محرم
محرم ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
برای غسل دادن مرد میّت، زن مَحرَم و یا مردی موجود نیست و برای غسل دادن زن میّت، مرد مَحرَم و یا زنی در دسترس نیست. در این صورت چه باید کرد؟
در فرض سؤال، چنانچه تأخیر غسل امکان ندارد، احوط ترک غسل و دفن میّت در لباس خود اوست.
در فرض سؤال، چنانچه تأخیر غسل امکان ندارد، احوط ترک غسل و دفن میّت در لباس خود اوست.
عنوان سوال:
برای غسل دادن مرد میّت، زن مَحرَم و یا مردی موجود نیست و برای غسل دادن زن میّت، مرد مَحرَم و یا زنی در دسترس نیست. در این صورت چه باید کرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر زنی اجیر شود تا نمازهای قضا شده میّت مرد را بخواند، نمازهای صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند یا آهسته؟ و اگر مردی برای خواندن نماز میّت زن اجیر شود، چگونه بخواند؟
- آیا دیه مرد مسلمان یا زن مسلمان در ماههای حرام (محرم، رجب، ذی القعده، ذی الحجه) افزایش پیدا میکند؟
- دست یا پایی که از بدن میّت جدا شده و معلوم نیست که متعلّق به میّت مرد بوده یا میّت زن، چه کسی باید آن را غسل دهد و کفن کند؟
- اگر مقدار کافوری که در دسترس است، فقط برای غسل یا حنوط میّت کافی باشد، کدام را باید مقدّم کرد؟ اگر لازم است که غسل را مقدّم کنیم، برای حنوط چه کاری باید انجام دهیم؟
- اگر مردی، زنی را به عقد موقت خود درآورد و دخول هم صورت گیرد اما قبل از اتمام زمان مورد نظر، مرد بقیة مدت را ببخشد عده بر زن لازم است یا خیر؟
- اگر مردی، زنی را به عقد موقت خود درآورد و دخول هم صورت گیرد اما قبل از اتمام زمان مورد نظر، مرد بقیة مدت را ببخشد عده بر زن لازم است یا خیر؟
- زنی در حال احرام، مجنون می‌شود. نزدیکی زوج با زوجه مجنون که مُحرم است، چه حکمی دارد؟
- زنی که دارای بیماری روانی مستقری است، با مردی ازدواج می کند و به مرد در مورد بیماری روانیش چیزی نمی گوید. آیا زوج می تواند به استناد شرط ضمنی سلامت موجود در عقد نکاح تقاضای فسخ نکاح کند یا خیر؟
- اگر مرد مُحرم به غیر مُحرم بگوید که وقتی به خواب رفتم، پتو را بر روی سرم بینداز، حکمش چیست؟ و اگر او به این درخواست عمل کند، کفّاره واجب می‌شود یا خیر؟
- آیا بعد از انکه زن و شوهر از هم طلاق گرفتند، شوهر به مادر زن قبلی خود محرم هست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت زن باشد و زنی نباشد که او را غسل دهد و محرم هم نباشد که غسل دهد آیا نامحرم میتواند غسل دهد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر زنی به ازدواج مردی درآید و از شوهر سابق خود پسری داشته باشد، آیا این پسر به زن دیگر آن مرد محرم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر برای غسل دادن زن میت که غیر از مرد مسلمان و کافر، فرد مَحرَم و همجنس برای غسل دادن او نیست، اولویت با کدام است؟
- [آیت الله مظاهری] مردی که دارای دو زن باشد، آیا داماد یکی از این زنها به زن دیگر آن مرد محرم است؟
- [آیت الله بهجت] مردی دارای دو زن است و از هر زنی چند دختر دارد و تمام دخترها را شوهر داده است. آیا شوهر آن دخترهای زن اوّلی به زن دوّمی مرد، و یا شوهر آن دخترهای زن دوّمی به زن اوّلی مرد محرم هستند؟ و آیا نوه های زن اوّلی بر زن دوّمی مرد و هم چنین نوه های زن دوّمی بر زن اوّلی مرد محرم می باشند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مردی زن خود را طلاق دهد و زن با مرد دیگری ازدواج کند و از او دختری پیدا کند، آیا این دختر بر مرد اول محرم است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا با ازدواج مردی که فرزند پسر دارد با زنی که فرزند دختر دارد, آن پسر و دختر را بر یکدیگر محرم می کند؟ ج) ازدواج آن مرد و زن، موجب محرمیت پسر و دختر نمی شود. س: آیا آن پسر و دختر بر والدین و اجداد این زن و مرد محرم می شوند؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه مردی با زنی ازدواج کند و او از شوهر قبلی دارای دختری باشد و به حدّ بلوغ برسد، آیا بر این مرد محرم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هرگاه مردی با زنی ازدواج کند و او از شوهر قبلی دارای دختری باشد و به حدّ بلوغ برسد آیا بر این مرد محرم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مردی با زنی که از شوهر قبلی خود پسر یا دختر دارد ازدواج کرد، آیا بچّههای او با پدر و مادر مرد محرم هستند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مردانی که با میت زن نسبت دارند و با او محرمند و یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند، بنابر احتیاط نمیتوانند او را غسل دهند، مگر این که زنی برای غسل دادن او یافت نشود؛ همچنین زنانی که با میت مرد نسبت دارند و با او محرمند و یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند، بنابر احتیاط نمیتوانند او را غسل دهند، مگر این که مردی برای غسل دادن او یافت نشود و در هر دو صورت بنا بر احتیاط واجب، غسل باید از روی لباس صورت گیرد و اگر برای غسل دادن میت، نه همچنس او یافت شود و نه محرم او، احتیاطا باید او را بدون غسل و با لباس خودش دفن کنند.
- اگر زنی بچّهای را شیر دهد، به برادرهای آن بچّه محرم نمیشود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچّهای که شیر خورده، محرم نمیشوند.
- اگر کسی زنی را برای خود عقد نماید اگرچه با او آمیزش نکند مادر و مادرِ مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند، به آن مرد مَحرم میشوند.
- اگر زنی را برای مردی بدون اذن آنان عقد کنند و بعد زن و مرد بگویند: (به آن عقد راضی هستیم)، عقد صحیح است.
- اگر زن از شیر یک شوهر چند بچّه را شیر دهد، همه آنان به یکدیگر و به شوهر و به زنی که آنان را شیر داده محرم میشوند.
- اگر میّت و کسی که او را غسل میدهد هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میّت برهنه باشد.
- پدر و جدّ شوهر، هر چه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پایین آیند چه در هنگام عقد موجود باشند یا بعد به دنیا بیایند به زن او محرم هستند.
- اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید؛ ولی چنانچه زنی با جماعت مردان محرم باشد، اذان او برای آن جماعت کافی است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که به آن اکتفا نشود.
- اگر زنی بچّهای را با شرایطی که در مسأله 2954 گفته می‌شود شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهای آن بچّه محرم نمیشود، ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچّه محرم نمیشوند.
- اگر در حال ناچاری زن بخواهد زن دیگر یا مردی غیر از شوهر خود را تَنقیه کند یا عورت او را آب بکشد و همچنین اگر مرد بخواهد مرد دیگر یا زنی غیر از همسر خود را تنقیه کند یا عورت او را آب بکشد، باید چیزی در دست کند که دست او به عورت نرسد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر برای غسل میتّی که مرد است، مرد پیدا نشود زنانی که با او محرمند میتوانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد مردهایی که با او محرمند، میتوانند او را غسل دهند. ولی در هر صورت باید عورت میّت پوشانده شود و اگر محرم هم پیدا نشود، غسل و تیمّم ساقط است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای غسل دادن میت مرد، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه ازدواج با او محرم شدهاند، مثل عروس و مادرزن، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند غسلش میدهند و بنا بر احتیاط در هنگام غسل باید لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند بر او باشد و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه ازدواج یا شیر خوردن با او محرم شدهاند او را غسل میدهند و بنا بر احتیاط او را با لباس غسل دهند.
- [آیت الله جوادی آملی] .شنیدن اذان و اقامه مرد برای مرد و زن کفایت می کند و شنیدن اذان و اقامه زن برای زن و برای مردی که محرم اوست , کفایت میکند و برای مرد نامحرم, احتیاط, عدم اکتفاست.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است، گرچه محرم باشند. ولی زن میتواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم میتواند زن را غسل دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت و کسی أه او را غسل می دهد هر دو مرد یا هر دو زن باشند ، جائز است أه غیر ازو عورت جاهای دیگر میت برهنه باشد و همینطور اگر محرم باشند .
- [امام خمینی] اگر میت و کسی که او را غسل می دهد، هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میت برهنه باشد، و همین طور اگر محرم باشند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله یا به واسطه شیرخوردن با او محرم شده اند می توانند از زیر لباس غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد مردهائی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیرخوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس، او را غسل دهند.
- [امام خمینی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند ومحرمند مثل مادر وخواهر وعمّه وخاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند، غسلش بدهند و نیز اگر برای غسل دادن میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله بهجت] اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند، بنابر احوط باید از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند بعد از اینکه از سایر اولیای میّت خصوصاً شوهر او اجازه بگیرند، بنابر احوط باید از زیر لباس او را غسل دهند.