احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
وقت ادای نماز آیات در خورشید یا ماه‌گرفتگی، از وقتیست که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند و تا وقتی که کاملاً باز شود ادامه دارد، لکن بنا بر احتیاط مستحب به قدری به تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
عنوان مسئله:
وقت ادای نماز آیات در خورشید یا ماه‌گرفتگی، از وقتیست که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند و تا وقتی که کاملاً باز شود ادامه دارد، لکن بنا بر احتیاط مستحب به قدری به تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر زن در گرفتگی خورشید و ماه، حائض باشد، آیا پس از پاک شدن، باید نماز آیات را قضا کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در هنگام عادت ماهیانه، خورشید یا ماه گرفتگی باشد آیا نماز آیات، پس از عادت قضا می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کشاورزی که وقت شروع کار او بهار، و سه ماه بعد محصول را جمعآوری می‌کند، آیا مبداء سال هنگام شروع به کار است یا زمان جمعآوری مجصول؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به حمّام میرود، پس از غسل شک می‌کند که آیا وقت برای ادای صلات هست که نیّت ادا کند، یا وقت گذشته و باید نیّت قضا کند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا باید برای تمام خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی هایی که در طول سال رخ میدهد نماز آیات به جا آورد یا برای مواردی که نشانهای خاصی دارند ؟ چون همان طور که میدانید در اکثر تقویم ها خورشید گرفتگی ها و ماه گرفتگی ها زیادی ثبت شده و فقط تعداد کمی از آنها از طریق تلویزیون اعلام می شود ؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی وارد نماز می‌شود؛ ولی در بین نماز اطمینان پیدا می‌کند که هنگام شروع نماز وقت نماز نبوده است، در این صورت چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان از طریق اخبار دسته جمعی یا از قواعد علمی و نجومی مطلع شد که روز بعد خورشید یا ماه می گیرد و اتفاقاً در وقت گرفتگیِ آنها غافل شد یا خواب بود و پس از آنکه کاملاً باز شد یادش آمد یا بیدار شد، آیا باید نماز آیات بخواند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که در آخر وقت، تصوّر می‌کند برای دو نماز وقت دارد و نماز ظهر خود را شروع می‌کند و وقتی نماز ظهر او تمام می‌شود اذان مغرب را می‌گویند، آیا نماز ظهر او صحیح است، یا باید با نماز عصر هر دو را قضا نماید؟
- [آیت الله خوئی] کسی که در حال نماز است یک وقت شک می‌کند مشغول نماز مستحبی است یا نماز واجب چگونه نماز را تمام کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی در آخر وقت، نماز ظهر را اقامه می‌کند و در اثناء نماز متوجّه می‌شود که نماز ظهری را که شروع کرده، تمامادر وقت نماز عصر است آیا باید نماز ظهر را رها کند، یا آن که عدول به عصر نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خواندن نماز آیات را به قدری به تأخیر بیندازد که آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند، بنا بر احتیاط مستحب نیت ادا و قضا ننماید؛ و بعد از باز شدن تمام آن، نماز آیات قضا می‌شود.
- اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه نماز آیات باشد، باید نماز آیات را به جا آورد و تا زمانی که از گرفتن ماه یا خورشید به مقدار خواندن یک رکعت وقت باقی است، نماز اداست و بعد از آن نماز قضا می‌شود و اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه کمتر از نماز آیات باشد، بنا بر احتیاط نماز آیات را بخواند و نیت ادا و قضا ننماید، هر چند بعد از باز شدن خوانده شود.
- اگر هنگام گرفتن خورشید یا ماه، گرفتن آنها را نداند و بعد از باز شدن خورشید یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند، ولی اگر بفهمد که مقداری از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نیست و کسی که در موقع گرفتن خورشید یا ماه نماز آیات را عمداً نخوانده باشد، در صورتی که تمام ماه یا خورشید گرفته باشد بنا بر احتیاط واجب باید برای قضای نماز آیات غسل کند و نماز بخواند و نماز قضا بدون غسل باطل است.
- اگر یک یا چند نفر بگویند که خورشید یا ماه گرفته است و اعتبار گفتار آنان از نظر شرع ثابت نباشد چنانچه نماز آیات نخواند و بعد از راهی که شرعاً معتبر است ثابت شود که گفتار آنها راست بوده در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد، باید نماز آیات بخواند، بلکه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد، بنا بر احتیاط خواندن نماز آیات بر او واجب است.
- حائض و نفساء، نمیتوانند نماز آیات بخوانند و اگر در حال حیض یا نفاس زن، خورشید یا ماه بگیرد، پس اگر هنگام کسوف یا خسوف خبردار شده است، بنا بر احتیاط واجب، باید قضا نماید و اگر خبردار نشد و کسوف یا خسوف کلی بود، بنا بر احتیاط واجب، قضا دارد والّا قضا واجب نیست. و اگر در حال حیض یا نفاس، زلزله یا رعد و برق و مانند اینها اتفاق بیفتد، بنا بر احتیاط واجب، باید بعد از پاک شدن، نماز آیات را بخواند. دستور نماز آیات
- موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد، مکلف باید فوراً نماز آیات را بخواند، به نحوی که در نظر مردم تأخیر محسوب نشود و اگر بدون عذر تأخیر کرد، معصیت کرده و باید هر چه زودتر بخواند و بنا بر احتیاط در وقت خواندن، نیت ادا و قضا نکند.
- کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را بخواند و اگر بدون عذر نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد معصیت کرده، ولی باید نماز را بخواند؛ و در این دو صورت بنا بر احتیاط مستحب نیت ادا و قضا نکند.
- کسی که وظیفهاش تیمم است چنانچه پیش از وقت نماز برای کار واجب یا مستحب دیگر تیمم کند، میتواند با همان تیمم نماز بخواند؛ ولی بنا بر احتیاط مستحب برای خود نماز پیش از وقت تیمم نکند.
- انسان از هر راهی اطمینان پیدا کند که یکی از موجبات نماز آیات به وقوع پیوسته، باید نماز آیات بخواند، بنابراین اگر انسان از گفته کسانی که از روی قاعده علمی می‌گویند فلان وقت خورشید یا ماه گرفته، یا میگیرد و فلان مقدار طول میکشد، اطمینان پیدا کند، باید به حرف آنها عمل نماید.
- هر گاه وقت نماز داخل شود و بداند که اگر نماز را به تأخیر بیندازد حائض می‌شود، باید فوراً نماز بخواند؛ بلکه بنا بر احتیاط اگر احتمال هم بدهد، نماز را فوراً بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، انسان باید نماز آیات را بخواند و باید بهقدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع بباز شدن کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان به گفتهی کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید و ماه را میدانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، بنا بر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد و فلان مقدار طول میکشد و انسان به گفتهی آنان اطمینان پیدا کند، بنا بر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید، مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن می‌کند، احتیاطاً باید نماز آیات را تا آن وقت تأخیر نیندازد.
- [آیت الله خوئی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، انسان باید نماز آیات را بخواند بهتر این است که به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] وقت نماز ایات در کسوف و خسوف از زمانی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند تا زمانی که تمام قرص باز نشده و احتیاط مستحب ان است که به قدری تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند بلکه مستحب است هنگام شروع به گرفتن نماز را بخواند
- [آیت الله اردبیلی] وقت نماز آیات در خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی از وقتی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند و بنابر احتیاط واجب، نباید نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله سیستانی] وقت شروع در نماز آیات برای کسوف و خسوف، موقعی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، و تا زمانی که به حالت طبیعی برنگشته ادامه دارد (اگرچه بهتر آن است که بهقدری تأخیر نیندازند که شروع به باز شدن کند)، ولی تمام کردن نماز آیات را میتوان تا بعد از باز شدن خورشید، یا ماه تأخیر انداخت.
- [امام خمینی] از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می کند انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید وماه را میدانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند، و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد وفلان مقدار طول میکشد وانسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن می‌کند، احتیاطاً باید نماز را تا آنوقت تأخیر نیندازد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موقع گرفتن خورشید یا ماه وقت نماز آیات از موقعی است که شروع به گرفتن کرده و تازمانی که کاملاً باز نشده ادامه دارد، ولی احتیاط مستحب آن است قبل از شروع به باز شدن نمازرابخواند.