اسلام، گرویدن به آیین آسمانی حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله را گویند که یکی از ادیان توحیدی و ابراهیمی است و از جامعیت خاصی نسبت به دیگر ادیان برخوردار است.از این عنوان در بیشتر باب‌های فقهی مانند طهارت، صلات، زکات، صوم، حج، جهاد، تجارت، وصیّت، نکاح، نذر، کفّارات، صید و ذباحه، شفعه، احیاء موات، لقطه، حدود و قصاص سخن رفته است.واژۀ اسلام افزون بر معنای یاد شده بر خود آیین و شریعت آسمانی آن حضرت نیز اطلاق شده است.

مرتد فطری، کسی است که در خانوادۀ مسلمان متولد وتربیت شده ونخست مسلمان بوده وآن گاه از دین برگشته و کفر ورزیده است،دراین صورت همسرش فوراً از او جدا ‌شده ومالش نیز مانند مال شخصی که از دنیا رفته بین ورثه تقسیم می‌شود.توبه مرتد فطری پذیرفته نمی‌شود. توضیح بیشتر در بحث ارتداد آورده شده است.

مرتد ملی،کافری است که در خانوادۀ غیر مسلمان به دنیا آمده وپرورش یافته است وبعد به اسلام گرائیده وپس از این گرایش دوباره از اسلام برگشته به کفر روی آورده است در این حال همسرش از او جدا ‌شده و عده طلاق نگاه می‌دارد. توضیح بیشتر در بحث ارتداد آورده شده است.

بسته شدن، مقابل انحلال را انعقاد می‌گویند که مراد از انعقاد به لحاظ متعلّق آن (عقد، عبادت و نطفه) مختلف است و در بیشتر بابها، اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام به کار رفته است.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

اظهار در دو معنای آشکار کردن و ادای حرف از مخرج بدون ادغام و غنّه. از اظهار به مفهوم نخست به مناسبت در باب‌های طهارت، حج، جهاد، تجارت، تفلیس، صدقات، نکاح، طلاق، لعان، و حدود سخن رفته است. اظهار به مفهوم دوم از اصطلاحات دانش تجوید است و از آن به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.

احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند.

تربیت یعنی پرورش در جهت رشد و کمال.

قید به عبارت محدود کننده شمول مفهوم کلام دیگر اطلاق می‌شود.

بلوغ، در فقه اسلامی به معنای رسیدن انسان به سنی است که مشمول تکلیف دینی می‌شود و باید به دستورهای دینی عمل کند. نشانه‌های بلوغ عبارتند از احتلام، روییدن موی خشن اطراف شرمگاه و سن؛ هر یک از این علائم ظاهر شود، شخص بالغ و مکلّف محسوب می‌گردد.

آب جاری به آب روانِ جوشیده از زمین، مانند آب چشمه و قنات گفته می‌شود که یکی از پاک‌کننده‌های نجاسات است. از احکام این آب در باب طهارت و زکات سخن گفته شده است.

اِرْتِدادْ، به معنای کافر شدن پس از مسلمانی است. مُرتَد بر اساس اینکه هنگام بلوغ و قبل از ارتداد، مسلمان باشد یا کافر، بر دو نوع «مِلّی» و «فِطری» است که هر یک، احکام شرعی مختص به خود را دارد. بنابر رأی مشهور فقیهان، مرتد فطری در صورت احرازِ ارتدادش کشته می‌شود و همسرش از او جدا می‌شود. اما به مرتد ملی، سه روز فرصت توبه و بازگشت به دین داده می‌شود. مرتد اگر زن باشد، چه ملی و چه فطری تا زمانی که توبه نکند، زندانی می‌شود. مهم‌ترین حکمتی که برای حکم ارتداد بیان شده، مصونیت جامعه اسلامی و مسلمانانی است که قدرت تفکر و تشخیص نظر درست از نادرست را ندارند.

مقیَّد به لفظ مطلقِ محدود شده به سبب قید اطلاق می‌شود.

سوگند

پدر به معنای مردی است که دیگرى از نطفه‌ی‌ او- از طریق شرعی یا وطی به شبهه- به وجود آید یا صاحب شیر را گویند. از این عنوان در بسیارى از ابواب سخن رفته است، نظیر باب های طهارت، صلاة، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت و... .

شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.