روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب معیّن - مثل روزه ماه رمضان - را بگیرد و می‌تواند روزه قضا و روزه مستحبی را هم بجا بیاورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
عنوان مسئله:
مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب معیّن - مثل روزه ماه رمضان - را بگیرد و می‌تواند روزه قضا و روزه مستحبی را هم بجا بیاورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخصی در ماه مبارک رمضان هنگام مراجعت از سفر، پیش از ظهر به حدّ ترخّص وطنش یا جایی که می خواهد ده روز در آنجا بماند برسد، ولی بعد از ظهر به وطن یا محلّی که می خواهد بماند برسد، و کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، آیا روزه آن روز بر او واجب است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مسافری در ماه رمضان جنب باشد و پیش از ظهر با حال جنابت به محلّ سکونت خود برسد، آیا روزه آن روز بر او واجب است؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه واجبی بر عهده دارد؛ مثل قضای روزه ماه رمضان و روزه نذر و ...، آیا می‌تواند روزه مستحبّی بگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر کسی درماه مبارک رمضان بعد از ظهر مسافرت کند و به محلّی برسد که در آنجا ظهر نشده ، آیا واجب است روزه را به آخر برساند یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی تا حدود نیم ساعت بعد ازظهر، نماز ظهر و عصر خود را فرادی یا به جماعت خوانده است و پس از آن می خواهد نافله ظهر و عصر را بخواند، آیا به نیت اداء بخواند یا قضا؟ و آیا بین تأخیر نافله عمدی و غیرعمدی فرقی وجود دارد؟
- [سایر] آیا کسی که روزه واجب؛ مانند قضا، کفاره یا روزه استیجاری بر عهده دارد، می‌تواند روزه مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در نیّت روزه ماه رمضان باید معیّن کنیم که روز چندم ماه رمضان را روزه میگیریم؟
- [آیت الله مظاهری] چنانچه مسافر پیش از ظهر ماه رمضان به وطن برگردد و از سحر تا آن موقع کاری که مفطر روزه باشد، انجام ندهد، در این صورت می‌تواند آن روز را روزه بگیرد یا واجب است روزه بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب میشود.
- نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده میشود و وقت فضیلت آن تا هنگامیست که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا میشود، به چهار هفتم آن برسد و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا عصر را بعد از وقت فضیلت آنها بخواند، بهتر است نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنا بر احتیاط مستحب نیت ادا و قضا نکند.
- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد، بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده، بنا بر احتیاط واجب باید مقدار بیشتری را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید؛ مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمیداند عصر پنجم ماه رمضان از سفر برگشته یا عصر ششم، به احتیاط واجب باید شش روز روزه بگیرد، ولی کسی که نمیداند چه وقت عذر برایش پیدا شده، می‌تواند مقدار کمتر را قضا نماید؛ مثلاً اگر در آخرهای ماه رمضان مسافرت کند و بعد از ماه رمضان برگردد و نداند که شب بیست و پنجم ماه رمضان مسافرت کرده، یا شب بیست و ششم، می‌تواند مقدار کمتر - یعنی پنج روز (با فرض کامل بودن ماه) - را قضا کند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر؛ یعنی شش روز، را قضا نماید.
- اگر بخواهد غیر روزه ماه رمضان روزه دیگری بگیرد، باید آن را معیّن نماید؛ مثلاً نیت کند که: روزه قضا یا روزه نذر میگیرم.
- در قضای روزه ماه رمضان، اگر از شب نیت روزه را داشته باشد یا وقت قضا تنگ باشد جایز نیست روزه خود را باطل کند؛ خواه پیش از ظهر باشد خواه بعد از ظهر و اگر از شب نیت نکرده باشد و وقت هم داشته باشد می‌تواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید ولی بعد از ظهر نمیتواند.
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، نباید در بقیه روز نیت غیر ماه رمضان را داشته باشد.
- در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان میگیرم؛ و اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش کند و روزه دیگری را نیت کند، روزه ماه رمضان حساب میشود؛ بلکه اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزه غیر ماه رمضان کند روزه ماه رمضان حساب میشود، هرچند احتیاط مستحب آن است که روزه آن روز را قضا نماید.
- کسی که برای به جا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر وقت آن وسعت داشته باشد می‌تواند روزه مستحبی بگیرد و در صورتی که وقت، تنگ باشد اگر روزه مستحبی بگیرد گناهکار است، ولی روزه او صحیح میباشد. کسی که روزه قضای ماه رمضان؛ یا بنا بر احتیاط روزه واجب دیگری - غیر ماه رمضان - دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد، مگر این که به جهتی نتواند روزه واجب بگیرد ولی بتواند روزه مستحبی بگیرد، مثلاً اگر در سفر باشد و نذر کرده باشد که در آن سفر روزه مستحبی بگیرد، روزهاش صحیح است و در جایی که نمیتواند روزه مستحبی بگیرد چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه بعد از مغرب یادش بیاید روزه مستحبی او صحیح است و اگر در اثناء روز متوجه شود، روزه مستحبی او باطل است و حکم کسی را دارد که هنوز نیت روزه نکرده است و در برخی موارد می‌تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، به تفصیلی که در مسأله 1573 و 1574 خواهد آمد. و کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد می‌تواند برای به جا آوردن روزه دیگری اجیر شود.
- در نیت نماز باید نمازی را که میخواند معیّن کند ولو به نحو اجمال، پس اگر در نماز ظهر نیت کند: (آنچه بر من اول واجب شده بجا میآورم)؛ صحیح است ولی اگر فقط نیت کند که چهار رکعت نماز میخوانم و به نحو اجمال هم معیّن نکند ظهر است یا عصر، نماز او باطل است و نیز کسی که مثلاً قضای نماز ظهر بر او واجب است اگر در وقت نماز ظهر بخواهد آن نماز قضا یا نماز ظهر را بخواند، باید نمازی را که میخواند در نیت معیّن کند.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر متوجّه شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، بنا بر احتیاط واجب باید نیت روزه نماید و بعداً روزه آن روز را قضا کند و اگر کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر متوجه شود، روزه او باطل است؛ ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان هم آن روز را قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب را بگیرد و می‌تواند روزه مستحبّی را نیز بجا آورد و امامت نماز جمعه را به عهده بگیرد و نافله ظهر و عصر و عشاء را نیز بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند ، باید روزة واجب را بگیرد و می تواند روزة مستحبی را هم بجا آورد و نماز جمعه و نافلة ظهر و عصر و عشا را هم بخواند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و می تواند روزه مستحبی را هم بجا آورد و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و می‌تواند روزه مستحبّی را هم به جا آورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
- [آیت الله بهجت] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، باید روزه واجب را بگیرد و می‌تواند روزه مستحبی هم بگیرد و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و می تواند روزه مستحبی را هم به جا اورد و نافله نماز ظهر و عصر و عشاء را هم بخواند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند؛ باید روزه واجب را بگیرد و می تواند روزه مستحبی را هم به جا آورد و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، باید روزه واجب را بگیرد ، و می تواند روزه مستحبی هم بگیرد، و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.
- [امام خمینی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و می تواند روزه مستحبی را هم به جا آورد و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.
- [آیت الله خوئی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، باید روزه واجب را بگیرد. و می‌تواند روزه مستحبی را هم بهجا آورد، و نماز جمعه و نافل ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.