احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
بعد از مسح سر باید با رطوبت آب وضو که در دست مانده، روی پاها را از سر انگشتان تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط مستحب آن است که تا مفصل پا را مسح نماید.
عنوان مسئله:
بعد از مسح سر باید با رطوبت آب وضو که در دست مانده، روی پاها را از سر انگشتان تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط مستحب آن است که تا مفصل پا را مسح نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- محلّ انتهایی در مسح پا، برآمدگی روی پاست یا تا محلّ اتصال روی پا با انتهای استخوان ساق پا (مفصّل) را باید مسح کرد؟ ابتدای محل مسح پا، نوک ناخن پاست یا نوک انگشت پا را هم باید داخل مسح کرد؟ و آیا مسح از نوک یک انگشت پا و با عرض بسیار باریک کافی است یا نه؟
- در وضو گرفتن، شستن صورت و مسح سر با دست چپ و همچنین مسح هر یک از پاها با دست مخالف آن، صحیح است یا نه؟
- اگر قبل از مسح پاها آب کف دست‌ها خشک شود، برای مسح پاها رطوبت را از صورت بگیرد یا دست‌ها؟ و اگر ریش نداشته باشد، گرفتن رطوبت از سبیل و ابرو کافی است یا خیر؟
- اگردر هنگام مسح پا آب از همان دست روی محل مسح همان پا بریزد حکم آن چیست ؟
- قبلاً برای وضو گرفتن، ابتدا دو دست را از مچ تا سر انگشتان و سپس صورت و دو دست را از آرنج تا مچ میشستم و آب را تا سر انگشتان دست نمیرساندم و فکر میکردم چون در ابتدای وضو دست را از مچ تا سر انگشتان شستهام، لذا مجددا نیازی به رساندن آب تا سر انگشتان نیست و چندین سال بدین منوال وضو میگرفتم و آن را درست میدانستم و به همین خاطر نیازی به سؤال کردن نمیدیدم و هیچ گونه شبههای هم در ذهنم نبود. تکلیف نمازهایی که با چنین وضویی خواندهام، چیست؟
- چرا در شستن دست راست و صورت در نوبت سوم، وضو باطل نمی شود، ولی نسبت به دست چپ در نوبت سوم مسح سر و پا باطل و در نتیجه وضو باطل می گردد؟
- آیا دو بار مسح سر یا پا، باعث باطل شدن وضو می‌شود یا خیر؟
- آیا در هنگام وضو، مسح همزمان دو پا توسط دو دست مبطل وضوست؟
- آیا در هنگام وضو، مسح همزمان دو پا توسط دو دست مبطل وضوست؟
- آیا در هنگام وضو، مسح همزمان دو پا توسط دو دست مبطل وضوست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر در مسح پا سر انگشتان پا مسح نشود و کمی از بالاتر کشیده شود، آیا این وضو صحیح است؟
- [سایر] آیا اگر بعد از مسح سر، انگشتان دست خشک بود، باید با کف دست، پا را مسح کرد؟
- [آیت الله بروجردی] در حال وضو هرگاه در وقت مسح سر، کف دست به صورت خورد و از آب صورت به کف دست یعنی سر انگشتان رسید، آیا برای مسح ضرر دارد یا خیر؟ و هرگاه خواست از باب احتیاط مسح را مکرّر نماید، آیا تمام مکرّرات یک مسح محسوب است، یا این که مسح اوّل را که کشید رطوبت را از ممسوح باید پاک نماید و دو مرتبه برای احتیاط مسح نماید؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا می توان برای مسح پا، تا برآمدگی روی آن را مسح کرد یا این که می بایست تا مفصل مسح نمود؟
- [آیت الله بهجت] آیا تمام قسمت روی پا از سر انگشت بزرگ تا برآمدگی روی پا، باید مسح شود و آب به آن برسد یا کشیدن دست هر چند بعضی از قسمت ها خشک بماند کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخصی که وضو می‌گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنی جایی را که موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا میکند، مسح نماید؟
- [آیت الله بهجت] اگر هنگام مسح سر یا مسح پا دست را به صورتی قرار دهد که نوک انگشتان به طرف راست یا چپ باشد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر دست وضوگیرنده بعد از فراغت از مسح سر به قسمتی از رطوبت پیشانی تماس پیدا کند آیا در مسح پا اشکالی ایجاد می نماید؟
- [آیت الله سیستانی] آیا رطوبت کم باقیمانده در کف دست برای مسح پا کافی است یا حتماً باید محل مسح کاملاً تر شود؟ و آیا مسح را می توان عمداً از سر انگشتی غیر از انگشت شصت پا شروع کرد؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به گمان آن که مسح پا تا بلندی پشت پا کافی است، مدّتها چنین وضو گرفته، بعد ملتفت شده که احتیاط واجب مسح تا مَفْصَل باید باشد، نمازهای گذشته اش چه صورت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، میتواند سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از ریش و ابرو و مژگانی که داخل در حدّ صورتند، رطوبت بگیرد.
- کسی که در کف دست و انگشتان جبیره دارد و در هنگام وضو دست تر روی آن کشیده است، احتیاط آن است که با جبیره کف دست و همچنین با پشت دست که جبیره ندارد، سر و پا را مسح کند.
- بعد از تمام شدن شستن دست چپ، نباید آبی از خارج به کف دست‌ها برسد و مسح باید با رطوبت باقی مانده در کف دست انجام گیرد و احتیاط واجب این است که از بقیه اعضای وضو نیز رطوبتی به کف دست‌ها نرسد و اگر برای مسح، رطوبتی در کف دست نمانده باشد، احتیاط واجب آن است که از ریش و ابرو و مژگانی که داخل در حدّ صورتند رطوبت گرفته و با آن مسح نماید.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در محل مسح یعنی در جلوی سر یا روی پاها بوده و روی آن باز باشد، چنانچه نتواند آن را مسح کند، باید وضو بگیرد و مستحب است که در وضو پارچه پاکی روی محلّ مسح بگذارد و روی پارچه را مسح کند و بنابر احتیاط واجب پس از این وضو تیمّم نیز بنماید.
- در وضوی ارتماسی، انسان میتواند تنها صورت را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا از طرف پیشانی در آب فرو برد، ولی مسح سر و پاها با رطوبت دست در وضوی ارتماسی اشکال دارد، بنابر این می‌توان در شستن دست راست آن را به قصد وضوی ارتماسی از طرف آرنج در آب فرو برد و در شستن دست چپ، آن را نیز به نحو ارتماسی در آب فرو برد ولی قسمتی از کف دست را باقی گذاشت و آن را با دست راست به صورت ترتیبی شست و در این صورت مسح با رطوبت باقی مانده در دست اشکال ندارد. در وضوی ارتماسی از ابتدای فرو بردن صورت و دست‌ها در آب تا خروج آنها، باید قصد شستن به نیّت وضو داشته باشد و کفایت قصد وضوی ارتماسی در حال بیرون آوردن صورت و دست محلّ اشکال است.
- بعد از شستن هر دو دست، باید جلوی سر را با کف دست مسح کند و بنابر احتیاط واجب باید مسح سر با دست راست باشد و بنابر احتیاط مستحب باید دست را از بالا به پایین بکشد.
- در مسح سر و روی پاها باید دست را روی آنها بکشد و اگر دست را نگهداشته و سر یا پا را به آن بکشد، وضوی او باطل است؛ ولی اگر هنگامی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند، اشکال ندارد.
- در وضو واجب است صورت و دست‌ها را بشویند و جلوی سر و روی پاها را مسح کنند.
- پهنای مسح پا بنابر احتیاط باید به اندازه سه انگشت بسته باشد، ولی بهتر آن است که با تمام کف دست، تمام روی پا را مسح کنند.
- کسی که نمیتواند وضو بگیرد، باید در قسمتهایی که نمیتواند، نایب بگیرد که او را وضو دهد و چنانچه مزد نیز بخواهد، در صورتی که بتواند باید بدهد، ولی باید خود او نیّت وضو کند و با دست خود مسح نماید و اگر نمیتواند، باید نایب دستش را بگیرد و به محل مسح او بکشد و اگر این نیز ممکن نباشد، باید از دستش رطوبت بگیرند و با آن رطوبت، سر و پای او را مسح کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند. و احتیاط مستحب این است که تا مَفصل پا مسح نماید.
- [آیت الله بروجردی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از مسح سر، باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند، و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
- [امام خمینی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سریکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
- [آیت الله سبحانی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا مفصل پا مسح کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل مسح نماید. و پای راست را با دست راست و بعد پای چپ را با دست چپ مسح کند.
- [آیت الله مظاهری] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و بهتر آن است که تا آخر پا را مسح نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعد از مسح سر نوبت مسح پاها می رسد که باید با همان رطوبتی که در دست مانده روی پاها را از سر انگشتها (غیر از انگشت کوچک که به تنهایی اشکال دارد) تا برآمدگی پشت پا، و بنابر احتیاط مستحب تا مفصل پا مسح نماید.