استخوان
استخوان: از اجزاء معروف بدن است .
برای مسّ استخوان و دندانی که از مرده جدا شده و آن را غسل نداده‌اند، بنابر احتیاط واجب باید غسل کرد، ولی برای مسّ استخوان و یا دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل لازم نیست.
عنوان مسئله:
برای مسّ استخوان و دندانی که از مرده جدا شده و آن را غسل نداده‌اند، بنابر احتیاط واجب باید غسل کرد، ولی برای مسّ استخوان و یا دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- چنانچه دست پزشک با جنین مرده در داخل شکم مادر تماس پیدا کند، آیا غسل مسّ میّت بر او واجب میشود؟ و آیا زیر چهار ماه یا بالای چهار ماهه بودن جنین مرده، تأثیری در حکم دارد یا خیر؟
- آیا مسّ بچه سقط شده (چهار ماهه)، نیاز به غسل مسّ میّت دارد؟ آیا علاوه بر مس کننده، این غسل بر مادر نیز واجب است؟
- اعضای داخلی بدن شخص زنده که با عمل جراحی جدا میشوند یا اعضای داخلی میّت که به سبب تشریح خارج میشوند، آیا سبب نجاست و وجوب غسل مسّ میّت به جهت تماس با آنها میشوند؟
- اگر انسان چند میّت را لمس کند، یک غسل مسّ میّت بر او واجب میشود یا چند غسل؟
- آیا غسل مسّ میّت بر کسی که جنازه شهید را لمس میکند، واجب است؟
- در جایی که هم غسل لازم است و هم وضو، مثل کسی که مسّ میّت نموده و میخواهد نماز بخواند، آیا ترتیبی بین غسل و وضو و یا تیمّم بدل از آن دو لازم است رعایت شود یا خیر؟
- آیا غسل مسّ میّت بر کسی که اسکلت کامل یک انسان را لمس میکند، واجب است یا خیر؟
- اگر از میّتی فقط اسکلت کامل او باقی مانده و بقیه بدن او از بین رفته باشد، آیا احکام آن با احکام جسد سالم میّت (مثل وجوب غسل مسّ میّت به هنگام مس کردن اسکلت و وجوب غسل و کفن و نماز و دفن) یکی است؟ اگر اسکلت ناقص باشد، مثلاً فقط جمجمه باقی مانده باشد، چه احکامی دارد؟
- آیا برای شخصی که عمل به احتیاط میکند، حدود دایره احتیاط، بین فتاوای همه فقهای زنده است یا این که داخل کردن فتاوای فقهای گذشته نیز واجب است؟
- در دو فرض زیر، مادری که در شکم خود جنین مردهای دارد، جهت انجام فریضه نماز، آیا لازم است غسل مسّ میّت انجام دهد یا خیر؟ در صورت لزوم، آیا برای هر نماز، غسل به جا آورد یا یک غسل تا خارج شدن جنین کافی است؟ الف. سنّ جنین زیر چهار ماه باشد. ب. سنّ جنین بالای چهار ماه باشد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده، اگر استخوان بدون گوشت باشد وظیفه در مورد غسل مس میت و غسل میت و کفن و دفن چیست؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده اگر استخوان بدون گوشت باشد، در مورد غسل مس میت، غسل میت و کفن و دفن آن، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] دندان یا استخوان هایی که از بدن انسان خواه زنده باشد و خواه مرده جدا می شود، آیا با مس کردن آن ها غسل مس میّت بر انسان واجب می شود یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] دندانی که همراهش گوشت بیرون میآید غسل دارد یا خیر و آیا مس آن غسل دارد یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده یا زنده، اگر گوشت بدون استخوان باشد، وظیفه در مورد غسل و کفن و دفن آن چیست؟
- [سایر] آیا ماساژ فردی که نمیدانیم زنده است یا مرده، غسل مس میت دارد؟
- [سایر] آیا ماساژ فردی که نمیدانیم زنده است یا مرده، غسل مس میت دارد؟
- [آیت الله بهجت] قسمتی از بدن انسانی زنده یا مرده جدا شده است، آیا با لمس کردن آن، غسل مس میّت واجب می شود یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مسّ کردن استخوانی که همراه با گوشت است و از بدن انسان زنده جدا شده، موجب غسل مسّ میّت می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر جزء جدا شده از بدن مرده یا زنده، استخوان سینه باشد: با وجود قلب یا بدون آن، وظیفه در مورد غسل و کفن و دفن چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر از بدن انسان زنده و یا مرده قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آن که قسمت جدا شده را غسل دهند انسان آن را مس نماید، باید غسل مسّ میّت کند، ولی اگر قسمتی که جدا شده استخوان نداشته باشد، چنانچه از بدن انسان زنده جدا شده باشد، برای مسّ آن غسل واجب نیست، ولی اگر از بدن مردهای که او را غسل نداده‌اند جدا شده باشد، بنابر احتیاط واجب مسّ آن موجب غسل میشود.
- اگر بچّه چهار ماههای مرده به دنیا بیاید و بدن او سرد شده باشد و عرفا بر تماس بدن مادر با بدن او در حین تولد، مسّ میّت صدق کند، مادر او بنابر احتیاط واجب باید غسل مسّ میّت کند.
- بنابر احتیاط واجب برای مسّ بدن شهیدی که او را غسل میّت نمیدهند و همچنین برای مسّ بدن کسی که پیش از اجرای قصاص یا حد، غسل میّت انجام داده است، باید غسل مسّ میّت انجام داد.
- اگر کسی بدن انسان مردهای را که سرد شده و او را غسل نداده‌اند مس کند (یعنی جایی از بدن خود را به بدن او برساند)، باید غسل (مسّ میّت) نماید، خواه در خواب مس کند یا در بیداری، با اختیار باشد یا بی اختیار، حتی اگر باطن میّت را نیز مس کرده باشد، باید غسل کند بلکه بنابر احتیاط واجب، مسّ بدن مردهای که او را به جای غسل تیمّم دادهاند و یا هر سه غسل او با آب خالص و بدون سِدر و کافور انجام شده است نیز همین حکم را دارد.
- برای مسّ بچه مرده، حتی بچّه سقط شدهای که چهار ماه او تمام شده، غسل مسّ میّت واجب است، بلکه بهتر است برای مسّ بچّه سقط شدهای که از چهار ماه کمتر دارد نیز غسل کند.
- برای کسی که بعد از مسّ میّت غسل نکرده است، توقف در مسجد وجماع و خواندن سورههایی که سجده واجب دارند، مانعی ندارد، ولی بنابر احتیاط واجب باید برای انجام نماز و عبادات دیگری که صحّت آنها منوط به وضو میباشد، غسل مسّ میّت انجام دهد.
- بنابر احتیاط عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده دیگر جایز نیست، مگر این که مجتهد دوم اعلم باشد که در این صورت عدول واجب است.
- اگر کافور به اندازه غسل و حنوط نباشد، بنابر احتیاط واجب باید غسل را مقدّم دارند و اگر کافور برای هفت عضو کفایت نکند، بنابر احتیاط واجب باید پیشانی را مقدّم بدارند.
- رساندن ناخن و استخوان به ناخن واستخوان میّت، باعث واجب شدن غسل است و همچنین اگر موی خود را به بدن میّت یا بدن خود را به موی میّت یا موی خود را به موی میّت برساند، اگر عرفا مسّ میّت به آن صدق کند، غسل واجب است.
- اگر دیوانه یا بچه نابالغی میّت را مس کند، بعد از آن که دیوانه، عاقل یا بچّه، بالغ شد باید غسل مسّ میّت نماید، اگرچه غسل بچّه غیر بالغ ممیز نیز بنابر اقوی صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] برای مسّ استخوان و دندان و هر چیزی که از مرده جدا شده و آن را غسل نداده‌اند حتّی مو باید غسل کرد، ولی برای مسّ استخوان و دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای مس استخوان و دندانی که از مرده جدا شده باشد و آن را غسل نداده اند بنابر احتیاط واجب باید غسل کرد، و همچنین برای مسّ استخوانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد بنابر احتیاط واجب باید غسل کرد. ولی برای مس دندانی که از انسان زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] برای مس استخوان و دندانی که از مرده جدا شده باشد و آن را غسل نداده اند، باید غسل کرد. ولی برای مس استخوان و دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل واجب نیست.
- [امام خمینی] برای مس استخوان و دندانی که از مرده جدا شده باشد و آن را غسل نداده اند، باید غسل کرد، ولی برای مس استخوان و دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، غسل واجب نیست.
- [آیت الله خوئی] برای مس استخوانی که گوشت ندارد و آن را غسل نداده‌اند چه از مرده جدا شده باشد، چه از زنده غسل واجب نیست و همچنین است برای مس دندانی که از مرده یا زنده جدا شده باشد.
- [آیت الله بروجردی] برای مس استخوانی که گوشت ندارد و آن را غسل نداده‌اند چه از مرده جدا شده باشد چه از زنده بنا بر احتیاط واجب باید غسل کرد و همچنین است برای مس دندانی که از مرده جدا شده، در صورتی که آن مرده را غسل نداده باشند، ولی برای مس دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، یا گوشت آن خیلی کم است، غسل واجب نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] برای مسّ استخوانی که گوشت ندارد و آن را غسل نداده‌اند، اگر از مرده جدا شده باشد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کرد و همچنین است برای مسّ دندانی که از مرده جدا شده، در صورتی که آن مرده را غسل نداده باشند و اگر استخوانی از زنده جدا شده باشد مسّ او غسل ندارد و همچنین برای مسّ دندانیکه از زنده جدا شده وگوشت ندارد، یا گوشت آن خیلی کم است، غسل واجب نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای مس استخوانی که گوشت ندارد و آن را غسل نداده‌اند؛ چه از مرده جدا شده باشد چه از زنده، بنا بر احتیاط باید غسل کرد و همچنین است برای مس دندانی که از مرده جدا شده، در صورتی که آن را غسل نداده باشند، ولی برای مس دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد یا گوشت آن خیلی کم است، غسل واجب نیست.
- [آیت الله سیستانی] برای مسّ استخوانی که آن را غسل نداده‌اند چه از مرده جدا شده باشد چه از زنده ، غسل واجب نیست . و همچنین است برای مسّ دندانی که از مرده یا زنده جدا شده باشد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . برای مس استخوانی که گوشت ندارد و آن را غسل نداده اند چه از مرده جدا شده باشد، چه از زنده بنا بر احتیاط واجب، باید غسل کرد و هم چنین است برای مس دندانی که از مرده جدا شده، در صورتی که آن مرده را غسل نداده باشند، ولی برای مس دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد، یا گوشت آن خیلی کم است، غسل واجب نیست.