اگر در بین وضو شک شود که عضوی از اعضای از وضو شسته یا مسح شده است؟ باید برگشته و جزء مشکوک را انجام دهد، سپس به ترتیب وضو تمام گردد. ولی اگر بعد از پایان وضو، شک شود که عضوی از اعضای وضو را شسته یا مسح کرده، به شک اعتنا نمی کند. در زیر فتوای برخی از فقها بیان می شود: حضرت امام خمینی (ره):( اگر شک بعد از فراغ(اتمام) وضوء است اعتنا نکند و چنان چه در اثناء وضوء شک کند، اعتنا کند مگر این که کثیر الشک باشد).[1] حضرت آیة الله مکارم شیرازی:(اگر بعد از فراغت وضو شکّ کند همه کارهای وضو را انجام داده یا نه، یا شرایط در آن جمع بوده یا نه، اعتنا نکند، امّا اگر در حال وضو شکّ کند باید به جا آورد). [2] حضرات آیات گلپایگانی، صافی، بهجت:(اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده باشد باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده باید جایی را که فراموش کرده و آن چه بعد از آن است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شکّ کند باید به همین دستور عمل کند).[3] حضرت آیة الله فاضل لنکرانی:(اگر بعد از آنکه از وضو فارغ شده شک کرده اعتنا نکند و وضویش صحیح است؛ ولی اگر در اثنا شک کرده باید برگردد و مشکوک را بیاورد، پس از آن به ترتیب وضو را تمام کند).[4] [1] . خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 43، دفتر انتشارات اسلامی ، چاپ پنجم، قم، 1422 ق. [2] . خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل،محقق/ مصحح: بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسین، ج 1، ص 178، دفتر انتشارات اسلامی،، چاپ هشتم، قم، 1424 ق. [3] . همان، ص 180. [4] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ص 56، س 151، چاپ مهر، چاپ دوم، قم، 1375ش.
اگر در هنگام وضو شک کنیم که جزئی از وضو را شسته یا مسح کشیدیم، چه باید کرد؟ حکم آن بعد از وضو چیست؟
اگر در بین وضو شک شود که عضوی از اعضای از وضو شسته یا مسح شده است؟ باید برگشته و جزء مشکوک را انجام دهد، سپس به ترتیب وضو تمام گردد. ولی اگر بعد از پایان وضو، شک شود که عضوی از اعضای وضو را شسته یا مسح کرده، به شک اعتنا نمی کند. در زیر فتوای برخی از فقها بیان می شود: حضرت امام خمینی (ره):( اگر شک بعد از فراغ(اتمام) وضوء است اعتنا نکند و چنان چه در اثناء وضوء شک کند، اعتنا کند مگر این که کثیر الشک باشد).[1] حضرت آیة الله مکارم شیرازی:(اگر بعد از فراغت وضو شکّ کند همه کارهای وضو را انجام داده یا نه، یا شرایط در آن جمع بوده یا نه، اعتنا نکند، امّا اگر در حال وضو شکّ کند باید به جا آورد). [2] حضرات آیات گلپایگانی، صافی، بهجت:(اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده باشد باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده باید جایی را که فراموش کرده و آن چه بعد از آن است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شکّ کند باید به همین دستور عمل کند).[3] حضرت آیة الله فاضل لنکرانی:(اگر بعد از آنکه از وضو فارغ شده شک کرده اعتنا نکند و وضویش صحیح است؛ ولی اگر در اثنا شک کرده باید برگردد و مشکوک را بیاورد، پس از آن به ترتیب وضو را تمام کند).[4]
[1] . خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 43، دفتر انتشارات اسلامی ، چاپ پنجم، قم، 1422 ق. [2] . خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل،محقق/ مصحح: بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسین، ج 1، ص 178، دفتر انتشارات اسلامی،، چاپ هشتم، قم، 1424 ق. [3] . همان، ص 180. [4] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ص 56، س 151، چاپ مهر، چاپ دوم، قم، 1375ش.
- [آیت الله اردبیلی] اگر هنگام مسح پا شک کنیم که یکی از اعضای وضو را شسته یا مسح سر را انجام دادهایم یا خیر، چه باید بکنیم؟
- [آیت الله بهجت] اگر محلّ مسح را، مسح کشیدیم ولی تری دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا نگرفت، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] شک در این که آیا عضوی از وضو را شسته یا نه، و یا صحیح شسته یا نه، چه حکمی دارد و اگر زیاد شک کند تکلیفش چیست؟
- [سایر] اگر بعد از وضو شک کند که پاها را مسح کرده یا نه، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از وضو شک کنیم که مسح را انجام داده ایم یا نه، چه کنیم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی بعد از گرفتن وضو شکّ میکند که مسح پا کرده است یا خیر تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر جزئی از ظرف آب وضو غصبی باشد آیا تأثیری در صحت وضو دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی مدتها صورت و دو دست را در وضو سه مرتبه می شسته و نمی دانسته که مسح او اشکال پیدا می کند; آیا در این صورت نمازهایی را که خوانده باطل است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی در وضوء برای طواف پیش از مسح پا شک در مسح سر نمود و مظنّه پیدا کرد که سر را مسح نموده و وضو را تمام کرد و طواف نمود، بعد درمحل خود که آمد در صحّت طواف خود شک دارد.
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از نماز شک کنیم، آیا در وضو مسح پا یا سر را کشیده ایم یا نه، نماز چه حکمی خواهد داشت؟
- [آیت الله مظاهری] اگر پیش از تمام شدن وضو جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود وضو صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از تمام شدن وضو، جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پیش از تمام شدن وضو؛ جائی را که شسته یا مسح کرده نجس شود؛ وضو صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از تمام شدن وضو جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر پیش از تمام شدن وضو، جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر پیش از تمام شدن وضو جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از تمام شدن وضو، جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پیش از تمام شدن وضو ، جائی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است .
- [آیت الله سبحانی] اگر پیش از تمام شدن وضو جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از تمام شدن وضو جایی را که شسته و مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.