اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
بنابر احتیاط واجب در حال اختیار نمازگزار نمی‌تواند با گِل عورت خود را بپوشاند، ولی در حال اضطرار پوشاندن آن با گِل کافی است.
عنوان مسئله:
بنابر احتیاط واجب در حال اختیار نمازگزار نمی‌تواند با گِل عورت خود را بپوشاند، ولی در حال اضطرار پوشاندن آن با گِل کافی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آبی که در اختیار مکلّف قرار دارد، فقط برای وضو یا برای شستن بخشی از نجاست بدن یا لباس کافی است. در این جا وضو مقدّم است یا رفع نجاست؟
- اگر هم نماز احتیاط و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر نمازگزار واجب شود، کدام یک از آنها را باید زودتر انجام دهد؟
- بعد از خواندن نماز احتیاط، یقین میکنیم نمازی که خوانده بودیم، کامل بوده و احتیاجی به نماز احتیاط نداشته و یا این که یقین میکنیم نمازمان ناقص بوده و با نماز احتیاط کامل شده است. آیا اکنون وظیفه جدیدی متوجه ما می‌شود یا همان نماز کافی است؟
- بیماری زن باردار یا شیرده، سه سال پشت سر هم طول کشیده و در این مدت، روزه نگرفته و اکنون شفا یافته است. آیا قضای روزهها بر او واجب است یا دادن کفّاره کافی است؟
- اگر تمام شرایط وجوب حج برای کسی فراهم باشد، به جز زمان کافی و یا باز بودن راه، آیا لازم است استطاعت مالی خود را تا سال بعد حفظ کند یا خیر؟
- میّتی را به جای غسل، تیمّم دادهاند و کفن کرده و بر او نماز خواندهاند؛ ولی قبل از دفن کردن، امکان غسل دادن او فراهم شده است. آیا در این حالت، غسل دادن واجب است؟ در صورت وجوب، پس از غسل و کفن باید نماز مجدّدا خوانده شود یا نماز اول کافی است؟
- شخصی نذر کرده که هفته اول ماه شعبان را روزه بگیرد، اما موفق به انجام دادن این نذر نمیشود، آیا قضای آن واجب است؟ و در صورت وجوب، آیا باید قضای آن را پشت سر هم بگیرد یا به طور متفرق هم کافی است؟
- آیا بر مستحاضه کثیره واجب است که یک غسل برای طواف و یک غسل برای نماز طواف کند یا یک غسل برای هر دو کافی است؟ و آیا میتواند نماز فریضه را بعد از اتمام نماز طواف، با همان غسل بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] آیا برای زن خصوصا تازه عروس واجب است انگشتر نامزدی را از نامحرم بپوشاند؟ اگر آن را برعکس نماید که زینت آن مخفی شود کافی است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر مردی بداند که زنی به بدن او نگاه می کند، در این حال بر مرد پوشاندن بدن واجب است یا بنابر احتیاط واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر محرم سرش را با چیز دوخته مانند کلاه دوخته شده بپوشاند، آیا باید دو کفّاره بدهد، یا یک کفّاره کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر محرم سرش را با چیز دوخته مانند کلاه دوخته شده بپوشاند، آیا باید دو کفّاره بدهد، یا یک کفّاره کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر محرم سرش را با چیز دوخته مانند کلاه دوخته شده بپوشاند، آیا باید دو کفّاره بدهد، یا یک کفّاره کافی است؟
- [آیت الله بهجت] بنابر علتی (مثلاً شک در نماز چهار رکعتی در رکعت سه و چهار) نماز احتیاط بر نمازگزار واجب شده است، پس از خواندن نماز احتیاط فهمید که نمازش صحیح بوده؛ آیا نماز احتیاط اضافی باعث باطل شدن نماز می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] مقدار تسمیه واجب کدام است؟ آیا گفتن نام الله کافی است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ازار رقیق باشد ولیکن دو مرتبه دور هم بپیچاند یا دو عدد لباس رقیق را به عنوان ازار بپوشد کافی است یا باید به تنهایی ساتر عورت باشد
- [آیت الله بهجت] شخصی بین نماز احتیاط حدثی از او سر زده است؛ آیا اعاده ی رکعت احتیاط به تنهایی کافی است یا باید نماز را هم اعاده کند؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به گمان آن که مسح پا تا بلندی پشت پا کافی است، مدّتها چنین وضو گرفته، بعد ملتفت شده که احتیاط واجب مسح تا مَفْصَل باید باشد، نمازهای گذشته اش چه صورت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلاً با دست نیز آن را بپوشاند، کافی است.
- اگر در بین نماز بفهمد که عورتش پیداست، باید آن را بپوشاند و بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کرده و دوباره آن را بخواند، خصوصا اگر پوشاندن عورت زیاد طول بکشد، ولی اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز عورت او پیدا بوده، نمازش صحیح است.
- گچ، آهک، گِل سرشور و گِل سرخ، بنابر احتیاط واجب از معدن محسوب شده و خُمس دارد.
- اگر لباس نمازگزار در حال ایستاده عورت او را بپوشاند، ولی امکان داشته باشد که در حال دیگر مثلاً در حال رکوع و سجود نپوشاند، چنانچه قبل از آشکار شدن عورت به وسیلهای آن را بپوشاند، نماز او صحیح است، ولی احتیاط مستحب آن است که با آن لباس نماز نخواند.
- زن باید در هنگام نماز تمام بدن حتی سر و موی خود را بپوشاند و همچنین بنابر احتیاط باید کف پای خود را نیز بپوشاند، ولی پوشاندن صورت به مقداری که در وضو شسته می‌شود و دستها و روی پاها تا مچ لازم نیست، امّا برای آن که یقین کند که مقدار واجب را پوشانده است، باید مقداری از اطراف صورت و قدری پایینتر از مچ را نیز بپوشاند.
- بنابر احتیاط واجب نمازگزار در هنگام رکوع باید کف دستهای خود را روی زانوها قرار دهد.
- انسان میتواند در نماز خود را با علف و برگ درختان و یا با پنبه و پشم بافته نشده بپوشاند، ولی بهتر است در غیر ضرورت، از پوشاندن عورت با موارد فوق خودداری کند و آن را با لباسهای متعارف بپوشاند.
- اگر از جنسی که قیمت آن دو برابر قیمت معمولی آن است، مثلاً از گندمی که قیمت آن دو برابر قیمت گندم معمولی است، نصف صاع (حدود 5/1 کیلو گرم) بدهد کافی نیست و بنابر احتیاط واجب، آن را به قصد قیمت فطریّه هم نمی‌تواند بدهد.
- اگر کسی که میخواهد نماز بخواند برای پوشاندن خود حتّی گِل نیز نداشته باشد و احتمال ندهد که تا آخر وقت چیزی پیدا کند که خود را با آن بپوشاند و یا تا آخر وقت صبر کند و چیزی پیدا نکند، در صورتی که نامحرم او را ببیند باید نشسته نماز بخواند و عورت خود را با ران خود بپوشاند و برای رکوع و سجده به مقداری خم شود که عورت او ظاهر نگردد و اگر امکان نداشت، با سر خود برای رکوع و سجده اشاره کند و برای سجده بیشتر از رکوع خم شود و یا سر را خم کند و باید چیزی را که بر آن سجده میکند از زمین بلند کند و بر آن سجده نماید و احتیاط واجب آن است که پیشانی را بر آن بگذارد نه این که فقط آن را به پیشانی بچسباند و اگر کسی او را نبیند، باید ایستاده نماز بخواند و بنابر احتیاط جلوی خود را با دست بپوشاند و در هر صورت رکوع وسجود را با اشاره انجام دهد و برای سجود سر را قدری پایینتر آورد و چیزی را که سجده بر آن صحیح است از زمین بردارد و هنگامی که برای سجده اشاره میکند، بنابر احتیاط پیشانی را بر آن بگذارد، نه این که فقط آن را به پیشانی بچسباند.
- اگر انسان برای معالجه کسی ناچار شود که به عورت او نگاه کند، بنابر احتیاط واجب باید آینه را در مقابل گذاشته و در آن نگاه کند؛ ولی اگر چارهای جز نگاه کردن به عورت نباشد، اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] بنابر احتیاط واجب انسان در حال ناچاری هم نمی‌تواند در نماز خود را با گِل بپوشاند پس احتیاط واجب آنست که یک نماز با گِل خود را بپوشاند و یک نماز دیگر هم با حالات برهنه بجا آورد.
- [آیت الله بهجت] اگر غیر از گِل هیچ چیز ندارد که در نماز خود را بپوشاند واجب نیست خود را با گِل بپوشاند ولی بنابر احتیاط برای اینکه رکوع و سجود بهجا آورد خود را با گِل بپوشاند با عدم مشقّت.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
- [آیت الله خوئی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند. و اگر مثلًا با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند، و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند، کافی است.
- [آیت الله مظاهری] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند. و اگر مثلا با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
- [آیت الله سیستانی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند ، و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند کافی است .
- [امام خمینی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلا با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
- [آیت الله بهجت] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند ، بلکه در غیر نماز با دست هم اگر آن را بپوشاند کافی است .