وقت نماز
هر یک از نمازهای واجب باید در وقت مخصوصی اقامه گردد، که به آن اوقات نمازهای یومیه می گویند.
آیا در مسجد اجرای برنامه ورزشی ازقبیل باستانی، کشتی، پینک پنگ جایز است؟ البته با لحاظ نمودن حرمت و رعایت وقت نماز.
انجام این گونه امور در شأن مسجد نیست. بله گاهی مسجد دارای سالن یا زیر زمینی است که حکم مسجد را ندارد و واقف هم شرط خاصی در استفاده از آن نکرده است، که در این صورت مانعی در اجرای برنامه های فرهنگی، ورزشی (با حفظ حرمت مسجد) در آن نمی باشد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): مسجد جای ورزش و تمرین ورزشی نیست و از کارهایی که با شأن و منزلت مسجد منافات داشته و با جهت وقف مخالفت دارد، باید پرهیز شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): مناسب مسجد نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): ورزش برای همگان، مخصوصاً برای جوانان و نوجوانان امر لازمی است؛ ولی مناسب مساجد و حسینیّه ها نیست. لازم است مکان مناسب دیگری برای آن در نظر گرفته شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): انجام این امور در مسجد جایز نیست. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
انجام این گونه امور در شأن مسجد نیست. بله گاهی مسجد دارای سالن یا زیر زمینی است که حکم مسجد را ندارد و واقف هم شرط خاصی در استفاده از آن نکرده است، که در این صورت مانعی در اجرای برنامه های فرهنگی، ورزشی (با حفظ حرمت مسجد) در آن نمی باشد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): مسجد جای ورزش و تمرین ورزشی نیست و از کارهایی که با شأن و منزلت مسجد منافات داشته و با جهت وقف مخالفت دارد، باید پرهیز شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): مناسب مسجد نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): ورزش برای همگان، مخصوصاً برای جوانان و نوجوانان امر لازمی است؛ ولی مناسب مساجد و حسینیّه ها نیست. لازم است مکان مناسب دیگری برای آن در نظر گرفته شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): انجام این امور در مسجد جایز نیست. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
عنوان سوال:
آیا در مسجد اجرای برنامه ورزشی ازقبیل باستانی، کشتی، پینک پنگ جایز است؟ البته با لحاظ نمودن حرمت و رعایت وقت نماز.
پاسخ:
انجام این گونه امور در شأن مسجد نیست. بله گاهی مسجد دارای سالن یا زیر زمینی است که حکم مسجد را ندارد و واقف هم شرط خاصی در استفاده از آن نکرده است، که در این صورت مانعی در اجرای برنامه های فرهنگی، ورزشی (با حفظ حرمت مسجد) در آن نمی باشد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): مسجد جای ورزش و تمرین ورزشی نیست و از کارهایی که با شأن و منزلت مسجد منافات داشته و با جهت وقف مخالفت دارد، باید پرهیز شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): مناسب مسجد نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): ورزش برای همگان، مخصوصاً برای جوانان و نوجوانان امر لازمی است؛ ولی مناسب مساجد و حسینیّه ها نیست. لازم است مکان مناسب دیگری برای آن در نظر گرفته شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): انجام این امور در مسجد جایز نیست. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله بهجت] بسیاری از امور راجح فرهنگی و آموزشی از قبیل تشکیل کلاس های آموزشی، هنری و تفریحی تابستانی جهت جوانان و نوجوانان، نمایش فیلم، اجرای مسابقه، تئاتر و... در گذشته رایج نبوده و لذا قطعا در وقف نامه ها لحاظ نگردیده است، حال با توجّه به ضرورت اجرای چنین برنامه های فرهنگی و عدم امکان اجرای آن در مکانی غیر از مسجد، آیا حضرتعالی انجام چنین فعالیت ها و برنامه هایی را در مساجد جایز می دانید؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به اینکه در بنیاد مساجد آنچه اصل است نماز و اقامه جمعه و جماعت است در صورتی که جمع آوری فرشهای شبستان مسجد و اجرای برنامه شبیه خوانی و عزاداری سالار شهیدان حضرت حسین بن علی علیهالسلام مانع برگزاری نماز جماعت و یا نماز فرادی اصناف و کسبه اطراف مسجد و یا رهگذران در شبستان مسجد باشد آیا این امر جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] بر فرض که جمع آوری فرشهای شبستان مسجد و ورود عزداران با کفش به داخل مسجد جایز باشد، لطفاً بفرمایید آیا جایز است همزمان با وقت برگزاری نماز جماعت در ایوان مسجد که حکم مسجد را ندارد، در شبستان مسجد نیز برنامه شبیه خوانی و عزاداری برگزار شود یا اینکه این امر نوعی بی توجهی به جماعت و نماز جماعت می‌باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا تقدّم زن بر مرد، در حال نماز جایز است؟ اگر جایز نیست، در مسجد الحرام که رعایت این امر، قریب به محال است، تکلیف چیست؟
- [آیت الله مظاهری] در چه صورت خواندن نماز فرادا هنگام برپایی نماز جماعت در مسجد جایز است؟ اگر موحب هتک حرمت امام جماعت یا بی احترامی به نماز جماعت شود نماز خوانده شده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا اقتدا کردن به اهل تسنّن به ویژه در ایام حج که نماز مغرب را پیش از وقت می خوانند یا این که مهر نمی گذارند و فاصله را رعایت نمی کنند، جایز است؟
- [سایر] سلام حاج آقا آنقدر گفتید کوتاه بنویسید که مجبورم همه اش را فاکتور بگیرم ولی 1- حتما لطف خاص خدا همراهتان است که افرادی که همواره از روحانیت فراری بوده اند و آنها را قبول نداشته اند(از اقوام نزدیک) حالا شما را آقا شهاب گل می خوانند و مشتاقانه برنامه هایتان را می بینند، پس لطفا مهمات امور دین را هم تذکر دهید نماز خواندن و دروغ نگفت و... 2- در مورد مسجد: من از بچگی به خاطر اهمیتی که پدرم به مسجد می داد خیلی به مسجد علاقه مند بوده ام و خواندن نماز فرادی برایم کاری سخت بود، اما پس از ازدواج همسرم که به نماز اول وقت خیلی اهمیت می دهد، از مسجد گریزان است و با اکراه و با درخواست دخترم به مسجد می آید. او می گوید مسجد برای بیکارها خوب است نه من و تو که دانشجوی دکتری هستیم، وسط نماز بسیار طول می کشد، ... خلاصه .. 3- سمت راست امام جماعت بیشترین ثواب را دارد ولی قسمت نماز خواهران اغلب سمت چپ محل امام جماعت است. فرشهای قسمت بانوان تفاوت زیادی با قسمت آقایان دارد. خانمها اکثرا پادرد دارند ولی محل نماز بانوان در طبقات دوم با پله های با طول و عرض کم است و در برخی مساجد برای خانمهایی که پادرد دارند در طبقه دوم میز و صندلی گذاشته اند. اکثر طبقات مساجد، حسینیه است و لذا ثواب مسجد را ندارد. دربهای مساجد بسیار کوچک است و به سختی دو نفر باهم می توانند باهم وارد شوند خلاصه اینها را هم من گفتم تا اگر خواستید در برنامه مردم ایران سلام مطرح کنید. در پایان حاج آقا خیلی برای همه دعا کنید برای من هم دعا کنید که بتوانم در انجام پروژه دکترایم موفق باشم. راستی به طور مخصوص این را بگویم که اگر توانستید جایی مطرح کنید. متاسفانه تعداد دختران مجرد دانشجوی دکترا در دانشکده های فنی _مهندسی (مثالهایش دوستانم در دانشگاه امیرکبیر) رو به ازدیاد است و با توجه به پر مشقت بودن این دوره اگر کسی قبل از دوره ازدواج نکرده باشد، باید حداقل تا حدود 30 سالگی صبر کند. (4 سال کارشناسی + 2 سال ارشد + حداقل 4 تا 6 سال برای دکترا ) و نتیجه اینکه قشر تحصیل کرده زندگی بهم ریخته خانوادگی خواهند داشت. ببخشید طولانی شد بسیار بسیار التماس دعا. امیدوارم این برنامه تان مثل برنامه تانیایش که در اوجش تمام شد نباشد و همیشه ما مذکِری (تذکر دهنده ای) مثل شما را داشته باشیم.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی محل اقامتش قم باشد و هر هفته در ظرف دو سال به مسجد جمکران میرود، تکلیفش نسبت به نماز و روزه چیست، آیا باید در این مدّتِ دوسال نمازش را قصراً بخواند و روزه بگیرد به طوری که از حاشیه (عروه) استفاده می‌شود، آیا چنین عملی جایز است یا خیر؟ و آیا فرقی ما بین مدّت توقّف در مسجد جمکران از حیث طول مدّت هست یا خیر؟ و آیا در شب و روز بودن وقت توقّف در مسجد مزبور فرقی هست یا خیر؟ و اگر قبل از آن که بنای رفتن جمکران را بگذارد، ده روز در قم ساکن بوده و بعداً این قصد را نمود، آیا فرقی این صورت با سایر صور دارد یا خیر؟
- [سایر] زمان حضرت رسول اکرم(ص) لباس ایشان لباس عامه مردم بود، بهطوری که اگر کسی وارد مسجد می‌شد و ایشان را نمیشناخت از لباس نمیتوانست ایشان را بشناسد؛ در حال حاضر هم اگر کسی بخواهد لباس رسول الله(ص) را به تن کند، باید لباس عامه مردم را بپوشد. در حالیکه لباس روحانیت به نوعی تمایز گذاشتن بین روحانی و غیر روحانی است، و همین مسئله باعث می‌شود بسیاری از شئون روحانیت (به عنوان جانشین رسول الله) بر زمین بماند. به علاوه؛ پوشیدن لباس شهرت هنگام نماز حرام است و در حال حاضر لباس روحانیت شهرت است و نماز خواندن با لباس روحانیت اشکال دارد؛ به همین دلیل هم نماز خواندن پشت سر روحانی ملبس جایز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ما جماعت خوجه شیعه اثنی عشری یکی از شهرهای کانادا در حال حاضر حدود هشت قبر خالی در قبرستان داریم. در این قبرستان مسیحی، یهودی و سایر کفّار به صورت مخلوط دفن شده اند. لطفاً به سؤالات زیر پاسخ دهید: الف) همان طور که گفته شد. دفن بعضی از مسلمانان با کفّار مخلوط شده است. لذا با توجّه به مسأله 581 رساله توضیح المسائل جناب عالی، که دفن مسلمان در قبرستان کفّار و دفن کفّار در قبرستان مسلمانان را جایز نمی دانید، آنچه شیعیان شهر ما انجام داده اند از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ ب) بعضی از شیعیان، که علناً گناه انجام می دهند (تا حدّی که حتّی در مسجد اعلام نموده اند که فلان گناه را انجام می دهیم) اظهار داشته اند که حتّی اگر دفن نمودن در آن قبرها، که فعلا خالی است، طبق نظر مراجع تقلید حرام باشد برای ایشان مشکلی نیست! اگر چنین وصیّتی کنند، باید طبق وصیّتشان عمل کنیم؟ ج) حکم مؤمنین و مؤمناتی که در سی سال اخیر در این قبرستان دفن شده اند چیست؟! آیا عذاب کفّار بر آنها اثر می گذارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است چنانچه وقت تنگ باشد باید نماز را تمام کند و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را به هم نمی زند باید در بین نماز تطهیر کند بعد بقیه نماز را بخواند و اگر نماز را به هم می زند در صورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد شکستن نماز جایز نیست مگر ان که نجس بودن مسجد موجب هتک مسجد باشد که در این صورت باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیرنماید و بعد نماز را بخواند و همچنین اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است، چنان چه وقت تنگ باشد، باید نماز را تمام کند. و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را به هم نمی زند، باید دربین نماز تطهیر کند، بعد بقیه نماز را بخواند. و اگر نماز را به هم می زند، در صورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد، شکستن نماز جایز نیست. و اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد، یا تأخیر تا بعد از نماز هتک مسجد باشد، باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید، بعد نماز را بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مکان نمازگزار باید بی حرکت باشد و اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی که حرکت دارد، مانند اتومبیل و کشتی و ترن نماز بخواند، به قدری که ممکن است باید استقرار و قبله را رعایت نماید و اگر آنها از قبله بطرف دیگر حرکت کنند، بطرف قبله برگردد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی که تکان دارد؛ مانند اتومبیل و کشتی و قطار، نماز بخواند، به قدری که ممکن است باید استقرار و قبله را رعایت نماید و اگر وسیله نقلیه از قبله به طرف دیگر حرکت کند، به طرف قبله برگردد.
- [آیت الله جوادی آملی] .نماز مستحب را در حال اختیار می توان در حالت راه رفتن یا سوار شدن بر اتومبیل، کشتی، قطار و هواپیما خواند و قبله خاص ندارد؛ ولی نماز واجب را فقط در حال ضرورت و عدم امکان انجام آن تا پایان وقت، می توان در حالت سواری انجام داد و رعایت قبله معروف, لازم نیست .
- [آیت الله خوئی] اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است، چنانچه وقت تنگ باشد، باید نماز را تمام کند. و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را به هم نمیزند، باید در بین نماز تطهیر کند، بعد بقیه نماز را بخواند. و اگر نماز را به هم میزند، درصورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد، شکستن نماز برای تطهیر جایز است، و اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد، باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید، و بعد نماز را بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است ، چنانچه وقت تنگ باشد باید نماز را تمام کند ، و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را بهم نمیزند ، باید در بین نماز تطهیر کند ، بعد بقیه نماز را بخواند . و اگر نماز را بهم میزند ، در صورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد ، شکستن نماز برای تطهیر جایز است ، و اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد ، باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید ، و بعد نماز را بخواند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است؛ چنانچه وقت تنگ باشد؛ باید نماز را تمام کند و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد؛ نماز را به هم نمی زند؛ باید در بین نماز تطهیر کند؛ بعد بقیه نماز را بخواند و اگر نماز را به هم می زند؛ در صورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد؛ شکستن نماز برای تطهیر جایز است و اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد؛ باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید؛ بعد نماز را بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است، چنانچه وقت تنگ باشد باید نماز را تمام کند و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را به هم نمیزند، باید در بین نماز تطهیر کند، بعد بقیة نماز را بخواند و اگر نماز را به هم میزند، در صورتی که بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن باشد، شکستن نماز جایز نیست و اگر بعد از نماز تطهیر مسجد ممکن نباشد، باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید، بعد نماز را بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در مسجد برای روضهخوانی چادر بزنند و سیاهی بکوبند و آن را فرش کنند و اسباب چای در آن ببرند و همچنین برگزاری مراسم گوناگون در مسجد از قبیل عروسی و مجلس ختم اگر موجب ضرر به مسجد و هتک حرمت آن و مانع نماز خواندن نشود، با رعایت مصلحت وقف و اذن متولّی اشکال ندارد.