سلام علیکم، بفرمایید، حکم و نظر شما و مراجع، درباره دست زدن در روزهای عید یا شادی اهل البیت به مناسبت ولادت معصومین که در هیئت و حسینیه برگزار می شود چیست؟ ما در مالزی، مراکزی را به نام حوزه اسم گذاشته ایم که در آنجا کلاسهای مذهبی، مراسم دینی به مناسبت ولادت و یا شهادت اهل البیت، و گاهی نماز جماعت مغرب و عشاء، مراسم دعا و غیره برگزار می شود. حکم دست زدن همراه با گفتن شعر اهل البیت در آنجا چیست؟ متشکریم.
درباره حکم کف زدن در مجالس اهل بیت (علیهم السلام)، که معمولاً با خواندن و مدیحه سرایی (به نحو موزون) همراه است، نظر مراجع معظم تقلید متفاوت است. بعضی با تشخیص اینکه این نوع کف زدن لهو[1] محسوب می شود، مطلقا در آن اشکال کرده و جایز نمی دانند[2] و برخی با شرایطی مثل اینکه به حد لهو نرسد و در اماکن مقدس نباشد، آن را جایز می شمارند[3] ، اما همه علما در این موضوع اتفاق نظر دارند که، سزاوار است در مجالسی که به نام اهل بیت بر گزار می شود، این امر ترک گردد و به جای آن، فضای این مجالس به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آن برسد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [4] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): "به طور کلی کف زدن فی نفسه به نحو متعارف در جشنهای اعیاد یا برای تشویق و تائید و مانند آن اشکال ندارد ولی بهتر است فضای مجالس دینی بخصوص مراسمی که در مساجد و حسینیه‌ها و نماز خانه‌ها برگزار می‌شود، به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد."[5] حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): "فی نفسه مانعی ندارد و مناسب این است که جایگزین صلوات و ذکر نشود ." [6] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): "دست زدن اگر با امور حرام دیگری مقرون نباشد حرام نیست، ولی در مساجد و حسینیّه‌ها از آن پرهیز کنید."[7] حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): "لهو است و اشکال دارد."[8]  حضرت آیت الله العظمی بهجت (رحمة الله علیه):  اگر عدم مناسبت آن با مقام (و شأن) اهل بیت (ع) انتزاع (استفاده) نشود و به حدّ لهو هم نرسد، مانعی ندارد.[9] حضرت آیت الله العظمی تبریزی (رحمة الله علیه): "دست زدن داخل عنوان لهو است، و با مجالس اهل بیت علیهم السلام مناسبت ندارد، و مناسب با این مجالس صلوات و مثل آن است."[10] حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(رحمة الله علیه): "بطور کلّی کف زدن در مساجد و حسینیه‌ها و اماکن مقدس، به هر عنوان که باشد جایز نیست، و در غیر آنها هم با توجّه به اینکه در طول تاریخ اسلام و تشیّع، شعار مسلمانان ذکر صلوات بوده است، خصوصا در مجالسی که به نام و یاد ائمّه علیهم السّلام تشکیل می‌شده، لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علایق مذهبی خویش را با فرستادن صلوات ابراز دارند."[11]   [1] . توضیح بیشتر عنوان لهو در نمایه 6181  همین سایت موجود است. [2] . آیات عظام: صافی گلپایگانی، تبریزی. [3] . آیات عظام: خامنه ای، بهجت، مکارم شیرازی، سیستانی، فاضل لنکرانی. [4] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست. [5] . خامنه‌ای، سید علی بن جواد حسینی، أجوبة الاستفتاءات، ص 259، دفتر معظم له در قم، قم - ایران، اول، 1424 ه‌ ق. [6] . برگرفته از سایت معظم له، www.sistani.org/index.php?p=614984&id=1008 . [7] . شیرازی، ناصر مکارم، استفتاءات جدید، ج‌1، ص 155، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام، قم - ایران، دوم، 1427 ه‌ ق. [8] . گلپایگانی، لطف الله صافی، جامع الأحکام، ج‌2، ص 128، انتشارات حضرت معصومه سلام الله علیها، قم - ایران، چهارم، 1417 ه‌ ق. [9] . بهجت، محمد تقی ، استفتاءات، ج‌4، ص 535، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم - ایران، اول، 1428 ه‌ ق. [10] . تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج‌1، ص 218، قم - ایران، اول، ه‌ ق. [11] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل (فارسی - فاضل)، ج‌1، ص 94، انتشارات امیر قلم، قم - ایران، یازدهم، ه‌ ق.
عنوان سوال:

سلام علیکم، بفرمایید، حکم و نظر شما و مراجع، درباره دست زدن در روزهای عید یا شادی اهل البیت به مناسبت ولادت معصومین که در هیئت و حسینیه برگزار می شود چیست؟ ما در مالزی، مراکزی را به نام حوزه اسم گذاشته ایم که در آنجا کلاسهای مذهبی، مراسم دینی به مناسبت ولادت و یا شهادت اهل البیت، و گاهی نماز جماعت مغرب و عشاء، مراسم دعا و غیره برگزار می شود. حکم دست زدن همراه با گفتن شعر اهل البیت در آنجا چیست؟ متشکریم.


پاسخ:

درباره حکم کف زدن در مجالس اهل بیت (علیهم السلام)، که معمولاً با خواندن و مدیحه سرایی (به نحو موزون) همراه است، نظر مراجع معظم تقلید متفاوت است. بعضی با تشخیص اینکه این نوع کف زدن لهو[1] محسوب می شود، مطلقا در آن اشکال کرده و جایز نمی دانند[2] و برخی با شرایطی مثل اینکه به حد لهو نرسد و در اماکن مقدس نباشد، آن را جایز می شمارند[3] ، اما همه علما در این موضوع اتفاق نظر دارند که، سزاوار است در مجالسی که به نام اهل بیت بر گزار می شود، این امر ترک گردد و به جای آن، فضای این مجالس به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آن برسد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [4] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): "به طور کلی کف زدن فی نفسه به نحو متعارف در جشنهای اعیاد یا برای تشویق و تائید و مانند آن اشکال ندارد ولی بهتر است فضای مجالس دینی بخصوص مراسمی که در مساجد و حسینیه‌ها و نماز خانه‌ها برگزار می‌شود، به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد."[5] حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): "فی نفسه مانعی ندارد و مناسب این است که جایگزین صلوات و ذکر نشود ." [6] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): "دست زدن اگر با امور حرام دیگری مقرون نباشد حرام نیست، ولی در مساجد و حسینیّه‌ها از آن پرهیز کنید."[7] حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): "لهو است و اشکال دارد."[8]  حضرت آیت الله العظمی بهجت (رحمة الله علیه):  اگر عدم مناسبت آن با مقام (و شأن) اهل بیت (ع) انتزاع (استفاده) نشود و به حدّ لهو هم نرسد، مانعی ندارد.[9] حضرت آیت الله العظمی تبریزی (رحمة الله علیه): "دست زدن داخل عنوان لهو است، و با مجالس اهل بیت علیهم السلام مناسبت ندارد، و مناسب با این مجالس صلوات و مثل آن است."[10] حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(رحمة الله علیه): "بطور کلّی کف زدن در مساجد و حسینیه‌ها و اماکن مقدس، به هر عنوان که باشد جایز نیست، و در غیر آنها هم با توجّه به اینکه در طول تاریخ اسلام و تشیّع، شعار مسلمانان ذکر صلوات بوده است، خصوصا در مجالسی که به نام و یاد ائمّه علیهم السّلام تشکیل می‌شده، لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علایق مذهبی خویش را با فرستادن صلوات ابراز دارند."[11]   [1] . توضیح بیشتر عنوان لهو در نمایه 6181  همین سایت موجود است. [2] . آیات عظام: صافی گلپایگانی، تبریزی. [3] . آیات عظام: خامنه ای، بهجت، مکارم شیرازی، سیستانی، فاضل لنکرانی. [4] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست. [5] . خامنه‌ای، سید علی بن جواد حسینی، أجوبة الاستفتاءات، ص 259، دفتر معظم له در قم، قم - ایران، اول، 1424 ه‌ ق. [6] . برگرفته از سایت معظم له، www.sistani.org/index.php?p=614984&id=1008 . [7] . شیرازی، ناصر مکارم، استفتاءات جدید، ج‌1، ص 155، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام، قم - ایران، دوم، 1427 ه‌ ق. [8] . گلپایگانی، لطف الله صافی، جامع الأحکام، ج‌2، ص 128، انتشارات حضرت معصومه سلام الله علیها، قم - ایران، چهارم، 1417 ه‌ ق. [9] . بهجت، محمد تقی ، استفتاءات، ج‌4، ص 535، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم - ایران، اول، 1428 ه‌ ق. [10] . تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج‌1، ص 218، قم - ایران، اول، ه‌ ق. [11] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل (فارسی - فاضل)، ج‌1، ص 94، انتشارات امیر قلم، قم - ایران، یازدهم، ه‌ ق.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین