سورۀ توحید دارای مضامین بلندی است که به نوعی شناسنامه خداوند است، در این سوره خداوند را به توحید و بی‌نیازی معرفی می‌کند؛ لذا عبارت «کذلک الله ربّی» تأکید و اعترافی است از طرف قاری و خواننده که خداوند همین گونه است که این سوره مبارکه معرفی می‌کند. در روایتی آمده است که امام باقر(ع) بعد از قرائت سورۀ توحید، می‌فرمود: کذلک الله ربّی؛ یعنی خدای من همان‌گونه است که در این سوره بیان شده است.[1] لذا فقها در باب قرائت سوره توحید در نماز گفته‌اند: مستحب است بعد از خواندن سورۀ «قل هو اللّٰه احد»، یک، یا دو، یا سه مرتبه «کَذَلِکَ اللّٰهُ ربّی» یا سه مرتبه «کَذَلِکَ اللّٰهُ رَبُّنٰا» بگوید.[2] پس گفتن این عبارت مخصوص رکعت دوم و قبل از قنوت نیست و در هر رکعت که سورۀ توحید خوانده شود، مستحب است بعد از آن این عبارت گفته شود. [1] . حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 6، ص 71، موسسه آل البیت، قم، 1409 ق. [2] . توضیح المسائل(محشی)، ج 1، ص 560.
سورۀ توحید دارای مضامین بلندی است که به نوعی شناسنامه خداوند است، در این سوره خداوند را به توحید و بینیازی معرفی میکند؛ لذا عبارت «کذلک الله ربّی» تأکید و اعترافی است از طرف قاری و خواننده که خداوند همین گونه است که این سوره مبارکه معرفی میکند.
در روایتی آمده است که امام باقر(ع) بعد از قرائت سورۀ توحید، میفرمود: کذلک الله ربّی؛ یعنی خدای من همانگونه است که در این سوره بیان شده است.[1]
لذا فقها در باب قرائت سوره توحید در نماز گفتهاند: مستحب است بعد از خواندن سورۀ «قل هو اللّٰه احد»، یک، یا دو، یا سه مرتبه «کَذَلِکَ اللّٰهُ ربّی» یا سه مرتبه «کَذَلِکَ اللّٰهُ رَبُّنٰا» بگوید.[2]
پس گفتن این عبارت مخصوص رکعت دوم و قبل از قنوت نیست و در هر رکعت که سورۀ توحید خوانده شود، مستحب است بعد از آن این عبارت گفته شود. [1] . حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 6، ص 71، موسسه آل البیت، قم، 1409 ق. [2] . توضیح المسائل(محشی)، ج 1، ص 560.
- [سایر] آیا در رکعت دوم پس از هر سوره ای گفتن ذکر "کذلک الله ربی" درست است یا فقط بعد از سوره اخلاص باید باشد؟
- [سایر] چرا به امام زمان (عج) شریک القرآن میگوییم؟
- [سایر] چرا در دعا نسبت به پیامبراکرم(ص) میگوئیم و تقبل شفاعته و ارفع درجته؟
- [سایر] گفتن (استغفر الله ربی و اتوب الیه) چه ثوابی دارد؟ چه کنیم مصداق روایتی از حضرت امیر(ع) که بر اساس آن، حضرت به شخصی که نزدشان این ذکر را گفته بود، فرمودند مادرت بر عزایت بنشیند قرار نگیریم؟
- [سایر] سلام عزیزان خسته نباشید در نماز الله اکبر بعداز قنوت یا قبل از قنوت بایدگفته شود در نماز جماعت پیش نماز هم قبل از قنوت الله اکبر میگوید هم بعد از قنوت الله اکبر میگوید ...با تشکر
- [آیت الله خوئی] اگر بگوید نمازگزار در حال رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده عوض سبحان ربی العظیم و بحمده) عمداً و در سجود هم ذکر رکوع را بگوید آیا نماز او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] آیا مأموم می تواند بعد از قرائت سوره ی توحید توسّط امام "کذلک اللّه ربّی" بگوید؟
- [آیت الله بهجت] بعد از سوره ی اخلاص، چند بار مستحب است "کذلک اللّه ربی" گفته شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا غیر از دعا می توانیم در قنوت ذکر دیگری را بخوانیم؟
- [آیت الله مظاهری] به نظر مبارک حضرتعالی، بهترین ذکر یا دعایی که میشود در قنوت خواند، چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] یکی از واجبات سجده ذکر است و آن گفتن (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) یا (سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ سُبْحانَ اللَّهِ) است و ظاهر آن است که گفتن هر ذکری که به مقدار اینها باشد کفایت میکند، لکن بنا بر احتیاط واجب در سجده (سُبحانَ ربِّیَ العَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ) نگوید؛ و باید ذکر سجده به دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است (سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعلی وَ بِحَمْدِهِ) را سه یا پنج یا هفت مرتبه یا بیشتر بگوید.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلی وَ بِحَمْدِهِ کمتر نباشد و مستحب است سبحان ربی الأعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله اردبیلی] حکم ذکر سجده مانند حکم ذکر رکوع است که در مسأله 1052 بیان شد، با این تفاوت که در سجده به جای ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الاَعْلی وَبِحَمْدِهِ) گفته میشود.
- [آیت الله مظاهری] هر ذکری در سجده گفته شود کافی است ولی مستحب است سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی وَ بِحَمْدِهِ) گفته شود و اگر ذکر دیگر گفته شود، باید از سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلی و بِحَمْدِهِ) کمتر نباشد و مستحب است ذکر سجده سه یا پنج یا هفت مرتبه گفته شود.
- [آیت الله سبحانی] ذکر رکوع، بنابر احتیاط واجب آن است که سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سُبْحانَ رَبِّیَ العَظِیمِ و بِحَمْدِهِ بگوید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم است در حال اختیار سه مرتبه (سُبحان اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبحانَ ربِّیَ العظیمِ وبِحَمْدِهِ) یا ذکر دیگری به این مقدار بگوید؛ ولی به احتیاط واجب در رکوع (سُبحانَ ربِّیَ الأعْلی وبِحَمْدِهِ) نگوید و در تنگی وقت و در حال ناچاری گفتن یک (سُبحان اللَّهِ) کافی است.
- [آیت الله مظاهری] هر ذکری در رکوع گفته شود کافی است ولی مستحب است سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ) گفته شود و اگر ذکر دیگری گفته شود باید از سه مرتبه (سُبْحانَ اللَّهِ) یا یک مرتبه (سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ) کمتر نباشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] باید در سجده سه مرتبه )سُبْحانَ اللّهِ( یا یک مرتبه )سُبْحانَ رَبِّیَ الأعْلی وَبِحَمْدِهِ( بگوید و احتیاطاً مطلق ذکر کافی نیست. چنانچه در رکوع گذشت و باید این کلمات دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود ومستحبّ است )سُبْحانَ رَبِّیَ الأعْلَی وَبِحَمْدِهِ( را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.
- [آیت الله نوری همدانی] در سجده هر ذکری بگوید کافی است ، ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سبحان ربی الاعلی و بحمده کمتر نباشد و مستحب است سبحان ربی الاعلی و بحمده را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به واسطة مرض و مانند آن در رکوع آرام نگیرد ، نماز صحیح است ولی باید پیش از آنکه از حال رکوع خارج شود ، ذکر واجب یعنی سبحانَ ربیَ العظیمِ و بحمدهِ یا سه مرتبه سبحان اللهِ را بگوید .