احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره (قُلْ هو اللَّه أَحَد) یا سوره (قُلْ یا أیُّها الکافِرُون) شود نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سوره جمعه و منافقین یکی از آن دو سوره را بخواند، می‌تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند و احتیاط مستحب این است که بعد از تجاوز نصف رها ننماید.
عنوان مسئله:
اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره (قُلْ هو اللَّه أَحَد) یا سوره (قُلْ یا أیُّها الکافِرُون) شود نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سوره جمعه و منافقین یکی از آن دو سوره را بخواند، می‌تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند و احتیاط مستحب این است که بعد از تجاوز نصف رها ننماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا روایتی مبنی بر خواندن حمد و سوره نماز ظهر در روز جمعه با صدای بلند وجود دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا بلند خواندن قرائت حمد و سوره ی نماز ظهر روز جمعه برای زن نیز جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و همچنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- [سایر] معنای این روایت چیست: (شخصی به امام هادی(ع) گفت: فدایت شوم در نوشته خود به محمد بن فرج آموختی: با فضیلتترین سورهها در نمازهای واجب (انّا انزلناه) و (قل هو الله احد) است و من از خواندن آن دو در نماز صبح به تنگ میآیم. امام هادی(ع) فرمود: لا یضیقنَ صدرکَ بهما فانّ الفضلَ و الله فیهما؛ سینهات از خواندن آن دو تنگ نشود، سوگند به خدا فضیلت در آن دو سوره است). چرا با خواندن این دو سوره مبارکه باید سینه تنگ شود؟ من منظور سؤال کننده را نفهمیدم! در ضمن من در روایات خواندم در نماز همیشه رکعت اول بعد از حمد توحید و در رکعت دوم بعد از حمد هر سوره دیگر را می‌شود خواند. لطفاً بفرمایید کدام صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در نماز جمعه یا نماز ظهر روز جمعه عمداً سوره (قُلْ هو اللَّه أَحَد) یا سوره (قُلْ یا أیُّها الکافِرُون) بخواند؛ اگر چه به نصف نرسیده باشد، احتیاط مستحب این است که آن را رها نکرده سوره جمعه و منافقون بخواند.
- اگر در نماز، غیر سوره (قُلْ هو اللَّه أَحَد) و (قُلْ یا أیُّها الکافِرُون) سوره دیگری بخواند، تا به نصف نرسیده بیتردید می‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند و بنا بر احتیاط مستحب در مابین نصف و دو ثلث رها نکند و پس از این که به دو ثلث رسید، رها کردن آن و عدول به سوره دیگر جایز نیست.
- در نماز جمعه و در نماز ظهر روز جمعه مستحب است در رکعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره منافقین بخواند و اگر مشغول یکی از اینها شود، بنا بر احتیاط واجب نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند.
- اگر مقداری از سوره را فراموش کند، یا به جهتی مثل تنگی وقت نتواند آن را تمام نماید، می‌تواند آن سوره را رها کند و سوره دیگر بخواند، اگر چه از دو ثلث هم گذشته باشد، یا سورهای که میخواند (قُلْ هو اللَّه أَحَد) یا (قُلْ یا أیُّها الکافِرُون) باشد.
- بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند. البته مستحب است مردها حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه و (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را در همه نمازهای ظهر و عصر بلند بخوانند.
- مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول سوره (إنّا أَنْزلناهُ) و در رکعت دوم سوره (قُلْ هو اللَّهُ أَحَد) را بخواند.
- مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: (أَعُوذُ باللَّه من الشَّیطانِ الرّجیم) و بر مردها مستحب است در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را بلند بگویند و مستحب است نمازگزار حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند؛ یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: (الحَمْدُ للَّهِ ربِّ العالَمین) و بعد از خواندن سوره (قُلْ هو اللَّهُ أَحَد) یک یا دو یا سه مرتبه (کذلِکَ اللَّهُ ربّی)، یا سه مرتبه (کذلک اللَّهُ رَبُّنا) بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند
- زن می‌تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود بنا بر احتیاط مستحب آهسته بخواند.
- شکل دیگر خواندن نماز آیات این است که انسان بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیههای یک سوره را پنج قسمت کند و یک آیه یا کمتر یا بیشتر از آن را بخواند و به رکوع رود و سر بردارد و بدون این که حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید؛ مثلاً به قصد سوره توحید، (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) بگوید و به رکوع رود، بعد بایستد و بگوید: (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَد) دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید: (اَللَّهُ الصَّمَد) باز به رکوع رود و بایستد و بگوید: (لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَد) و برود به رکوع، باز هم سر بردارد و بگوید: (وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَد) بعد از آن به رکوع پنجم رود و بعد از سربرداشتن، دو سجده کند و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول به جا آورد و بعد از سجده دوم تشهد بخواند و نماز را سلام دهد شکل دیگر نماز آیات آن است که سوره را به کمتر از پنج قسمت تقسیم کند، لکن هر وقت سوره را تمام کرد، لازم است حمد را بخواند و سپس تمام یا بعضی از سوره را به شکلی که اشاره شد، بخواند و سپس به رکوع رود.
- در رکعت سوم و چهارم نماز می‌تواند فقط یک حمد بخواند، یا یک مرتبه تسبیحات اربعه بگوید؛ یعنی یک مرتبه بگوید: (سُبْحانَ اللَّهِ و الحَمْدُ للَّهِ ولا إله إلّا اللَّه و اللَّه أکبر) و احتیاط مستحب آن است که سه مرتبه بگوید و می‌تواند در یک رکعت حمد و در رکعت دیگر تسبیحات بگوید و بهتر است در هر دو رکعت تسبیحات بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره قل هو اللّه احد یا سوره قل یا ایها الکافرون شود؛ نمی تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند؛ ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سوره جمعه و منافقین یکی از آن دو سوره را بخواند؛ می تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند و احتیاط این است که بعد از تجاوز از نصف؛ سوره را رها ننماید.
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره (قل هو اللّه احد) یا سوره (قل یا أیها الکافرون) شود، نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند، ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر به نصف نرسیده، می‌تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره قل هو الله احد یا سوره قل یا ایها الکافرون شود نمی تواند ان را رها کند و سوره دیگر بخواند ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سوره جمعه و منافقون یکی از ان دو سوره را بخواند می تواند ان را رها کند و سوره جمعه و منافقون را بخواند و احتیاط مستحب این است که بعد از تجاوز نصف رها ننماید
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره قل هو ا& احد یا سوره قل یا ایّها الکافرون شود، نمی‌تواند آن را رها کند وسوره دیگر بخواند، ولی در نماز جمعه ونماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سوره جمعه و منافقین، یکی از این دو سوره را بخواند، مادامی که تجاوز از نصف نکرده، می‌تواند آن را رها کند وسوره جمعه ومنافقین را بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سورهی (قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ) یا سورهی (قُلْ یا اَیهَا الکافِرُونَ) شود، نمی‌تواند آن را رها کند و سورهی دیگر بخواند، ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه، اگر از روی فراموشی به جای سورهی (جمعه) و (منافقین)، یکی از این دو سوره را بخواند، تا به نصف نرسیده، می‌تواند آن را رها کند و سورهی (جمعه) و (منافقین) را بخواند.
- [امام خمینی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سور? قل هو اللّ?ه احد یا سور? قل یا ایها الکافرون شود، نمی‌تواند آن را رها کند و سور? دیگر بخواند ولی در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روی فراموشی به جای سور? جمعه و منافقین، یکی از این دو سوره را بخواند، تا به نصف نرسیده، می‌تواند آن را رها کند و سور? جمعه و منافقین را بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در نماز جمعه یا نماز ظهر روز جمعه عمدا سوره (قل هو اللّه أحد) یا سوره (قل یا أیّها الکافرون) را بخواند، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره توحید (قل هو اللّه أحد) یا سوره کافرون (قل یا أیّها الکافرون) شود، نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگری بخواند، ولی اگر در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه از روی فراموشی به جای سوره جمعه یا منافقین یکی از این دو سوره را بخواند، تا دو ثلث آن را نخوانده، می‌تواند آن را رها کند و سوره (جمعه) یا (منافقین) را بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر در نماز جمعه یا نماز ظهر روز جمعه عمداً سوره" قل هو الله احد" یا سوره" قل یا ایها الکافرون" بخواند، اگرچه به نصف نرسیده باشد، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند رها کند و سوره" جمعه" و" منافقون" را بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره (قل هو اللّه احد) یا سوره (قل یا ایّها الکافرون) شود ، نمی‌تواند آن را رها کند و سوره دیگر بخواند ، ولی در نماز جمعه و نمازهای روز جمعه ، اگر از روی فراموشی بجای سوره جمعه و منافقون ، یکی از آن دو سوره را بخواند ، می‌تواند آن را رها کند و سوره جمعه و منافقون را بخواند ، و احتیاط واجب آن است که بعد از رسیدن به نصف ، رها ننماید .