در ازدواج موقّت باید مقدار وقت و مقدار مهر تعیین شده باشد و بدون آن باطل است[1]. و به محض اینکه عقد خوانده شد مرد مهریه را مدیون است. اکثر مراجع معظم تقلید از جمله حضرت امام خمینی"ره" در این زمینه فرموده اند:" اگر مرد مدّت صیغه را ببخشد، چنانچه با او نزدیکی کرده، باید تمام چیزی را که قرار گذاشته به او بدهد و اگر نزدیکی نکرده باید نصف آن را بدهد"[2] بعضی مراجع دیگر فرموده اند:" حتی در صورتی که نزدیکی هم نکرده باشد باید تمام مهر را بپردازد."[3] اما اگر مقدار مهر در عقد مشخص شد و مرد بنا به دلایلی قصد پرداخت آن را نداشته باشد عقد آنها صحیح است ولی مهر را باید بدهد[4]، و اگر نپردازد، کار حرام کرده و شرعاً مدیون و بدهکار است و مثل کسی است که مال دیگری را غصب کرده یا تصرف کرده و از پرداخت آن امتناع می کند قطعا چنین کاری حرام و گناه است . بله اگر قصد پرداخت مهریه را داشت ولی به یک علت غیر قابل پیش بینی مثل سرقت ، سیل ، آتش سوزی یا...مال خود را از دست داد و اکنون توانایی پرداخت مهر را ندارد مرتکب حرام و گناه نشده ولی باز شرعاً مدیون و بدهکار است و در اولین فرصت که توانایی مالی پیدا کرد باید دین خود (مهریه) را بپردازد. در هر صورت شوهر نمی تواند از اصل پرداخت مهریه امتناع ورزد[5]، مگر آنکه زن مهر خود را ببخشد. برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به: نمایه: جواز ازدواج موقت، سؤال شماره 844 (سایت: 915) . [1] .توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 481. [2] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 484،م2431. [3] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 484،م2431. [4] .همان، ج‏2، ص: 494. [5] . استفتائات حضرت امام خمینی (ره)، ج3، ص 178.
در ازدواج موقّت باید مقدار وقت و مقدار مهر تعیین شده باشد و بدون آن باطل است[1]. و به محض اینکه عقد خوانده شد مرد مهریه را مدیون است. اکثر مراجع معظم تقلید از جمله حضرت امام خمینی"ره" در این زمینه فرموده اند:" اگر مرد مدّت صیغه را ببخشد، چنانچه با او نزدیکی کرده، باید تمام چیزی را که قرار گذاشته به او بدهد و اگر نزدیکی نکرده باید نصف آن را بدهد"[2] بعضی مراجع دیگر فرموده اند:" حتی در صورتی که نزدیکی هم نکرده باشد باید تمام مهر را بپردازد."[3] اما اگر مقدار مهر در عقد مشخص شد و مرد بنا به دلایلی قصد پرداخت آن را نداشته باشد عقد آنها صحیح است ولی مهر را باید بدهد[4]، و اگر نپردازد، کار حرام کرده و شرعاً مدیون و بدهکار است و مثل کسی است که مال دیگری را غصب کرده یا تصرف کرده و از پرداخت آن امتناع می کند قطعا چنین کاری حرام و گناه است . بله اگر قصد پرداخت مهریه را داشت ولی به یک علت غیر قابل پیش بینی مثل سرقت ، سیل ، آتش سوزی یا...مال خود را از دست داد و اکنون توانایی پرداخت مهر را ندارد مرتکب حرام و گناه نشده ولی باز شرعاً مدیون و بدهکار است و در اولین فرصت که توانایی مالی پیدا کرد باید دین خود (مهریه) را بپردازد. در هر صورت شوهر نمی تواند از اصل پرداخت مهریه امتناع ورزد[5]، مگر آنکه زن مهر خود را ببخشد. برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به: نمایه: جواز ازدواج موقت، سؤال شماره 844 (سایت: 915) . [1] .توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 481. [2] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 484،م2431. [3] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 484،م2431. [4] .همان، ج2، ص: 494. [5] . استفتائات حضرت امام خمینی (ره)، ج3، ص 178.
- [آیت الله اردبیلی] اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر از طرف عاقد صیغة عقد دائم جاری شود و در تعیین مهریه، نحوة پرداخت آن (اعم از عندالاستطاعه یا عندالمطالبه) ذکر نشود تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بین دختر و پسر به قصد ازدواج و با اطلاع خانواده صیغه محرمیت خوانده می شود به مدت 14 روز که پس از 14 روز عقد دائم انجام گیرد البته مهریه صیغه موقت را همان تعداد مهریه ای که برای عقد دائم تعیین کردند می گذارند1000 سکه اما بنا به دلایلی پس از 14 روز عقد دائم صورت نمی گیرد و قضیه کاملا منتفی می شو د آیا مهریه تعیین شده بر گردن پسر هست و باید پرداخت کند ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زنی قبل از عقد مهریّه خویش را چه در نکاح دائم یا موقّت ببخشد، آیا می توان صیغه عقد را بدون مهریّه خواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بین دختر و پسر به قصد ازدواج و با اطلاع خانواده صیغه محرمیت خوانده می شود به مدت 14 روز که پس از 14 روز عقد دائم انجام گیرد البته مهریه صیغه موقت را همان تعداد مهریه ای که برای عقد دائم تعیین کردند می گذارند1000 سکه اما بنا به دلایلی پس از 14 روز عقد دائم صورت نمی گیرد و قضیه کاملا منتفی می شو د آیا مهریه تعیین شده بر گردن پسر هست و باید پرداخت کند ؟
- [آیت الله بهجت] فردی قبل از ازدواج دایم، ازدواج موقّت کرده است و توافقی که روی مهریّه عقد دایم شده بود را سهوا مهریّه عقد موقّت قرار داده اند، تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] پس از تعیین مهریّه در عقد ازدواج و اجرای صیغه، آیا زوجه حقّ ازدیاد مهریّه را دارد؟
- [سایر] معنای مهریه در ازدواج دائم و موقت چیست؟
- [آیت الله بهجت] ازدواج موقت با زنان اهل کتاب که بدون مهریه، راضی به این ازدواج باشند صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] در صورتی که سند ازدواج راجع به موعد پرداخت مهریه چیزی قید نشده باشد آیا مهریه از ابتدای ازدواج به زوجه تعلق دارد و وی می تواند در هر زمانی آنرا طلب کند و شوهر هم موظف به پرداخت آن است یا آنکه فقط در موقع طلاق ؟
- [آیت الله مظاهری] اگر صیغه دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم با مهریه معیّن) پس از آن مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْویجَ). (یعنی قبول کردم این ازدواج را) عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مَوکِّلَتی مُوَکِّلَکَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی عَلَی الصَّداقِ). (یعنی قبول نمودم این ازدواج را برای وکیل خودم با مهریه معین) صحیح میباشد. دستور خواندن عقد غیر دائم:
- [آیت الله سبحانی] صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- [آیت الله سبحانی] صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج موقّت هر چند برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است، همسر موقّت را (متعه) یا (صیغه) نیز میگویند.
- [آیت الله مظاهری] در ازدواج موقّت باید وقت و مقدار آن تعیین شود و اگر وقت یا مقدار آن تعیین نشود عقد باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن و مرد تا اطمینان نکنند که وکیل آنها صیغه را خوانده است، یا به دلیل معتبری همچون گفتار دو شاهد عادل ثابت نشده باشد که صیغه خوانده شده، نمیتوانند به احکام زناشویی عمل کنند، مثلاً به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند و اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام، بنا بر احتیاط واجب تا از گفته وی به خواندن صیغه اطمینان حاصل نشود، گفته وکیل کفایت نمیکند و اگر اطمینان شخصی یا نوعی حاصل شود که وکیل عقد را خوانده و شک داشته باشیم که درست خوانده یا خیر، عقد خوانده شده شرعاً صحیح به شمار میآید.
- [آیت الله نوری همدانی] زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر در آید ، مرد مسلمان هم نمی تواند با زنهای کافره غیر اهل کتاب ازدواج نماید ، ولی متعه کردن زن اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد ، بلکه ازدواج آنها به طور دوام نیز بنابر اقوی جائز است ولی این احتیاط ترک نشود که در صورتی اقدام به ازدواج به طور دوام به آنها بکند که متمّکن از ازدواج با زن مسلمان نباشد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مرد مدت صیغه را ببخشد، چنانچه با او نزدیکی کرده، باید تمام مهریه ای را که قرار گذاشته به او بدهد و اگر نزدیکی نکرده باید نصف آن را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن و مرد تا یقین یا اطمینان پیدا نکنند که وکیل انها صیغه را خوانده است نمی توانند ترتیب اثار و احکام نکاح را بدهند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمی کند و اگر وکیل بگوید صیغه را خوانده در صورتی که ثقه باشد و ظن به خلاف گفته او نباشد یا از قول او اطمینان حاصل شود کافیست و در غیر دو صورت ذکر شده اکتفا به اخبار او محل اشکال است
- [آیت الله اردبیلی] در عقد موقّت اگر مهر معیّن نشود، عقد باطل است و اگر مدّت معیّن نشود، به عقد دائم تبدیل میشود.