بیرون آورند. هفتم: آنکه بترسند درنده ای بدن میت را پاره کند یا سیل او را ببرد یا دشمن بیرون آورد. هشتم: آنکه قسمتی از بدن میت را که با او دفن نشده بخواهند دفن کنند. ولی احتیاط واجب آن است که آن قسمت از بدن را طوری در قبر بگذارند که بدن میت دیده نشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند ومحرمند مثل مادر وخواهر وعمّه وخاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند، غسلش بدهند و نیز اگر برای غسل دادن میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله خوئی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطة شیر خوردن یا ازدواج با او محرم شدهاند، میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند غسلش بدهند، و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهائی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطة شیر خوردن یا ازدواج با او محرم شدهاند، میتوانند از زیر لباس و مانند آن او را غسل دهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد پیدا نشود؛ زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله؛ یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند؛ می توانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند؛ غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن؛ زن دیگری نباشد؛ مردهائی که با او نسبت دارند و محرمند؛ یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند؛ می توانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای غسل دادن میت مرد، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه ازدواج با او محرم شدهاند، مثل عروس و مادرزن، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند غسلش میدهند و بنا بر احتیاط در هنگام غسل باید لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند بر او باشد و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه ازدواج یا شیر خوردن با او محرم شدهاند او را غسل میدهند و بنا بر احتیاط او را با لباس غسل دهند.
- [آیت الله بهجت] اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند، بنابر احوط باید از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند بعد از اینکه از سایر اولیای میّت خصوصاً شوهر او اجازه بگیرند، بنابر احوط باید از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر برای غسل دادن میتی أه مرد است مرد پیدا نشود ، زنانی أه با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله ، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده أتند ، می توانند غسلش بدهند . و نیز اگر برای غسل میت زن ، زن دیگری نباشد ، مردهائی أه با او نسبت دارند و محرمند ، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده أتند ، می توانند او را غسل دهند ولی در هر دو صورت ، بأید عورت مرده پوشانده شود .
- [آیت الله بروجردی] اگر برای غسل دادنِ میتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و مَحرمند مثل مادر و خواهر و عمّه و خاله، یا به واسطهی شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند، غسلش بدهند و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطهی شیر خوردن با او محرم شدهاند، میتوانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند با رعایت ستر عورت، او را غسل بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند می توانند با رعایت ستر عورت او را غسل دهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای غسل میتّی که مرد است، مرد پیدا نشود زنانی که با او محرمند میتوانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد مردهایی که با او محرمند، میتوانند او را غسل دهند. ولی در هر صورت باید عورت میّت پوشانده شود و اگر محرم هم پیدا نشود، غسل و تیمّم ساقط است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله یا به واسطه ازدواج یا شیر خوردن با او محرم شده اند می توانند او را غسل بدهند و نیز اگر برای غسل میت زن زن دیگری نباشد مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند یا به واسطه ازدواج یا شیر خوردن با او محرم شده اند می توانند او را غسل دهند و بنابر احتیاط واجب در صورت وجود مماثل نوبت به محرم نمی رسد و غسل دادن از زیر لباس واجب نیست هر چند احوط است ولی باید به عورت نظر نکند و بنابر احتیاط عورت را بپوشاند