برادر
برادر، فرد مذکری است که از طرف پدر و مادر یا یکی از والدین با شخص مشترک باشد که از آن در بابهاى طهارت، صلات، نکاح،اطعمه و اشربه،ارث و شهادات آمده است.
اگر خانمی فوت نماید و هیچ‌گونه فرزندی و همسری نداشته باشد و دو برادر داشته باشد که طبق وصیت ایشان این دو را از ارث محروم نموده و وصیی که دارد به او سفارش انجام کارهایی را داده باشد، وضعیت مال متوفّی چگونه خواهد بود؟
1. هر شخصی تا قبل از مرگ می‌تواند هر مقدار از داراییش را به تملیک دیگران در آورد یا به نام آنها کند، اما نسبت به پس از مرگ، فقط تا یک سوم از اموالش می‌تواند وصیّتی نماید[1] و نیز محروم کردن ورّاث از ارث، یک کار شرعی نیست.[2] 2. پیرامون پرسش؛ اگر میّت، بدهی یا وصیّت خاصی (تا یک سوم از اموالش) داشته باشد، آن را پرداخت ‌نمایند، سپس اگر والدین آن دو برادر با میّت مشترک بوده (یعنی هر سه از یک پدر و مادر باشند) و زنده نباشند، اموال میّت به طور مساوی بین دو برادر تقسیم می‌شود.[3] [1] . برگرفته از نمایه های «مقدار مال مورد وصیت»، سؤال 3319. [2] . برگرفته از نمایه «محروم کردن از ارث»، سؤال 10726. [3] . ادیب، عباس علی، ارث و تقسیمات آن از نظر شیعه، تصحیح: مؤمنی، سید حسین، ص50، بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1386ش.
1. هر شخصی تا قبل از مرگ می‌تواند هر مقدار از داراییش را به تملیک دیگران در آورد یا به نام آنها کند، اما نسبت به پس از مرگ، فقط تا یک سوم از اموالش می‌تواند وصیّتی نماید[1] و نیز محروم کردن ورّاث از ارث، یک کار شرعی نیست.[2] 2. پیرامون پرسش؛ اگر میّت، بدهی یا وصیّت خاصی (تا یک سوم از اموالش) داشته باشد، آن را پرداخت ‌نمایند، سپس اگر والدین آن دو برادر با میّت مشترک بوده (یعنی هر سه از یک پدر و مادر باشند) و زنده نباشند، اموال میّت به طور مساوی بین دو برادر تقسیم می‌شود.[3] [1] . برگرفته از نمایه های «مقدار مال مورد وصیت»، سؤال 3319. [2] . برگرفته از نمایه «محروم کردن از ارث»، سؤال 10726. [3] . ادیب، عباس علی، ارث و تقسیمات آن از نظر شیعه، تصحیح: مؤمنی، سید حسین، ص50، بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1386ش.
عنوان سوال:
اگر خانمی فوت نماید و هیچ‌گونه فرزندی و همسری نداشته باشد و دو برادر داشته باشد که طبق وصیت ایشان این دو را از ارث محروم نموده و وصیی که دارد به او سفارش انجام کارهایی را داده باشد، وضعیت مال متوفّی چگونه خواهد بود؟
پاسخ:
1. هر شخصی تا قبل از مرگ می‌تواند هر مقدار از داراییش را به تملیک دیگران در آورد یا به نام آنها کند، اما نسبت به پس از مرگ، فقط تا یک سوم از اموالش می‌تواند وصیّتی نماید[1] و نیز محروم کردن ورّاث از ارث، یک کار شرعی نیست.[2] 2. پیرامون پرسش؛ اگر میّت، بدهی یا وصیّت خاصی (تا یک سوم از اموالش) داشته باشد، آن را پرداخت نمایند، سپس اگر والدین آن دو برادر با میّت مشترک بوده (یعنی هر سه از یک پدر و مادر باشند) و زنده نباشند، اموال میّت به طور مساوی بین دو برادر تقسیم می‌شود.[3] [1] . برگرفته از نمایه های «مقدار مال مورد وصیت»، سؤال 3319. [2] . برگرفته از نمایه «محروم کردن از ارث»، سؤال 10726. [3] . ادیب، عباس علی، ارث و تقسیمات آن از نظر شیعه، تصحیح: مؤمنی، سید حسین، ص50، بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1386ش.
- [آیت الله سیستانی] دخترم فوت نموده وچون فرزندی نداشته از اوبه من ارث رسیده آیا ارث اوخمس دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت کرده یک دخترزاده دارد و یک برادر، ارث متوفّی به کدام یک می رسد؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی فوت کرده وارث او یک زن و برادر است و زید متوفّی خانه و زمین زراعتی هم داشته، طریقه ارث آنها به چه نحو است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن و شوهری در حین مسافرت با ماشین تصادف کردند که منجر به فوت هر دو گردید، ولی فوت زن تقریباً دو ساعت بعد از فوت شوهر رخ داده است و همچنین شوهر از این همسر متوفّی فرزندی ندارد بلکه از زن دیگر فرزند دارد. آیا شرعاً این همسر متوفّی از شوهر مرحوم خود ارث می برد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر خود متوفّی وصیّت نموده باشد که اموالش بعد از فوت بین ورثه تقسیم نشود تا همه ورثه به حدّ رشد برسند چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] شخصی در زمان مرجع تقلیدی که در قسمت ارث زوجه از زوج از زمینهای زراعتی و باغ احتیاط واجب داشتند که مصالحه شود با زوجه، فوت نموده است و ما ترک او تا به حال تقسیم نشده. بفرمائید حق زوجه را نسبت به زمینهای زوج متوفی حین الفوت منظور نمایند که مصالحه شود، یا زمان فعلی که محروم باشد؟
- [آیت الله خامنه ای] پدر و فرزندی در سانحه رانندگی در آن واحد فوت نموده اند و حسب نظریه (کمسیون پزشکی قانونی) تقدم و تأخر زمانی فوت نامبردگان مجهول می باشد. اعلام فرمایید در مثل ما نحن فیه. اصل قاعده عدم توارث ثابت است یا اصل توارث؟ به بیان دیگر آیا متوفیان (پدر و پسر) از یکدیگر ارث می برند یا خیر؟ با توجه به این که زمان فوت نامبردگان مجهول و معلوم نمی باشد که کدامیک زودتر فوت نموده اند.: با توجه به اینکه در ما نحن فیه، متوفیان از طبق اول ارث وارثی ندارند و صرفاً زوجه باقی است آیا تمام ماترک متعلق سهم زوجه است یا اینکه به طبق دوم ارث (برادر و خواهر متوفی) نیز ارث تعلق می گیرد؟ میزان سهم هر یک نیز معیّن گردد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی فوت نموده و وارث او منحصر به دو دختر از برادر و دو پسر از خواهر می باشد ارث آنها چگونه است؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی بعد از فوت زوجه اوّلیه خود - که دارای اولاد است – زوجه ثانیه به طور دایم اختیار مینماید، پس از وفات بدون وصیت با داشتن اولاد از زوجه اوّلی زوجه ثانوی از زید متوفّی - شوهر خود - چه ارث میبرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا وصیّت به تقسیم ارث قبل از فوت جایز است؟ مثل این که زید وصیّت کند که پس از فوتش،فلان باغش مال فلان پسرش، و فلان خانه اش مال فلان دخترش باشد. آیا چنین وصیّتی نافذ است؟
- [امام خمینی] وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست قیم و سرپرست معین کند. و کسی را که به او وصیت میکنند وصی میگویند.
- [آیت الله بروجردی] وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد.یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با او است، قَیِّم و سرپرست معین کند و کسی را که به او وصیت میکنند، وصی میگویند.
- [آیت الله نوری همدانی] وصیّت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهائی انجام دهند ، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد ؛ یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با او است قَیِم و سرپرست معیّن کند . و کسی را که به او وصیّت می کنند وصّی می گویند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهائی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست قیم و سرپرست معین کند و کسی را که به او وصیت می کنند وصی می گویند.
- [آیت الله وحید خراسانی] وصیت ان است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد یا این که چیزی از مال او را به کسی تملیک یا وقف یا صرف در خیرات و مبرات کنند یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار انان با اوست قیم و سرپرست معین کند و کسی را که به او وصیت می کنند وصی می گویند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهائی انجام دهند؛ یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد؛ یا اینکه چیزی از مال او به کسی تملیک یا صرف در خیرات و مبرات کنند؛ یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با او است؛ قیم و سرپرست معین کند. و کسی را که به او وصیت می کنند وصی می گویند.
- [آیت الله سیستانی] وصیّت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید: بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا اینکه چیزی از مال او را به کسی تملیک، یا صرف در خیرات و مبرّات کنند، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست، قیم و سرپرست معین کند. و کسی را که به او وصیّت میکنند (وصی) میگویند.
- [آیت الله خوئی] وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد یا چیزی از مال او را به کسی تملیک یا صرف در خیرات و مبرات کنند، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست، قیم و سرپرست معین کند، و کسی را که به او وصیت میکنند وصی میگویند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید: بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا این که چیزی از مال او را به کسی تملیک، یا صرف در خیرات و مبرات کنند، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با او است قیم و سرپرست معین کند و کسی را که به او وصیت می کنند، وصی می گویند.
- [آیت الله سبحانی] وصیت به یکی از سه صورت انجام می گیرد: 1 انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهائی انجام دهند. 2 بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد. 3 برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست قیّم و سرپرست معین کند.