همان‌گونه که مستحضرید، در بیشتر نمازهای جماعت نیاز چندانی به مکبّر نبوده و مأمومین با شنیدن صدای امام جماعت، می‌­توانند رکوع، سجده، تشهد و سلام خود را تنظیم کنند و در حقیقت، امام جماعت خود نقش مکبر را خواهد داشت، بویژه که امروزه با بلندگو می‌­توان صدای ایشان را بهتر به مأمومین رساند. در این موارد بهتر است، فرد به جای مکبّری کردن، در صف مأمومان قرار گرفته و از پاداش نماز جماعت بهره­مند شود؛ به همین دلیل، هیچ‌گاه «مکبّر» مانند «مؤذّن» نقش برجسته‌­ای در نماز جماعت نداشته و «مکبّری» به عنوان جزئی از آداب نماز جماعت نبوده است تا روایت و حدیثی در ارتباط با کیفیت و یا پاداش آن وجود داشته باشد. البته، تمام اینها بدان معنا نیست که اگر در مواردی به دلیل ازدحام جمعیت و نرسیدن صدا نیاز به مکبّر باشد، فردی که این وظیفه را بر عهده می‌­گیرد، پاداش و ثوابی نداشته باشد، بلکه در هر عمل نیکی – مانند نماز جماعت – که مورد توصیۀ پروردگار و پیشوایان دینی است، افرادی که برای برگزاری بهتر آن تلاش می­‌کنند، دارای اجر و پاداش خواهند بود، علاوه بر آن‌که خود ذکرهایی(مانند تکبیر) که یک مکبّر بر زبان می‌­آورد، خود دارای پاداش مستقلّی است.
همانگونه که مستحضرید، در بیشتر نمازهای جماعت نیاز چندانی به مکبّر نبوده و مأمومین با شنیدن صدای امام جماعت، میتوانند رکوع، سجده، تشهد و سلام خود را تنظیم کنند و در حقیقت، امام جماعت خود نقش مکبر را خواهد داشت، بویژه که امروزه با بلندگو میتوان صدای ایشان را بهتر به مأمومین رساند. در این موارد بهتر است، فرد به جای مکبّری کردن، در صف مأمومان قرار گرفته و از پاداش نماز جماعت بهرهمند شود؛ به همین دلیل، هیچگاه «مکبّر» مانند «مؤذّن» نقش برجستهای در نماز جماعت نداشته و «مکبّری» به عنوان جزئی از آداب نماز جماعت نبوده است تا روایت و حدیثی در ارتباط با کیفیت و یا پاداش آن وجود داشته باشد.
البته، تمام اینها بدان معنا نیست که اگر در مواردی به دلیل ازدحام جمعیت و نرسیدن صدا نیاز به مکبّر باشد، فردی که این وظیفه را بر عهده میگیرد، پاداش و ثوابی نداشته باشد، بلکه در هر عمل نیکی – مانند نماز جماعت – که مورد توصیۀ پروردگار و پیشوایان دینی است، افرادی که برای برگزاری بهتر آن تلاش میکنند، دارای اجر و پاداش خواهند بود، علاوه بر آنکه خود ذکرهایی(مانند تکبیر) که یک مکبّر بر زبان میآورد، خود دارای پاداش مستقلّی است.
- [سایر] آیا حدیثی در مورد ثواب مکبّری کردن در نماز جماعت وجود دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب خواندن نماز آیات به جماعت همانند ثواب نماز جماعت یومیّه می باشد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مأموم در سلام آخر به نماز جماعت برسد، آیا می تواند اقتدا کند و به ثواب جماعت برسد؟
- [سایر] اگر ممکن است ثواب نماز جماعت را برایم بنویسید؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مکبّر بودن ثواب نماز جماعت را دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] فردی که دچار بیماری پیسی است در نماز و غسل های واجب چه باید بکند؟ آیا می تواند برای بردن ثواب نماز اول وقت و ثواب نماز جماعت در نماز جماعت شرکت کند؟
- [سایر] آیا حدیثی درباره ثواب زیارت سیدالشهداء علیه السلام با پای پیاده داریم؟
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب نماز جماعت باعث پاک شدن عقوبت گناهان می شود؟
- [سایر] آیا در صفوف نماز جماعت ثواب کسانی که سمت راست امام ایستادهاند بیشتر است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در رکعت آخر نماز جماعت، در حالی که امام جماعت مشغول تشهد است رسیده، آیا راهی برای درک ثواب نماز جماعت برای او وجود دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یک نفر بامام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد وپنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند وعده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ ودریاها مرکّب ودرختها قلم وجن وانس وملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شایسته است به امید ثواب از امور زیر بپرهیزند: 1 اگر در صفهای جماعت جا باشد نمازگزار تنها نایستد. 2 مأموم ذکرهای نماز را طوری نگوید که امام بشنود. 3 مسافری که نماز ظهر و عصر و عشا را شکسته می خواند برای کسانی که مسافر نیستند امامت نکند، همچنین کسی که مسافر است به شخص حاضر اقتدا نکند (البته منظور از کراهت در اینجا کمتر بودن ثواب است وگرنه نماز جماعت در هر صورت ثواب دارد).
- [آیت الله شبیری زنجانی] در روایات معتبره وارد شده است که ثواب نماز با جماعت بیست و پنج برابر نماز فرادی، یعنی نمازی که تنها خوانده شود، است.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختان قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله اردبیلی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعتی ثواب ششصد نماز را دارد و هر چه بیشتر شوند، ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکّب و درختها قلم و جنّ و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند(1). =============================================================================== 1 مستدرک الوسائل، باب 1 از (أبواب صلاة الجماعة)،ح3،ج1،ص487.
- [آیت الله سبحانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا بده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند; نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [امام خمینی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.