برای پاسخ به سؤالات شرعی، دانستن مرجع محترم تقلید شما ضروری است، ولی از جایی که این مسأله تا حد زیادی اتفاقی است، نظر شما را به فتاوای مورد نظر جلب می کنیم: برای اقامه نماز هم باید محل و مکان نمازگزار آرام باشد[1] (مگر از روی اضطرار)، وهم خود نماز گزار باید بدنش،آرام و ساکن باشد[2]. برخی از حرکتهای جزئی سر و دست که عرفاً این آرامش را بر هم نمی زند، اشکالی ندارد. البته باید توجه داشت که اگرحرکت عمدی یا سهوی سر، موجب روی برگرداندن ( چرخش به سمت راست یا چپ) از سمت قبله شود نماز را باطل می کند[3]. با این مقدمه به فتاوای مراجع محترم تقلید توجه نمایید: مسأله 968: اگر موقع خواندن حمد و سوره، یا خواندن تسبیحات، بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن خارج شود، احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن، آن چه را در حال حرکت خوانده، دوباره بخواند.[4] مسأله 967: حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن حمد، اشکال ندارد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.[5] نمایه های مرتبط: چگونگی تکمیل صف در نماز جماعت و حرکت در نماز سؤال 673 (سایت: 720) . [1] امام خمینی، توضیح المسائل( المحشی)، ج1، ص490، مسأله 880. [2] همان، مسأله 965. [3] همان، ج1، ص 617، مسأله 1131. [4] همان، ج‏1، ص540. [5] همان، ج‏1، ص539.
آیا در مواقعی از نماز که آرام بودن لازم است (ایستاده یا غیر ایستاده)، حرکت سر یا دست ها هم نماز را باطل می کند؟
برای پاسخ به سؤالات شرعی، دانستن مرجع محترم تقلید شما ضروری است، ولی از جایی که این مسأله تا حد زیادی اتفاقی است، نظر شما را به فتاوای مورد نظر جلب می کنیم: برای اقامه نماز هم باید محل و مکان نمازگزار آرام باشد[1] (مگر از روی اضطرار)، وهم خود نماز گزار باید بدنش،آرام و ساکن باشد[2]. برخی از حرکتهای جزئی سر و دست که عرفاً این آرامش را بر هم نمی زند، اشکالی ندارد. البته باید توجه داشت که اگرحرکت عمدی یا سهوی سر، موجب روی برگرداندن ( چرخش به سمت راست یا چپ) از سمت قبله شود نماز را باطل می کند[3]. با این مقدمه به فتاوای مراجع محترم تقلید توجه نمایید: مسأله 968: اگر موقع خواندن حمد و سوره، یا خواندن تسبیحات، بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن خارج شود، احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن، آن چه را در حال حرکت خوانده، دوباره بخواند.[4] مسأله 967: حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن حمد، اشکال ندارد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.[5] نمایه های مرتبط: چگونگی تکمیل صف در نماز جماعت و حرکت در نماز سؤال 673 (سایت: 720) . [1] امام خمینی، توضیح المسائل( المحشی)، ج1، ص490، مسأله 880. [2] همان، مسأله 965. [3] همان، ج1، ص 617، مسأله 1131. [4] همان، ج1، ص540. [5] همان، ج1، ص539.
- [آیت الله بهجت] در رساله ها آمده است در موقع تکبیرة الاحرام، باید بدن آرام باشد، با توجّه به این که موقع گفتن تکبیرة الاحرام مستحب است دست ها را تا مقابل گوش ها بالا ببریم، آیا حرکت دست ها موجب به هم خوردن حالت آرام بودن بدن نمی شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا زیادی حرکت دادن انگشتان هنگام نماز، نماز را باطل می کند؟
- [سایر] آیا مسح سر لازم است با دست راست باشد؟
- [سایر] آیا مسح سر لازم است با دست راست باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا حرکت دادن سر یا دیگر اعضای بدن هنگام قرائت و سایر ذکرهای نماز اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا حرکت دادن سر در حال قرائت و سایر ذکرهای نماز اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا حرکت دادن سر در حال قرائت و سایر ذکرهای نماز اشکال دارد؟
- [آیت الله خوئی] حرکت دادن سر در حال قرائت نماز با استقرار بدن چه صورت دارد؟
- [سایر] در مواقعی دیده شده دست امام خمینی (ره) بوسیده شده و ایشان منع هم نکردند این چه معنایی دارد خصوصا وقتی دست شاه را هم می بوسیدند؟
- [آیت الله بهجت] با علم به این که ذکر "بحول اللّه " را باید در حال حرکت گفت، اگر عمدا در غیر حالت حرکت بگوید؛ آیا نماز او باطل است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر موقعی که ذکر واجب رکوع را میگوید، بیاختیار به قدری حرکت کند که سر یا بدن از حال آرام بودن خارج شود، بنا بر احتیاط واجب رجاءً ذکر را تمام کرده بعد از آرام گرفتن دوباره ذکر را بگوید، ولی اگر کمی حرکت کند که سر و بدن از حالت آرام بودن خارج نشود، یا دستها و انگشتان را حرکت دهد اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] موقع گفتن تکبیرة الاحرام باید سر و بدن آرام باشد و اگر با علم و عمد در حالی که سر یا بدنش حرکت دارد، تکبیرة الاحرام را بگوید نمازش باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] موقع گفتن تکبیرْ الاحرام باید بدن، آرام باشد و اگر عمداً در حالیکه بدنش حرکت دارد تکبیرْ الاحرام را بگوید، باطل است و اگر سهواً حرکت دهد احتیاط در اتمام نماز واعاده آن است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای مسح سر و روی پاها باید دست را روی آنها بکشد و اگر دست را ثابت نگه دارد و سر یا پا را زیر آن حرکت دهد وضو باطل است بنابر احتیاط واجب، اما اگر مختصری سر یا پا حرکت کند اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] در موقع خواندن چیزهای واجب نماز باید بدن بیحرکت باشد و مستحب است در موقع گفتن ذکرهای مستحب نماز نظیر (سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ). نیز بدن آرام باشد ولی حرکت دادن سر یا دست یا پا اشکال ندارد، امّا (بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ اَقُومُ وَ اَقْعُدُ). را باید در حال برخاستن بگوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد یا پیش از آن که بدن آرام بگیرد، عمداً ذکر سجده را بگوید، باید بعد از رسیدن پیشانی به زمین و آرام گرفتن بدن دوباره ذکر را بگوید، و بنابر احتیاط لازم نماز را پس از اتمام، اعاده نماید و اگر به همان ذکر اول اکتفا نماید نماز باطل است. و هم چنین اگر پیش از تمام شدن ذکر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] در مسح سر وروی پا باید دست را روی آنها بکشد و اگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است ولی اگر موقعیکه دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] در مسح سر و روی پا باید دست را روی آنها بکشند و اگر دست را نگه دارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است، ولی اگر موقعی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در مسح سر و روی پا باید دست را روی آنها بکشد و اگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است؛ ولی اگر موقعی که دست را می کشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد..
- [آیت الله سیستانی] در مسح سر و روی پا باید دست را روی آنها بکشد ، واگر دست را نگهدارد و سر یا پا را به آن بکشد باطل است ، ولی اگر موقعی که دست را میکشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد .