آیا خانمی که حائض است می تواند غسل های واجب مثل جنابت را در زمان حیض انجام دهد؟
این مسئله از مسایلی است که فقهاء در مورد آن اختلاف نظر دارند،برخی از ایشان مانند محقق حلی[1]، غسل های واجب یا مستحب را در زمان حیض جایز نمی دانند، و برخی دیگر مانند صاحب العروة الوثقی،می گوید:« اقوی؛جواز غسل جمعه برای شخص جنب و حائض است.»[2] در کتاب موسوعه آیت الله خویی چنین آمده است:« آیا جایز است که حائض برخی از غسل های مستحب یا واجب(غیر از غسل حیض) و وضوی مستحبی بگیرد یا نه؟ جواب: بله جایز است، زیرا اطلاق ادله ای که دلالت بر استحباب غسل های مستحب و وضوهای مستحبی و ادله ای که دلالت بر وجوب غسل های واجب دارد،شامل جواز غسل و وضوهای مستحبی و دیگر غسل های واجب در زمان حیض نیز می شود.»[3] تبصره: نظر کسانی که قائل به جواز وضو و غسل در زمان حیض هستند، باعث نمی شود تا با انجام این غسل ها،زن حائض از حیض پاک شود، بلکه تا زمانی که غسل حیض را انجام نداده است، اموری را که در زمان حیض نمی توانست انجام دهد،با انجام این غسل ها و تا زمانی که غسل حیض را انجام نداده است هم چنان  نمی تواند انجام دهد، یعنی مثلاً با انجام غسل جنابت، نمی تواند تا زمانی که در حیض است نماز بخواند. آیت الله خویی می گوید:« هیچ اشکالی در جواز انجام وضو و غسل های مستحبی و واجب برای زن حائض نیست، بله! الزام زن حائض به این غسل ها ثابت نیست، چرا که قبلاً بیان کردیم ؛ انجام یک غسل از انجام غسل های دیگر کفایت می کند(اگر چه شخصی که غسل می کند قصد تداخل بین غسل ها را نکرده باشد)،بنابراین مثلاً زن حائض می تواند تا زمانی که غسل حیض را انجام می دهد غسل مسّ میت را ترک کند که در این صورت؛ انجام غسل حیض (پس از پاک شدن از حیض) کفایت از انجام دیگر غسل ها می کند و با همان غسل، همه غسل هایی که بر عهده دارد مرتفع می شود.[4] در پایان نظر مراجع عظام تقلید را در این باره بیان می کنیم: سؤال:آیا می‏توان غسل جنابت را در حال حیض انجام داد؟ جواب: همه مراجع (به جز امام خمینی و آیت الله خامنه‏ای): آری، غسل جنابت در حال حیض، صحیح است و از جنابت پاک می‏شود.[5] امام خمینی و آیت الله خامنه‏ای: بنابر احتیاط واجب غسل جنابت در حال حیض صحیح نیست.[6]     [1] نک:« خویی، سید ابوالقاسم،موسوعة السید الخوئی، ج‏7، ص 478، مؤسسه إحیاء آثار آیت الله خویی، قم، 1418ق، به نقل از: المعتبر،ج1، ص221، أحکام الحائض؛ و از کتاب الشرائع، ج 1،ص 36، أحکام الحائض‏. [2] یزدی، سید محمدکاظم،العروة الوثقی (المحشی)، ج‏1، ص 525، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1419؛ خویی،سید ابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج‏1، ص 93، نشر مدینه العلم، قم،1410ق. [3] موسوعة آیت الله خوئی، ج‏7،ص 476. [4] همان. [5] آیت الله مکارم، استفتاءات، ج 1، س 87، آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 163 و آیت الله تبریزی، منهاج الصالحین، ج 1، م 233، احکام الحائض، به نقل از پرسمان. [6] آیت الله خامنه‏ای، اجوبة، س 175 وامام خمینی، تعلیقات علی العروة، ج 1، م 43، احکام الحائض، به نقل از پرسمان.  
عنوان سوال:

آیا خانمی که حائض است می تواند غسل های واجب مثل جنابت را در زمان حیض انجام دهد؟


پاسخ:

این مسئله از مسایلی است که فقهاء در مورد آن اختلاف نظر دارند،برخی از ایشان مانند محقق حلی[1]، غسل های واجب یا مستحب را در زمان حیض جایز نمی دانند، و برخی دیگر مانند صاحب العروة الوثقی،می گوید:« اقوی؛جواز غسل جمعه برای شخص جنب و حائض است.»[2]


در کتاب موسوعه آیت الله خویی چنین آمده است:« آیا جایز است که حائض برخی از غسل های مستحب یا واجب(غیر از غسل حیض) و وضوی مستحبی بگیرد یا نه؟


جواب: بله جایز است، زیرا اطلاق ادله ای که دلالت بر استحباب غسل های مستحب و وضوهای مستحبی و ادله ای که دلالت بر وجوب غسل های واجب دارد،شامل جواز غسل و وضوهای مستحبی و دیگر غسل های واجب در زمان حیض نیز می شود.»[3]


تبصره: نظر کسانی که قائل به جواز وضو و غسل در زمان حیض هستند، باعث نمی شود تا با انجام این غسل ها،زن حائض از حیض پاک شود، بلکه تا زمانی که غسل حیض را انجام نداده است، اموری را که در زمان حیض نمی توانست انجام دهد،با انجام این غسل ها و تا زمانی که غسل حیض را انجام نداده است هم چنان  نمی تواند انجام دهد، یعنی مثلاً با انجام غسل جنابت، نمی تواند تا زمانی که در حیض است نماز بخواند.


آیت الله خویی می گوید:« هیچ اشکالی در جواز انجام وضو و غسل های مستحبی و واجب برای زن حائض نیست، بله! الزام زن حائض به این غسل ها ثابت نیست، چرا که قبلاً بیان کردیم ؛ انجام یک غسل از انجام غسل های دیگر کفایت می کند(اگر چه شخصی که غسل می کند قصد تداخل بین غسل ها را نکرده باشد)،بنابراین مثلاً زن حائض می تواند تا زمانی که غسل حیض را انجام می دهد غسل مسّ میت را ترک کند که در این صورت؛ انجام غسل حیض (پس از پاک شدن از حیض) کفایت از انجام دیگر غسل ها می کند و با همان غسل، همه غسل هایی که بر عهده دارد مرتفع می شود.[4]


در پایان نظر مراجع عظام تقلید را در این باره بیان می کنیم:


سؤال:آیا می‏توان غسل جنابت را در حال حیض انجام داد؟


جواب: همه مراجع (به جز امام خمینی و آیت الله خامنه‏ای): آری، غسل جنابت در حال حیض، صحیح است و از جنابت پاک می‏شود.[5]


امام خمینی و آیت الله خامنه‏ای: بنابر احتیاط واجب غسل جنابت در حال حیض صحیح نیست.[6]

    [1] نک:« خویی، سید ابوالقاسم،موسوعة السید الخوئی، ج‏7، ص 478، مؤسسه إحیاء آثار آیت الله خویی، قم، 1418ق، به نقل از: المعتبر،ج1، ص221، أحکام الحائض؛ و از کتاب الشرائع، ج 1،ص 36، أحکام الحائض‏.
[2] یزدی، سید محمدکاظم،العروة الوثقی (المحشی)، ج‏1، ص 525، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1419؛ خویی،سید ابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج‏1، ص 93، نشر مدینه العلم، قم،1410ق.
[3] موسوعة آیت الله خوئی، ج‏7،ص 476.
[4] همان.
[5] آیت الله مکارم، استفتاءات، ج 1، س 87، آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 163 و آیت الله تبریزی، منهاج الصالحین، ج 1، م 233، احکام الحائض، به نقل از پرسمان.
[6] آیت الله خامنه‏ای، اجوبة، س 175 وامام خمینی، تعلیقات علی العروة، ج 1، م 43، احکام الحائض، به نقل از پرسمان.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین