در اثبات عالم، از اصل علیت استفاده می‌شود. به این صورت که صورت‌های ذهنی که حاکی از خارج‌اند معلول‌اند و علت آن‌ها من نیستم، پس امری در خارج من علت آنها است. ملاک معلولیت تصورات ذهنی من چیست؟ از کجا حکم می‌کنیم که آنها معلول هستند؟ شاید اموری بی‌علت‌اند، یا من علت آنها هستم، اما از علیت خود بی‌خبرم.
در این‌که صورت‌های ذهنی حاکی از خارج، معلول هستند، جای شک نیست؛ زیرا در وضعیت خاص به وجود می‌آیند؛ مثلاً موقعی که شخص به واسطه یکی از حواس و نیروهای ادراکی خود با امور خارجی مواجه می‌شود، این صورت‌های ذهنی موجود می‌شوند و قبل از آن موجود نیستند. بنابراین معلول هستند. اما این‌که من به تنهایی علت آن نیستم، از این جهت است که اگر من به تنهایی علت بودم می‌بایست تحقق صورت‌های ذهنی حاکی از امور خارج، در ذهن من - حتی بدون مواجهه با امور خارجی - نیز امکان‌پذیر باشد، در حالی‌که چنین چیزی ممکن نیست.
عنوان سوال:

در اثبات عالم، از اصل علیت استفاده می‌شود. به این صورت که صورت‌های ذهنی که حاکی از خارج‌اند معلول‌اند و علت آن‌ها من نیستم، پس امری در خارج من علت آنها است. ملاک معلولیت تصورات ذهنی من چیست؟ از کجا حکم می‌کنیم که آنها معلول هستند؟ شاید اموری بی‌علت‌اند، یا من علت آنها هستم، اما از علیت خود بی‌خبرم.


پاسخ:

در این‌که صورت‌های ذهنی حاکی از خارج، معلول هستند، جای شک نیست؛ زیرا در وضعیت خاص به وجود می‌آیند؛ مثلاً موقعی که شخص به واسطه یکی از حواس و نیروهای ادراکی خود با امور خارجی مواجه می‌شود، این صورت‌های ذهنی موجود می‌شوند و قبل از آن موجود نیستند. بنابراین معلول هستند. اما این‌که من به تنهایی علت آن نیستم، از این جهت است که اگر من به تنهایی علت بودم می‌بایست تحقق صورت‌های ذهنی حاکی از امور خارج، در ذهن من - حتی بدون مواجهه با امور خارجی - نیز امکان‌پذیر باشد، در حالی‌که چنین چیزی ممکن نیست.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین