احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
نگاه کردن به عورت میت حرام است و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند؛ هر چند معصیت کرده، غسل باطل نمی‌شود. ولی نگاه کردن زن و شوهر و کسانی که در حکم آنها هستند به عورت یکدیگر جایز است، هر چند احتیاط مستحب در ترک است.
عنوان مسئله:
نگاه کردن به عورت میت حرام است و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند؛ هر چند معصیت کرده، غسل باطل نمی‌شود. ولی نگاه کردن زن و شوهر و کسانی که در حکم آنها هستند به عورت یکدیگر جایز است، هر چند احتیاط مستحب در ترک است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هر یک از مرد و زن طواف نساء خود را صحیح و طواف مقابل خود را باطل میداند، مباشرت برای آنها جائز است یا نه؟ و اگر جائز نیست راه حلیت و جواز چیست؟
- زن و شوهری در زمان حیات خود تمام اموالشان را بین فرزندانشان تقسیم کرده اند و حال که به رحمت خدا رفته اند مال قابل توجهی از آنها به جای نمانده که هزینه خرید قبر و غسل و کفن میت و سایر واجبات تجهیز آنها گردد. حال هزینه این امور بر عهده کدام یک از ورثه از اولاد ذکور یا اناث است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] ج: نگاه کردن غیر از شوهر حتّی پزشک و بلکه پزشک زن به عورت زن حرام است، مگر هنگام اضطرار و برای درمان بیماری.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اطاعت نکردن زن از شوهر در غیر مسائل واجب و مستحب، حرام است؟
- [آیت الله بهجت] آیا نگاه به عورت دیگری هنگام غسل، غسل را باطل می کند؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] چرا اگر نماز طواف باطل بود زن بر شوهر خود حرام است؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی هنگام غسل عورت میّت را لمس نماید، عمل حرامی مرتکب شده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی میّتی را غسل می‌دهد قبل از اتمام غسل از گوش میّت خون میآید و قطع نمی‌شود تکلیف چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه شوهر بمیرد و چند ماه جسد او در سردخانه بماند به حدّی که زن از عدّه خارج شود آیا زن بعد از اتمام عدّه خود می‌تواند شوهر خود را غسل میّت دهد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا شخصی که کمک غسّال، میّت را غسل می‌دهد، باید نیّت کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا معاشرت با افرادی که نماز و روزه و خمس و زکات را ترک کرده اند حرام و گناه است ؟
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است اطفال را برای تمرین و عادت دادن به ترک معصیت و یا انجام دادن واجبات ادب کرد.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر میت و کسی که او را غسل می‌دهد هر دو مرد یا هر دو زن باشند، بهتر است که غیر از عورت، جاهای دیگر میت برهنه باشد.
- حرام است مرد زن را و زن مرد را غسل بدهد ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را در حال اختیار غسل ندهد.
- احتیاط مستحبّ آن است که شوهر بیرضایت زن بیش از چهار ماه نزدیکی با همسر موقّت خود را ترک نکند.
- تخته یا سنگی که میت را روی آن غسل میدهند و پارچهای که عورت میت را با آن میپوشانند و دست کسی که او را غسل می‌دهد، بعد از تمام شدن غسل پاک میشود؛ همچنین پیراهن میت، در جایی که معمولاً از زیر پیراهن غسل داده میشود.
- مزد گرفتن برای غسل دادن میت حرام است و اگر کسی برای گرفتن مزد، میت را غسل دهد، آن غسل باطل است؛ ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام داد، ولی کسی که مس میت کرده اگر بخواهد نماز بخواند، احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد.
- نماز خواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون رضایت کسی که منفعت ملک مال او میباشد حرام و به احتیاط مستحب باطل است، مثلاً در خانه اجارهای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون رضایت کسی که آن خانه را اجاره کرده در آنجا نماز بخواند، به احتیاط مستحب نمازش باطل است و همچنین نماز در ملکی که به جهت حقّ دیگری تصرف در آن جایز نیست به احتیاط مستحب باطل میباشد؛ مثلاً اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مشاع مال او را به مصرفی برسانند، در صورتی که عمل به وصیت نشده باشد، به احتیاط مستحب نمی‌شود در ملک او نماز خواند.
- چند چیز بر حائض و کسی که شرعاً محکوم به حائض بودن است، حرام است: اول: عبادتهایی که مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود و در مدتی که حائض میباشد، یا در مدتی که شرعاً محکوم به حائض بودن میباشد، اگر چنین عبادتهایی را - ولو رجاءً - به جا آورد معصیت کرده است؛ ولی به جا آوردن عبادتهایی که وضو و غسل و تیمم برای آنها لازم نیست؛ مانند نماز میت، مانعی ندارد. دوم: تمام چیزهایی که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد. سوم: جماع کردن در فرج، که هم برای مرد حرام است و هم برای زن، اگر چه به مقدار ختنهگاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید، بلکه ظاهراً جایز نیست که مقدار کمتر از ختنهگاه را داخل کند و وطی زن در دبر به طور کلی شدیداً مکروه است و خلاف احتیاط استحبابیست و در حال حیض احتیاط استحبابی اکید در ترک آن است.
- کسی که میت را تیمم می‌دهد، باید دست خود را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میت بکشد و اگر ممکن باشد، احتیاط مستحب آن است که با دست میت هم او را تیمم بدهد.
- اگر بداند که روزه است و بدون عذر در روزه واجب معیّن برای غسل، سر را در آب فرو برد، معصیت کرده و بنا بر احتیاط مستحب غسلش باطل میشود؛ ولی روزهاش صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] نگاه کردن به عورت میّت برای غیر زن و شوهر حرام است . و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند معصیت کرده ، ولی غسل باطل نمی شود .
- [آیت الله خوئی] نگاه کردن به عورت میت حرام است، و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند معصیت کرده، ولی غسل باطل نمی‌شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] نگاه کردن به عورت میّت حرام است و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند معصیت کرده، ولی غسل باطل نمی‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] نگاه کردن به عورت میّت حرام است و کسی که او را غسل می‌دهد، اگر نگاه کند معصیت کرده، ولی غسل باطل نمی‌شود.
- [آیت الله بروجردی] نگاه کردن به عورت میت حرام است و کسی که او را غسل می‌دهد اگر نگاه کند معصیت کرده، ولی غسل باطل نمی‌شود.
- [آیت الله بهجت] نگاه کردن به عورت میّت حرام است، و کسی که او راغسل می‌دهد اگر نگاه کند معصیت کرده، ولی غسل باطل نمی‌شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] نگاه کردن به عورت میت در غیر زن و شوهر حرام است و کسی که او را غسل می دهد اگر نگاه کند معصیت کرده ولی غسل باطل نمی شود
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت و کسی که او را غسل می‌دهد هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میّت برهنه باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت و کسی که او را غسل می‌دهد هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میّت برهنه باشد.
- [آیت الله خوئی] اگر میت و کسی که او را غسل می‌دهد، هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جائز است که غیر از عورت، جاهای دیگر میت برهنه باشد.