تقیه مداراتی
تقيه به منظور حفظ وحدت مسلمين
1. تقیه مداراتی چیست و شرایط انجام آن چگونه است؟ 2. کسی که وظیفه او تقیه است و از این جهت برخی از واجبات، مثل روزه از او فوت شده، آیا باید قضای آن را انجام دهد؟
"مداراة" از ریشه "دری" به معنای مهربان بودن، و رضایت کسی را جلب کردن و خواسته‌اش را بر آورده نمودن است. [1] از همین معنا است روایتی که از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است: ریشه خرد پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است بدون پایمال کردن حق. [2] بنابر این تقیه مداراتی عبارت است از: اظهار محبت و دوستی نمودن با دیگران و در عمل نیز هماهنگ نمودن کارها با عمل آنان. [3] این نوع تقیه تا زمانی جایز است که موجب ضرر دیگران و یا مخالف اصول دین نباشد؛ بنابر این اگر موجب قتل، دزدی، یا شهادت به دروغ شود، جایز نیست. [4] همچنین اگر تقیه موجب شد عبادتی از کسی ترک شود، گرچه آن شخص گناه نکرده، اما قضای آن بر او واجب است؛ از همین رو فقها گفتند: کسی که از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیه افطار کند، لازم است قضا نماید و کفاره واجب نیست. [5] برای آگاهی بیشتر به نمایه های ذیل که در همین سایت موجود است، مراجعه کنید. تقیه کردن امام معصوم 3022 (سایت: 4099) . حدود تقیه 12377 (سایت: 12072) . دلایل تقیه کردن ائمه 1779 (سایت: 2132) . این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد. [1] . مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی - فارسی، ص 34، انتشارات اسلامی، چاپ اول، تهران، 1410 ه ق. [2] . علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج 74، ص 147، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، 1404 ه ق. [3] . زحیلی، وهبة بن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، ج 3، ص 205، دار الفکر المعاصر، چاپ دوم، بیروت دمشق، 1418 ق. [4] . همان. [5] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص 979 و ج1، ص 941.
"مداراة" از ریشه "دری" به معنای مهربان بودن، و رضایت کسی را جلب کردن و خواسته‌اش را بر آورده نمودن است. [1] از همین معنا است روایتی که از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است: ریشه خرد پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است بدون پایمال کردن حق. [2] بنابر این تقیه مداراتی عبارت است از: اظهار محبت و دوستی نمودن با دیگران و در عمل نیز هماهنگ نمودن کارها با عمل آنان. [3] این نوع تقیه تا زمانی جایز است که موجب ضرر دیگران و یا مخالف اصول دین نباشد؛ بنابر این اگر موجب قتل، دزدی، یا شهادت به دروغ شود، جایز نیست. [4] همچنین اگر تقیه موجب شد عبادتی از کسی ترک شود، گرچه آن شخص گناه نکرده، اما قضای آن بر او واجب است؛ از همین رو فقها گفتند: کسی که از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیه افطار کند، لازم است قضا نماید و کفاره واجب نیست. [5] برای آگاهی بیشتر به نمایه های ذیل که در همین سایت موجود است، مراجعه کنید. تقیه کردن امام معصوم 3022 (سایت: 4099) . حدود تقیه 12377 (سایت: 12072) . دلایل تقیه کردن ائمه 1779 (سایت: 2132) . این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد. [1] . مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی - فارسی، ص 34، انتشارات اسلامی، چاپ اول، تهران، 1410 ه ق. [2] . علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج 74، ص 147، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، 1404 ه ق. [3] . زحیلی، وهبة بن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، ج 3، ص 205، دار الفکر المعاصر، چاپ دوم، بیروت دمشق، 1418 ق. [4] . همان. [5] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص 979 و ج1، ص 941.
عنوان سوال:
1. تقیه مداراتی چیست و شرایط انجام آن چگونه است؟ 2. کسی که وظیفه او تقیه است و از این جهت برخی از واجبات، مثل روزه از او فوت شده، آیا باید قضای آن را انجام دهد؟
پاسخ:
"مداراة" از ریشه "دری" به معنای مهربان بودن، و رضایت کسی را جلب کردن و خواسته‌اش را بر آورده نمودن است. [1] از همین معنا است روایتی که از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است: ریشه خرد پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است بدون پایمال کردن حق. [2] بنابر این تقیه مداراتی عبارت است از: اظهار محبت و دوستی نمودن با دیگران و در عمل نیز هماهنگ نمودن کارها با عمل آنان. [3] این نوع تقیه تا زمانی جایز است که موجب ضرر دیگران و یا مخالف اصول دین نباشد؛ بنابر این اگر موجب قتل، دزدی، یا شهادت به دروغ شود، جایز نیست. [4] همچنین اگر تقیه موجب شد عبادتی از کسی ترک شود، گرچه آن شخص گناه نکرده، اما قضای آن بر او واجب است؛ از همین رو فقها گفتند: کسی که از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیه افطار کند، لازم است قضا نماید و کفاره واجب نیست. [5] برای آگاهی بیشتر به نمایه های ذیل که در همین سایت موجود است، مراجعه کنید. تقیه کردن امام معصوم 3022 (سایت: 4099) . حدود تقیه 12377 (سایت: 12072) . دلایل تقیه کردن ائمه 1779 (سایت: 2132) . این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] . مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی - فارسی، ص 34، انتشارات اسلامی، چاپ اول، تهران، 1410 ه ق. [2] . علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج 74، ص 147، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، 1404 ه ق. [3] . زحیلی، وهبة بن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، ج 3، ص 205، دار الفکر المعاصر، چاپ دوم، بیروت دمشق، 1418 ق. [4] . همان. [5] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص 979 و ج1، ص 941.
- [آیت الله علوی گرگانی] وظیفه شوهری که همسرش واجبات دینی را بجا نمیآورد چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی وصیّت کرد از ثلث مالش برای او نماز و روزه و دیگر واجبات را استیجار کنند و ثلث کفایت نکند، وظیفه چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا قضای روزه بر کسی که از روی تقیّه روزهاش را افطار کرده، لازم است یا خیر؟
- [سایر] چند آیه که به طور صریح دربارة: 1. تامین امنیت عمومی 2. و عمل به واجبات الهی و احیاء تعالیم الهی 3. و اصلاحات در جامعه می باشد بیان نماییید؟
- [سایر] ولایت فقیه نه از اصول دین است و نه از فروع دین[1]، چرا این قدر روی آن پافشاری می شود؟
- [آیت الله سیستانی] 1- قضای چند ماه رمضان را قبل از ماه رمضان می گرفته آیا قضای ماه رمضان اخیر کفایت می کند ؟ 2- شخصی ماه رمضان را به نیت برادرش روزه گرفته است ، آیا راهی برای تصحیح آن است ؟
- [سایر] سلام- طاعات قبول- دختری هستم 28 ساله- قبلن گاه گداری نماز میخواندم- در گرفتن روزه هم مصر به انجام واجبات نبودم ولی الان میخواهم جبران کنم لطفا مرا راهنمایی کنید وبه سوالاتم جواب دهید.1- مرجع تقلیدم از همان آغاز سن تکلیف امام خمینی بود. حالا باید چکار کنم آیا باید مرجع جدید انتخاب کنم؟ 2- تعداد نمازهای قضا و روزه های قضا را نمیدانم در مورد هرکدام باید چه کنم؟ (بخصوص روزه های قضا) ممنون خداحافظ
- [آیت الله بهجت] فردی به علت ندانستن مسأله، بعضی از واجبات حنوط را انجام نداده و دست های میّت را حنوط نکرده است، وظیفه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت کرده و مقداری دین و خمس بدهکار است و ترکه او برای ادای هردو کافی نیست، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که انسان، مقلّد مجتهدی باشد که قضای نمازهای فوت شده ی مادر را واجب می داند و در زمان تقلید از آن مجتهد، مادر از دنیا برود و قضای نماز و روزه ی او را پسر انجام ندهد و بعدا به علّت فوت آن مجتهد، رجوع به مجتهد حیّ کند و آن مجتهد زنده قضای نماز مادر را واجب نداند، وظیفه ی فرد مکلّف چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جلوگیری از منکرات و اقامه واجبات موقوف باشد بر جرح و قتل، جائز نیست مگر به اذن مجتهد جامع الشرائط با حصول شرائط آن.
- [امام خمینی] اگر جلوگیری از منکرات و اقامه واجبات موقوف باشد بر جرح و قتل، جایز نیست مگر به اذن مجتهد جامع الشرایط با حصول شرایط آن.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه کسی وصیّتهای متعدد برای کارهای مختلف بنماید و نگفته باشد از ثلث بردارند باید واجبات مالی او را نظیر بدهی از اصل مال بردارند و واجبات بدنی او را نظیر نماز و روزه از ثلث مال بردارند و اگر ثلث زیاد آمد به بقیه وصیّت عمل نمایند ولی اگر وصیّت کرده باشد که از ثلث بردارند باید اوّل واجبات مالی او را از ثلث بدهند و اگر زیاد آمد واجبات بدنی او را بدهند و اگر زیاد آمد به بقیه وصیّت عمل نمایند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] واجبات نماز یازده چیز است: 1 نیت، 2 تکبیرة الاحرام، یعنی (الله اکبر) در اول نماز، 3 قیام، 4 قرائت، 5 رکوع، 6 سجود، 7 ذکر رکوع و سجود، 8 تشهد، 9 سلام، 10 ترتیب، 11 موالات (پی در پی به جا آوردن اجزاء نماز).
- [آیت الله مکارم شیرازی] مکان نمازگزار باید دارای شرایط زیر باشد: 1_مباح بودن. 2_ استقرار. 3_ توانایی انجام واجبات در آن محل. 4_ تقدم مرد بر زن. 5_ بلندتر نبودن محل پیشانی از جای سجده
- [آیت الله مظاهری] واجبات مالی نظیر بدهکاری و خمس و زکات و حجّ از اصل مال برداشته می‌شود گرچه میّت برای آنها وصیّت نکرده باشد امّا واجبات بدنی نظیر نماز و روزه از اصل مال برداشته نمی‌‌شود و سزاوار است که ورثه میّت را بری الذمّه نمایند گرچه مال هم نداشته باشد.
- [آیت الله سبحانی] شرایط صحت اعتکاف عبارتند از امور زیر: 1. اسلام 2. عقل 3. قصد قربت 4. روزه. بنابراین فرد مسافر نمی تواند اعتکاف به جا بیاورد، (مگر در مواردی که روزه برای او جایز باشد) و همچنین زن حائض، و نفساء(تازه زا) و نیز اعتکاف در عید فطر و قربان که روزه در آنها حرام است صحیح نمی باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از فوت پدر و هم چنین بنابر احتیاط واجب مادر، پسر بزرگ تر باید قضای نماز و روزه آنان را به تفصیلی که در
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی وصیّت کند از یک سوم دارایی او خمس، زکات یا بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و نیز کارهای مستحبّی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اوّل به واجبات خواه مالی باشد یا بدنی عمل نمایند و در بین واجبات هم ترتیب معتبر نیست و اگر وصیّت او به ترتیب باشد، باید در واجبات به همان ترتیب عمل کنند و آنچه را مقدّم است اگرچه واجب بدنی باشد اوّل انجام دهند، پس اگر یک سوم دارایی او برای تمام آن کافی باشد، باید به تمام آن عمل شود و چنانچه کافی نباشد، اگر باقیمانده تماما یا قسمتی واجب مالی باشد، باید از اصل مال بدهند و اگر باقیمانده تماما یا قسمتی واجب بدنی باشد، لازم نیست به آن عمل کنند و در صورتی که وصیّت او به ترتیب نباشد، باز باید نخست واجبات مالی و بدنی را انجام دهند و بین واجبات هم ترتیب نیست و اگر ثلث مال از مقدار مورد نیاز واجبات مالی و بدنی کمتر باشد، ثلث را بین واجب مالی و بدنی به نسبت تقسیم کنند و باقیمانده واجب مالی را از اصل مال بدهند و باقیمانده واجب بدنی را لازم نیست عمل نمایند و در هر صورت عمل به مستحبّات هنگامی واجب است که ثلث، علاوه بر واجبات، برای آن هم وافی باشد.
- [امام خمینی] اگر وصیت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند باید اول به واجبات، خواه مالی باشد یا بدنی عمل نمایند و در بین واجبات ترتیب معتبر نیست، بلکه اگر وصیت او به ترتیب بوده باید اول آن واجبی را که مقدم داشته عمل نمایند اگر چه بدنی باشد، و همچنین به ترتیب وصیت تا آخر واجبات پس اگر ثلث وافی به تمام آن باشد به تمام آن باید عمل شود و چنانچه ثلث وافی نباشد، باقیمانده اگر تماماً یا قسمتی واجب مالی باشد باید از اصل ترکه برای آن بردارند عمل نمایند و اگر باقیمانده تماماً یا قسمتی واجب بدنی باشد ملغی میگردد، و چنانچه وصیت میت به ترتیب نباشد باز واجبات مقدم بر مستحبات است ولی در این صورت بین واجبات هیچگونه ترتیب نیست بلکه ثلث بر تمام واجبات اعم از مالی و بدنی توزیع می‌شود و چنانچه وافی به تمام آن نباشد در باقیمانده واجب مالی از اصل ترکه برداشته می‌شود و باقیمانده واجب بدنی ملغی میگردد و در هر صورت عمل به مستحبات موقعی واجب است که از ثلث علاوه بر واجبات، برای آن هم وافی باشد.