در فرازی از زیارت عاشورا می‌خوانیم: (و ان یرزقنی طلب ثارکم مع امام هدی ظاهر ناطق ...)؛ کلمه (ثارکم) به سه شکل نوشته شده: (ثارکم)، (ثاریکم) و (ثاری)؛ کدام‌یک صحیح است؟
در بخش‌هایی از زیارت عاشورا، تفاوت در نقل دیده می‌شود. یکی از این موارد، در عبارت «وَ أَنْ‏ یَرْزُقَنِی‏ طَلَبَ‏ ثَارِکُم» است که یک نقل«ثاری» و نقل دیگر«ثارکم» است. متأسفانه در برخی نوشتارها، برای بیان چنین تفاوتی، بعد از کلمه «ثاری»، ضمیر «کم» را هم اضافه کرده‌اند«ثاری(کم)» یعنی به جای ضمیر متکلم، ضمیر مخاطب نیز نقل شده است، اما گاه خواننده آن را به صورت ترکیبی «ثاریکم» می‌خواند، در حالی که این عبارت علاوه بر این‌که در روایات وجود ندارد، از لحاظ نحوی و لغوی نیز صحیح نیست. در منابع ادعیه و اذکار، این بخش از زیارت عاشورا به شکل «ثارکم» آمده است،[1] و فقط در یک یا دو مورد به شکل «ثاری» نوشته شده است.[2] هر چند که از لحاظ ادبی هر دو را می‌توان صحیح دانست، ولی هم از لحاظ معنا و هم به علت کثرت نقلِ «ثارکم» در بین منابع، می‌توان گفت که عبارت «ثارکم» ترجیح دارد، اما همانگونه که بیان شد، «ثاریکم» فاقد معنا بوده و صحیح نیست.   [1] . ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 177، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج 2، 775، مؤسسة فقه الشیعة، بیروت، چاپ اول، 1411ق؛ ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق و مصحح: قیومی اصفهانی، جواد، ص 483، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1419ق؛ کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، ص 270، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، 1418ق. [2] . عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، المزار فی کیفیة زیارات النبی و الأئمة(علیهم السلام)، ص 181، مدرسه امام مهدی(عج)، قم، چاپ اول، 1410ق.
عنوان سوال:

در فرازی از زیارت عاشورا می‌خوانیم: (و ان یرزقنی طلب ثارکم مع امام هدی ظاهر ناطق ...)؛ کلمه (ثارکم) به سه شکل نوشته شده: (ثارکم)، (ثاریکم) و (ثاری)؛ کدام‌یک صحیح است؟


پاسخ:

در بخش‌هایی از زیارت عاشورا، تفاوت در نقل دیده می‌شود. یکی از این موارد، در عبارت «وَ أَنْ‏ یَرْزُقَنِی‏ طَلَبَ‏ ثَارِکُم» است که یک نقل«ثاری» و نقل دیگر«ثارکم» است.
متأسفانه در برخی نوشتارها، برای بیان چنین تفاوتی، بعد از کلمه «ثاری»، ضمیر «کم» را هم اضافه کرده‌اند«ثاری(کم)» یعنی به جای ضمیر متکلم، ضمیر مخاطب نیز نقل شده است، اما گاه خواننده آن را به صورت ترکیبی «ثاریکم» می‌خواند، در حالی که این عبارت علاوه بر این‌که در روایات وجود ندارد، از لحاظ نحوی و لغوی نیز صحیح نیست.
در منابع ادعیه و اذکار، این بخش از زیارت عاشورا به شکل «ثارکم» آمده است،[1] و فقط در یک یا دو مورد به شکل «ثاری» نوشته شده است.[2] هر چند که از لحاظ ادبی هر دو را می‌توان صحیح دانست، ولی هم از لحاظ معنا و هم به علت کثرت نقلِ «ثارکم» در بین منابع، می‌توان گفت که عبارت «ثارکم» ترجیح دارد، اما همانگونه که بیان شد، «ثاریکم» فاقد معنا بوده و صحیح نیست.   [1] . ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 177، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج 2، 775، مؤسسة فقه الشیعة، بیروت، چاپ اول، 1411ق؛ ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق و مصحح: قیومی اصفهانی، جواد، ص 483، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1419ق؛ کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، ص 270، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، 1418ق. [2] . عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، المزار فی کیفیة زیارات النبی و الأئمة(علیهم السلام)، ص 181، مدرسه امام مهدی(عج)، قم، چاپ اول، 1410ق.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین