پیشانی
پیشانی به قسمت فوقانی چهره، حدّ فاصل رستنگاه مو و ابرو گفته می شوداز آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
باید مقداری از سطح مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد یا پشت مهر نجس باشد سجده بر آن مانعی ندارد؛ مگر آن که موجب نجس شدن پیشانی شود به طوری که موجب بطلان نماز گردد.
عنوان مسئله:
باید مقداری از سطح مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد یا پشت مهر نجس باشد سجده بر آن مانعی ندارد؛ مگر آن که موجب نجس شدن پیشانی شود به طوری که موجب بطلان نماز گردد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] در نماز اگر در هنگام سجده پیشانی بر روی مهر مستقیم نخورد و چادر بر روی صورت قرار بگیرد و از پشت چادر پیشانی بر روی مهر قرار بگیرد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] مهر نمازی را که نجس شده، میتوان تطهیر کرد یا نه؟ اگر بخشی از مهر پاک باشد (قسمت پاک به اندازهای است که سجده بر آن صحیح است)، آیا در این صورت میتوان بر قسمت پاک این مهر سجده نمود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در موقع گذاردن پیشانی روی مهر در حال سجده، قسمتی از موی سر انسان پیشانی را فرا گیرد و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر گردد چه باید کرد؟ آیا باید سر را از روی مهر جدا ساخت و مجدّداً سر را بگذارد یا در همان حالت ذکر سجده را بگوید؟
- [آیت الله خامنه ای] وظیفه ی ما در مورد مهرهایی که سطح آنها تیره است، چیست؟ (چرا که در اجوبة الاستفتائات چنین آمده که اگر سطح مانعی بین پیشانی و مهر قرار گیرد نماز باطل است و تعدادی از مهرها نیز به دلیل اینکه نمازگزاران پس از وضو با پیشانی مرطوب نماز می گذارند سطحی تر دارند.)
- [آیت الله اردبیلی] کسی بیماری و درد شدیدی در گردن دارد و نمیتواند در حالت سجده سر بر مهر بگذارد. اگر به علت درد شدید، نتواند روی چیزی مثل چهار پایه کوچک نیز مهر بگذارد و سجده کند، آیا میتواند مهر را بردارد و بر پیشانی قرار دهد؟
- [آیت الله سبحانی] مریضی که می توانسته محل مهر را بالا بیاورد ولی مهر را به پیشانی گذاشته، و محل سجده را بالا نیاورده است آیا نماز او صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا سجده بر مهر که سیاه و چرک شده، به طوری که لایه ای از چرک روی آن را پوشانده و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر است، اشکال دارد؟
- [سایر] اگر مهر نماز و یا محل سجده نجس باشد، نماز بر آن صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] وجود مقداری از موی سر بین پیشانی ومهر درهنگام سجده چه حکمی دارد درصورتیکه به اندازه معمول پیشانی روی مهرقرار گرفته باشد واصولا چه مقدار از پیشانی باید روی مهر باشد قرار گرفته باشد و اصولا چه مقدار از پیشانی باید روی مهر باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر در نماز جماعت بدون اختیار پیشانی از مهر بلند شود و دوباره سر را به مهر بگذاریم، آیا دو سجده محسوب می شود یا باید به همراه بقیه سجده دیگری نماییم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- باید بین پیشانی و آنچه که بر آن سجده می‌کند چیزی نباشد پس اگر چادر تمام سطح مهر را بپوشاند یا تمام سطح مهر به قدری چرک باشد که پیشانی به خود مهر نرسد، سجده باطل است، ولی اگر مثلاً رنگ مهر تغییر کرده باشد اشکال ندارد.
- کسی که نمیتواند پیشانی را به زمین برساند باید به قدری که میتواند خم شود و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر آن صحیح است، روی جای بلندی بگذارد و پیشانی را بر آن قرار دهد، به طوری که بگویند سجده کرده است و هر مقدار از مواضع سجده را که میتواند به طور معمول بر زمین بگذارد.
- اگر در پیشانی دمل و مانند آن باشد که نتواند با آن سجده کند باید با جای سالم پیشانی سجده کند؛ ولو به این شکل که مهر بلندی بردارد و دمل را در کنار مهر قرار داده با قسمت سالم پیشانی سجده کند، یا زمین را گود کند و دمل را در گودال و جای سالم پیشانی را بر زمین بگذارد.
- بنا بر احتیاط واجب در سجده واجب قرآن پیشانی را بر مهر یا چیز دیگری که سجده بر آن صحیح است و جاهای دیگر بدن را به دستوری که در سجده نماز گفته شده، بر زمین بگذارد.
- هر گاه در حال سجده بفهمد که پیشانی را بر چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است باید پیشانی را بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و اگر نداشته باشد چنانچه وقت وسعت داشته باشد باید نماز را رها کند و بعد از تهیه مهر دوباره نماز بخواند و اگر وقت تنگ است باید به ترتیبی که در مسأله (1093) گفته شد عمل نماید و در هر صورت اگر ممکن باشد، بنا بر احتیاط واجب سر را به روی اینها بکشد و اگر ممکن نباشد سر را بردارد و بدون نشستن در حال خمیده روی اینها بگذارد و بنا بر احتیاط مستحب در تمام صورتها نماز را دوباره بخواند.
- کارهایی که در اصل نماز واجب سجده سهو را واجب می‌کند در نماز احتیاط موجب سجده سهو نمیشود بنابراین اگر در نماز احتیاط چیزی که رکن نیست سهواً کم یا زیاد شود، سجده سهو ندارد.
- مکان نمازگزار اگر نجس است، به طوریتر نباشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد و آن را به نحوی نجس کند که نتواند در آن نماز بخواند؛ ولی جایی که پیشانی را بر آن میگذارد اگر نجس باشد، در صورتی که خشک هم باشد نماز باطل است؛ بلی چنانچه فقط قسمتی از مهر نمازگزار نجس باشد پس اگر نجاست آن به بدن نمازگزار سرایت نکند نماز اشکال ندارد و احتیاط مستحب آن است که مکان نمازگزار اصلاً نجس نباشد.
- اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می‌کند گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد چنانچه وقت وسعت داشته باشد باید نماز را رها کند و بعد از تهیه مهر دوباره نماز بخواند و اگر وقت تنگ است به ترتیبی که در مسأله 1093 گفته شد، عمل نماید.
- نمازگزار باید در هر رکعت از نمازهای واجب و مستحب بعد از رکوع دو سجده نماید؛ یعنی به قصد خضوع پیشانی را به زمین بگذارد و بنا بر احتیاط مستحب مقداری از پیشانی که بر زمین قرار میگیرد کمتر از درهم نباشد (مقدار درهم در مسأله 856 بیان شد) و باید در حال سجده ذکر بگوید و در حال ذکر، کف دو دست و دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمین بگذارد و نهادن پشت دست کفایت نمیکند و بنا بر احتیاط واجب باید انگشتان دست نیز روی زمین قرار گیرد.
- اگر بعد از سجده بفهمد پیشانی را روی چیزی گذاشته که سجده بر آن باطل است، باید بر چیزی که سجده بر آن صحیح است سجده نماید و اگر نداشته باشد چنانچه وقت وسعت دارد باید نماز را رها کند و بعد از تهیه مهر دوباره نماز بخواند و اگر وقت تنگ است باید به ترتیبی که در مسأله 1093 گفته شد عمل نماید و در این مسأله فرقی نیست که این کار در یک سجده رخ داده باشد، یا در دو سجده از یک رکعت.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند، باید پاک باشد ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را بطرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] مُهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرفِ مُهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند باید پاک باشد ولی اگر مثلًا مهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند باید پاک باشد ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] مُهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند، باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مُهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مُهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می کند، باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را بطرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مُهر یا چیزی دیگری که بر آن سجده می کند باید پاک باشد. ولی اگر مثلاً مهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مُهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می کند؛ باید پاک باشد؛ ولی اگر مثلا مهر را روی فرش نجس بگذارد؛ یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد؛ اشکال ندارد.
- [امام خمینی] مهر یا چیز دیگری که بر آن سجده می‌کند باید پاک باشد ولی اگر مثلا مهر را روی فرش نجس بگذارد یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد.