اب باران
آب باران در مباحث فقهی به همان باران عرفی یعنی آب حاصل از ریزش باران گفته می‌شود و احکام فقهی آن در باب طهارت و اطعمه و اشربه آمده است.
اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند، چنانچه طوری باشد که عرفاً بگویند آبیاری آن با دلو و مانند آن شده، زکات آن یک بیستم است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران شده، زکات آن یک دهم است و اگر طوریست که عرفاً می‌گویند با هر دو آبیاری شده زکات آن سه‌چهلم است.
عنوان مسئله:
اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند، چنانچه طوری باشد که عرفاً بگویند آبیاری آن با دلو و مانند آن شده، زکات آن یک بیستم است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران شده، زکات آن یک دهم است و اگر طوریست که عرفاً می‌گویند با هر دو آبیاری شده زکات آن سه‌چهلم است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] به گندم و جویی که با تلمبه یا آب قنات آبیاری می شود چه مقدار زکات تعلق می گیرد، و آیا مخارج این آبها و آب بها، از گندم و جو کسر می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا میتوان هم ارزش با سه کیلو گرم گندم، جو، برنج و یا خرما، جنس دیگری را (مثل کتاب یا کفش یا لباس) به مستحقّ زکات فطره داد؟
- [آیت الله بهجت] جهت آبیاری از آب رودخانه، مبالغی از کشاورزان به عنوان میرابی و لایروبی دریافت می شود که قیمت این آب با آبیاری با موتور مساوی می شود. یعنی برای کشاورز از جهت هزینه فرق نمی کند که از رودخانه استفاده کند یا از موتور. حال سؤال این است که زکات گندم و جو آبیاری شده از این رودخانه 101 است یا 201؟ یا این که باید هزینه ی آبیاری با رودخانه را از مخارج حساب کرد و این زکات را یک دهم حساب نمود؟
- [آیت الله خوئی] در جواب استفتایی که راجع به زکات گندم یا جو که با آب استیجاری عمل آمده، مرقوم فرمودهاید زکات آن 120 است، آیا درست است یا نه؟ در فرض صحت اگر کسی خود آب ملکی دارد و آن را به دیگری اجاره داده و یا در باغستان صرف میکند و از آب استیجاری دیگر گندم و زراعت خود را سیرآب میکند باز هم زکات آن گندم 120 است یا نه؟
- [سایر] در روایتی از امام باقر(ع) در مورد عصر ظهور چنین آمده: (...سپس دستور میدهد، نهری از پشت کربلا تا نجف، احداث نمایند به طوری که آب در نجف فراوان گردد و بر دهانه آن نهر، پُلها و آسیابها بسازند که گویی پیرزنی را مینگرم زنبیل گندم بر سر گرفته و به آن آسیابها میبرد تا به طور رایگان به آرد تبدیل کند). سؤال این است که؛ مگر همین الآن هم جایی از آسیابهای آبی استفاده می‌شود که در عصر ظهور چنین آسیابهایی ساخته و استعمال شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر گندم و جو و خرما و انگور از آب باران یا نهر مشروب شود یا از رطوبت زمین استفاده کند، زکات آن یک دهم است و اگر از چاه یا قنات با دلو و مانند آن یا از نهر و دریا یا غیر آن آبیاری شود، زکات آن یک بیستم است.
- اگر گندم و جو و خرما و انگور با آب باران و نهر مشروب شود و به آب دلو و مانند آن محتاج نباشد ولی با آب دلو هم آبیاری شود و آب دلو به زیاد شدن محصول کمک نکند، زکات آن بیاشکال یک دهم است و اگر با دلو و مانند آن آبیاری شود و به آب نهر و باران محتاج نباشد ولی با آب نهر و باران هم مشروب شود و آنها به زیاد شدن محصول کمک نکنند، زکات آنها بیاشکال یک بیستم است.
- اگر شک کند و نداند که عرف می‌گویند با هر دو آبیاری شده یا این که می‌گویند با دلو و مانند آن آبیاری شده است، در این صورت دادن یک بیستم کافیست و همچنین است اگر احتمال آن نیز برود که در عرف بگویند با آب باران آبیاری شده است.
- زکات گندم و جو وقتی واجب می‌شود که به آنها گندم و جو گفته شود و زکات کشمش وقتی واجب می‌شود که به آن انگور گفته شود و موقعی هم که رنگ خرما زرد یا سرخ شد، زکات آن واجب می‌شود، ولی وقت دادن زکات در گندم و جو موقع خرمن و جداکردن کاه آنها و در خرما موقعیست که در لغت عرب به آن تمر می‌گویند و در کشمش موقعیست که انگور خشک شده و به آن کشمش گفته شود و در وجوب زکاتِ گندم و جو و کشمش و خرما گذشتن سال لازم نیست.
- چنانچه نداند که آبیاری طوریست که در عرف می‌گویند با هر دو آبیاری شده یا این که می‌گویند آبیاری آن مثلاً با باران است، اگر سه چهلم بدهد کافی است.
- اگر بعد از مالک شدن درخت خرما و انگور یا زراعت گندم و جو زکات آنها واجب شود، باید زکات آنها را بدهد.
- اگر پیش از دادن زکات از انگور و خرما و جو و گندمی که زکات آنها واجب شده خود و عیالاتش بخورند زکات آن مقدار واجب نیست ولی اگر بیش از مقدار متعارف بخورند باید زکات مقدار اضافی را بدهد همچنین اگر از انگور و خرما و جو و گندم در موقع چیدن به مقدار متعارف به فقیر بدهد زکات ندارد.
- اگر زراعتی را با دلو و مانند آن آبیاری کنند و در زمینی که مجاور آن است زراعتی کنند که از رطوبت آن زمین استفاده نماید و محتاج به آبیاری نشود، زکات زراعتی که با دلو آبیاری شده یک بیستم و زکات زراعتی که مجاور آن است یک دهم میباشد.
- اگر گندم و جو و خرما و انگور موقعی کهتر است به مقدار نصاب برسد و بعد از خشک شدن یا کشمش شدن کمتر از این مقدار شود، زکات آن واجب نیست.
- گندم و جو و خرما و کشمشی که زکات آنها را داده، اگر چند سال هم نزد او بماند زکات ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر گندم، جو، خرما و انگور با آب باران و نهر آبیاری شود و به آب دلو و مانند آن محتاج نباشد، ولی با آب دلو نیز آبیاری شود و آب دلو به زیاد شدن محصول کمک نکند، زکات آن (یک دهم) است و اگر با دلو و مانند آن آبیاری شود و به آب نهر و باران محتاج نباشد، ولی با آب نهر و باران نیز آبیاری شود و آنها به زیاد شدن محصول کمک نکنند، زکات آن (یک بیستم) است.
- [آیت الله خوئی] اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران مشروب شود و هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند، چنانچه طوری باشد که عرفاً بگویند آبیاری آن با دلو و مانند آن شده، زکات آن بیست یک است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران شده زکات آن ده یک است و اگر طوری است که عرفاً می‌گویند به هر دو آبیاری شده زکات آن سه چهلم است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران و نهر مشروب شود و هم از آب دلو و موتور و پمپ استفاده کند، چنانچه طوری باشد که عرفاً بگویند با دلو و موتور مثلا آبیاری شده نه باران، زکات آن بیست یک است (201) و اگر عرفاً بگویند با آب باران مثلا آبیاری شده نه دلو، زکات آن ده یک (101) است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر گندم، جو، خرما و انگور، هم از آب باران آبیاری شود و هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند، چنانچه به گونهای باشد که بگویند آبیاری با دلو و مانند آن غلبه داشته، زکات آن (یک بیستم) است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران غلبه داشته، زکات آن (یک دهم) است؛ بلکه اگر نگویند آب باران و نهر غلبه داشته ولی آبیاری با آب باران و نهر بیشتر از آب دلو و مانند آن باشد، بنابر احتیاط مستحب زکات آن (یک دهم) است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر گندم و جو و خرما و انگور هم از اب باران و مانند ان مشروب شود و هم از اب دلو و مانند ان استفاده کند چنانچه طوری باشد که عرفا بگویند ابیاری ان با دلو و مانند ان شده زکات ان بیست یک است و اگر بگویند با اب باران و مانند ان ابیاری شده زکات ان ده یک است و اگر طوری است که عرفا می گویند به هر دو ابیاری شده زکات ان سه چهلم است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر گندم و جو و خرما و انگور؛ هم از آب باران مشروب شود و هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند؛ چنانچه طوری باشد که عرفا بگویند آبیاری آن با ماشین آلات یا با دلو و مانند آن شده؛ زکاه آن بیست یک و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران شده؛ زکاه آن ده یک است و اگر طوری است که عرفا می گویند به هر دو آبیاری شده؛ زکاه آن سه چهلم است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر گندم و جو و خرما و انگور با آب باران یا نهر مشروب شود و به آب دلو و مانند آن محتاج نباشد ولی با آب دلو هم آبیاری شود، و آب به زیاد شدن محصول کمک نکند، زکات آن ده یک است و اگر با دلو و مانند آن آبیاری شود و به آب نهر و باران محتاج نباشد ولی با آب نهر یا باران هم مشروب شود و آنها به زیاد شدن محصول کمک نکنند، زکات آن بیست یک است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر گندم و جو و خرما و انگور با آب باران یا نهر مشروب شود و به آب دلو و مانند آن محتاج نباشد ولی با آب دلو هم آبیاری شود، و آب به زیاد شدن محصول کمک نکند، زکات آن، ده یک است، و اگر با دلو و مانند آن آبیاری شود و به آب نهر و باران محتاج نباشد ولی با آب نهر یا باران هم مشروب شود، و آنها به زیاد شدن محصول کمک نکنند، زکات آن، بیست یک است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر گندم، جو، خرما و انگور از آب باران و یا مستقیما از آب نهر یا رودخانه یا رطوبت زمین آبیاری شود، زکات آن (یک دهم) محصول است و اگر با دلو یا پمپ و مانند آن آبیاری شود، زکات آن (یک بیستم) محصول است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر گندم و جو و خرما و انگور از اب باران یا نهر مشروب شود یا از رطوبت زمین استفاده کند زکات ان ده یک است و اگر با دلو و مانند ان ابیاری شود زکات ان بیست یک است