احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.
عنوان مسئله:
انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا زن حائض می‌تواند به انگیزه یاد دادن نماز به فرزند خود، نماز صوری بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی اذکار مستحب نماز را غلط و یا ناقص تلفظ کند آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی اذکار مستحب نماز را غلط و یا ناقص تلفظ کند آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان قسم بخورد یا نذر یا عهد کند که چهار رکعت نماز مستحبّی مانند نماز عصر، سه رکعت نماز مستحبّی مانند نماز مغرب، یک رکعت نماز مستحبّی مانند نماز وتر بخواند بیان نمائید این قسم یا عهد یا نذر و عمل به آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] نمازهای مستحبی که سورههای کوچک دارد و خواننده نمی‌تواند حروف را از مخارج ادا کند می‌تواند بخواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر مأموم در نماز جماعت، نماز قضای یقینی و امام جماعت نماز احتیاطی بخواند؛ آیا نماز مأموم صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در حال نماز به یاد مصایب سیّدالشّهداء علیه السّلام بیفتد و یا اگر شخصی ذکر مصیبت بخواند و انسان در حال نماز بر آن بزرگوار گریه کند، آیا نماز او صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا انسان می‌تواند قسم را از گردن خود ساقط کند؟ اگر می‌تواند، چگونه؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر امام جماعت تلفظ یکی از کلمات تشهد را یقیناً صحیح نخواند و علی رغم تذکر به وی اصلاح نکند حکم نماز چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اینجانب که مشغول تحصیل بوده و تا مقطع دانشگاه رسیدهام پدرم قسم یاد کرده که دیگر نگذارد به تحصیل ادامه دهم آیا پدرم می‌تواند قسمش را عمل نکند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- تا انسان می‌تواند بنشیند، نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشیند، باید هر طور که می‌تواند بنشیند و اگر به هیچ قسم نمی‌تواند بنشیند بنا بر احتیاط به طوری که در احکام قبله (مسأله 787) گفته شد، به پهلوی راست بخوابد و اگر نمی‌تواند بنا بر احتیاط به پهلوی چپ و اگر آن هم ممکن نیست، بنا بر احتیاط به پشت بخوابد.
- اگر انسان کلمهای را صحیح بداند و در نماز همان طور بخواند و بعد بفهمد غلط خوانده، لازم نیست نمازش را دوباره بخواند؛ هر چند احتیاط مستحب در آن است که نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- اگر اذان و اقامه را فراموش کرده باشد و قبل از رکوع یادش بیاید مستحب است نماز را بشکند و اذان و اقامه بگوید و نماز را دوباره بخواند و اگر بعد از رکوع یادش بیاید بنا بر احتیاط نمی‌تواند نمازش را بشکند و اگر تنها اذان را فراموش کرده باشد، در هیچ جای نماز نمی‌تواند نمازش را بشکند و اگر تنها اقامه را فراموش کرده باشد، در هر جای نماز باشد می‌تواند نمازش را بشکند و اقامه گفته، نمازش را دوباره بخواند. این مسأله اختصاص به مردان دارد و برای زنان جایز نیست که به خاطر فراموشی اذان یا اقامه نماز خود را قطع کنند. شکّیات شکّیات نماز بیست و پنج قسم است: ده قسم آن شکهاییست که نماز را باطل میکند، به شش قسم آن نباید اعتنا کرد و نه قسم دیگر آن صحیح است. شکهای باطلکننده نماز
- بنا بر احتیاط مستحب در جایی نماز بخواند که اطمینان داشته باشد نماز را تمام میکند و در جایی که به واسطه احتمال باد و باران و زیادی جمعیت و مانند اینها اطمینان ندارد که بتواند نماز را تمام کند، نماز نخواند؛ ولی اگر علم هم داشته باشد که نمی‌تواند نماز را تمام کند، چنانچه قصد قربت داشته باشد و اتفاقاً نماز را تمام کند، نمازش صحیح است. شرط سوم: آن که بنا بر احتیاط مستحب در جایی که ماندن در آن حرام است؛ مثلاً زیر سقفی که نزدیک است خراب شود نماز نخواند. شرط چهارم: آن که بنا بر احتیاط مستحب روی چیزی که ایستادن و نشستن روی آن حرام است؛ مثل فرشی که اسم خدا بر آن نوشته شده، نماز نخواند. شرط پنجم: جلوتر از مراقد معصومین علیهمالسلام نباشد.
- نماز مستحب را نمیشود به جماعت خواند، مگر نماز استسقا که برای آمدن باران میخوانند و نیز کودک غیر بالغ که نماز بر وی مستحب است، می‌تواند آن را به جماعت بخواند؛ ولی نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب است؛ مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان حضور امام علیهالسلام واجب بوده و به واسطه غایب شدن آن حضرت، مستحب میباشد، بنا بر احتیاط به جماعت نخوانند.
- کسی که حمد یا واجبات دیگر نماز را به خوبی نمیداند و می‌تواند یاد بگیرد، چنانچه وقت وسعت دارد، باید یاد بگیرد و اگر وقت تنگ است بنا بر احتیاط واجب در صورتی که ممکن باشد، باید نمازش را به جماعت بخواند.
- تا انسان می‌تواند ایستاده نماز بخواند (ولو با تکیه دادن بر چیزی، یا با حرکت کردن بدن) نباید بنشیند؛ مثلاً کسی که در موقع ایستادن بدنش حرکت میکند، یا مجبور است به چیزی تکیه دهد یا بدنش را مختصری کج کند، باید به هر طور که می‌تواند ایستاده نماز بخواند؛ ولی اگر به هیچ قسم نتواند بایستد، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.
- زن می‌تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود بنا بر احتیاط مستحب آهسته بخواند.
- مستحب است انسان قنوت را بلند بخواند ولی برای کسی که نماز را به جماعت میخواند، اگر امام جماعت صدای او را بشنود، بلند خواندن قنوت مستحب نیست، بلکه مکروه است.
- کسی که نشسته نماز میخواند اگر بتواند در بین نماز بایستد، باید مقداری را که می‌تواند ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته، باید چیزی نخواند چنانچه گذشت.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند. و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند، و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بهجا آورد.
- [امام خمینی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.
- [آیت الله بروجردی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ صورت نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید به هر نحوی که می‌تواند بخواند، گرچه احتیاط مستحب آن است که نماز خود را به جماعت بخواند.
- [آیت الله بهجت] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که بههیچوجه نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب در آن است که نماز را به جماعت بهجا آورد.
- [آیت الله مظاهری] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می‌تواند بخواند و بهتر است که نماز را به جماعت به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد باید هرطور که می تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان باید بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد ، باید هر طور که می تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد؛ باید به هر طوری که می تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.
- [آیت الله سبحانی] انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که اصلاً نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می تواند بخواند و احتیاط واجب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد.