شرط وضوی صحیح آن است که آب به اعضای وضو برسد. یکی از اعضای وضو سر انسان است که باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دست باقی مانده است مسح شود. اما همیشه "لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلًا شانه کند به صورتش میریزد ، یا به جاهای دیگر سر میرسد ، باید بیخ موها را مسح کند (یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید) و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است." [1] از سوی دیگر کسی که می خواهد وضو بگیرد باید هر چیزی را که مانع رسیدن آب به اعضای وضو است، برطرف کند. بنا براین کسانی که مسح بر روی موی سر برای وضویشان کفایت می کن د باید دقت کنند که مانعی در رسیدن آب به موی آنان نباشد و اگر ژلی که به سر یا موهای خود زده اند مانع رسیدن آب به موها باشد باید آنرا بر طرف کنند و یا پوست سر را مسح کنند. [1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص:157، مسأله 251.
آیا استفاده از ژل موی سر برای وضو اشکالی دارد؟ آیا فرقی می کند که به کف سر هم برسد یا نه ؟
شرط وضوی صحیح آن است که آب به اعضای وضو برسد. یکی از اعضای وضو سر انسان است که باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دست باقی مانده است مسح شود. اما همیشه "لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلًا شانه کند به صورتش میریزد ، یا به جاهای دیگر سر میرسد ، باید بیخ موها را مسح کند (یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید) و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است." [1] از سوی دیگر کسی که می خواهد وضو بگیرد باید هر چیزی را که مانع رسیدن آب به اعضای وضو است، برطرف کند. بنا براین کسانی که مسح بر روی موی سر برای وضویشان کفایت می کن د باید دقت کنند که مانعی در رسیدن آب به موی آنان نباشد و اگر ژلی که به سر یا موهای خود زده اند مانع رسیدن آب به موها باشد باید آنرا بر طرف کنند و یا پوست سر را مسح کنند.
[1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص:157، مسأله 251.
- [آیت الله بهجت] آیا موادی مانند ژل، کتیرا و روغن مو که برای موی سر استفاده می شود، مانع از وضو می شوند؟
- [آیت الله سیستانی] مالیدن ژل به موی سر چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله سبحانی] اگر به موی سر ژل بمالند، آیا مسح سر برای وضو صحیح است؟ حکم نمازی که به این نحو اقامه شده چیست؟
- [آیت الله بهجت] در هنگام وضو و غسل اگر موهای سر ژل زده شده باشند، وضو و غسل چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] کف دستمان با خودکار چیزی مینویسیم، آیا این نوشتن برای وضو اشکالی ندارد؟
- [آیت الله سیستانی] حکم ژل و روغن بادام به سر زدن چیست؟
- [آیت الله مظاهری] آیا در مسح سر کافی است که موی سر مرطوب گردد یا لازم است رطوبت با دست به پوست سر برسد؟ اگر شخصی از موی مصنوعی استفاده کند چگونه مسح کند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر موی سر خیس باشد و وقت تنگ باشد به صورتی که وقت نباشد موی سر را خشک کرد و با همان حالت مسح سر را بکشیم آیا وضو صحیح می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در وضو پس از شستن صورت و دستها، مقداری از آب صورت به کف دستها بریزد و یا مقداری آب از یک دست به کف دست دیگر ریخته شود، آیا مسح اشکالی پیدا میکند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در هنگام وضو گرفتن، ساعت را از دستمان خارج نکنیم ولی آن را چند بار بچرخانیم تا آب به سطح پوست برسد، برای وضو اشکالی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، احتیاط واجب آن است که سر را با همان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد ؛ و بنا بر احتیاط واجب باید اول از تری موی ریش و ابرو کمک بگیرد و اگر در آنها تری نبود از دست ها رطوبت بگیرد .
- [آیت الله مظاهری] در تیمّم چهار چیز واجب است: اوّل: نیّت. دوّم: زدن کف دو دست بر چیزی که تیمّم به آن صحیح است. سوّم: کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی از جایی که موی سر میروید تا ابروها. چهارم: کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
- [امام خمینی] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، می تواند سر را باهمان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد باید سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در تیمم بدل از وضو یا غسل چهار چیز واجب است: اول: نیت؛ دوم: زدن یا قرار دادن کف دو دست بر چیزی که تیمم به آن صحیح است؛ و احتیاط مستحب آن است که کف هر دو دست با هم به زمین زده شود. سوم: کشیدن کف هر دو دست به پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر میروید، تا ابروها و بالای بینی و احتیاطاً باید دستها روی ابروها هم کشیده شود. چهارم: کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
- [آیت الله وحید خراسانی] در تیمم بدل از وضو یا غسل چهار چیز واجب است اول نیت دوم زدن کف دو دست بر چیزی که تیمم بر ان صحیح است و بنابر احتیاط واجب کف دو دست را با هم بزند سوم کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی و دو طرف ان از جایی که موی سر می روید تا ابروها و بالای بینی و احتیاط واجب ان است که دست ها روی ابروها هم کشیده شود چهارم کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از ان کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن باید در موقع نماز تمام بدن حتی سر و موی خود را بپوشاند؛ و احتیاط مستحب آن است که کف پاها را هم بپوشاند؛ ولی پوشاندن صورت به مقداری که در وضو شسته میشود و دستها تا مچ و روی پاها تا مچ پا لازم نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] در تیمّم بدل از وضو چهار چیز واجب است: اوّل نیّت، دوم زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمّم به آن صحیح است، سوم کشیدن تمام کف هر دو دست به تمام پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر میروید تا ابروها وبالای بینی و بنابر احتیاط واجب باید دستها روی ابروها هم کشیده شود، چهارم کشیدن تمام کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن تمام کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در تیمم بدل از وضو چهار چیز واجب است: اول نیت. دوم زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمم به آن صحیح است. سوم کشیدن تمام کف هر دو دست به تمام پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر می روید، تا ابروها و بالای بینی و احتیاطاً باید دست ها روی ابروها هم، کشیده شود. چهارم کشیدن تمام کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن تمام کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
- [آیت الله خوئی] در تیمم بدل از وضو یا غسل چهار چیز واجب است: (اول) نیت (دوم) زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمم به آن صحیح است. (سوم) کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر میروید، تا ابروها و بالای بینی و احتیاطاً باید دستها روی ابروها هم کشیده شود. (چهارم) کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ.